نویسنده

 

پادرى با طرح خرگوش‏

سیاوش رستمى‏

انواع پارچه و طریقه استفاده از آنها

کِرپ‏

براى درست کردن اشیایى که پارچه آن تا خورده مى‏شود بهتر است از لایى استفاده کنید.
در ضمن، هم براى اشیایى که با دوختن و هم براى اشیایى که با چسباندن ساخته مى‏شوند به کار برده مى‏شوند.

ابریشم‏

طرح آن نسبتاً قدیمى مى‏باشد و بهتر است با لایى‏چسبان استفاده شوند.
یکى از صفات آن داشتن نمونه‏هاى کوچک روى پارچه است که براى ساختن وسایل کوچک به کار برده مى‏شود.

پارچه رنگ‏شده با نیل‏

هر چقدر که شسته شود در رنگ آن تغییرى به وجود نخواهد آمد.

پارچه نوارى طرح‏دار

کابرد آن همانند سمت چپ مى‏باشد.
براى درست کردن جعبه‏هاى کوچک مورد استفاده قرار مى‏گیرد. چنانچه هنگام برش، آسیبى به بافت پارچه وارد نگردد احتیاجى به لایى‏چسب ندارد.
براى درست کردن یقه تزئینى و مدل‏هاى مختلف دیگر مورد استفاده قرار مى‏گیرد.

روش شستن‏

تکه پارچه‏هایى را که حالت خود را از دست نداده‏اند و خیلى خوب نگهدارى شده‏اند را بهتر است که به همان صورت استفاده کنید. چنانچه پارچه پس از شستن، رنگ پس مى‏دهد یا حالت چروک به خود مى‏گیرد بهتر است که به صورت آزمایشى شسته و پس از آن مورد استفاده قرار گیرند. براى شستن پارچه کرپ، پارچه نیلى و ابریشم نازک ژاپنى از پودرهاى پاک‏کننده مخصوص استفاده کنید. از شستن پارچه‏هاى ابریشمى خوددارى کنید.

خشک‏کردن‏

پارچه‏هاى نخى پس از شستن، چروک مى‏شوند لذا پس از شستن آنها را صاف نموده و بگذارید در سایه خشک شوند. پارچه کرپ را پس از شستن با حوله آب آن را گرفته و از طرف پشت، آن را اتو بزنید.

لایى و ماده پرکننده عروسک‏

لایى (a): براى چسباندن تکه‏هاى پارچه، استحکام کار، در آوردن الگو روى آن و تکه‏دوزى، مورد استفاده قرار مى‏گیرد.
1- لایى‏چسب: براى اندازه‏گیرى صحیح مورد استفاده قرار مى‏گیرد و نوع نازک و ضخیم دارد. از نوع ضخیم آن براى کارهایى که سوزن زیاد مى‏خورد استفاده کنید.
2 و 3- لایى کشى: لایى کش‏دارى مى‏باشد که بدون آسیب رساندن به پارچه با آن تطبیق مى‏گردد. رنگ‏هاى متفاوتى دارد و هنگام استفاده لطفاً از رنگى که با رنگ پارچه هماهنگى داشته باشد استفاده نمایید و از این لایى براى لباس عروسک و یا مدل‏هاى کیفى‏شکل استفاده نکنید.

لایى ابردوزى، لایى مویى‏

1 و 2- لایى ابردوزى: از این لایى براى مدل‏هایى که مى‏خواهید به حالت پُف‏کرده باشند استفاده نمایید. براى ساختن درب جعبه وسایل آرایش و امثال آن مورد استفاده قرار مى‏گیرد. ضخامت آن متفاوت است و بنا به ساخت نوع وسیله مورد استفاده قرار مى‏گیرد.
3- لایى مویى: از این لایى در مواقعى که آسترى نازک و یا به حالت تورى باشد و یا اینکه مدل مورد استفاده، گوشه‏دار و یا به حالت نوک‏دار باشد استفاده مى‏شود. براى ساختن منگوله‏هاى پارچه‏اى و صورت خرگوش مورد استفاده قرار گرفته است.

