مشاور شما ... ؛ آمنه ملا باشى - زهرا آکوچکیان

نویسنده


 

مشاور شما

مشاور این شماره:
دکتر آمنه ملاباشى‏
دکتر زهرا آکوچکیان‏

این شماره:
خواهر ن.ح - تهران‏
خواهر م.ن - کردستان‏
خواهر الف.ع - گیلان‏

یادآورى:

1 - خواهران و برادرانى که مایل به دریافت کتبى پاسخ‏هاى خود در اولین فرصت مى‏باشند لازم است نشانى کامل خود یا یکى از دوستانشان را همراه طرح مشکلات خویش درج نمایند.
2 - آن دسته از نامه‏هایى که به خاطر فقدان یا نقص نشانى، امکان ارسال پاسخ براى آنها نیست، پس از آماده شدن پاسخ در اولین شماره مجله منتشر خواهد شد.
3 - بخش مشاوره مجله خود را امانت‏دار نامه‏ها و مطالب آن مى‏داند و حداکثر دقت را در حفظ اسرار و مسائل خصوصى صاحبان نامه‏ها خواهد نمود و با رعایت این مهم، طرح مشکلات و پاسخ‏ها را براى عموم خوانندگان مفید و حتى راهگشا مى‏داند.
4 - در صورتى که مایل به درج نام کامل خویش در مجله نیستید مى‏توانید از حروف فارسى اختصارى استفاده کنید و تقاضاى ما این است که از درج حروف لاتین اجتناب شود.
5 - لطفاً در نامه‏هاى خود از یک طرف کاغذ استفاده کنید.

آیا همسرم معتاد شده است؟
خواهر ن.ح - تهران‏

مشاور: زهرا آکوچکیان‏
خواهر محترم، توضیح زیادى در مورد شرایط زندگى خود نداده‏اید و اینکه آیا قبل از خانه‏نشین شدن همسرتان، هیچ تغییرى در رفتار و خواب، خوراک و نوع رابطه‏اش با دیگران را متوجه شده بودید یا خیر. قبل از این ماجرا از نظر شخصیتى چگونه بوده است؟ آیا فردى خونگرم، اجتماعى، شاد و سرحال بوده یا فردى بهانه‏جو و عبوس و فقط در روابط خانوادگى مراعات شما را مى‏نموده است؟ اگر در کل فرد سالمى از نظر رفتارى و عاطفى به شمار مى‏رفته، به عوامل متعددى مى‏توان فکر کرد.
یکى از عوامل تغییر تدریجى یا ناگهانى در رفتار شوهر مى‏تواند به دلیل روابط و دوستى او با کسانى باشد که در این زمینه با وى حرف مى‏زنند و مسئله اشتغال شما را مطرح کرده‏اند. ولى این هم علت بیکارى و بدرفتارى او نمى‏شود. یکى از مهم‏ترین عواملى که باید به آن توجه نمود، جلب شدن او به مواد مخدر مى‏باشد. اگر تغییر توقع و رفتارش با شما در اثر حرف دیگران باشد، بیکارى و خانه‏نشین شدنش دلیل دیگرى دارد. کمى خردمندانه‏تر به رفتار او، تغییر در خواب و خوراک وى و اصرارش براى اینکه ساعاتى در خانه تنها باشد، یا استفاده از چراغ گاز کوچک، نیز به وسایل او دقت کنید.
با مصرف مواد، اشتهاى فرد کم مى‏شود، اغلب یبوست پیدا مى‏کند، تحرک و نظافت فردى کمتر مى‏شود، تمایل به تنها ماندن (براى مصرف مواد دور از چشم همسر) بیشتر مى‏گردد و معمولاً مواد را در جاهاى خاصى، در لباس یا خانه پنهان مى‏کند.
پناه بردن به خانواده شوهر که کج‏فهمند ارزشى ندارد. اگر از کس دیگرى مثل عمو یا دایى حرف‏شنوى دارد از آنها کمک بگیرید و گر نه، از خانواده خود مثل پدر یا برادر یا دایى و عمو استمداد کنید. آزمایش ادرار بدون اطلاع قبلى به شخص کمک مى‏کند. اگر بتوانید این کار را انجام دهید خوب است. مسئله را حتماً با خانواده خود در میان بگذارید زیرا پنهان‏کارى به وخامت وضع مى‏انجامد و کمکى به شوهر نمى‏کند.
احتمال دیگرى که بایستى به آن توجه کرد، بیمارى‏هاى روانى است، یعنى برخورد فرد با دیگران همراه با ترس و بدبینى بوده و تمایل او به خروج از خانه و ارتباط با دیگران کم مى‏شود، یا نظافت فردى مختل، یا افراطى مى‏گردد. نیز گرایش‏هاى او تغییر مى‏کند، مثلاً مى‏خواهد ساعت‏ها به نوار یا رادیو گوش کند. وضعیت دیگران براى او بى‏اهمیت مى‏شود، رفتار جنسى وى تغییر مى‏کند یا بیش از حد میل جنسى او کم یا زیاد مى‏شود. از دیگر نشانه‏ها: بداخلاقى و پرخاشگرى زیاد، گاهى سرخوشى یا در مواردى غمگینى و گریه کردن یا بى‏احساسى است. بیمار ممکن است فقط یکى از این حالت‏ها را نشان دهد.
کم‏حرفى یا پرحرفى زیاد، ولخرجى یا خسّت و در موارد شدید رفتار غیر عادى، خندیدن‏هاى بى‏مورد یا با خود حرف زدن، پرخوابى مفرط یا بى‏خوابى شبانه بدون احساس خستگى روزانه. اینها علائمى است که باید بدان توجه نمود. فرد بایستى توسط روانپزشک معاینه شود.
هر چه سریع‏تر جهت کشف علت تغییر رفتار شوهر خود تلاش بنمایید زیرا ادامه این وضع اصلاً به صلاح شما و دخترتان نیست. این رابطه اگر قطع شود، بهتر از ادامه آن است. البته این توصیه، آخرین اقدام است. از عاقبت آنکه تفحص پیرامون وضعیت همسرتان به کجا کشیده خواهد شد، نترسید. با همراهى مشاوران ناصح از فامیل و حمایت آنها تلاش خود را بکنید. حتى اگر کسى را نداشته باشید و یکى از موارد بالا یا موارد دیگر برایتان محرز شد، با استفاده از قانون عسر و حرج و بیان حقایق به دادگاه و مشاور حقوقى خانواده مى‏توانید از حقوق خود دفاع نموده و اعاده حق نمایید. موفق باشید.

