پکن + 5
امروز کجا ایستاده ایم؟ فـریبـا ابتهاج شیـرازى ـ صـدیقه ببـران

 

 

پنج سال پس از پکن
بروز و تـوسعه نظریه دهکده واحد جهانـى و برنامه جهان شمـول شدن ملاکها و معیارهاى فرهنگـى, اقتصادى و سیاسـى مـوجب رشد فزاینده کنفرانسهاى جهانى و بیـن المللـى در عرصه هاى مختلف طـى دهه اخیر شـده و البته مسایل زنان نیز از ایـن روند مستثنـى نبـوده است. چنانچه سلسله کنفرانسهاى جهانـى زن که از دو دهه قبل آغاز شـده بـود, در چهارمین اجلاس خود در این دهه ـ که بزرگتریـن گردهمایى جهانـى در تاریخ سازمان ملل متحـد نام گرفت ـ تلاش گستـرده اى را بـراى ارائه بـرنـامه عمل زنـان جهان به کار بست.
اگـر به یاد داشته باشیـد طـى سـالهاى 74 و 75 بـا درج مقالات و انتشار سفرنامه اى از اهداف, نحـوه برگزارى و چگونگى حضـور زنان ایرانى در آن کنفرانـس گفتیـم. از جریانهاى حاکـم بر روند حرکت جهانـى زنان; از خصـوصیات سنـد پکـن و از اینکه مشکل ما سیطـره ظالمانه و زورمـدارانه تفکـر غربـى است که سعى در تحمیل فـرهنگ خـود به عنـوان فرهنگـى جهانـى دارد; اما با سایریـن و حتـى با بسیارى از غربیانـى که ایـن نحـوه تفکر را نمى پسندند, مـى تـوان مسایل و مشکلات و عدم مفاهمه فیمابیـن را حل کـرد, به شـرط آنکه زبان مخاطب را بشناسیـم, به فرهنگ غنى دینى و ملـى خـود اعتماد داشته باشیم و باظرافت و دقت به تبییـن مـواضع خـود بپردازیـم.
سند چهارمین کنفرانس جهانى زن موسوم به کارپایه عمل پکـن در 12 محـور وضعیت زنان را مـورد بررسـى و دقت قرار داده که عبارتنـد از: زنان و فقـر, آمـوزش و پـرورش زنان, زنان و بهداشت, خشـونت علیه زنان, زنان و مناقشـات مسلحـانه, زنان و اقتصـاد, زنان در قدرت و تصمیـم گیرى, مکانیسمهاى نهادیـن براى پیشرفت زنان, حقوق بشر مربـوط به زنان, زنان و رسانه هاى گروهـى, دختربچه ها و زنان و محیط زیست.
اینک پـس از گذشت نزدیک به پنج سال از چهارمیـن کنفرانـس جهانى زن در پکـن, افراد, گروهها و سازمانهاى بیشمارى در دنیا موضـوع زنـان را همچنـان دنبـال مـى کننـد; هـر یک بـر اسـاس اهــداف و انگیزه هاى خود.
چنانچه سازمان ملل متحـد برگزار کننده ایـن سلسله کنفرانسها در نشستى ویژه به مجمع عمومى خود تحت عنوان ((پکـن 5)) به این کار مبـادرت خـواهـد کـرد.
ایـن نشست ویژه بـا شعار ((زنان ;2000 تساوى جنسیتـى, تـوسعه و صلح بـراى قـرن بیست و یکم)) به مرور و ارزیابى پیشرفتهاى بدست آمده در اجراى برنامه عمل پکن و بررسى امکان اقدامات و نوآوریهاى بیشتر براى سال 2000 خواهد پرداخت. بدین منظور پیـش از برگزارى ایـن نشست که خرداد ماه سال آینده در نیویورک بـرگزار مـى شـود, اجلاسهاى منطقه اى در 4 قاره جهـان بـرپـا شـده و نتایج آن بـراى ارائه در نشست پکن 5 آماده خواهد شد.
اجلاس منطقه اى آسیا و اقیانـوسیه نیز از 4 الـى 7 آبان مـاه بـا حضـور هیإتى از کشـورمان در بانکـوک پایتخت تایلند برگزار شد.
مرکز امور مشارکت زنان نهاد ریاست جمهورى در پى حضـور در جلسات کمیسیون مقام زن در نیویـورک طـى 2 سال گذشته با تشکیل کمیته اى ملى, برگزارى جلساتى با اعضاى اصلى کمیته ملى چهارمیـن کنفرانس جهانـى زن و تهیه بـرنامه زمانبنـدى در سه بخـش ((انتشـارات)), ((پشتیبانـى و تبلیغات)) و ((آماده سازى دستگاههاى دولتـى و غیر دولتـى)), همچنیـن تشکیل کمیته اى مشتـرک با وزارت امـور خارجه, تهیه گزارش ملى زنان و برگزارى کارگاههاى آمـوزشى مربـوطه, تلاش کرد تا آمادگى لازم براى شرکت در اجلاس منطقه اى پکـن 5 کسب شـود.

