تازه هاى پژوهش

 

 

حلقه مفقوده در روند ((خودکشى سلولى)) شناسایى شد
گروهى از محققان مى گویند حلقه گمشده در روند ((خودکشى سلولى)) را شناسایى کرده اند. شناسایى این حلقه گمشده به فهم بهتر این پدیده کمک مى کند و مى تواند در یافتن روشهاى موثرتر درمان انواع سرطان و یا سکته مغزى مفید واقع شود.
((خودکشى سلولى)) یا ((اپوپتوسیسApoptosis) (() پدیده اى است که طى آن سلولهاى بدن به طور طبیعى خودکشى مى کنند و سلولهاى جدید جایگزین آنها مى شوند. هدف این پدیده جلوگیرى از پیرى زودرس بافتهاى بدن است. این پدیده معمولا به طور طبیعى انجام مى گیرد, اما در موارد غیر طبیعى, روند خودکشى سلولى فعال نمى گردد و با افزایش و تجمع سلولهاى زیاد, غده سرطانى تولید مى شود. در حال عکس این مسإله نیز سلولهاى بافت مغزى طى یک روند غیر طبیعى مى میرند, بدون اینکه سلولهاى جدید جایگزین آنها شوند و سکته مغزى رخ مى دهد.
از مدتها قبل مشخص شده بود که سه پروتئین مختلف بر روى یکدیگر تإثیر مى گذارند و در روند ((خودکشى سلولى)) دخالت دارند. دو پروتئین از این مجموعه قبلا شناسایى شده بود و محققان دانشگاه تگزاس مى گویند سومین پروتئین موثر در این مکانیسم نیز شناسایى شده است. این پروتئین ((آ پى آ اف 3)) نام دارد و در واقع ((حلقه گمشده)) محسوب مى شود.
به نوشته هفته نامه ((ساندى تایمز)) این پروتئین از قبل مورد شناسایى قرار گرفته بود, اما این اولین بار است که نقش آن در روند خودکشى سلولى مشخص مى شود.
محققان دانشگاه تگزاس مى گویند شناسایى سومین پروتئین به شناخت و فهم بهتر آنها از روند خودکشى سلولى کمک مى کند و نهایتا مى تواند راهگشاى ساختن داروهاى موثرترى براى سرطانها و سکته مغزى باشد.

بوى نامطبوع و زننده بدن به علت جهش ژنى است
گروهى از دانشمندان انگلیسى موفق به شناسایى یک جهش ژنتیکى شده اند که به بروز نوع خاص و نامطبوعى از بوى بدن منجر مى شود و شبیه بوى زننده ماهى فاسد است.
دکتر ایان فیلیپس متخصص زیست شیمى در دانشگاه لندن مى گوید: از هر 25 هزار تن در انگلستان یک نفر به سندرم بوى ماهى مبتلا مى شود. اما در برخى کشورها از هر 250 تن یک نفر دچار این بیمارى مى شود.
فیلیپس طى گزارشى در مجله ((نیچر ژنتیک)) مى نویسد: این بیمارى در اثر یک جهش ژنتیکى بروز مى کند که تولید آنزیمى را که مواد شیمیایى با بوهاى آزاردهنده را از بین مى برد به تدریج کاهش مى دهد.
این ماده شیمیایى کهtma نامیده مى شود, ماده اى است که عامل ایجاد بوى زننده ماهى فاسد است و نیز یک فرآورده فرعى گوارش غذاهایى است که حاوى مقادیر زیادى ماده شیمیایى کولین است. گذشته ازماهى, غذاهاى کولین دار شامل تخم مرغ و بنشنها است.
سالها مبتلایان به این بیمارى از علت بروز این بیمارى اطلاعى نداشتند و نمى دانستند اشکال کار کجاست. معمولا پزشکان به این گونه افراد توصیه مى کردند یک دوش حمام بگیرند. نتیجه این بیمارى احساس انزواى اجتماعى, بدگمانى و حتى تمایل به خودکشى است. در حالى که امروزه تنها راه حل مشکل, اجتناب از مصرف غذاهاى کولین دار است. فیلیپس خاطرنشان کرد که کشف علت این بیمارى, راه را براى معالجه بیمارى هموار مى کند.

