گزیده استفتاها از محضر امام خمینى سلاماللَّه علیه (27)
وظایف و خدمات اجتماعى زنان
س: آیا امدادگرى خواهران در جبههها از نظر شرع اسلام (با توجه به اینکه پیامبر(ص) نیز زنان مسلمان داوطلب را براى بستن زخمهاى جنگجویان به جبهه مىبردند) اشکال دارد؟
ج: با مراعات کامل حجابِ واجب و اجتناب از محرّمات اشکال ندارد در مداواى مجروحین کمک کنید.
س: همان طور که مىدانید لایحه بازسازى در مجلس تصویب شده و بر اساس این قانون هیئتهاى بازسازى در ادارات و دانشگاهها تشکیل شده و هیئتهاى بدوى زیر نظر آنها با حدود خاصى که قانون تصویب کرده انجام وظیفه مىنمایند. این هیئتهاى بدوى داراى یک سرى گروههاى تحقیق مىباشند که وظایفشان طبق قانون به قرار زیر است:
1- جمعآورى مدارک و تشکیل پرونده نهایى.
2- تحقیقات محلى در مورد متهم.
3- مصاحبه با متهم.
4- تحقیق در مورد وضعیت متهم قبل و بعد از انقلاب در رابطه با انقلاب اسلامى و اظهار نظر در باره آنها.
5- تحقیق در باره وضع مالى و معیشت متهم و افراد تحت تکفل او در صورت لزوم.
6- ارسال پرونده اتهامى به هیئت پس از تکمیل تحقیقات (همراه با گزارش و خلاصه پرونده با امضاى اکثریت و مُهر گروه).
7- تحقیق و پیگیرى در مورد اینکه تصمیمات اخذ شده از سوى هیئتها به درستى توسط مقامات مسئول اجرا شده است یا نه.
حال با توجه به اینکه کار گروههاى تحقیق، تهیه اطلاعات و دادن آنها به هیئتهاى بدوى مىباشد و سپس آن هیئتها بر اساس این اطلاعات و بر طبق قانون در مورد یک فرد قضاوت و حکم صادر مىکنند لطفاً بفرمایید:
1- آیا از نظر شرعى یک دختر هم مىتواند تحت عنوان عضو گروه تحقیق هیئت بدوى انجام وظیفه نماید؟
2- اگر جواب منفى و یا مثبت مىباشد آیا مربوط به تمام وظایف ذکرشده مىباشد و یا شامل بعضى از آنها است؟
3- براى اجراى این قانون در دانشگاه اگر فرد مذکر و حائز شرایط گروه تحقیق وجود نداشته باشد آیا یک دختر مىتواند این مسئولیت را بپذیرد؟ج: در انجام وظایف مزبوره طبق مقررات دولت اسلامى فرقى بین زن و مرد نیست البته زن مکلّف است در برخوردها حجاب واجب را مراعات کند.
س: اگر شوهر راضى نباشد که زن براى جبهه خدمت کند (از قبیل: خیاطى، بافندگى، عزیمت به جبهه و غیره) تکلیف چیست؟
ج: در صورتى که بدون اجازه شوهر از منزل خارج نشود، مانع ندارد.
س: شرکت زنها در مسائل اجتماعى (مثل عضویت سپاه پاسداران، شرکت در راهپیمایىها، نماز جمعه و انتخابات) چه حکمى دارد؟ و اگر به حدّ وجوب برسد با نهى شوهر چگونه مىشود؟ و آیا بین این موضوعات از جهت حکم فرقى هست یا نه؟
ج: موارد مختلف است و به حسب حال اشخاص هم ممکن است فرق کند و اگر در موردى به موجب اقتضاى ضرورت واجب شد، نهى شوهر مانع نیست.