موهاى سرم را مى‏کَنم‏
خواهر م.ن - کردستان‏

مشاور: آمنه ملاباشى‏
مدت کوتاهى است با مجله شما آشنا شده‏ام. آن را مجله‏اى پر محتوا که شامل مسائل اجتماعى و سیاسى است، نیز مسائلى که زنان جامعه با آن مواجه‏اند، یافتم.
دخترى 20 ساله با مدرک دیپلم هستم که جز پاره‏اى مشکلات مادى کوچک، مشکل چندانى ندارم، ولى دچار عادت بدى شده‏ام که ترک کردن آن برایم دشوار است. موهاى سر خود را مى‏کَنم. 5 - 4 سالى است که به این عمل دچارم. گاهى حتى متوجه شدت این عمل نیستم تا اینکه یکى از افراد خانواده مرا متوجه مى‏کند. گاهى حالت تهوع و سوزش سر مى‏گیرم. سال سوم دبیرستان موهاى ابرویم را مى‏کندم. تا به حال به هیچ مرکز مشاوره‏اى مراجعه نکرده‏ام. کلاً از وضع خانوادگى خود راضى هستم. دختر شادى هستم. هنوز نتوانسته‏ام به دانشگاه راه پیدا کنم. از سرزنش‏هاى دیگران راجع به کَندن موهایم ناراحت مى‏شوم.
خواهر گرامى!
از اینکه مجله مورد پسند شما واقع شده و مفید بوده و نظر مساعدى نسبت به آن دارید، خوشحالیم. امیدواریم ارتباط دوجانبه شما و مجله ادامه یابد. این طور که مشخص است کلاً از زندگى خود راضى هستید و قدر خوشبختى و نعمت‏هاى خدادادى را مى‏دانید. اما واقفید که زندگى پستى و بلندى‏هایى دارد و از رویارویى با مشکلات و موانع، گریزى نیست و به هیچ هدفى به آسانى و بدون تلاش نمى‏توان رسید. اذعان داشته‏اید گاهى که دچار ناراحتى و بى‏حوصلگى مى‏شوید، به طور منطقى بر آن غلبه مى‏کنید. اما مشکلى که بیشتر گریبانگیرتان شده، کَندن موهاى سرتان مى‏باشد که اصطلاح علمى آن «تریکوتیلومانیا» است و جزو اختلالات عادتى به شمار مى‏رود. سایر این اختلالات شامل: ناخن‏جویدن، انگشت مکیدن، کندن زخم‏ها و جوش‏هاى پوست است، که برخى آن را هم ریشه با وسواس مى‏دانند و معمولاً ناشى از اضطراب ناخودآگاه است که فرد دچار آن مى‏باشد و حتى به طور غیر ارادى به آن مى‏پردازد.
در برخورد با این مسئله، یک نکته مهم است که اطرافیان و نزدیکان شما توجه داشته باشند با تحقیر، سرزنش یا انتقاد نابجا و یا یادآورى بیش از حد، مشکل کندن موهاى سر را براى شما شدیدتر و بدتر مى‏کنند. این پاسخ را به آنها بدهید بخوانند. بهتر است سعى کنند با حمایت اصولى (بخصوص مراجعه به روانشناس یا روانپزشک)، برطرف کردن استرس‏ها و مشکلات جانبى، عدم توجه و یادآورى این عادت به شما و در عین حال، مشغول کردن و پر کردن وقت‏تان شما را یارى دهند، تا بر آن غلبه نمایید. اگر به کاوش درون خود بپردازید، در خواهید یافت چه مشکل یا فکرى شما را رنج مى‏دهد، تا سعى در رفع و رجوع آن نمایید. فعلاً یکى از استرس‏هاى شما، عدم قبولى در کنکور و نرفتن به دانشگاه مى‏باشد، که با برنامه‏ریزى صحیح، بهبود اعتماد به نفس و آمادگى و فراگیرى دروس و تست‏زنى، مى‏توانید در این امر موفق شوید. سعى کنید همیشه به احساس خود توجه کنید. ناراحتى و خوشحالى خود از دیگران را با زبانى منطقى در میان بگذارید. اگر مشکلى در روابط با خانواده یا شخص دیگرى دارید با مراجعه به مشاور، شما را در حل آن، راهنمایى و کمک مى‏کند. از روش‏هایى که توجه شما را از کندن مو منصرف مى‏نماید، استفاده کنید. توجه کنید در چه موقعیت‏هایى بیشتر به این کار مى‏پردازید. گاهى با روش‏هایى مانند بستن روسرى حتى در خانه، بستن کِشى محکم به دور دست و رها کردن آن (به جاى کَندن مو) مى‏توان بر این عادت غلبه کرد. تفریحات و ورزش‏هاى مناسب که شادى‏آور باشد، انکار نکردن مشکلات یا فرار از آنها، یافتن راه حل براى مشکلات و در صورت لزوم مشورت و یارى گرفتن از افراد خُبره، کمک‏کننده است.
دست حق همراهتان.