سرطان خون در کودکان از رحم مادر شروع مى شود
محققان انگلیسى در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که سرطان خون در کودکان از رحم مادر و هنگامى که مادر در معرض یک عامل ناشناخته سرطان زا قرار گرفته است, آغاز مى شود.
دانشمندان امیدوارند مطالعه جدید و بررسیهاى بزرگ همه گیرشناسى در آمریکا و انگلستان به کشف علت بروز سرطان کمک کند.
محققان موسسه تحقیقات سرطان لندن در خون سه کودک که بلافاصله پس از تولد از نوزاد گرفته مى شود, نشانه هایى از سرطان یافتند. این سه کودک در سنین 6 ماهگى تا 2 سالگى به سرطانlymphoblastic leukemia all) acute ) مبتلا شدند. نمونه هاى خون به طور معمول موقع تولد از کودکان گرفته مى شود.
پژوهشگران از همان فنآورى انگشت نگارى دى ان آ استفاده کردند که در بررسى قتل سیمپسون براى شناسایى یک جهش خاص ژنتیکى غیر موروثى مهمترین مرحله بود. این روش mll - af4 نامیده مى شود و با بروز بیمارى در این نمونه ها مرتبط است.
مل گریوز زیست شناس و سرپرست این تحقیق مى گوید: این نوع سرطان خون نادر تا سن 2 سالگى بروز مى کند و از همه زودتر ظاهر مى شود. اما این تحقیق ابزار لازم براى پرسیدن همین سوال را در کودکان بزرگتر مبتلا به لوسمى در اختیار دانشمندان مى گذارد. علایم سرطان خون در بیشتر افراد جوان مبتلا به لوسمى در سنین 2 تا 4 سالگى ظاهر مى شود.
این تحقیق این حدس را تإیید مى کند که مبتلایان به لوسمى چندین سال بیمار بوده اند و لوسمى نتیجه جهش ژنتیکى است که در دوران باردارى رخ مى دهد. این تحقیق اولین شواهد مستقیمى است که نشان مى دهد که بیمارى قبل از تولد شروع مى شود.

مصرف میوه و سبزیجات موجب کاهش فشارخون مى شود
دانشمندان با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیقات جدید اعلام کردند نمکهاى طبیعى حاوى پتاسیم که در میوه و سبزیجات یافت مى شوند مى توانند در درمان عارضه فشارخون و کاهش میزان ابتلا به سکته مغزى موثر باشند.
از مدتها پیش چنین تصور مى شد که نمک طعام یا ((کلرید سدیم)) از عوامل تشدید فشارخون است و در مقابل ((کلرید پتاسیم)) به عنوان جانشینى به جاى نمک طعام مورد استفاده قرار مى گرفت و اعتقاد بر این بود که در بهبود عوارض فشارخون موثر است.
بنا بر این گزارش از آنجایى که تصور مى شد عنصر سدیم عامل افزایش فشارخون است. نمک ((کلرید پتاسیم)) به عنوان جانشینى براى داروهایى از قبیلdiuretic مورد استفاده قرار مى گرفت. پزشکان از این دارو براى کاهش میزان فشارخون استفاده مى کردند.
این در حالى است که پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در آزمایشهاى خود بر روى موشهایى که از راههاى ژنتیکى براى ابتلا به عارضه فشارخون و یا سکته مغزى آماده شده بودند دریافتند عامل تشدید عارضه فشارخون و یا ابتلا به سکته مغزى در هر دو ترکیب کلرید سدیم (نمک طعام) و کلرید پتاسیم, عنصر ((کلرید)) است و عنصر سدیم.
دکتر ((کورتیس موریس)) رئیس مرکز تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو در این خصوص معتقد است آن دسته از نمکهاى پتاسیم که حاوى کلرید نیستند همانند نمکهاى پتاسیمى که به طور طبیعى در میوه و سبزیجات وجود دارند مى توانند در کاهش میزان فشارخون و نیز کاهش موارد ابتلا به سکته مغزى موثر باشند.
وى با اشاره به نتایج تحقیقات جدیدى که در این خصوص صورت گرفته است گفت: مقدار پتاسیمى که در یک لیوان بزرگ افشره پرتقال و یا در دو عدد سیب وجود دارد مى تواند تا 40 درصد میزان ابتلا به سکته مغزى را کاهش دهد. دکتر موریس با توجه به نتایج تحقیقات جدید گفت کاهش عنصر کلرید در بدن نباید با کلرید پتاسیم جبران شود.
دکتر موریس معتقد است با افزایش میزان پتاسیم در بدن, فشارخون و احتمال ابتلا به سکته مغزى کاهش مى یابد.
میوه ها و سبزیجات به میزان زیادى حاوى عنصر پتاسیم هستند. نتایج این تحقیقات در نشریه آکادمى ملى علوم آمریکا به چاپ رسیده است.