در بانکوک چه گذشت؟
خانـم دکتر معصومه راغبى مسـوول بخـش ارتباطات بیـن المللى مرکز امـور مشارکت زنان و مـدیر فعالیتها و برنامه هاى هیإت ایرانـى در گفتگـویـى اطلاعات بیشتـرى را از شرایط ایـن اجلاس و اقـدامات انجـام شـده طـى آن در اختیارمـان گذاشت. حـاصل ایـن گفتگـو را مى خوانید:
خانـم راغبى لطفا ابتدا در مورد ترکیب هیإت اعزامى از کشورمان و نقطه تمـرکز تلاشهاى آنـان در ایـن نشست تـوضیح دهید.
بسـم الله الرحمـن الـرحیـم. هیإت اعزامـى متشکل از خانـم زهرا شجاعى مشاور رییس جمهور و رییـس مـرکز امـور مشارکت زنان, آقاى دکتر ملک افضلى معاون پژوهـش وزارت بهداشت, درمان و آموزش پزشکى و 4 تـن از کارشناسان مسایل زنان و وزارت امور خارجه بـودند که با حساسیت و دقت در جلسات بررسـى و تصـویب سنـد ایـن اجلاس شرکت کرده و نظرات خـود را به تصویب رساندند. ایـن سند یا به عبارتى پیشنهادات منطقه آسیـا و اقیـانـوسیه که در واقع نقطه تمـــرکز فعالیتهاى هیإت نیز بود در خرداد ماه آینده در اجلاس پکـن 5 در کنار پیشنهادات زنان 3 قاره دیگر بررسـى شـده و مجمـوع آنها به صـورت یک سند واحـد به عنـوان دستـورالعمل کشـورها براى پیشبرد وضعیت زنـان طـى پنج سـال آینـده به تصـویب مـى رسد.

در ایـن سنـد چه مـوضـوعاتـى مـورد تـإکیـد قـرار گـرفته است؟
حاصل کار ایـن اجلاس گزارشـى در 122 پاراگراف شامل 53 بنـد و به عبـارت دیگـر شـامل 53 بنـد پیشنهادات زنان منطقه بـراى بهبـود وضعیتشان است. برخى از مهمترین مواردى که در ایـن سند لحاظ شده عبارتند از:
((مبارزه با اثـرات تخـریبـى بحـران اقتصادى منطقه بـر زنان از طریق بکارگیـرى طـرحهاى مبتکـرانه اشتغال زا و دستـرسـى زنان به اعتبارات خرد)), ((امنیت غذایى زنان بخصـوص در دوران حاملگى یا در بحـرانهاى خانـوادگـى و یا بیکارى از طـریق تسهیل در ایجـاد نهادهاى مالـى و اعتبارى کمک کننـده به زنان)), ((دستمزد مساوى در برابر کار مساوى)), ((رعایت حقـوق بشر براى زنان سالمند, از کار افتاده, معلـول و مهاجر و ساکـن در مناطق اشغالـى یا درگیر در مناقشات مسلحانه)), ((تإکیـد بـر لزوم آگاهـى کلیه آحاد از جمله زنان و دختران به حقـوق مدنى, فرهنگـى, سیاسـى, اقتصادى و اجتماعى خود)), ((حمایت از زنان قربانى خشونت با اقداماتى چـون آموزش عمـومـى, تهیه چارچـوبهاى قانـونـى, اقـدامات بهداشتـى و روانـى, ایجـاد مـراکز اطلاع رسـانـى و مطـالعاتـى بـراى مـراجعه قربانیان)), ((مبارزه با هر نـوع قاچاق زنان و دختـران)), ((حق مشارکت زنان در فرآیند عالـى تصمیـم گیرى)), ((اصلاح نگرشهاى غلط و کلیشه اى)), ((لحـاظ نقـش زنـان در فعالیتهاى دیپلمــــاتیک و هیاتهاى حل و فصل مناقشات), (تشویق و ارتقإ مشـارکت سازمانهاى غیـر دولتـى زنان بـراى مداخله در فعالیتهاى سیاسـى, اشتغال و درآمـدزایـى مخاطبیـن یا پروژه هاى اعتبارى)).

