هرس
مهندس مجتبى شریعت پناهى
هـرس به معنـاى بـریـدن و کـوتـاه نمـودن شـاخه هـاى درختــان و درختچه هاست. ایـن کار باعث تقویت نهال گشته و عمر آن را طـولانى مى کند. به وسیله هرس مى تـوانید درختان را هر طـور که مایلید با سلیقه خـودتـان فـرم بـدهیـد تـا شکل منـاسب پیـدا کنند.
زمان مناسب:
اواخر پاییز یا اواخر زمستان, زمان مناسبـى بـراى هرس درختان و درختچه هاست.
درختان میـوه ماننـد سیب و گلابـى را بعد از بـرداشت میـوه هـرس کنید. اگر تا پایان پاییز یا اوایل زمستان فرصت کافى براى ایـن کار نیافتیـد, اواخـر زمستان قبل از بیـدار شـدن درخت از خـواب زمستـانه به ایـن کـار اقـدام نمـاییـد.
هرس درختان و درختچه هاى زینتى:
همان طـور که گفته شد در گیاهان زینتى هدف هرس, تربیت شاخه ها و ایجاد فـرم مناسب است. مثلا درختان بالا رونـده را لازم است طـورى هـرس کنیـم که به قیـم یا داربست تکیه زده و در مسیـر خـود بالا بروند. با قطع نـوک شاخه هاى شمشاد آنها را صاف و یکـدست کنید و به درختان سوزنى برگ, فرم دلخـواه بدهید. بسیارى از سـوزنى برگها قـابلیت طبقه طبقه شـدن را دارنـد. در صـورتـى که مایل بـاشیـد مـى تـوانیـد آن را به شکل مطبق در آوریـد.
روش هرس:
بسیارى از شاخه هاى درختان در کنار یکدیگر رشد مـى کنند. در ایـن صورت ممکـن است به هـم بپیچند و براى سایر شاخه ها ایجاد مزاحمت کنند. از دو شاخه مجاور هـم یکـى را که ضعیف تر از دیگرى است یا در قسمت داخل قـرار گـرفته حذف کنیـد. همه شاخه ها بـایـد امکان استفاده از نـور و هـواى کافى را داشته باشند.
بعضى از شاخه ها از تنه درخت خارج شده و به صورت عمودى رشد مى کنند. ایـن شاخه ها که اصطلاحا (نرک) گفته مى شوند نه تنها میوه تـولید نمى کنند بلکه بـراى شاخه هاى بار دهنده مزاحمت زیادى ایجاد مـى کننـد. شاخه هاى نرک را حذف کنید. حذف کلیه پاجـوشها و شاخه هاى نرک به رشد بهتر و تقویت درخت کمک مى کند.
هر قدر شاخه هاى جانبـى نهال بیشتر هرس شـود تنه اصلـى بهتر رشد نموده و درخت, بلندتر خواهد شد.
براى اینکه درخت کـوتاه گشته و گسترش جانبـى پیدا کند قسمتى از بالاى تنه اصلى را قطع کنید.
در درختان خزان پذیر, هرس را از سال اول شروع کنیـد. در سال اول فقط دو بازو روى تنه اصلى نگهدارى نمـوده و بقیه شاخه ها را حذف کنید. سال بعد به اندازه یک سـوم از طول قسمت تازه رشد کرده را قطع کنید. همچنیـن کلیه شاخه هایـى را که از کنار یکـدیگر عبـور نمـوده انـد, شـاخه هاى بیمـار و آفت زده و قسمتهایـى را که مـورد تهاجـم سـوسکهاى چـوبخـوار قـرار گـرفته انـد, ببـرید.
)