نکته هاى آموزنده براى مادران آینده
((آخرین قسمت))

مبارکه روحانى راد

در قسمتهاى قبل آوردیم که سلامتى نعمتى است بزرگ و حفظ آن, شکرانه این نعمت, چرا که حفظ سلامتى براى خانمها که دوره پرمخاطره باردارى, زایمان و پس از آن بچه دارى را تجربه مى کنند بسیار مهم است. براى حفظ سلامتى در سه دوره مهم قبل از باردارى, باردارى و پس از زایمان, نکته هایى ساده اما مهم را در سه بخش با همین عناوین برایتان جمعآورى نمودیم که تاکنون شش قسمت از آن آورده شده است. در فصل قبل از باردارى نکاتى آمده که بیشتر جنبه پیشگیرى دارد چرا که پیشگیرى بهتر از درمان است. فصل مربوط به باردارى نیز با تفصیل بیشتر شامل نکته هایى در موارد مختلف همچون نشستن, خوابیدن و راه رفتن درست, انجام کارهاى روزانه به روش صحیح و ... به همراه تصاویر گویا بوده است. همچنین بخشى از آن مربوط به ورزش در دوران باردارى مى شده است. در فصل پس از زایمان نیز ورزش براى بعد از زایمان طبیعى را خدمت شما به صورت روزشمار آوردیم و حال ادامه فصل پس از زایمان.

ورزشهاى بعد از زایمان به روش سزارین

O ورزشهاى روز اول و دوم (قبل از خارج شدن از حالت استراحت مطلق)
1ـ هن زدن: هن زدن عبارت است از: ((بازدم شدید با استفاده از عضلات شکم براى خارج کردن هوا و ترشحات باقى مانده در ریه ها.)) این کار بیشتر شبیه ((ها)) گفتن است. اما خیلى سریع تر و با استفاده از نیروى عضلانى شکم. براى راحتى کار دستها یا یک بالش را روى برش سزارینتان بگذارید تا اطمینان بیشترى داشته باشید. اما مطمئن باشید که هیچ اتفاقى براى بخیه ها نمى افتد.
2ـ براى خروج راحت تر ترشحات از ریه, تمرینهاى نفس کشیدن را هم به شما توصیه مى کنیم:
الف ـ دستها را روى استخوان ترقوه و جناق و سعى کنید با نفس کشیدن آن قسمت را حرکت دهید.
ب ـ دستها را دو طرف قفسه سینه قرار دهید و با نفس کشیدن این قسمت را حرکت دهید.
3ـ حرکات مچ پا: پاها را بر روى یک بالش بگذارید:
1ـ پاها را از ناحیه مچ خم و راست کنید.
2ـ پاها را از ناحیه مچ با هم یا جداگانه بچرخانید.
3ـ پاها را از ناحیه مچ به هم حلقه کنید (یک پا را روى پاى دیگر بگذارید) حالا زانوها را به هم فشار دهید. همچنین رانها و کفلها را محکم به هم فشار دهید. چند ثانیه در این حالت بمانید و بعد خود را لخت رها کنید. ش ـ 1

O حرکات بعد از بلند شدن از حالت استراحت مطلق

1ـ طاقباز دراز بکشید. یک زانو خم و یک زانوى دیگر کشیده. پاشنه پاى خمیده را به طرف پایین تخت سر بدهید تا آنجا که ممکن است از بلند شدن انگشتان پا جلوگیرى کنید. پس از دراز کردن پا دوباره آن را جمع کنید. همین حرکت را با پاى دیگر تکرار کنید. ش ـ 2
2ـ تکان دادن لگن. به پشت دراز بکشید و ورزش تکان دادن لگن را که در بخش ورزشهاى دوران باردارى آوردیم انجام دهید. (یعنى با استفاده از عضلات شکم و کفل به آرامى لگن را به جلو و عقب حرکت دهید) این حرکت بعد از زایمان براى تحریک حرکات روده اى بسیار موثر است.
3ـ وارسى بدن. یکى از حرکاتى که شاید به اسم ورزش مطرح نشود اما از ورزش اهمیت کمترى ندارد وارسى حالت بدن در طول روز در جلوى آینه است. در آشپزخانه, اتاق یا هر محلى که زیاد از آن عبور مى کنید. آیینه نسبتا بزرگى نصب کنید و هر بار که از جلوى آن رد مى شوید حالت بدن خود را وارسى کنید. ((شکم تو داده, کفلها سفت و شانه و سر عقب)).
هر چند محل برش دردناک است اما با کمى مقاومت, خیلى زود به حالت عادى خود برخواهید گشت.

O تمرینهاى هفته دوم

1ـ پل زدن و تاب دادن لگن. طاقباز دراز بکشید. بالشتى زیر سر بگذارید و زانو را خم نمایید. عضلات کفل و شکم را منقبض نموده و باسن را تا چند سانتى متر از روى تخت بلند کنید. در این حالت باسن را به سمت راست و چپ بچرخانید. سپس باسن را به روى تخت برگردانید و این حرکت را تکرار کنید. در حین انجام این حرکت عضلات کف لگن را نیز سفت کنید. ش ـ 3
2ـ رساندن دستها به زانوها. به حالت نیمه درازکش قرار بگیرید (با چند بالش زیر سر و شانه ها) زانو را خم کرده و سر و شانه ها را کمى بلند کنید. براى رساندن دستها به زانوها کمى به جلو خم شوید. سر و شانه ها را دوباره به روى بالش برگردانید و کمى استراحت کنید. قبل از شروع حرکت, نفس عمیق بکشید و هنگام حرکت به سمت جلو, هوا را از ریه ها خارج کنید. ش ـ 4