پیشنهادات ایران
به طـور قطع جمهورى اسلامـى ایران نیز پیشنهاداتـى بـراى درج در سنـد داشته است, ایـن پیشنهادات چه بـود و آیا به تصـویب رسید؟
بله, ما در چند مورد پیشنهاداتى داشتیـم. یکى از مهمتریـن آنها که به عنوان یک استراتژى دنبال مى شد ((تـوجه به فرهنگ جـوامع و اصـول اخلاقـى مـورد قبـول و احتـرام مـردم بـراى مــــوفقیت در برنامه ها)) بود.
مـورد دیگـر ((نقـش زنان در مشـارکت آگاهانه و فعال در گفتگـوى تمـدنها بـا هـدف ایجـاد و تـوسعه فـرهنگ گفتگـو و صلح)) بـود.
همچنین ((ایجاد نهاد بیـن المللـى بـراى حفظ کیان خانـواده)) که ایـن سه پیشنهاد اختصاصا از سـوى هیإت ایرانى مطرح و هر سه به طـور کامل در سند گنجانده شد. ((حق تـوسعه)) که مبحثـى تخصصى و تکنیکـى است نیز از سـوى هیـإت مـورد تـإکیـد قـرار گـرفته و توانستیم این موضوع را جا بیاندازیم که بر اساس سند پکـن در هر جـا حقـوق زن مطـرح است بـایـد حق تـوسعه و صلح نیز لحاظ شـود. گنجانده شدن ایـن موضـوع در سند مـوجب شـد تا مفهومـى فراتر از آنچه غرب از حقـوق زنان به طـور خاص دنبـال مـى کنـد, کسب شـود. همچنیـن در بندى که موضوع پیوستـن کشـورها به کنوانسیون رفع هر گـونه تبعیض علیه زنـان تـا سـال 2000 را مطـرح مـى کند
عبارت ((باید بپیوندند)), به عبارت ((باید براى پیوستـن تشـویق شوند)) تغییر یافت.
همان طور که اشاره کردید ایـن نشست در پى گیرى مصوبات پکـن است. آیا سند یا پیشنهاداتـى که بـدانها اشاره کردید سعى مـى کنـد آن مصـوبات را کامل کنـد یا منظور کاربردىتر کردن آنهاست و یا ... قرار نبود در این نشست چیزى از سند پکـن کم یا بدان اضافه شود, اما کلیه 53 پیشنهاد سند بانکـوک در جهت عملـى تر شـدن سند پکـن است.
به نظر مى رسد یکى از انگیزه هاى برگزارى اجلاس پکـن5 بررسى وضعیت پیشـرفت زنـان طـى پنج سـال گذشته بـاشـد. در منطقه آسیــــا و اقیانوسیه اکنـون در چه وضعیتـى هستیـم؟ گزارش کشـورها در ایـن زمینه چگـونه بـود و کشـور مـا در چه جـایگـاهـى قـــرار داشت؟
خارج از شعار باید اذعان کنـم که برخى کشـورهاى منطقه روندى را دنبال کرده اند که دچار مشکلات و معضلات عدیـده شـده انـد و حالا در جستجوى درمان و راه حل هستند, در حالى که هنوز هـم به جاى علتها با معلـولها مـى جنگنـد. بزرگتریـن مشکلـى که در اکثر گزارشات و گروههاى کارى مطرح شد و سازمانهاى غیر دولتى بسیار در مـورد آن فعالیت کـردنـد مسـإله قـاچـاق زنـان و دختـران و روسپیگـــرى دختـربچه ها بـود که به عنـوان یک مشکل حـاد بـویژه در