مواد پرکننده:

1- پنبه تشک: پنبه‏اى است که براى حمل آثار هنرى و همچنین نقاشى کردن با رنگ، مورد استفاده قرار مى‏گیرد.
2- پنبه از جنس الیاف مصنوعى: پنبه‏اى از جنس الیاف مصنوعى است که به صورت پف‏کرده مى‏باشد و براى پر کردن مورد استفاده قرار مى‏گیرد.
3- پوشال: تارهاى نازک و باریکى از چوب هستند که براى بسته‏بندى وسایل و غیره به کار برده مى‏شوند. با آن مى‏توان داخل عروسک را سفت و محکم پر کرد و پایه مناسبى براى چوب وسط، تهویه هوا و از لحاظ وزنى سبک مى‏باشد و در این کتاب براى پر کردن صورت سگ و تنه آن استفاده شده است.

وسایل مورد نیاز دیگر:

1- قیچى پارچه‏برى 2- قیچى کاغذبرى 3- چسب چوب 4- چسب کاغذ
(براى درست کردن اشکال با کاغذ مورد استفاده قرار مى‏گیرد)
5- مانیکور شفاف (برق ناخن) براى برّاق کردن چشم به کار برده مى‏شود.
6- نوار چسب کاغذى (بهتر است که چسبندگى آن زیاد نباشد) 7- میله چوبى (سیخ کباب) براى میله وسط گردن به کار برده مى‏شود. 8- قرقره تکه‏دوزى (قرقره‏اى است که براى دوختن لباس از آن استفاده نمى‏شود. بسیار محکم است و براى کوک مخفى بسیار مناسب است).
9- رنگ اکرولیک (براى نقاشى کردن ظاهر ظاهر صورت به کار برده مى‏شود.)
غیر از وسایل فوق، سوزن خیاطى (شماره 2 و 4)، سوزن ته‏گرد، خطکش و قلم طراحى براى ترسیم صورت.

گلوله‏هاى اسفنجى (d):

شکل بزرگ قطره‏اى آن را از وسط بریده و براى تنه موش، خرگوش و همچنین اشکال کوچک مانند گوش نیز مورد استفاده قرار مى‏گیرد. هنگامى که آن را با لایى پنبه‏اى و پارچه‏اى بپوشانید براى صورت یا دُم مورد استفاده قرار مى‏گیرد و شکل را به زیبایى نشان خواهد داد.

پادرى با طرح خرگوش‏

وسایل مورد نیاز: پارچه‏
پارچه طرح‏دار و پارچه ساده‏
لایى‏چسبان 25*50 سانتى‏متر
(پارچه F، D، C، B، A)
پارچه قرمز و پارچه طرح‏دار
8*8 سانتى‏متر (گوش E)
یک تکه پارچه 2*4 سانتى‏متر (چشم)
پارچه ساده 22*25 سانتى‏متر (آسترى)

لایى ابردوزى 10*10 سانتى‏متر
مقدارى پنبه، بند 30 سانتى‏مترى‏
منگوله پارچه‏اى دست‏ساز، 2 عدد
اندازه تمام شده: (به طول حدود 25 سانتى‏متر)
توجه: براى اینکه روى قسمت وسط صورت چین‏خوردگى ایجاد نشود محل دوخت را با دقت نگاه کرده و سپس بدوزید.
1- درست کردن صورت‏
1- بین دو نقطه علامت‏گذارى شده Eگوش و D را دوخته، لبه دوخت را به طرف قسمت برجسته‏شده بخوابانید.
2- گوش 1 و F را روى هم قرار داده دهانه را جا گذاشته و بقیه را بدوزید.
3- از قسمت دهانه، آن را به دو طرف رو برگردانید، دو عدد درست کنید.
4- 6/0 سانتى‏متر لبه دوخت براى پارچه به صورت قرار داده و سپس آن را ببرید. از 2/0 سانتى‏مترى لبه برش با کوک ساده آن را دوخته و سپس نخ را بکشید.
5- لایى ابردوزى و کاغذ الگو را روى پشت پارچه قرار دهید.
6- نخ را مقدارى کشیده گره بزنید و سپس با اتو، شکل آن را درست کرده و الگو را ببرید.
7- طریقه درست کردن بینى نخ را کشیده و گره بزنید.
8- گوش‏ها را به صورت آزاد به سر بدوزید.
9- بینى را با کوک بدوزید.

