زالزالک و خواص آن
ا.امیردیوانى
نروید بر زمین هرگز گیاهى
که ننوشتهست بر برگش دوایى
نظامىشرح
زالزالک گیاهى است از تیره گلسرخیان (در برخى کتابها آن را جزء دسته سیبىها آوردهاند) که بیشتر به شکل درختچه است و داراى شاخههاى خاردار و گلهاى سفید، معطر و میوههاى زرد و نارنجى مىباشد. میوه آن خوراکى است و در اکثر نواحى معتدل مىروید. درخت زالزالک به صورت خودرو در گرگان، اراک، کلاردشت، ارومیه، بروجرد، کوهستانهاى البرز و حتى ناحیه پسقلعه شمال تهران وجود دارد و همچنین در شمال ایران، گونههاى وحشى آن به شکل خودرو در جنگلها مىروید و آن را (ولیک) مىنامند.
تکثیر آن از طریق تخم و تهیه نهال انجام مىپذیرد و در بهار، شکوفههاى پرپر صورتىرنگ زیبایى دارد. میوهاى است کوچک حاوى هستهاى سخت.خواص
1- میوه زالزالک بسیار قابض است لذا مىتوان آن را در موارد اسهال و اسهال خونى خورد، زیرا مقدار زیادى تانن دارد.
2- زالزالک داراى کلسیم و مقدارى ترشى آلى و پکتین مىباشد.
3- زالزالک براى تقویت قلب و معده بسیار توصیه شده است.
4- زالزالک در مواقع کمخونى و سل اثر نیکو دارد.
5- زالزالک از مازو، اسید تارتریک و اسید مالیک برخوردار است. مسلولین و مبتلایان به کمخونى مىتوانند از آن بهرهمند گردند. همین طور است در باره روماتیسمىها و مبتلایان به ورم روده.
6- میوه تازه آن داراى روغن چرب، قندهاى گلوکز، فروکتوز، مواد معدنى گوناگون و نیز ویتامین «ث» مىباشد.
7- در هسته زالزالک، ماده آمیگدالین است که اثر سمى دارد و باید از خوردن آن دورى گزید.
8- گل زالزالک اندکى معطر است و قبل از آنکه غنچهاش کاملاً باز شود، براى مصرف داروسازى، مىچینند.
9- این گل ضد تشنج بوده و حرکات نامنظم قلب را تنظیم مىکند. داروى مفید و خاصى بر ضد تپش قلب و ضربان شدید آن است.
10- زالزالک، اشتها را زیاد مىکند، جهت قطره قطره آمدن ادرار توصیه شده است.
11- نوشیدن شربت میوه یاد شده با شکر سرخ براى رفع سردرد شدید فایده دارد.منابع: -
1- اینترنت.
2- رادپویا، علىاکبر، «شگفتىهاى غذادرمانى گیاهان.»
3- یادداشتهاى پراکنده شخصى از منابع معتبر.
)