کشـورهاى شبه قاره هند و آسیاى جنـوب شرقى مطرح است. حالا سعى مى کنند براى آنها خانه هاى امـن, بیمه یا امکان سـوادآمـوزى ایجاد کننـد. در حالى که اگر از ابتدا زمینه هاى بروز چنیـن وضعیتى با احترام به اخلاقیات و نظام خانـواده ایجـاد نشـود, امـروز اینهمه انـرژى و بودجه براى حل آن به هدر نمى رود. روشـن است که ما در این موارد حـرفـى نـداشتیـم. ایـن یک نکته بـارز مثبت بود.
همچنیـن از مهمتـریـن دستـاوردهـاى مـا چنـد مکـانیزمه بـــودن توانمندسازى زنان بـود. به عبارت دیگر ایران جزو معدود کشورهاى جهان است که داراى چنـد مکانیزم دولتـى بـراى پیشرفت زنان است.
در قـوه مجریه داراى مرکز امور مشارکت زنان, کمیسیـونهاى امـور بانـوان در استانها و دفاتر امـور زنان در وزارتخانه هاى مختلف, در قوه مقننه کمیسیون زنان, خانواده و جـوانان و در قوه قضائیه اداره کل امور زنان است. ایـن موضوع از موارد قابل ارائه بـود.
همچنیـن انتخابات شـوراها و انتخاب وسیع زنان در مراکز استانها بجز سه استان ـ در حالى که اولیـن تجربه شوراها در ایران بود ـ با وضعیت کشورهاى موفقى که سالها قبل ایـن مورد را تجربه کردند برابرى مى کرد.
یکـى از مـواردى که در برخـى کشـورها اعمال مـى شد و ما فاقد آن بـودیم سهمیه خاص زنان بـراى مـراکز تصمیـم گیـرى ماننـد مجالـس قانونگذارى یا شـوراهاست. مثلا در هند 30% صندلیهاى مجلـس از آن زنان است. اگرچه ایـن مـوضـوع ممکـن است با دمکراسـى چندان هـم منطبق نباشـد, اما آنها معتقـدند که ایـن راهـى است تا زنان به جایگاههاى لازم دست یابند و پـس از احراز تعادل, سهمیه حذف شود.
در مـورد زنان درگیر مناقشات مسلحانه, کشـورهایـى که درگیر جنگ بـا همسـایگان یا جنگهاى داخلـى بـودنـد مشکلات زیادى داشتنـد و البته کار زیادى هم در ایـن زمینه انجام داده بودند, اما ما با وجود سابقه 8 سال دفاع مقـدس به خاطـر فـرهنگ مـوجـود و جایگاه ارزشـى خانواده شهیـد با مشکلاتـى از نـوع سایـر کشـورها مـواجه نبودیم. در مـورد خشونت برخى کشـورهاى منطقه کار زیادى کرده و حتى بعضى از آنها قانون ((عدم تحمل مطلق خشـونت علیه زنان)) را به تصویب رسانده اند. اما به طـور کلى و در مجمـوع تفاوت زیادى میان ما و دیگران در میزان تلاشها وجـود نـداشت, با ایـن تفاوت که آنها به خـاطـر تجـارب بیـن المللـى تـوان بـالایـى در عرضه و نمـایــــش فعالیتهایشان دارنـد, در حالـى که ما حتـى اگر بسیار بیشتـر از آنها کار کـرده باشیـم به نحـوه ارائه آن به زبـان بیـن المللـى چندان آشنا نیستیم.