2- طریقه درست کردن تنه‏

1- پارچه را از وسط دولا کرده و سپس طبق نقشه آن را ببرید.
2- براى پارچه لبه دوخت قرار داده و سپس آن را بریده و به طرف رو برگردانید. دو عدد درست کنید.
3- سینه‏ها را با کوک جادگمه و به صورت آزاد به تنه بدوزید.

الگوى برش‏
محل نصب B

براى ته‏هاى B، D، E، F 3/0 سانتى‏متر و براى C، 6 سانتى‏متر و براى A، 5/0 سانتى‏متر لبه دوخت قرار داده و سپس آن را ببرید.

تنه A: آستر و پارچه هر کدام 1 تکه‏
سینه B: پارچه چپ، راست هر کدام 2 تکه‏
گوش F: پارچه چپ، راست هر کدام 1 تکه‏
گوش D: پارچه چپ، راست هر کدام 1 تکه‏
گوش E: پارچه قرمز یا طرح‏دار چپ، راست هر کدام 1 تکه‏
صورت C: (پارچه) (لایى گلدوزى) هر کدام 1 تکه‏

پارچه‏
آستر (پشت پارچه)

4- آستر را روى پارچه شماره 3 قرار داده دهانه را باقى گذاشته و سپس دور تا دور را بدوزید.
5- به طرف رو برگردانده و سپس دهانه را با کوک مخفى بدوزید.
سوزن را به پارچه تنه فرو برده و بدوزید.
درزهاى پارچه تنه و صورت را با کوک مخفى دوخته و سپس قسمت گوش را تا قسمت مقابل پارچه تنه با کوک بدوزید. به صورت گرد ببرید.
دور تا دور را کوک زده الگو را درون آن قرار داده و نخ را بکشید.
6- صورت را روى تنه قرار داده و دور تا دور را با کوک بدوزید.
7- درست کردن چشم‏
گونه و سینه را با رنگ‏هاى اکرولیکى ضمن نقاشى کردن سایه بزنید.
8- تکه چشم را با کوک ترکى‏دوزى به صورت، متصل کرده و با رنگ اکرولیکى شکل چشم را نقاشى کنید.
9- بندى به طول 30 سانتى‏متر را به شکل پاپیون دور گردن ببندید. منگوله‏ها را به لبه بند متصل کنید.
10- با پارچه 3*3 سانتى‏متر بینى را به همان صورت درست کرده و با کوک به صورت بدوزید. (از تکه‏هاى اضافى پارچه استفاده نمایید.)

طریقه درست کردن‏

مدل شماره 1
* اندازه تمام شده: بلندى 5/7 سانتى‏متر
* نکات مهم: از نخى استفاده کنید که همرنگ یا به رنگ پارچه مورد استفاده نزدیک باشد و با یک رشته نخ، کوک یا بخیه‏دوزى کنید. براى پر کردن سر و تنه و یا قسمت‏هاى دیگر سعى کنید که آن قسمت‏ها را به صورت سفت پر کنید. براى بریدن کاغذ برش، کاغذ خمیرى و پنبه زرین از قیچى استفاده نکنید و حتى‏الامکان این کار را با دست انجام دهید.
براى الگوى برش و اندازه‏هاى پیش‏بند و تنه به صفحه 92 رجوع کنید.
* وسایل مورد نیاز: (براى دو عدد)
1- پارچه نخى 4*20 سانتى‏متر (براى تنه و سر)
2- پارچه کرپ طرح‏دار 50*15 سانتى‏متر (براى تنه)، پارچه کرپ سفید 20*10 سانتى‏متر (براى صورت)
4- پارچه کرپ مشکى 10*7 سانتى‏متر (براى سر)، پارچه کرپ مشکى با لایى چسبان 12*4 سانتى‏متر (گوش و دُم)
5- پارچه کرپ طرح‏دار با لایى‏چسبان 12*4 سانتى‏متر (پیش‏بند و آسترى)
6- پارچه کرپ قرمز 12*6 سانتى‏متر (براى پیش‏بند)، 15*4 سانتى‏متر (براى چین پیش‏بند)
7- پنبه زرین، مقدارى (براى پر کردن دم)
8- سیم مفتول شماره 20 = 9 سانتى‏متر (براى وسط دم)
9- گلوله اسفنجى به قطر 2 سانتى‏متر، 1 عدد
(براى درست کردن گوش) هنگام استفاده آن را از وسط نصف کنید.
10- سنجاق Tشکل، 4 عدد (براى مردمک چشم)
11- میله چوبى، 2 عدد (براى وسط گردن و جاهاى دیگر)
12- کاغذ خمیرى، مقدارى‏
13- پوشال، مقدارى‏
14- پنبه از جنس الیاف مصنوعى، مقدارى‏
غیر از وسایل فوق، کاغذ ضخیم 7*7 سانتى‏متر (براى کفه عروسک)، مقدارى کاغذ برش نازک (براى گوش و کفه)، براى وسایل مورد نیاز دیگر به صفحه 38 رجوع کنید.

