بهداشت دوران شیردهى
تهیه: پگاه امیردیوانى

 

 

اقدامات درست یا نادرست هنگام تغذیه با شیر مادر
در زیر اقدامات درست یا نادرستى که هنگام تغدیه نوزاد با شیر مادر ممکن است انجـام گیرد ذکر شده و علت صحیح یا ناصحیح بـودن هر یک بیان شده است:
1ـ گذاشتن نوزاد زیر سینه مادر درست پس از زایمان; این اقدام خوب است, زیرا هرچه زودتر باید بـه تغذیه بـا شیر مادر پرداخت.
2ـ ادامه تـغـذیه کـودک از سـینه مادر حـتـى اگر سـینه ها درد بگیرند; این عمل خوبى است, اما باید به موقعیت قرار گرفتن کودک توجه کنید بـه طورى که تـمام نوک سینه در دهان او قرار بـگیرد.
3ـ دادن آب زیاد بـه کـودک در روزهاى خـیلى گـرم; این اقـدام نادرست است, شیر مادر متعادل و در تمام شرایط آب و هوایى محتوى آب کافى مى باشد.
4ـ جدا کردن مادر و نوزاد از یکدیگر در بـیمارستـان; این عمل نادرستى است, زیرا تغذیه با شیر مادر در صورت جداسازى آن دو از یکدیگر, کمتر با موفقیت روبه رو مى شود.
5ـ دادن غـذاهاى جـامد بـه کودک از سـه ماهگى; این اقدام نیز نادرست اسـت زیرا کودک تـا شش ماهگى بـه چـیزى غیر از شیر مادر نیاز ندارد.
6ـ دادن شیر خشک به کودک در صورت مشاهده گریه او پس از خوردن شـیر مادر; این عمل نادرسـت اسـت. دوبـاره بـه او شـیر مادر را بخورانید زیرا با این کار شیر مادر زیاد شده و جوابگوى نیاز وى مى شود.
7ـ ادامه تـغذیه بـا شیر مادر تـا 2 سالگى; چنین اقدامى کاملا درست است زیرا شیر مادر منبـع سرشارى از مواد غذایى است و کودک را در مقابل عفونتها محافظت مى کند.
_8 غذا دادن بـه کودک تا هر زمان که او بـخواهد; این عمل صحیح است. هیچ قانونى در مورد تـعداد دفعات تـغذیه کودک وجود ندارد.
9ـ محدود ساختن زمان تغذیه کودک از شیر مادر; این عمل نادرست است. هیچ قاعده اى در بـاره طول مدت تـغذیه وى از شیر مادر وجود ندارد.
10ـ تغذیه کودک با آغوز(اولین شیر مادر); این اقدام درست است زیرا ماده فوق سرشار از مواد مغذى و غنى از موادى است که عفونت را از بین مى برد.
در مواردى که مادر زودتر از زمان معمول زایمان مى کند و نوزاد نارسـش قادر نیسـت از سـینه او شـیر بـخـورد, لازم اسـت که مادر بلافاصله پس از زایمان شیرش را بدوشد و به نوزادش بـخوراند. کسى نبـاید این کار را بـرایش انجام دهد بـلکه فقط لازم است تـا روش انجام کار به او آموزش داده شود. رهنمودهاى زیر بـه مادران کمک مى کند تا نوزاد نارسشان را تغذیه کنند.

دستهایتان را کاملا بشویید.
ظرفى را بـراى شیر دوشیده شده آماده کنید. این ظرف ممکن اسـت یک فنجان, لیوان, پارچ یا شیشه دهن گشاد بـاشد. آن را بـا آب و صابـون بـشویید. درونش آب جـوشیده بـریزید و آن را بـه مدت چند دقیقه کنار بگذارید. هنگامى که براى دوشیدن شیر آماده شدید, آب درون ظرف را بیرون بریزید.
کـاملا راحـت بـایسـتـید و ظرف را نزدیک سـینه تـان نگـهدارید.
انگشتـان شـسـت و اشـاره تـان را دو طرف نوک سـینه قرار دهید.
نوک سـینه تـان را بـین دو انگشـت فوق فشـار داده و رها کنید.
بـه همین طریق تـمام سینه را نیز فشار دهید تـا اطمینان حاصل کنید شیر از همه قسمتهاى آن خارج مى شود.
یک سینه را حداقل 4 ـ 2 دقیقه فشار دهید تـا شیرش خارج شود و سپـس سینه دیگر را بـفشارید و دوبـاره این عمل را تـکرار کنید. فشردن سـینه را تـا زمانى ادامه دهید که خـروج شیر متـوقف شود.
مادر باید بداند که دوشیدن کامل سینه بـه 30 ـ 20 دقیقه زمان نیاز دارد, بـخـصوص در روزهاى اول که مقدار کمى شیر در سینه او تولید مى شود. مدت زمان دوشـیدن شـیر نبـاید از این مقدار کمتـر بـاشد. یک مادر بـاید حداقل هر سه ساعت یک بـار, حتى در طول شب نیز, شیرش را بدوشد تا ذخیره شیرش زیاد گردد.