مسایل زنان را سیاسى نکنیم
به هر حال کنفرانـس پکـن تإثیرات قابل تـوجهى در کشورها داشت. در کشـور ما نیز اولین اثرش این بـود که به همت مسـوولیـن دفتر امـور زنان وقت بـرنامه عملى ملـى و مطابق با فـرهنگ و ارزشهاى خودمان تهیه شد, اما مـن احساس مى کنم که ما چندان مطابق برنامه پیـش نرفتیـم. حالا یا مشکلات خیلى حاد نبود و یا اینکه پاسخگویى را نزدیک نمى دیدیـم. شاید هـم به خاطر ایـن است که در کشـور ما مسإله زنان از دیـد بسیارى سیاسـى شـده, در حـالـى که اگـر ما مسإله زنان را واقعا مسإله زنان ببینیم موفق تر خواهیـم بـود.
ایـن را هـم باید مـورد تإکید قرار دهیـم که حرکت ما در مجامع بیـن المللى رویکردى کاملا کارشناسانه و تخصصـى با آگاهى نسبت به الگوهاى کلیشه اى است.
ما مى دانیم که این الگوها را نمى خواهیم و آنچه به دنبال آن هستیم نه تاکنـون بر کاغذ آمده و نه پیاده شـده است. ایـن گله را هـم داریم که پـس از بزرگوارانى چون شهید مطهرى کسى را نداشتیـم که به طـور عملى بر روى نیازهاى امروز زن مسلمان کار کند و به رغم تإکیـدات و رهنمـودهاى حضرت امام و مقام معظم رهبـرى با مسایل زنان به صـورت سلیقه اى یا صرفا سیاسى برخـورد شده و مشکلاتـى را پـدیـد آورده است. متإسفانه بـرخـى, مسایل زنان را همـواره با مسإله بـدحجـابـى ملازم دیـدنـد, در حالـى که اگـر به آگاهـى و توانمندى زنان به حد کافـى تـوجه مى شد, مشکلات فرهنگى محلى براى بـروز نمى یافت, ایـن نـوع مشکلات آن زمان ظهور مـى یابـد که زنان ناآگاهند.
خانم راغبـى, در اجلاس بانکـوک ریاست هیإت ایرانـى سرکار خانـم شجاعى, به سمت نایب رییـس اجلاس انتخاب شد. علت و چگـونگـى ایـن انتخاب چه بود؟
براى تعییـن اعضاى هیإت رییسه کشورهایى که تمایل دارند خود را نامزد مى کنند. اما ایـن ابراز تمایل بر اساس نوع عملکرد کشورها از جنبه فعالیتها و پیشرفت امور زنان مـورد بررسى قرار مى گیرد. جمهورى اسلامـى ایران به خاطر اقدام در همه محـورهاى سند پکـن و ارسال گزارشات بمـوقع و با رایزنیهایى که صـورت گرفت به عنـوان نایب رییس اجلاس انتخاب شد.

