شمیم یار
پیامبر اکرم(ص):
«ما مِن شىءٍ اَحَبُّ الى اللَّه مِن شابٍّ تائِبٍ؛
هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از جوان توبهکار نیست.»
روضةالواعظین، ج2، ص481
همواره غبارروبى از فطرت جوانى و پاکسازى در دوران شوریدگى آسانتر است؛ زیرا هنوز پیوند انسان از ملکوت بریده نشده و جاى پاى وى بر زمین محکم نگشته و اُنسش به خاک، او را زمینگیر نکرده است، پس به رهایى، سیاست و پویایى نزدیکتر است.
هر چقدر ریشه تعلقات آدمى در دنیا قدیمىتر باشد، درخت عادات نیز در آن تناورتر و پربارتر است، آنگاه هَرَس کردن آن به سختى و دشوارى از پاى انداختن اژدهاى هفتسرى است که هر یک از سرهایش را قطع کنى، سر دیگرى بلند مىشود.
درست است که یک درخت کهنسال، لرزش، تزلزل و سستى یک نهال جوان را ندارد، اما از سوى دیگر، قدرت و شجاعت کنده شدن از زمین بایر محل رویش خود را نیز ندارد. چون هر چقدر دلبستگىهاى آدمى سابقه بیشترى داشته باشد، به همان نسبت تغییر در جهت افق خواستهها سختتر مىشود.
توبه چیزى جز رویش مجدد و باززایى و تولد دوباره نیست. فرد توبهکار باید دل را از شیرینى و حلاوت گناه خالى سازد، اظهار پشیمانى کند و با عزم راسخ براى ترک گناه خویش قدم بردارد.
همیشه این تغییر و تحول براى جوان که قرابت کمترى با گناهان دیرینه خاکنشینى دارد، آسانتر است؛ اما آنچه باعث محبوبیت جوان توبهکار در نزد خداى تعالى مىشود، این است که اگر چه فصل جوانى با دلبستگىهاى کمترى همراه است، اما وقت بىپروایى، کنجکاوى، لذتطلبى و تنوعپرورى است که جوان خام و راهنیازموده را به وادى خطرناک تجربههاى ناشناخته مىکشاند. در واقع جوان در وادى سیر و سلوک همچون کودک نوپایى است که براى درک لذت کشف محیط پیرامونش به هر جایى سرک مىکشد، بىآنکه به خطراتى که او را تهدید مىکند، واقف باشد و شاید در این مسیر بارها سرش به سنگ بخورد و پایش بلغزد و در معرض سقوط قرار گیرد.
پس مهار نفس در بحبوحه جوانى که فوران و غلیان هیجانات سرکش و احساسات آشوبگر را با خود دارد، به اندازه بستن پاى همان کودک سخت است. گویى آدمى بخواهد دور اسب چموش و تازهنفس و افسارگسیختهاى را حصار بکشد و به تعلیم او بپردازد.
اما اگر کسى بتواند بر این سختى عظیم فایق آید و بر رودخانه پرخروش جوانىاش، سدّ محکمى بزند و اجازه طغیان به امیال و غرایز جوانى خود ندهد، خداوند او را بیشتر از دیگران دوست مىدارد و آنچنان او را در زیر سایه لطف خود قرار مىدهد که تمام سختىهاى متحمل شده در این طریقت، جبران شود.
)