نویسنده

 

وقت از دست رفتنى است‏
گفتگویى با لیلا یزدى وبلاگ‏نویس نوجوان‏

مسعوده کرمى‏

«لیلا یزدى» نوجوان کوشا و پرانگیزه سال دوم هنرستان است که در رشته کامپیوتر درس مى‏خواند. خودش مى‏گوید دوست دارد همه علوم و رشته‏هاى مختلف هنرى را لااقل در حد آشنایى ابتدایى تجربه کند و از همه بیشتر علاقه‏مند است که در رشته درسى‏اش یعنى کامپیوتر فعالیت کند و تلاشش در زمینه وبلاگ‏سازى و وبلاگ‏نویسى حاکى از مصمم بودنش در این رشته است.

در آغاز گفتگو دوست دارى خودت را چگونه معرفى کنى؟

16 سال دارم و در رشته کامپیوتر درس مى‏خوانم. فرزند اول یک خانواده چهارنفره هستم و پدر و مادرم را اصلى‏ترین عامل انتخاب راههاى مختلف در زندگى‏ام مى‏دانم. آنها را دوست دارم و قدردان زحمات آنان هستم به ویژه پدرم که جانباز جنگ نیز مى‏باشد.

لیلا یزدى در کدام مرحله از زندگى‏اش قرار دارد؟

در مرحله نوجوانى.

تعریف شما از دوران نوجوانى چیست؟

نوجوانى مرحله خیلى حساس و سختى است چرا که فرد در این مرحله نه بچه محسوب مى‏شود و نه بزرگ به حساب مى‏آید. بنابراین از موهبت‏هاى هر دو دوره کودکى و بزرگسالى محروم است. او به سختى در جامعه پذیرفته مى‏شود.

نظرت راجع به اسمت چیست؟

اسمم را خیلى دوست دارم.

تأثیر داشتنِ یک اسم خوب روى روحیه و شخصیت فرد چگونه است؟

هر اسمى مسلماً تأثیراتى را روى صاحب خود دارد.

ویژگى‏هاى یک اسم خوب چیست؟

یک اسم خوب علاوه بر زیبایى باید داراى مفهومى خوب باشد. با آداب و رسوم و فرهنگ جامعه‏اى که فرد در آن زندگى مى‏کند مطابقت داشته باشد. با زمان مورد استفاده‏اش هماهنگ باشد و فرد از داشتن آن اعتماد به نفس بگیرد نه اینکه شرمنده باشد.

چه شد که این رشته درسى را انتخاب کردى؟

مى‏شود گفت که از همان کودکى در محیط خانه‏مان کامپیوتر بوده هیچ کلاسى هم در این زمینه نرفته‏ام ولى در حال حاضر نسبت به سن و رشته درسى‏ام تقریباً همه چیز را در باره آن مى‏دانم و در کلاس‏هاى تخصصى درسى‏ام بیکارم، چون آنقدر با کامپیوتر کار کرده‏ام که همه چیز در باره آن یاد گرفته‏ام. در واقع استعدادى که در این زمینه داشته‏ام به واسطه داشتن کامپیوتر و علاقه به آن تا حدى شکوفا شده و باعث شده است که تاکنون در این زمینه موفق باشم.

فکر مى‏کنى اگر در خانه کامپیوتر نداشتى الان در یک رشته دیگر درس مى‏خواندى؟

احتمالش خیلى زیاد است.

یعنى شرایط محیطى و اجتماعى آدم روى انتخاب‏هایش تأثیر مى‏گذارد؟

خیلى زیاد. مسلماً وقتى شرایط فراهم باشد مى‏توانى استعدادهایت را بشناسى. مثلاً اگر کامپیوتر نداشتم نمى‏دانستم که این استعداد را دارم و به دنبال شکوفایى‏اش نمى‏رفتم.
از جمله موفقیت‏هایت رتبه آوردن نشریه‏ات در طرح «پرسش مهر» بود. در این باره بیشتر توضیح بده.
سال گذشته در رشته مقاله، چهارم شدم و سال قبل از آن در رشته نشریه‏سازى رتبه سوم را کسب کردم.