آیـا در ایـن سفـر مشکلاتـى هـم داشتیـد؟
بله, دو مشکل عمـده داشتیـم. یکـى عدم همکارى سازمان کنفـرانـس اسلامـى و دیگرى عدم همراهى رسانه ها بـویژه رسانه هاى مادر مانند خبـرگزارى و صـدا و سیمـا بـراى اعزام خبـرنگـار.
در خصـوص مـورد اول قصـد داشتیـم کمیته کارى مشترک با کشـورهاى اسلامـى براى اعلام مـواضع مشترک تشکیل دهیـم, اما به رغم انعکاس ایـن مــــــوضـوع بــــه دبیـرخـــــانه سـازمــــــــــان در جده, هیچ گونه اقدامى صورت نگرفت و به همیـن دلیل گاه ایران در اعلام برخـى مـواضع اسلامى تنها مـى مانـد. اما به هر حال در ایـن زمینه به تلاشهایمان ادامه مـى دهیـم, بلکه بتـوانیـم بـراى اجلاس نیـویـورک چنیـن کمیته اى را تشکیل دهیـم.
موفق باشید.
متشکرم.

امروز کجا ایستاده ایم؟
در کشـور ما خـوشبختانه رونـد پیشـرفت زنان تـداوم دارد. اگرچه برنامه خاصى در ایـن زمینه نداشتیم و یا اگر داشتیم تلاش چندانى بـراى تحقق ((پیشـرفت)) بـر اسـاس یک بـرنـامه نشد.
ما راه خـود را رفتیـم; به دنبال جریان انقلاب دستاوردهایـى هـم کسب کردیم, اما بسیار بهتر بود اگر مى توانستیـم با عملى ساختـن برنامه اى مدون بر ایـن اعتقاد هرچه محکمتر صحه بگذاریم که اسلام براى زندگى در هر عصرى الگـوهاى مـوفق مىآفریند. به هر حال طـى پنج سال گذشته در تـداوم روند انقلاب و با هـوشیارى زنان مسلمان تلاشهایى شد که البته تـوانست محـورهاى مورد پى گیرى سند پکـن را نیز پاسخ گوید.
ایران در 11 محـور سند پکـن ـ بجززنان ومناقشات مسلحانه که مبتلابه جامعه ما نبـود ـ گزارش مثبتى را ارائه نمـود. خلاصه ایـن گزارش را به عنـوان چکیـده اى از فعالیتهاى پنج سـال گذشته در حـــوزه مسایل زنان مى خوانید:

آموزش و پرورش زنان
ـ اجـراى تبصـره 62 بـرنامه پنج ساله دوم به منظور شناسـایـى و ثبت نام از کـودکـان در سـن مـدرسه بـا تـإکیـد بـر دختـربچه ها
ـ تإسیـس و گسترش مـدارس شبانه روزى دختـران در مناطق روستایـى براى ارتقإ آموزش متـوسطه و افزایـش آنها از 136 به 486 مدرسه
ـ ارتقإ نـرخ سـواد زنان از 51 درصـد در 10 سـال پیـش به 2 / 74 درصد در حال حاضر
ـ ایجاد کمیته اصلاح برنامه هاى آمـوزشى و کتابهاى درسى به منظور ((اعمـال نگـرش جنسیتـى)) در تمـام سطـوح آمـوزشـى
ـ ایجاد واحـد حقوق زنان در دانشگاه براى ارتقإ سـواد حقـوقـى
ـ ایجـاد رشته کـارشنـاسـى ارشـد مطـالعات زنان
ـ افزایـش ورود دختـران به دانشگـاهها تـا 52% کل قبـولیها
ـ افزایـش ورود دختـران به مـراکز آمـوزش فنـى و حرفه اى

زنان و بهداشت
ـ تـوسعه شبکه خـدمات بهداشتـى در سطح کشـور به میزان 84 درصـد جمعیت روستایـى و 100 درصـد جمعیت شهرى بـویژه در ارائه خـدمات بهداشت بـارورى و اجـراى مـوفق بـرنـامه تنظیـم خـانواده
ـ تإسیـس اماکـن ورزشى براى زنان در مناطق مختلف کشور و تشویق ارائه تسهیلات ورزشـى بـراى زنـان شـاغل
ـ آمـوزش در زمینه مسـوولیتهاى والدیـن در حـوزه مسایل بهداشتى فرزنـدان, بهداشت بارورى از طریق بـرگزارى دوره هاى ویژه مشاوره بـراى زوجهاى جـوان و مشـاوره هاى ژنتیک
ـ حمایت از مشارکت سازمانهاى غیر دولتى در بـرنامه هاى بهداشتـى زنان و دختران و تإسیـس جمعیت ملى مبارزه با اعتیاد توسط زنان

زنان و اقتصاد
ـ در نظر گرفتـن دیدگاه جنسیتى در برنامه سـوم تـوسعه اقتصادى, اجتماعى, فرهنگى
ـ تقـویت و ارائه تسهیلات به تعاونیهاى زنـان از جمله تخصیص پنج میلیارد ریال اعتبار بـراى تعاونیهاى فـرش, کشاورزى و تـولیـدى زنان