س: زنى معلم است و این امر را یک فریضه شرعى مىداند ولى شوهرش عقیده دارد که کارش بیرون خانه مانع رسیدگى و تربیت صحیح فرزندانش مىشود و باید یا وقت کارش را صرف در خانه نماید یا وقت خانه را صرف در کارش. تکلیف چیست؟
ج: خارج شدن زن از منزل باید با اجازه شوهر باشد، ولى شوهر نمىتواند او را وادار به رسیدگى به فرزندان نماید.
س: آیا زن مىتواند بدون توافق مرد در ارگانهاى انقلابى فعالیت کند؟
ج: اصل کار با مراعات حجابِ واجب و سایر ضوابط شرعى مانع ندارد ولى خروج زن از منزل منوط به اجازه شوهر است.
س: اگر زنى یا دخترى میل به تحصیل یا فنون دیگر داشته باشد، آیا راضى نبودن شوهر یا پدر مانع از انجام آنها خواهد بود؟
ج: تحصیل علم یا فنون دیگر مانع ندارد، ولى زن بدون اذن شوهر نمىتواند از خانه خارج شود.
س: با توجه به سخن منسوب به حضرت فاطمه(س) که فرمودهاند: «بهترین زنان زنى است که مردى او را نبیند و او هم مردى را نبیند»، نظر مبارک در مورد ارتباط کارمندان زن به طور کلى با مسئولان مرد - خصوصاً در آموزش و پرورش - چه مىباشد؟ و با در نظر گرفتن شرایط کنونى جامعه آیا کار کردن زن در بیرون از خانه جایز است؟ و آیا حقوقى که مىگیرد حلال است؟ و خمس آن چگونه است؟
ج: زن بدون رضایت شوهر نباید از منزل خارج شود، و در هر صورت اجرت کار او حلال است و خمس دارد.
س: آیا جایز است در انجمنها به خواهران مسئولیتهایى داده شود، از قبیل مدیریت انجمن یا مسئول فرهنگى و غیره؟
ج: مانع ندارد.
س: خروج زن از منزل بدون اجازه شوهر در چه مواردى جایز است؟ و آیا شوهر مىتواند مانع خروج زن پزشک خود که متخصص زنان و زایمان است (و براى معالجه بیماران مجبور است در بعضى از شبها خانه را ترک کند) بشود؟
ج: کار کردن زن در بیرون منزل اگر منافى با حقوق زناشویى شوهر نباشد با حفظ حجاب اشکال ندارد ولى خروج زن از منزل براى غیر واجبات منوط به اجازه شوهر است و در موردى که معالجه بیمار در بیرون بر پزشک زن واجب شود، شوهر او حق ممانعت او را ندارد.
س: بسیارى از زنان جامعه کنونى مایلند در جبههها فعالیت کنند و یا در رشتههاى گوناگونى مثل کمکهاى اولیه یا در بیمارستانها خدمت کنند. نظرتان در این مورد چیست؟ اگر جایز نیست زن به جبهه برود پس از چه راهى مىتواند به اسلام و مسلمین خدمت کند که برابر جانبازىهاى برادران رزمنده در جبهه باشد (البته این موضوع هم مهم است که تربیت نسل آینده خدمتى بزرگ به اسلام است، ولى این وظیفه را همه مادران جامعه انجام داده و مىدهند) لطفاً بفرمایید چه کارهاى دیگرى بر عهده زنان است؟ آیا رفتن به جبهه براى زن ممنوع است؟
ج: بزرگترین وظیفه زن کوشش در انجام وظایف شوهردارى و تربیت صحیح و اسلامى فرزندان است و شرکت در خدمات اولیه درمانى با مراعات کامل حجاب شرعى - و در صورتى که شوهر داشته باشد با اجازه شوهر - مانع ندارد. ان شاءاللَّه موفق باشید.
س: آیا خانمها مىتوانند در محلى مانند بیمارستان مشغول کار شوند که در آنجا دکتر مرد و زن کار مىکنند؟ و آیا زن مىتواند در آن بیمارستان در حالى که بعضى مریضها مرد باشند کار کند؟
ج: اشکال ندارد، ولى باید مراعات موازین شرعیه از حجاب و غیر آن بشود.
)