نشریه را انفرادى کار کردى؟

بله.

نشریه‏ات ویژگى‏هاى یک نشریه را داشت؟

در اولین سالِ شرکتم از سوى برگزارکنندگان مسابقه شرایط نشریه را مشخص کرده بودند که داراى مباحثى چون مقاله، کاریکاتور، شعر و ... باشد و نشریه من نیز حایز این شرایط بود. ولى سال گذشته چند مقاله را در قالب یک نشریه چاپ کردم که در نهایت به عنوان یک مقاله پذیرفته شد و امتیاز هم آورد.

نقش همکارى و تعامل در کار تولید یک نشریه چگونه است؟

مسلماً همفکرى در کار لازم است و وقتى چند تا فکر و نظر مختلف و سلیقه‏هاى گوناگون در کار باشد، نتیجه بهترى خواهد داد.

نشریه خوب داراى چه شرایطى است؟

در کنار ظاهر جذاب و زیبا باید از نظر محتوا غنى باشد. فراموش نشود که ظاهر یک نشریه در جلب و جذب مخاطب خیلى مؤثر است. یادم هست سال سوم راهنمایى که برنامه تولید و ارائه نشریه داشتیم، نشریه‏اى که ظاهرى زیبا داشت مخاطبان بیشترى داشت. مى‏خواهم بگویم که ظاهرِ خوب کمک مى‏کند و در واقع پله‏اى است براى معرفى و ارائه باطن نیکو.

صداقت داشتن با مخاطب در کار نشریه و مطبوعات چقدر اهمیت دارد؟

بسیار مهم است. اصلاً صداقت داشتن با مخاطب از مهم‏ترین اصول جذب مخاطب و جلب اعتماد اوست. اگر مخاطب خبرى را در نشریه ما ببیند و بعد اخبار متفاوت با آن را از طریق منابع خبرى دیگر دریافت کند، مسلماً اعتمادش نسبت به آن نشریه اگر از بین نرود، ضعیف و متزلزل مى‏شود.

این فعالیت برایت انگیزه‏اى به وجود نیاورد که بخواهى در آینده چنین شغلى داشته باشى؟

نشریه‏سازى نه. هیچ گاه مصمم نشدم که این کار را در آینده ادامه بدهم. چون دریافتم که به راستى کار سختى است. اینکه اولاً مطالبى غنى در مفهوم و معنا گردآورى کنى، با زمان چاپ و نشر آن بسنجى و در آخر نیز در مقابل منتقدان و مخالفان جواب قانع‏کننده داشته باشى و مسئولیت آنچه به طبع رسانده‏اى را به عهده بگیرى؛ واقعاً کار طاقت‏فرسایى است که در توان هر کسى نیست.

در دوره و زمانه کنونى که اینقدر ارتباطات راحت و قوى شده و اینترنت و ماهواره به راحتى قابل دسترسى است، فکر مى‏کنى اطلاعات، نشریات و روزنامه‏هاى مکتوب هنوز هم جایگاه خودشان را دارند؟

این بستگى به شرایط جامعه دارد. در هر محیط و منطقه‏اى فرق مى‏کند، مثلاً در بعضى نقاط و شهرها اینترنت هنوز به راحتى، سریع و با هزینه کم قابل دسترسى نیست و افراد توانایى آن را ندارند که از آن استفاده کنند در نتیجه کتاب و روزنامه‏هاى مکتوب هنوز همان جایگاه خود را دارند.

وجود اینترنت و ماهواره خوب است یا بد؟

قطعاً خوب است. من همه فعالیت‏هایى که داشته‏ام به کمک اینترنت بوده است.

