نویسنده

 

خار پاشنه پا و علاج آن‏

ا.امیردیوانى‏

خَلَد گر به پا خارى، آسان برآید
چه سازم به خارى که بر دل نشیند
«طبیب اصفهانى»

به طور کلى خار پاشنه، زایده‏اى استخوانى است که در استخوان پاشنه پدید مى‏آید. مچ پاى انسان مرکب از هفت استخوان مى‏باشد که بزرگ‏ترین آن استخوان پاشنه بوده و تا حدودى بیشترین وزن بدن را نیز تحمل مى‏کند و در بخش ابتداى کف پا، پیش از قوس آن قرار دارد. ساختارش نسبتاً به شکل مکعب مستطیل است و در اطراف آن بست‏ها (رباطها) و عضله‏هاى زیادى واقع شده‏اند. چنانچه در این استخوان، یک زایده خرد پدیدار گردد، دردناک شده و نهایتاً راه رفتن را مختل مى‏سازد. علل بروز این بیمارى، وارد آمدن فشار یا آسیب به بافت پاشنه پاست که به التهاب و استخوانى شدن بست‏هاى کف پا منجر مى‏گردد و عوامل تشدیدکننده آن عبارتند از:
الف) دویدن (راه رفتن زیاد از دویدن کمتر ضرر دارد).
ب) ایستادن به مدت طولانى.
ج) چاقى.

عموماً خار پاشنه، خود را با درد مى‏نمایاند. فرد ابراز مى‏دارد چیزى همچون سوزن درون پاشنه پاست که بر اثر فشار مثل راه رفتن، درد ایجاد مى‏کند.
خوب همان گونه که گفته شد، عضله‏هاى فراوانى پیرامون استخوانى است که بر اثر فشار به زایده تیز استخوانى برخورد مى‏کند و درد به وجود مى‏آید. گهگاه با وسیع شدن زایده، درد خود به خود نیز ایجاد مى‏گردد که در حال استراحت هم باقى هست. در برخى حالات که هنوز بیمارى پیشرفت چندانى ندارد هم مى‏تواند بدون علامت باشد.
در پى ایجاد خار پاشنه، بر اثر درد به هنگام راه رفتن، فرد سعى مى‏کند فشار زیادى به پاى مبتلا وارد نسازد، در نتیجه لنگان لنگان راه مى‏رود و این لنگش به مرور زمان، در صورت عدم درمان، موجب پیدایش ناراحتى‏هایى در قسمت تحتانى کمر و زانو مى‏شود. بنابراین خار پاشنه را باید حتماً مداوا کرد.

به منظور پیشگیرى از تشدید بیمارى یاد شده باید از پرداختن به فعالیت‏هایى که سبب وارد آمدن فشار پیاپى به پا مى‏گردد خوددارى کرده و از کفش‏هاى طبى با کفى مخصوص خار پاشنه پا استفاده کنید. باید در نظر داشت که چنانچه این عارضه، معالجه نشود، به خاطر لنگیدن مدام موجب مشکلاتى در بخش تحتانى کمر یا زانو مى‏گردد.

راهکارهاى درمانى‏

- یک کفى ویژه خار پاشنه پا در کفش‏تان بگذارید تا از فشار پا روى پاشنه کاسته شود.
- چنانچه کف پایتان صاف است و قوس طبیعى خودش را ندارد، از کفى‏هاى خاص به منظور حفظ قوس کف پا بهره برید.
- دستگاه الکتروترابى در فیزیوتراپى براى کاستن از درد و ورم بسى اثربخش است. اگر درمان با شیوه‏هاى مزبور امکان‏پذیر نشود، باید از عمل جراحى براى خارج کردن خار پاشنه مدد گرفت.

داروها

1- براى رفع درد خفیف، مى‏شود از داروهایى چون استامینوفن یا آسپرین بهره جست.
2- تزریق استرویید به داخل ناحیه ملتهب به منظور تقلیل التهاب صورت مى‏گیرد.
گفتنى است در زمانى که دچار درد شدید تا سر حد امکان روى پاشنه پا فشار نیاورید و خصوصاً اگر در اوایل مداوا، اضافه وزن دارید سعى کنید از وزن‏تان بکاهید. بهترین اقدام، پیشگیرى است. از کارها و فعالیت‏هایى که موجب وارد آمدن فشار پى در پى به پا مى‏شود، بپرهیزید و سعى کنید استراحت کنید. سخن آخر این است که خار پاشنه با پوشیدن کفش راحت و با درمان حمایتى بهبود مى‏یابد و اگر خوب نشد، نهایتاً باید به جراحى روى آورد.

منابع: -
1- اینترنت.
2- احسان سیدان، سیدعلى، «بیمارى خار پاشنه»، روزنامه جام جم.