1- طریقه درست کردن پایه عروسک‏

1- به صفحه 92 رجوع کرده و با کاغذ ضخیم الگو را درست کنید. روى الگو 5/0 سانتى‏متر لبه دوخت قرار داده و الگوى تمام تکه‏ها را با پارچه چیت در آورید.
2- دو تکه جلوى سر را روى هم قرار داده و از بالاى سر تا چانه (بین 2 نقطه علامت) را بدوزید.
3- قسمت پشت سر را روى قسمت جلوى سر شماره 2 قرار داده، بین دو نقطه علامت را دوخته و سپس به طرف رو برگردانید.
4- طریقه درست کردن کفه عروسک‏
5- تنه را بین مرغک پشت و جلو قرار داده و به یکدیگر بدوزید.
6- تنه شماره 5 را به طرف رو برگردانده و سپس آن را روى کفه قرار داده و با کوک مخفى لبه‏ها را به یکدیگر بدوزید.

2- طریقه پر کردن سر و تنه با پوشال‏

1- پوشال را با کف دست، گرد کرده و سپس داخل سر را با آن پر کنید.
2- ضمن فرو کردن میله چوبى، نوک بینى را به صورت برجسته در آورید و داخل آن را تا لبه دهانه با پوشال پر کنید.
3- تنه را تا لبه کیپ پر کنید.
4- دهانه سر را با کوک‏زدن دوخته و سپس نخ را بکشید، نخ را مجدداً از قسمت دهانه عبور داده آن را کشیده و گره بزنید.
5- میله چوبى به اندازه 5/2 سانتى‏متر را بریده و قسمت نوک‏تیز آن را طورى که خارج از تنه قرار بگیرد داخل تنه فرو ببرید.
6- میله چوبى را داخل سر کنید.
7- سر را روى تنه قرار داده، دور تا دور گردن را با کوک مخفى بدوزید پس از انجام این کار، پایه عروسک آماده شده است.

3- طریقه صاف کردن قسمت‏هاى ناهموار

1- ابتدا کاغذ را با آب خیس کرده و سپس به آرامى آب آن را گرفته و قسمت‏هاى ناهموار را با چسباندن، پر و صاف کنید.
2- قسمت‏هاى ناهموار به وجود آمده بر اثر پر کردن با پوشال را با کاغذ نازک و یا کاغذ برش به حالت صاف در آورید و پس از خشک شدن با اتو قسمت‏هاى ناهموار را صاف کنید.

4- طریقه چسباندن پارچه کرپ به روى پایه‏

1- تمام قسمت سر از گردن به بالا را به چسب آغشته کرده و سپس آن را با قلم‏مو به طور یکنواخت و به صورت لایه‏اى نازک و صاف در آورید.
2- پارچه کرپ سفید را به اندازه دور تا دور سر بریده و سپس با آن سر را بپوشانید، ضمن پوشاندن لبه‏ها را با هم جفت کنید.
3- لبه هر دو طرف را در امتداد یکدیگر قرار داده و سپس آن را ببرید.
4- پارچه را تمیز و مرتب بریده و روى تنه بچسبانید. بهتر است که درزها را با اتو صاف و مرتب کنید.
5- با قلم‏مو تمام تنه را به صورت لایه نازک و یکنواخت چسب بزنید، پارچه کرپ طرح‏دار را کمى بزرگ‏تر از اندازه تنه بریده و سپس از قسمت انتهاى تنه، تمام تنه را با آن بپوشانید.
6- اضافه‏هاى درز را بریده و با قرار دادن اتو روى درزها آنها را به تنه چسبانده و شکاف آن را مرتب کنید.
* چنانچه قسمتى از پارچه به تنه نچسبیده بود خلال‏دندان را به چسب آغشته کرده و محل را با آن بچسبانید.