خواهر الف.ع - گیلان‏
مشاور: آمنه ملاباشى‏

خواهر گرامى!
اگر ما بتوانیم، راهنما و پاسخگوى حتى سؤال ساده‏اى باشیم، خوشحال خواهیم شد. نامه قبلى‏تان مبهم بود. در نامه اخیر به طور کلى مسائلى را مطرح کرده بودید که بیشتر ریشه در صفات شخصیتى و اخلاقى‏تان و روابط با دیگران داشت. از متن نامه به نظر مى‏رسد که دخترى مؤمن، باتقوا و محجوب هستید. داشتن حجاب کامل و رعایت شئون و آداب مذهبى، نه تنها نکوهیده نیست که بسیار پسندیده مى‏باشد. اگر خداى ناکرده افرادى آن را تمسخر کنند، خود را خوار شمرده و تحقیر نموده‏اند. البته در عین رعایت حجاب شرعى، مى‏توان ظاهرى تمیز، مرتب و حتى شیک داشت. داشتن ظاهر خوب، پسندیده است. به نظر مى‏رسد از احساس حقارت و کمبود عزت نفس، حساسیت و سوء ظن به دیگران و شاید داشتن توقعات زیاد از اطرافیان، رنج مى‏برید. باید به ریشه‏یابى آنها پرداخت و فهمید چه عواملى موجب داشتن چنین احساساتى شده است.
نوشته‏اید که به بسیارى کمک کرده‏اید، ولى گویى آنها قدر ندانسته یا حتى به شما ضرر رسانده‏اند. وقتى چیزى به دیگران مى‏بخشیم یا کارى براى کسى انجام مى‏دهیم هر چند آنان وظیفه سپاسگزارى و قدردانى را دارند اما ما، نباید انتظار داشته باشیم حتماً تلافى شود. نباید این ناراحتى را به همگان تعمیم دهید، تا باعث سلب اعتماد شما از دیگران شود. سعى کنید شخصیت واقعى خود را بیابید و به ارزش‏هاى درونى‏تان بیشتر ارج نهید تا دیگران نیز براى شما ارزش قائل شوند. در حد توان خود به دیگران یارى نمایید. اما بدانید وظیفه ندارید مشکلات همه را حل نمایید. بعضى مواقع کارى از دست ما برنمى‏آید و حتى درگیر شدن در مسائل دیگران، به صلاح نیست. آشنایى و دوستى با جنس مخالف اگر جهت شناخت براى ازدواج نباشد، کارى صحیح نیست چرا که بخصوص از طرف جنس مذکر، فقط براى خوشگذرانى و سوء استفاده صورت مى‏گیرد و جز وابستگى، احساس یأس و بدنامى، براى دختران نتیجه‏اى به دنبال ندارد. پس در این باره دقت کنید تا حرمت خود را از بین نبرید.
اینکه احساس مى‏کنید در روابط خانوادگى، احترام لازم را از جانب اعضاى خانواده نمى‏بینید، بهتر است از روى منطق و عادلانه، فکر کنید و به بررسى این روابط بپردازید. ببینید در کجا خود مقصر و در اشتباه بوده‏اید. سعى در اصلاح آنها کنید. اگر اشتباه و قصورى از والدین یا اعضاى خانواده سر زده، احساس و برداشت خود را با زبانى خوش با آنها در میان بگذارید. قطعاً آنها دوستدار و محرم و دلسوز شما هستند و جز خوبى و صلاح شما را نمى‏خواهند.
خواهر عزیز، با برنامه‏ریزى صحیح خواهد توانست به اهداف مثبت مثل ادامه تحصیل بپردازید. ان شاءاللَّه فردى موفق براى خود و اجتماع باشید.
دست حق همراهتان.