ماهواره هاى بسیار کوچک براى اکتشافات فضایى ابداع شد
به گفته محققان انبوهى از ماهواره هاى حشره مانند بسیار کوچک با وزنى در حدود 14 گرم هر یک جایگزینى جدید و ارزان براى انجام اکتشافات فضایى هستند.
محققان یک ماهواره بسیار کوچک با سیستمهاى کنترل بر پایه نرونهاى ساده حیوانات طراحى کرده اند که به گفته این دانشمندان فضاپیماهاى تنومند و پرحجم را از دور خارج مى سازد.
یکى از این محققان اعلام کرد: این ریزماهواره ها قادرند به هر مکانى که ماهواره هاى گران قیمت و بزرگ قادر به رفتن به آنجا نیستند بروند و مى توانند یک گروه از فعالیتها و مإموریتهاى علمى را انجام دهند که هیچ فضاپیمایى قادر به انجام دادن آنها نیست.
به گفته این گروه تحقیقاتى, این ماهواره هاى بسیار کوچک با عرض 6/7 سانتى متر را مى توان براى مإموریت اندازه گیرى بادهاى خورشیدى و نقشه بردارى از نقاط مختلف زمین ارسال کرد.
این ماهواره ها بسیار مطمئن تر از ماهواره هاى بزرگ هستند زیرا کنترل کننده هاى روبوتى ساده آنها براى جان سالم به در بردن در تقریبا هر محیطى ساخته شده اند و مى توانند با هماهنگى یکدیگر کار کنند و در صورت از کار افتادن یک واحد, به کار خود ادامه مى دهند.
محققان با اعلام این ماهواره ها به عنوان ((پایان منطقى یک روش انقلابى در اکتشافات فضایى)) توضیح دادند سیستم کنترل آنها ضربانهایى شبیه به کشش غریزى حیوانات تولید مى کند.
با تقویت این سیستم, کنترل یک ((روبوت حشره مانند متحرک با مهارتهاى قابل توجه)) براى حفظ بقاى خود ارائه شد. این گروه تحقیقاتى افزود: این ((حشرات بسیار ریز نسبت به اشتباهات الکتریکى یا مکانیکى تقریبا تإثیرناپذیر هستند و در کمال شگفتى قادر به تجمع خود و رفتار گروهى هستند.)) یک نمونه از این ماهواره هاى بسیار کوچک که در این نشست ارائه شد, براى گردش به دور میدان مغناطیسى زمین به وسیله گردش خودکار به سمت درخشان ترین منبع نور, خورشید, طراحى شده بود.

امواج صوتى جایگزین ماشین مى شوند
یک محقق صوت شناس با بهره گیرى از امواج پرانرژى صوتى موفق به ابداع روشى شده است که روزى مى تواند جایگزین ماشین شود.
تیم لوکاس فیزیکدانى که این شیوه را اختراع کرده است مى گوید: این فنآورى که macrosonic synthesis rms) resonant ) نامیده مى شود در واقع نیروى صوت را آزاد مى کند.
این اختراع که ((قوطى لرزان)) نام گرفته به نظر فنآورى ساده اى است. این فنآورى مرکب از یک محفظه توخالى آلومینیمى است که به موتورى که محفظه را براى تولید امواج صوتى به ارتعاش درمىآورد, متصل شده است.
با این کشف محققان بر نقطه ضعف مهم امواج صوتى یعنى تمایل به شکسته و تبدیل شدن به امواج فشرده صوتى که انرژى را پراکنده مى کنند فایق آمده اند.
لوکاس با محصور کردن امواج صوتى به سطوح انرژى دست یافت که هزاران بار بالاتر از سطوح به دست آمده قبلى بود. این دانشمندان توانستند سطوح انرژى را در درون امواج صوتى که در واقع مى تواند کار پرقدرت صنعت را انجام دهد, قرار دهند. لوکاس مى گوید: این کشف بخش کوچکى از کل کار ما است. امکان استفاده ازrms در کلیه صنایعى که متکى بر ماشینهاى پیشرفته اى است که با پیستون تلمبه و کمپرسور کار مى کنند, وجود دارد. مى توان همین کارها را بدون داشتن قسمتهاى متحرک دستگاه انجام داد.
rms در پودر کردن زباله هاى بازیافت شده نیز کاربرد دارد. لوکاس این کار را بر روى قهوه انجام داد, امواج را وارد یک دانه قهوه کرد و آن را تبدیل به پودر کرد.