ارتباطات وسیعى که امروزه شرایطش فراهم شده باعث رشد و پیشرفت جامعه است یا بر عکس مانع آن؟

این به ظرفیت و فرهنگ آن جامعه بستگى دارد. ممکن است یک جامعه ظرفیت پذیرش و استفاده صحیح از پدیده‏هاى نو مثل اینترنت و ماهواره را داشته باشد و با استفاده از آن به پیشرفت‏هاى علمى و هنرى دست یابد و به بالندگى فرهنگى و علمى برسد و جامعه‏اى بر عکس.

چگونه مى‏توان از این پدیده‏هاى نو (البته نسبتاً نو) استفاده مفید و صحیح کرد؟

براى استفاده از هر پدیده نویى ابتدا باید آن را خوب بشناسى، از قابلیت‏ها، امکانات و محدودیت‏ها و همچنین آسیب‏هاى احتمالى‏اش آگاهى پیدا کنى و در مرحله بعد براى استفاده از آن، هدف داشته باشى. مثلاً همین اینترنت که خود دنیاى عظیمى از اطلاعات است، براى استفاده از آن باید هدفمند وارد فضاى آن شوى تا دچار اتلاف وقت و سردرگمى نشوى.

در مورد وبلاگ بیشتر توضیح بده. اینکه اصلاً وبلاگ چى هست؟

وبلاگ در واقع صفحه‏اى اینترنتى است که از سوى سِروِر (server) به صورت رایگان در اختیار کاربر قرار مى‏گیرد و کاربر مى‏تواند عقاید، نظرات و مطالب خود را در آن بنویسد تا دیگران آن را بخوانند و در مورد آنها نظر بدهند.

وبلاگ‏نویسى و وبلاگ‏سازى مى‏تواند براى یک نوجوان و یا جوان شغل محسوب شود؟

شغل به فعالیتى مى‏گویند که براى فرد منبع درآمد باشد، و من به شخصه از وبلاگ‏نویسى‏ام به غیر از آنهایى که براى کارهاى تحقیقى مثل فیزیک، ورزش و ... بود، درآمدى نداشتم و صرفاً به خاطر علاقه و عشقى که به شعر و ادبیات دارم کار کردم و تلاشم این بود از طریق آن نوشته‏هایم را ارائه بدهم و از نظرات دیگران در مورد آنها بهره بگیرم.

در زمینه شعر هم فعالیت دارى؟

شعر نمى‏گویم ولى بسیار به آن علاقه دارم. اما در نوشتن متن‏هاى ادبى بسیار مصمم و کوشا و تا حدى هم موفق هستم.

چه شد که به سراغ وبلاگ‏سازى رفتى؟

سال قبل که در طرح «پرسش مهر»، وبلاگ‏سازى را از جمله گزینه‏هاى فعالیت دیدم به سراغش رفتم با آن آشنا شدم و شروع به تلاش و فعالیت در این زمینه کردم.

گفتى در زمینه پوسترسازى هم کار مى‏کنى. این فعالیت‏ها در چه حدى است؟

فعالیتم در این زمینه به مدرسه و شهرم محدود مى‏شود. سال گذشته هر چند که دیر متوجه مسابقات استانى در این زمینه شدم و فرصت شرکت در آنها را پیدا نکردم اما باز به سراغ فراگیرى آن رفتم و موفق شدم حدود شش پوستر با موضوع انتظار، فرج و امام زمان براى مدرسه‏مان طراحى کنم.

نقش طرح و رنگ در پوستر چگونه است؟

طرح و رنگ باید یکدیگر را در ارائه مفهوم مورد نظر هنرمند حمایت و همراهى کنند.

استاد ممیزى را چقدر مى‏شناسى؟

زیاد نمى‏شناسم. همین را مى‏دانم که پدر گرافیک ایران بود و به تازگى از دنیا رفته است.

