[طایفه اى با نام ((مراغیها)) در بخشى از روستاهاى رودبار الموت زندگى مى کنند که آداب و رسوم ویژه اى دارند. این مردم از نظر آئین مذهبى, خود را پیرو مذهب شیعه مى دانند اما به نظر مى رسد به دلیل جدایى از مراکز علمى, برخى از آداب و رسوم کهن را حفظ کرده اند].
ازدواج, طلاق و زایمان:
مراغیها جز در بین خود با افراد غیر مراغى ازدواج نمى کنند و دختر نیز به آنها نمى دهند.
از آنجا که در بین آنها دخترهاى زیبا بسیار است, بعضى اوقات افراد غیر مراغى به آنها دل مى بندند چنان که دختر نیز مایل به ازدواج با آن مرد باشد تنها راه چاره فرار دختر از خانه پدر و دور شدن دو دلداده از محل زندگى اصلى آنها است.
مراغیها زن برادر, زن عمو و زن دایى را عقد نمى کنند.
در موقع پیمان زناشویى ظاهرا مطابق قوانین اسلام یکى از ملاهاى رودبار, اجراى عقد مى نماید ولى بعد توسط بزرگ یا (آباى) خودشان تشریفات عقد و ادعیه مخصوص به آن را چنان که در میان آنها معمول است اجرا مى نمایند و تا آن تشریفات انجام نپذیرد عروسى صورت نخواهد گرفت.
مهریه زن هر که باشد 12 ریال است.
بعضى تا سیصد ریال نیز به نام جهیزیه مى پردازند.
مراغیها تعدد زوجات را کفر مى دانند و اگر مردى دو زن اختیار کند او را از میان خود طرد مى کنند و عملش را حرام مى دانند.
مردى که زنش بمیرد دیگر زن نمى گیرد و همچنین اگر زنى شوهرش درگذشت شوهر دیگر نمى کند.
طلاق دادن زن در میان مراغیها از امور بسیار سخت و دشوار است; زیرا مردى که زنش را طلاق داد هرگز نمى تواند زن بگیرد و همچنین زنى که طلاق گرفت تا زنده است نمى تواند شوهر کند.
از ابتداى حاملگى, بستر زن از مرد جدا مى شود و پس از زایمان مانند ایام قاعدگى بلکه سخت تر تا مدت چهل روز زائو نباید به هیچ چیز دست بزند.(1) و پس از رفتن به گرمابه اطاقى را که در آنجا زن وضع حمل کرده است. لاوه(2) مى کنند و ظروفى را که زائو دست زده اگر سفالیست مى شکنند و اگر مس است سفید مى کنند.(3) از جمله سنتهاى مراغیها اینست که سن بلوغ براى دختر 15 و براى پسر 18 است.
دختر و پسر بعد از ازدواج مراسمى چون سدره, پوشیدن و کستى بستن را اجرا مى کنند.
سدره عبارت از پیراهن سفید و ساده و گشادى است که تا بالاى زانو مى باشد و فاقد یقه است.
کستى یا کشتى نیز بندى است سفید و باریک و بلند که از هفتاد و دو نخ پشم سفید گوسفند تابیده مى شود.
پى نوشت
1ـ زنهاى مراغیها در موقع عادت زنانگى نباید به کار خانه رسیدگى کنند یا به اشیإ و اثاثه دست بزنند و تا وقتى که پاک نشده اند جا و ظروف غذاى آنها جداست و با پاى بى جوراب نباید روى فرش راه بروند و در بستر مرد نباید بخوابند و اگر در خانه اى یک زن بیشتر نباشد و مجبور باشد خودش کار منزل را انجام دهد, باید دستکش به دست نماید. رعایت این اصول در بین جامعه زرتشتى مورد احترام کامل است و از این رو شباهت بسیار بین مراغیها و زرتشتیها وجود دارد.
2ـ اندود نمودن کف اتاقها و دیوارهاى آن را با گل سرخ و یا سفید در دهات لاوه کردن گویند.
3ـ دور ماندن زن زائو از کار و فعالیت و پرهیز از بستر او در بین زرتشتیان نیز مورد رعایت و توجه خاص است.
از کتاب: سرزمین قزوین, صص 475 ـ 478.
)