سرنخهاى جدیدى در مورد افزایش طول عمر به دست آمد
دانشمندان موفق به کشف سرنخهاى مهمى در مورد افزایش طول عمر شده اند. پژوهشگران در مطالعه اى که بر روى مگس میوه انجام دادند در این حشرات تغییر ژنتیکى ایجاد کردند تا مقادیر بیشترى پروتئین شوک حرارتىheat shock protein) ) که آسیب ناشى از گرما را ترمیم مى کند تولید کنند.
ارتباط این پروتئین با عمر طولانى این است که وقتى این پروتئینها تولید شود ضایعات سلولى ناشى از سایر فشارهاى روانى که عموما با پیرى مرتبط است را التیام مى بخشد. این پروتئینها در همه موجودات از حشرات تا انسانها وجود دارند.
مارک تاتار محقق برجسته و استادیار دانشگاه براون مى گوید: تإثیر گرما در طولانى تر کردن عمر قابل کاربرد در انسان است. قرار گرفتن در معرض گرمادرمانى بر طول عمر مى افزاید.
عمر حشراتى که پروتئینهاى شوک حرارتى تولید کردند بیشتر از حشراتى بود که پس از قرار گرفتن در معرض یک دوره حرارت آزمایشگاهى کوتاه مدت 10 تا 15 دقیقه اى تغییر ژنتیکى داده نشده بودند. امید به زندگى در حشراتى که داراى نسخه اضافى ژن بودند حدود 7/9 درصد افزایش یافت. با اجراى معالجات حرارتى طولانى تر, همه این مگسها پروتئینهاى شوک حرارتى تولید کردند در نتیجه طول عمر حشرات طبیعى و حشراتى که تغییر ژنتیکى داده شده بودند بهبود یافت.
دانشمندان مى گویند: پروتئینهایى که تحت شوک حرارتى قرار مى گیرند سرعت انجام وظایف سلولى را شتاب مى بخشند و فرآیند پیرى را معکوس مى کنند.
تإثیر گرما بر طول عمر از دیرباز شناخته شده بود اما این کشف جدید بیانگر آن است که تولید پروتئینهاى شوک حرارتى علت تإثیر گرما را نشان مى دهد. اگر چنین چیزى نیز در مورد انسان روى دهد, نشستن در حمام سونا به مدت نیم ساعت در روز ممکن است براى حفظ سلامت بدن مفید باشد.
شرح این تحقیق در مجله ((نیچر)) به چاپ رسیده است.

