پرسشنامه افسردگى
ا.امیردیوانى
در دنیاى امروز، افسردگى به قدرى شیوع یافته که روانشناس معروف «مارتین سلیگمن» آن را «سرماخوردگى روانى» نام نهاده است. ولى افسردگى با سرماخوردگى حداقل یک تفاوت بزرگ دارد و آن هم این است که تاکنون کسى به خاطر سرماخوردگى دست به خودکشى نزده اما به سبب افسردگى، چرا. حتى شمار کودکان و سالمندان افسردهاى که طى سالیان اخیر به این کار اقدام کردهاند، افزایش چشمگیرى داشته است.
این در حالى است که در خلال همین سالها، انواع و اقسام داروهاى آرامبخش و ضد افسردگى هم به بازار بهداشت و سلامت عرضه شدهاند. به هر حال، در این اوضاع و احوال، شناسایى درست و دقیق افسردگى، گام نخست در جهت درمان این بیمارى شایع و مرموز است. پرسشنامه دکتر «جان آرونبک» یکى از بهترین معیارهاى روانپزشکى براى تعیین میزان افسردگى است. آن را به دقت بخوانید و سؤالهایش را یک به یک جواب دهید. فقط یادتان باشد که در پرسشنامه دکتر «بک» هیچ سؤالى را نباید بدون پاسخ رها ساخت.
دکتر «جان آرونبک» در پرسشنامهاى که براى تعیین سطح افسردگى تدارک دیده است، 21 سؤال از شما مىپرسد و شما براى هر پرسش مىتوانید بین صفر تا سه نمره براى خودتان در نظر بگیرید. البته براى هر سؤال باید فقط و فقط یک پاسخ را علامت بزنید. آنچه در نهایت میزان افسردگى شما را تعیین مىکند، مجموع نمراتى است که از پاسخ به این 21 سؤال کسب مىکنید. مجموع نمرات شما طبیعتاً مىتواند از صفر تا 63 متغیر باشد و به طور کلى مىشود گفت هر چقدر نمره بالاترى کسب کنید، افسردهترید. جدول تعیین سطح افسردگى دکتر «بک» به شما کمک مىکند که ارتباط نمراتتان را با سطح افسردگىتان به آسانى تعیین کنید.بند اوّل
من غمگین نیستم.
1- من اندوهگینم.
2- غم، از زندگى من دست برنمىدارد.
3- دیگر تحمل این زندگى را ندارم.بند دوم
من به آینده خوشبینم.
1- امیدى به آینده ندارم.
2- احساس مىکنم که آینده خوبى در انتظارم نیست.
3- هیچ روزنه امیدى در این زندگى نمىبینم.بند سوم
من ناکام نیستم.
1- من از دیگران ناکامترم.
2- وقتى به گذشته نگاه مىکنم، مىبینم زندگىام سراسر شکست و ناکامى بوده است.
3- من یک شکستخورده تمامعیارم.بند چهارم
مثل گذشته از زندگىام رضایت دارم.
1- مثل گذشته از زندگى لذت نمىبرم.
2- از زندگىام رضایت واقعى ندارم.
3- از همه چیز و همه کس ناراضىام.بند پنجم
احساس گناه و تقصیر نمىکنم.
1- گاهى اوقات احساس مىکنم.
2- اغلب اوقات احساس گناه و تقصیر دارم.
3- همیشه احساس گناه و تقصیر در من هست.بند ششم
انتظار مجازات ندارم.
1- احساس مىکنم ممکن است مجازات شوم.
2- انتظار مجازات دارم.
3- مطمئنم که مجازات مىگردم.بند هفتم
من از خودم رضایت دارم.
1- من از خودم ناراضىام.
2- از خودم بدم مىآید.
3- من از خودم متنفرم.بند هشتم
من بدتر از دیگران نیستم.
1- گاهى از خودم به خاطر خطاهایم انتقاد مىکنم.
2- همیشه به خاطر خطاهایم، خودم را سرزنش مىکنم.
3- براى هر اتفاق و حادثهاى، خودم را سرزنش مىکنم.بند نهم
هیچ وقت به خودکشى فکر نمىکنم.
1- فکر خودکشى به سرم زده، ولى هیچ وقت اقدام به خودکشى نکردهام.
