گزیده استفتاها از محضر امام خمینى سلام‏اللَّه علیه (26)

ازدواج موقت‏

س: مدتى قبل به طور موقت به عقد مردى در آمدم، مدت عقد یک ساعت بود چون فکر مى‏کردم که تمدید مدت دیگر احتیاج به صیغه خواندن ندارد مجدداً بدون خواندن صیغه با او تماس گرفتم و نزدیکى هم صورت گرفت اما پس از ده روز که از این مسئله گذشت دوباره به عقد مرد دیگرى در آمدم! اکنون مردد شده‏ام که آیا آن صیغه قبلى باعث اشکال در صیغه بعدى هست یا خیر؟ توضیح اینکه من هنگام عقد اول باکره نبودم.
ج: اگر عقد اول صحیح هم واقع نشده باشد نظر به اینکه شما به خیال صحت عقد با آن مرد همبستر شدید، باید عده نگه دارید، و عقد دوم که در زمان عده عقد اول واقع شده باطل است.

س: پدرم فوت کرده و مادرم که جوان است مى‏خواهد شوهر داشته باشد، اگر با شرایط زیر صیغه موقت شود صحیح است یا خیر؟
1- بیست سال صیغه موقت؛ اگر بچه‏دار شد شرایط ارث با کیست؟ مرد یا زن؟
2- از شوهر قبلى چهار فرزند صغیر دارد که بنده برادر بزرگ و ولى آنان هستم، آیا مادرم به بهانه مادر بودن مى‏تواند مرد جدید را به این خانه بیاورد و با او در همین خانه بماند؟
3- اگر مى‏شود، حق مالکیت صغیرها چه مى‏شود؟
4- آیا بنده مى‏توانم از طرف چهار فرزند پدرم که صغیرند اجازه زندگى شوهر مادرم را در خانه خودمان بدهم؟
5- چون مادرم فرزند شیرخواره ندارد بهتر نیست شوهر کند؟ چون 45 ساله است امکان بچه‏دار شدنش نیز زیاد است.
6- زن با این سنّ مى‏تواند با مدت ذکر شده صیغه موقت شود؟
ج:1- در ازدواج موقت بین زن و شوهر توارث نیست و احتیاط آن است که شرط توارث نکنند، ولى بچه از هر دو طرف ارث مى‏برد و بالعکس.
2 و 3- حق ندارد.
4- شما اگر ولایت شرعى بر صغار ندارید نمى‏توانید اجازه دهید.
5 و 6- اشکال ندارد.

س: زید زنى را به زوجیت منقطعه تزویج نموده، هشت سال از زمان زوجیت او را إبراء مى‏کند به شرط اینکه با عمرو و بکر ازدواج نکند، آیا این إبراء مشروط صحت دارد؟ بر فرض صحت آیا شرط ضمن ابراء لازم‏الوفاء است؟ در صورت لزوم وفاء آیا حرمت ازدواج با عمرو و بکر تکلیفى است یا عقد ثانى باطل مى‏باشد؟
ج: إبراء مدت صحیح است و شرط در آن باطل و بى‏اثر است.

س: هر گاه مردى زنى را به مدت یک سال صیغه کند، و به غیر از جارى‏کننده صیغه که پیش‏نماز مسجد است و مرد و زن کسى دیگر در آن مکان نباشد، و بعد از تمام شدن مدت صیغه مرد مبلغ ذکر شده صیغه را بدهد، (شخصى که صیغه را جارى نموده نیز در حیات است، و کتباً نوشته که صیغه یک ساله جارى شده است) ولى پس از مدتى یا چند سالى زن شاکى شود و ادعا کند که صیغه دائمى بودم و من همسر دائمى این مرد هستم آیا در این مورد مدعى کیست و منکر چه کسى خواهد بود؟
ج: هر یک از مرد و زن باید طبق آنچه وظیفه شرعى مى‏داند عمل نماید و چنانچه نزاعى بین آنها باشد عقد محکوم به دوام است، مگر مدعى موقت بودن عقد، توقیت را اثبات نماید.

س: متعه دختر بالغه رشیده بدون اجازه پدرش چه صورتى دارد، آیا عقد به عمل مى‏آید یا نه؟
ج: صحیح نیست.(1)

س: متعه دختر نابالغ که رشیده هم نباشد بدون اذن ولىّ شرعى او چه صورتى دارد، آیا عقد به عمل مى‏آید نه؟
ج: باطل است.(2)

س: متعه دختر نابالغى که رشیده نیست بدون اذن ولى او چه صورت دارد؟ و اگر دخول واقع شد ولى افضاء نشد آیا حرام ابدى مى‏شود یا نه؟
ج: عقد باطل است(3) و حرام ابدى نمى‏شوند.

س: آیا ازدواج موقت با دختران باکره (با اذن ولى، یا در صورت فقدان ولىّ) براى تمتع و زناشویى منع شرعى دارد یا خیر؟
ج: با اذن پدر یا جد پدرى دختر با نبود آنها با اذن خود دختر مانع ندارد.

س: دخترى با پسرى ازدواج کرده (البته این دو نفر به مدت 99 سال فقط در عقد یکدیگر هستند) آیا این دختر مى‏تواند یک طرفه طلاق بگیرد؟ و اگر شوهر مدت را ببخشد آیا این عقد باطل مى‏شود؟ لازم به تذکر است که این دختر هیچ رابطه‏اى با شوهر نداشته و همچنان باکره است.
ج: عقد مدت‏دار طلاق ندارد، و تا مدت تمام نشده یا شوهر آن را نبخشیده به حال خود باقى است و اگر شوهر بگوید مدت را بخشیدم عقد به هم مى‏خورد.

س: قبل از انقضاء مدت نکاح منقطع، براى زوجینى که قصد ازدواج دائم را دارند آیا نیازى به بذل و إبراء مدت مى‏باشد یا نه؟
ج: تا مدت نکاح منقطع تمام نشده یا آن را زوج نبخشیده ازدواج دائم صحیح نیست.

س: زنى مردى را جهت اجراى صیغه عقد موقت وکیل نموده، ولى مرد صیغه عقد دائم را اجرا مى‏کند و به زن هم نمى‏گوید مگر بعد از مدتى زندگى کردن. آیا این عقد صحیح است یا خیر؟
ج: عقد فضولى است، اگر زن اجازه کند صحیح و الّا صحیح نیست و با هم محرم نیستند.

پى‏نوشتها: -
1) یعنى فعلاً صحیح نیست، ولى اگر دختر راضى بود و پدرش اجازه داد صحیح مى‏شود.
2) یعنى فعلاً باطل است، ولى اگر دختر پس از بلوغ راضى شد و ولىّ شرعى او هم اجازه داد صحیح مى‏شود.
3) همان.