زنان و فقر
ـ اختصاص تسهیلات بانکى بدون بهره براى تهیه ابزار تـولید به 27 هزار زن روستایى سرپرست خانوار
ـ اختصاص کمک هزینه عائله منـدى به زنان شاغل و بـازنشسته فاقـد همسـر یـا داراى همسـر معلـول و از کـار افتاده

زنان و محیط زیست
ـ اجراى پـروژه ((منابع طبیعى و زنان روستایـى)) بـراى افزایـش آگـاهیهاى زیست محیطـى زنـان روستـایـى و تخصیص اعتبــار به 268 پروژه, آموزش منابع طبیعى
ـ جلب مشارکت زنان در فعالیتهاى حفظ محیط زیست از طـریق آمـوزش و حمـایت از سـازمـانهاى غیـر دولتـى زیست محیطـى

زنان و رسانه هاى گروهى
ـ ایجـاد دفتـر امـور زنـان در صـدا و سیمــا
ـ تشکیل انجمـن روزنامه نگاران زن و سازمانهاى غیر دولتى زنان و رسانه ها

حقوق بشر زنان
ـ بازنگرى قوانین ملى در این زمینه شامل قوانیـن خانواده و کار
ـ تإسیس مجتمع قضایى خانواده
ـ ایجاد دفاتـر امـور زنان قـوه قضائیه و ارائه مشاوره حقـوقـى رایگان
ـ تصـویب قـانـون محـاسبه مهریه به نـرخ روز در هنگـــــام طلاق
ـ ایجاد تسهیلات براى زنان به منظور دسترسـى آنان به مقام قضاوت و وکالت

رفع خشونت علیه زنان
ـ تصویب قانون استخدام پلیس زن
ـ اجـراى طـرح پیشگیـرى از همسـرآزارى تـوسط سـازمـان بهزیستـى
ـ تشکیل کمیته رفع خشـونت نسبت به زنان در مـرکز امـور مشـارکت زنان

مکـانیسمهاى نهادیـن بـراى پیشـرفت زنان
ـ تقـویت تشکیلات دولتـى در ایـن زمینه مانند ارتقإ تشکیلات ملى زنان از دفتر به مرکز و حضور رییـس آن در هیإت دولت
ـ ارتقإ دفتـر امـور زنان قـوه قضائیه به اداره کل و گسترش شعب آن در مـراکز استانها
ـ ایجـاد کمیسیـونهاى امـور بـانوان در 243 شهر

دسترسى زنان به تصمیم گیرى
ـ گستـرش فعالیتها بـراى دستـرسـى زنان به مشـارکت در فـرآینـد انتخاباتـى از جمله برپایـى بیش از 200 همایـش بـدیـن منظور در جریان انتخابات شوراها
ـ انتصاب یک زن به سمت معاون رییـس جمهور و رییـس سازمان حفاظت محیط زیست
ـ حضـور مشـاور رییـس جمهور در امـور زنـان در هیات دولت
ـ انتخاب دو زن به سمت مشاوریـن سیاسى و مطبـوعاتى رییـس جمهور
ـ افزایـش تعداد نمایندگان زن در مجلـس شـوراى اسلامـى و انتخاب 120 زن به عنـوان اعضـاى شوراى شهر
ـ بـرگزارى دوره هـاى آمـوزشـى بـراى زنـان در زمینه مـدیریت

دختربچه ها
ـ ایجاد 663 باشگاه ورزشـى, تفریحـى و حرفهآمـوزى بـراى دختران روستایى
ـ انجام فعالیتهاى تحقیقاتى در سطح ملى در مـورد علل ترک تحصیل دختربچه ها
ـ واکسینـاسیـون دختـران در مـدارس علیه کزاز
ـ آموزش دختربچه ها در مـورد فرآینـد بلـوغ از طریق شبکه معلمان بهداشت در مدارس راهنمایى
ـ برگزارى سیمنارهاى مختلف در مـورد کـودکان خیابانى با تإکید بـر دختـربچه هـا و کـارگـاههاى آمـوزشـى در مـورد پیشگیــرى از کودکآزارى