اگر قرار بود پوسترى را به دلخواه خودت کار کنى تا در بهترین جاى شهر در معرض عموم قرار گیرد چه موضوعى را کار مى‏کردى؟

موضوعى را که همواره به مردم یادآورى کند تا براى ظهور امام زمان(عج) تلاش و دعا کنند.

در زمینه کاریکاتور کجا و چه زمانى فعالیت کرده‏اى؟

سال گذشته مسابقاتى از سوى آموزش و پرورش برگزار شد که در آن رتبه اول را به دست آوردم.

اولین اصل در کاریکاتور چیست؟

مفهوم، آن که در عین آنکه لبخندى را به لب مخاطب بیاورد، مفهومى را نیز گوشزد کند.

کاریکاتور تلنگر است یا دهن‏کجى؟

مسلماً تلنگر است.

شده است تا به حال کاریکاتور کسى را بکشى و با برخورد بد او روبه‏رو شوى؟

نه نشده است.

اگر قرار باشد کاریکاتور خود را بکشى، فکر مى‏کنى چه نقطه یا نکته‏اى را در چهره‏ات برجسته‏نمایى کنى؟

ابروهاى شلوغ و پیوسته‏ام را.

به نظر تو زیبایى چقدر مهم است به ویژه در دوره نوجوانى و جوانى؟

اهمیت دارد. البته توجه افراطى به آن نه تنها خوب نیست بلکه خطرناک هم هست. اینکه نوجوان همه هویت و شخصیت خود را در ظاهر خود ببیند، او را از پرداختن به سایر ابعاد وجودى‏اش باز مى‏دارد.

اصلى‏ترین نیاز نوجوانان چیست؟

اینکه مورد توجه قرار گیرند.

نیاز دخترها و پسرها با هم فرق دارد؟

در جزئیات بله اما در کلیات نه. مثلاً نیاز به مطرح شدن و مورد توجه قرار گرفتن براى هر دو هست. شاید در دخترها شدیدتر باشد.

اگر این نیاز درست ارزیابى و ارضا نشود، چه پیامدهایى خواهد داشت؟

اگر از سوى خانواده و مراکز ذى‏ربط پاسخ مثبت به آن داده نشود، نوجوان راهها و منابع دیگرى غیر از خانواده را براى ارضاى آن نیاز برمى‏گزیند. مثلاً گرایش افراطى به مُد گاهى ریشه‏اش همین مسئله است. اینکه نوجوان و جوان نتواند خود را از طریق اخلاق و رفتار صحیح یا توانایى‏ها و دانش خود مطرح کند، ساده‏ترین راه یعنى ظاهر متفاوت و یا ظاهر به‏روز داشتن آن هم به هر قیمتى را برمى‏گزیند.

مد خودش چیز خوبى است؟

مد اگر به مفهوم همراهى و هماهنگى با شرایط روز جامعه باشد خوب است به شرطى که هویت و اعتقادات‏مان را زیر سؤال نبرد.
مد خوب است و اصلاً اجتناب‏ناپذیر است چرا که در پى تنوع‏طلبى انسان به وجود مى‏آید، منتها باید بکوشیم مد را خودمان و بر اساس فرهنگ‏مان بسازیم.

هویت فرد که در مطالب قبلى به آن اشاره کردى، یعنى چه؟

هویت هر فرد نشان‏دهنده باطن و حقیقت وجود اوست.

به نظرت این هویت قابل تغییر است؟

بله، گاهى مى‏توان آن را تغییر داد.

چگونه مى‏توانیم این تغییر را به سمت مثبت هدایت کنیم؟

از طریق تحقیق، مطالعه و شناخت مسائل و راههاى پیش رویمان و انتخاب و تصمیم آگاهانه در زندگى‏مان مى‏توانیم هویت خود را در جهت مثبت هدایت کنیم.

