بذرکارى در باغچه

مهندس مجتبى شریعت پناهى

اواخر زمستان, زمان مناسبى است که گیاهان مورد نظر را در باغچه بکاریم تا بهار و تابستان از طراوت باغچه لذت ببریم.

یکى از متداولترین روشها براى ازدیاد گل و گیاه و سبزیها, کاشت بذر است.

ما نمى دانیم که مقصود شما چیست و چه در سر دارید. ممکن است دوستدار گلهاى رنگارنگ باشید و یا ترجیح دهید که در باغچه سبزیکارى کنید اما با هر سلیقه اى که دارید اگر بخواهید بذرکارى کنید بهتر است به این نکات کوچک اما مهم توجه داشته باشید:

1ـ مهمترین عامل تعیین کننده زمان بذرکارى, درجه حرارت خاک است.

خاک باید تا اندازه اى گرم شده و خطر سرماى زمستان از بین رفته باشد. ناگفته نماند اگر هوا فقط چند روزى گرم گشته دوباره سرد شود خطر سرمازدگى نیز وجود خواهد داشت. اواخر زمستان معمولا در اغلب مناطق کشور ما خطر سرما فروکش نموده و زمین آماده بذرپاشى است. یادتان باشد کاشت زودهنگام بذر نتیجه اى ندارد. ضمنا اگر دیرتر از موعد به این کار اقدام کنیم محصول دیرتر به دست آمده و ممکن است در بعضى از سبزیها برگها کم گشته و ساقه رشد زیاد داشته باشد.

چه بذرى را انتخاب کنیم

بذرى که مى کاریم باید سالم و زنده باشد, بدون شک همه بذرها سبز نمى شوند با یک آزمایش ساده مى توانیم مطمئن شویم که چند درصد بذرهایى که تهیه کرده ایم سبز خواهند شد, براى این منظور کافى است تعدادى از آنها را (مثلا صد عدد) شمارش نموده و لاى دستمال کاغذى مرطوب قرار داده و سبز کنیم سپس بذرهاى سبز شده را بشماریم. به این ترتیب درصد جوان زنى بذرهایى که داریم مشخص مى شود. معمولا از هر صد عدد بذرى که مى کاریم بین 65 تا 90 عدد سبز مى شوند اما تعدادى که قوه نامیه خود را به دلیل کهنگى یا هر علت دیگر از دست داده باشند سبز نمى کنند.

ضدعفونى بذر

این کار براى پیشگیرى از خسارت قارچهاى بیمارىزا انجام مى گیرد. ضدعفونى به وسیله مواد ضدعفونى کننده صورت مى گیرد. براى این کار باید بذرها را با مواد ضدعفونى کننده خوب مخلوط کنیم.

نگهدارى بذر

زمانى که بذر در خانه شما نگهدارى مى شود ممکن است در اثر شرایط نامطلوب توان رشد (قوه نامیه) خود را از دست بدهد. بذرها را در پاکتهاى کاغذى یا شیشه هاى در بسته ریخته و در محل خشک و خنک نگهدارى کنید.

آماده نمودن بذر

قبل از بذرپاشى بذرها را براى مدت یک شبانه روز خیس کنید تا براى بذرپاشى آماده شوند. در موقع کاشت بهتر است بذرهاى ریز را با کمى ماسه مخلوط کنیم. در این صورت به طور یکنواخت در باغچه پخش خواهند شد.

کاشت ردیفى

بهتر است بذر سبزیها را به صورت ردیفى و روى ردیفهاى معین بکارید. به این ترتیب باغچه شکل بهترى گرفته و مبارزه با علفهاى هرز آسانتر خواهد بود.

تراکم بوته

تراکم بوته در کاشت گلها و سبزیها اهمیت زیادى دارد اما در روش بذرکارى نباید نگران این موضوع باشیم زیرا اگر به صورت متراکم کاشته شوند بعد از اینکه سبز شدند مى توانیم آنها را تنک کنیم.

عمق بذرکارى

عمق بذرکارى به دو عامل بستگى دارد:

الف: نوع خاک ب: قطر بذر

در خاکهاى سنگین نباید بذرها را خیلى عمیق بکاریم. دیگر اینکه هر قدر بذرها درشت باشند باید در عمق بیشترى کاشته شوند.

آماده کردن خاک

ابتدا کلیه خار و خاشاک, کلوخه ها و بقایاى گیاهان را جمعآورى نموده, سپس قدرى کود حیوانى پوسیده به زمین اضافه مى کنیم, آنگاه با بیلچه یا بیل خاک را زیر و رو و زمین را یکنواخت مى کنیم. بذرها را به نرمى روى سطح خاک بپاشید و روى آنها را با قشر نازکى از کود حیوانى نرم بپوشانید. بلافاصله بعد از بذرپاشى به نرمى به زمین آب بدهید. آبیارى را مرتب انجام دهید تا خاک همواره از رطوبت مناسب برخوردار گردد.