O تمرینات هفته چهارم

در صورتى که در طول سه هفته گذشته ورزشهاى گفته شده را انجام داده باشید حال شما را به ورزشهاى پیشرفته ترى دعوت مى کنیم:
1ـ دراز نشست ساده. به پشت دراز بکشید با زانوهاى جمع شده. ابتدا نفس عمیق بکشید. سپس همراه با خالى کردن نفس از سینه دستها را به زانو برسانید. سپس به حالت درازکش درآیید. ش ـ 5
2ـ سر دادن پاها. طاقباز دراز بکشید. اگر مى توانید هر دو پا و اگر برایتان مشکل است یک پا را از ناحیه مچ جمع کرده و سپس آن را به طرف پایین سر دهید. سعى کنید تا آنجا که ممکن است انگشتان را از زمین بلند نکنید. سپس با آن پا تکرار کنید. ش ـ 6

تذکراتى براى بعد از زایمان

1ـ در چند روز اول بعد از زایمان هر چند خسته و دردمند هستید, اما سعى کنید کفلها و شکم خود را سفت کنید و هر بار در ضمن برخاستن از رختخواب یا بلند شدن از روى صندلى, کف لگن را به حالت جمع شده و منقبض نگه دارید (مانند اینکه از خروج ادرار جلوگیرى مى کنید) در یک کلام, هنگام نشستن حالت پخش و پلا به خود نگیرید.
2ـ براى ترمیم سریع تر محل بخیه تان (در زایمان طبیعى) مى توانید از لگن آب و بتادین (رقیق), بسته هاى یخ, دستگاه گرم کننده خشک مانند بخارى برقى, سشوار و چراغ مطالعه استفاده کنید. البته از کرمها و پمادهاى ضد درد با تجویز پزشک نیز مى توانید استفاده کنید.
3ـ تعویض پوشک بچه بهتر است در یک بلندى انجام گیرد. یعنى یا در سطح کمر که حالت ایستاده به خود بگیرید یا بر روى یک ارتفاع مانند تخت یا میز صبحانه که حالت زانو زده در مقابل آن داشته باشید. سعى کنید پشت و کمر خود را خم نکنید. ش ـ 7 و 8
4ـ پس از زایمان شما مادر ورزشکار, براى شروع ورزشهاى رقابتى و سنگین حداقل 10 تا 12 هفته صبر کنید و تنها پس از اطمینان از عمل موثر و خوب عضلات کف لگن دوباره شروع به ورزش نمایید (تست عضلات کف لگن در بخش ورزشهاى دوران باردارى آمده است).
5ـ بعد از زایمان هنگام شیر دادن به نوزاد, دست خود و نوزاد را روى یک بالش گذاشته و پشت خود را صاف نگه دارید. یا اگر بر روى صندلى نشسته اید کف پاى خود را روى یک بلندى کوچک مانند چهارپایه قرار دهید. با این کار از درد پشت جلوگیرى خواهید نمود. ش ـ 9
6ـ بعد از شیر دادن به نوزاد شانه هاى خود را بچرخانید. ش ـ 10
7ـ پس از زایمان و هر زمان دیگر, هرگز براى مطالعه یا حرف زدن با یکدیگر به حالت دمر و دراز نکشید که دراز کشیدن به روى شکم مخصوص استراحت و خوابیدن است (آن هم براى مدت کوتاه) و نه کارهاى دیگر. ش ـ 11

اسلام و تولد کودک

والدین گرامى, بخشى که پیش روى شماست پیرامون حقوق و مسوولیتهایى است که شما نسبت به فرزند دلبندتان دارید. و این حقوق را دین مبین اسلام با نگرش به همه جهات آن براى پدر و مادر قرار داده است. امیدواریم که بتوانید این حقوق و مسوولیتها را به بهترین شکل به انجام رسانید. این مطالب از کتاب تحریرالوسیله حضرت امام خمینى(ره) گرفته شده است.
در صورتى که براى نوزاد ضرر نداشته باشد مستحب است در هنگام ولادت او را غسل دهند.
کام کودک را با آب فرات و تربت سیدالشهدإ(ع) بگشایید.
در گوش راست کودک اذان و در گوش چپ او اقامه گفته شود.
مستحب است شیر دادن بچه با شیر مادرش باشد زیرا شیر مادر با برکت تر از شیر دیگران است.
نامگذارى کودک با نامهاى نیکو از حقوق فرزند بر پدر است و بهترین نامها هر نامى است که عبودیت و بندگى خدا ((جل شإنه)) را شامل شود و بعد از آن نامهاى پیامبران و امامان(ع) مى باشد که بهترین آنها نام محمد است. بلکه اگر داراى چهار فرزند است کراهت دارد که نام یکى از آنان محمد نباشد.
از مستحبات موکد, عقیقه و قربانى کردن براى نوزاد دختر و پسر است و مستحب است براى نوزاد پسر, حیوان نر و براى دختر, حیوان ماده عقیقه کرد. مستحب است که عقیقه را در روز هفتم انجام دهند.
مستحب است که در روز هفتم موهاى سر کودک را بتراشند و هم وزن آن طلا و نقره صدقه بدهند.
ختنه پسر واجب است و مستحب است که در روز هفتم انجام پذیرد و مى توان آن را به تإخیر انداخت.