آزمایش داروى جدید براى جلوگیرى از سرطان سینه
در یک طرح آزمایشى در سطح جهان 25 هزار زن براى بررسى اثر یک داروى جدید در جلوگیرى از ابتلا به سرطان سینه تحت مطالعه قرار مى گیرند. در این برنامه پزشکى که 5 هزار زن انگلیسى در آن شرکت خواهند کرد, داروى ((تاموکسیفن)) براى نیمى از آنها تجویز خواهد شد. افراد مورد آزمایش در این طرح زنانى در گروه سنى 35 تا 70 هستند که به واسطه سابقه زیاد سرطان سینه در خانواده آنها, احتمال ابتلاى بیشترى دارند. هدف از انجام این طرح یافتن داروى مناسب براى جلوگیرى از بروز بیمارى در زنان است.
دکتر ((جک کوزیک)) از صندوق تحقیق سرطانى و مدیر علمى این برنامه گفت: جلوگیرى از این بیمارى اکنون به عنوان یک سوال مهم به اندازه معالجه آن مطرح است.
آزمایش این دارو در انگلیس سه سال پیش آغاز شده بود لیکن به دلیل گزارشهاى نگران کننده در مورد تإثیر آن در ابتلا به سرطان کبد متوقف شد. مطالعات بعدى نشان داد که رابطه این دارو و سرطان کبد بى اساس بوده و از این بابت نگرانى وجود ندارد لیکن مصرف آن احتمال ابتلا به سرطان دیواره رحم را افزایش مى دهد.
در مورد جوانب اخلاقى تجویز این داروى قوى به زنانى که از سلامت کامل برخوردارند نیز سوالاتى مطرح است. یک متخصص سرطان در انگلیس گفت: در حال حاضر 3 نفر در هر ده هزار نفر از جمعیت انگلیس هر سال به سرطان جداره رحم مبتلا مى شوند و پیش بینى مى شود با مصرف این دارو این میزان به 3 برابر افزایش یابد لیکن احتمال ابتلا به بیمارى سرطان سینه بسیار بالاتر از آن است.
به نوشته جراید انگلیس تاموکسیفن عوارض جانبى مثبتى نیز دارد. این دارو با افزایش تراکم استخوان از پوسیده شد آن جلوگیرى مى کند و میزان چربیهاى خون (کلسترول) را نیز پایین مىآورد که از این جهت مشابه روش معالجات جایگزینى هورمونهاHRT) ) است.
بیمارى قلبى در درون رحم مادر شکل مى گیرد
دانشمندان علت تازه اى براى همه گیرى بیمارى کرونر قلب یعنى مهمترین عامل مرگ و میر در کشورهاى غربى یافته اند.
دیوید بارکر از شوراى تحقیقات پزشکى دانشگاه ساوت همپتون و همکارانش در فنلاند نشان دادند ابتلا به بیمارى قلبى مى تواند در رحم مادر مشخص شود. شرح این مطالعه در مجله ((بریتیش مدیکال)) به چاپ رسیده است.
محققان در بررسى بیش از 3 هزار زن در فنلاند دریافتند زنان سنگین وزن و کوتاه قد که وزن فرزندان ذکورشان به هنگام تولد کم بوده است, با خطر بالاى ابتلا به بیمارى کرونر قلب روبه رو هستند. این یافته ها در هند و سایر بخشهاى آسیا که بیمارى کرونر قلب در حال افزایش است مى تواند از اهمیت خاصى برخوردار باشد. زنانى که به سوءتغذیه شدیدى دچار هستند, کوتاه قد و لاغر هستند و نوزادانشان نیز استعداد لاغرى دارند. تإثیر فورى بهبود تغذیه, چاق شدن زن است که به نظر مى رسد خطر ابتلا به بیمارى کرونر قلب را در نسل بعدى افزایش مى دهد. این امر به این علت است که افزایش وزن مادر منجر به تقاضاى بیشتر مواد غذایى در جنین مى شود اما مادر نمى تواند این نیاز را تإمین کند و کودک با کاهش وزن متولد مى شود که خطر ابتلا به بیمارى قلبى را افزایش مى دهد.
این امر به این علت است که بهبود بخشیدن به وضع تغذیه جنین طى یک نسل امکان پذیر نیست. مى توان یک زن را از نظر تغذیه تإمین کرد اما نمى توان جنین زن باردار را تقویت کرد. انجام این کار به بیش از یک نسل نیاز دارد زیرا توانایى یک زن در تإمین جنین که شامل جفت نیز مى شود, تا حدودى وقتى خود او هم جنین بوده است تعیین مى شود.
تحقیق بارکر, اولین مطالعه اى است که به سنجش تإثیر قد و وزن مادر و نوزاد در تعیین خطر ابتلا به بیمارى کرونر قلب پرداخته است. اگر نوزادى چاق باشد و مادر لاغرى داشته باشد, سالم است. اگر نوزاد لاغر باشد (که به خاطر ناکافى بودن جریان تإمین غذا است) و مادر چاقى داشته باشد, خطر فوت در اثر بیمارى قلبى 4 برابر مى شود.
تفاوت میزان مرگ و میر در اثر بیمارى کرونر قلب بین این دو گروه به حدى بالا است که با عواملى نظیر استعمال سیگار و نحوه زندگى کردن, قابل پیش بینى نیست.
با گذشت نسلها وضعیت تغذیه زنان بهتر مى شود و آنها قدبلندتر و سنگین وزن تر مى شوند و وزن نوزادان به هنگام تولد افزایش مى یابد. و در این شرایط, وزن مادر دیگر خطر بیمارى قلبى را افزایش نمى دهد و این میزان رو به کاهش مى گذارد.
این امر علت افزایش میزان بیمارى کرونر قلب همراه با بهبود وضع تغذیه در یک جمعیت را توضیح مى دهد. با ادامه روند بهبود تغذیه, این میزان کاهش مى یابد.