2- به فکر خودکشى هستم.
3- اگر بتوانم خودکشى مىکنم.بند دهم
بیش از حد معمول گریه نمىکنم.
1- بیشتر از گذشته گریه مىکنم.
2- همیشه در حال گریه کردنم.
3- قبلاً زیاد گریه مىکردم، اما حالا با آنکه دلم مىخواهد، نمىتوانم گریه کنم.بند یازدهم
کمحوصلهتر از گذشته نیستم.
1- از گذشته کمحوصلهترم.
2- اغلب اوقات کمحوصلهام.
3- همیشه کمحوصلهام.بند دوازدهم
مثل همیشه مردم را دوست دارم.
1- کمتر از گذشته به مردم علاقهمندم.
2- تا حدود زیادى علاقهام را به مردم از دست دادهام.
3- از همه مردم سیر شدهام و دیگر به هیچ کس علاقهاى ندارم.بند سیزدهم
مثل گذشته تصمیم مىگیرم.
1- کمتر از گذشته تصمیم مىگیرم.
2- نسبت به گذشته، تصمیمگیرى برایم سختتر شده.
3- قدرت تصمیمگیرىام را کاملاً از دست دادهام.بند چهاردهم
جذابیت گذشته را ندارم.
1- نگرانم که جذابیتم را از دست بدهم.
2- احساس مىکنم که جذابیتم را روز به روز بیشتر از دست مىدهم.
3- من زشت هستم.بند پانزدهم
به خوبىِ گذشته کار مىکنم.
1- به خوبى گذشته کار نمىکنم.
2- براى هر کارى مجبورم به خودم فشار زیادى بیاورم.
3- دستم به هیچ کارى نمىرود.بند شانزدهم
مثل همیشه خوب مىخوابم.
1- مثل گذشته خوابم نمىبرد.
2- یکى دو ساعت زودتر از معمول از خواب مىپرم و دوباره خوابیدن برایم خیلى سختتر است.
3- چند ساعت زودتر از معمول از خواب مىپرم و بعدش دیگر خوابم نمىبرد.بند هفدهم
بیشتر از گذشته خسته نمىشوم.
1- بیشتر از گذشته خسته مىشوم.
2- از انجام هر کارى خسته مىشوم.
3- از شدت خستگى هیچ کارى نمىتوانم بکنم.بند هجدهم
اشتهایم هیچ تغییرى نکرده است.
1- اشتهایم به خوبىِ گذشته نیست.
2- اشتهایم خیلى کم شده.
3- تازگىها هیچ اشتهایى به غذا ندارم.جدول دکتر «بک» براى تعیین سطح افسردگى
مجموع نمرات تعیین سطح افسردگى و پیشنهاد راهبردى 10 - 1 شما افسرده نیستید. 16 - 11 افسردگى شما خفیف است. 30 - 17 بهتر است هر چه زودتر با روانپزشک رایزنى کنید. 40 - 31 افسردگى شما شدید است. مشورت با روانپزشک را از یاد نبرید. بیشتر از 40 افسردگى شما بسیار خطرناک و شدید است. رایزنى با روانپزشک را فراموش نکنید. یادآورى مهم: گذشته از مجموع نمراتتان، اگر در پاسخ به پرسش 9 به خودتان نمره 2 یا 3 دادهاید، حتماً لازم است هر چه زودتر با روانپزشک رایزنى کنید.
بند نوزدهم
اخیراً وزن کم نکردهام.
1- تازگىها بیش از دو و نیم کیلو وزن کم کردهام.
2- تازگىها بیش از پنج کیلو وزن کم کردهام.
3- تازگىها بیش از هفت کیلو وزن کم کردهام.بند بیستم
بیش از گذشته بیمار نمىشوم.
1- سردرد، دلدرد و یبوست دارد اذیتم مىکند.
2- به شدت نگران سلامتى خودم هستم.
3- آنقدر نگران سلامتىام هستم که دست و دلم به هیچ کارى نمىرود.بند بیست و یکم
میل جنسىام هیچ تغییرى نکرده است.
1- میل جنسىام تازگىها کمتر شده است.
2- میل جنسىام تازگىها خیلى کم شده است.
3- اصلاً هیچ میل جنسى در من باقى نمانده است.
)