5- ترسیم صورت‏

با استفاده از رنگ‏هاى اکرولیکى، هر مدى را که دوست دارید ظاهر صورت را نقاشى کنید. با رنگ مشکى، قسمت رویش مو را نقاشى کرده و سپس سنجاق Tشکل را داخل چشم فرو برده و مردمک چشم را درست کنید.

6- چسباندن پارچه کرپ روى صورت‏

1- با اندازه‏اى که بتوان سر را با آن پوشاند (حدود 7*5 سانتى‏متر) پارچه کرپ مشکى تهیه کنید. 1 سانتى‏متر از طرف پیشانى را به طرف داخل تا بزنید، روى سر را با چسب آغشته کرده و پارچه را به طور یکنواخت روى آن بکشید. پارچه کرپ را در امتداد پیشانى طورى که قسمت رویش مو دیده شود بچسبانید.
2- ضمن پوشاندن سر با پارچه، قسمت‏هاى اضافه آن را ببرید.

7- طریقه درست کردن گوش‏

1- اسفنج گلوله‏اى‏شکل را از وسط ببرید، کاغذ برش و کاغذ خمیرى از هر کدام به اندازه 6 سانتى‏متر مربع تهیه کنید.
2- کاغذ برش را با آب خیس کرده و به آرامى فشار دهید و سپس با آن روى گلوله اسفنجى را بپوشانید.
3- کاغذ را در امتداد پایه گلوله اسفنجى قرار داده و با میله چوبى آن را به شکل نیم‏دایره درست کنید.
4- کاغذ خمیرى را با آب خیس کرده و به آرامى فشار داده و پهن کنید سپس تمام قسمت پشت آن را به چسب آغشته کنید.
5- طرف آغشته به چسب را در طرف زیر قرار داده، شماره 3 را روى آن قرار داده طورى که میله چوبى به آن سوار شده، شکل آن را مرتب کنید.
6- پس از اینکه کاغذ کاملاً خشک شد اسفنج را از آن جدا نمایید.
7- لبه آن را با قیچى ببرید.
8- پارچه کرپ مشکى را به صورت گرد بریده، سپس دور تا دور آن را با کوک ساده بدوزید، داخل آن را با پنبه پر کرده و نخ را بکشید، مجدداً نخ را از پارچه عبور داده و پس از کشیدن، آن را گره بزنید. در این حالت گوش آماده است.

8- طریقه درست کردن دُم‏

1- شکل دم را روى لایى که به پارچه کرپ مشکى چسبیده بکشید، سپس آن را دولا کرده دهانه را باقى گذاشته و دور تا دور آن را بدوزید.
2- براى دهانه 5/0 و براى دور تا دور آن 2/0 سانتى‏متر لبه دوخت قرار داده و سپس پارچه را ببرید. پس از دوختن به طرف رو برگردانید.
3- سیم مفتول به طول 5/4 سانتى‏متر را ببرید، پنبه زرین به طول 15*2 سانتى‏متر را با دست جدا کنید و نوک سیم را به چسب آغشته و پنبه را دور تا دور آن بپیچانید. در خاتمه انتهاى آن را با چسب بچسبانید.
4- سیم مفتول آماده شده را داخل دُم کرده و اضافه‏هاى پنبه را ببرید.

9- طریقه چسباندن دم و گوش‏

1- قسمت صاف گوش را به چسب آغشته کرده و کنار صورت بچسبانید. با یک کش آن را به صورت محکم کرده و بگذارید تا کاملاً بچسبد.
2- محل نصب دم را با بشکاف، سوراخ کرده، دم را چسب زده و داخل سوراخ فرو ببرید. با خم کردن شکل آن را درست کنید.
3- به صفحه 92 رجوع کرده، پیش‏بند را درست کنید.
4- پیش‏بند را به گردن ببندید.
به همین صورت 1 عدد درست کنید. در خاتمه، دور انتهاى گوش را با بستن بند و منجوق تزئین کنید.