بد نیست در مورد زمینه اصلى فعالیتت بیشتر صحبت کنیم. گفتى برگزارى سمینار تحقیقاتى فیزیک از سوى ستاد شاهد کشور باعث شد که در زمینه کامپیوتر و وبلاگ‏سازى بیشتر فعالیت کنى، در خصوص موفقیتت در این سمینار برایمان بگو.
سال گذشته در سمینار فیزیک که از سوى ستاد شاهد برگزار شد شرکت کردم. البته به اتفاق دوستم، وبلاگى را با موضوع انرژى هسته‏اى طراحى کردیم که از نظر محتوا خیلى غنى و در سطح بالا بود. اما در رتبه‏بندى اولویت با موضوع مقالاتى بود که با آنچه از سوى برگزارکنندگان سمینار تعیین شده بود، نزدیکى داشته باشد و نه محتوا. به همین جهت سه مقاله‏مان که در مورد نانوتکنولوژى بود رتبه آورد و با حضور مهندس سحابى مورد تقدیر قرار گرفت.

موضوع وبلاگ شما یا همان مقالات‏تان دقیقاً چه بود؟

با موضوع کلى انرژى هسته‏اى بود که در فصل‏هاى مختلف در مورد تعریف انرژى هسته، مزایا و خطرات انرژى هسته‏اى، ساخت نیروگاههاى اتمى و در آخر هم دفاعیه‏اى دال بر اینکه داشتن این انرژى حق ایران است، تدوین شده بود.

نقش زنان و دختران تحصیل‏کرده در پیشرفت جامعه چگونه است؟

تحصیل علم و دانش لزوماً نباید به اشتغال در خارج از خانه منتهى شود. زنان تحصیل‏کرده و فهیم چه در عرصه جامعه و چه در خانه و خانواده قطعاً بهتر از زنان دیگر مى‏توانند ایفاى نقش کنند. زنان فرهیخته و آگاه و تحصیل‏کرده مسلماً در تربیت فرزندان خود موفق‏ترند چرا که علاوه بر تجربه از علم و آگاهى‏هاى دینى در این راه بهره مى‏گیرند و در واقع از این طریق در روند رشد و پیشرفت جامعه خود نقش اساسى ایفا مى‏کنند.
البته زنان باید بکوشند که در عرصه‏هاى مختلف علمى و فرهنگى جامعه حضور مستقیم داشته باشند و این حضور با رعایت موازین و حدود دینى و اعتقادى باشد.

پرداختن به رشته‏هاى مختلف هنرى و دینى مانع درس خواندنت نشده است؟

مانع نشده ولى وقتم را خیلى گرفته است. البته من همیشه سعى کرده‏ام درسم، فعالیت‏هاى هنرى و غیر درسى‏ام هر یک جایگاه خودشان را داشته باشند.

چه هدفى براى خودت در نظر گرفته‏اى؟ کدام یک از فعالیت‏هایى را که تجربه کرده‏اى شما را مجاب کرده است که به عنوان حرفه اصلى‏ات در آینده به آن بپردازى؟

من دوست دارم در زندگى‏ام همه هنرها را تجربه کرده باشم. تصمیم دارم وقتى که لیسانسم را در رشته کامپیوتر گرفتم به تحصیل در زمینه موسیقى و گرافیک بپردازم.

اینکه مى‏گویند وقت طلاست، یعنى چه؟

یعنى وقت خیلى بیشتر از اینها طلاست. خصوصاً براى آدمى مثل من با انبوه آرزوها و انگیزه‏ها.

چگونه مى‏توانیم از فرصت‏هایمان به خوبى استفاده کنیم؟

نگذاریم وقت‏هایمان بى‏بهره از دست بروند، به خودمان گوشزد کنیم این لحظه‏اى که دارد مى‏گذرد باز نمى‏گردد. به قول معصوم(ع): فرصت‏ها مانند ابر از برابر آدمى مى‏گذرند. کمتر بیاساییم، بیشتر تلاش کنیم و البته با برنامه‏ریزى پیش برویم.