عطاری خانواده


                                         

سماق

نام علمی سماق Rhus coriaria است. "سماق" در قدیم "سماک" نیز تلفظ می‌شده است. در حقیقت فارسی آن سماک و عربی آن سماق است.
سُماق درختچه­ای است کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد. رنگ میوه­ی آن قرمز و قهوه‏ای است و طعم آن گس است، ولی پس از رسیدن ترش می‏شود.

این گیاه اغلب در مناطق مدیترانه‌، جنوب ایتالیا و آسیای شرقی به ویژه در ایران دیده می‌شود. انواع متنوعی دارد که برخی از آن­ها جنبه‌ی تزیینی‌ داشته، اگر حواس­مان نباشد، می‌تواند موجب مسمومیت و خارش گردد.

سماق یکى از منابع قوى ویتامین «ث» است و سموم را از بدن می­راند. سماق، علاوه بر مصارف غذایى، به عنوان چاشنى و ادویه، مصرف دارویى نیز دارد.

در یونان باستان از چوب سماق برای رنگ­آمیزی پارچه‌های پشمی استفاده می‌شده است و در کشور ایتالیا از این گیاه برای رنگ دادن به چرم استفاده می­کردند.

سماق در آشپزخانه

 

سماق ادویه­ای است که در تهیه­ی بسیاری از غذاهای خاور میانه مصرف گسترده­ای دارد. سماق میوه­ی بوته­ای وحشی و خودرو است که به دلیل مزه­ی ترش و ملایمی که دارد، ادویه­ای محبوب به شمار می­رود.

سماق در فرهنگ آشپزی ایران، ترکیه و گرجستان بر روی کباب، در لبنان و سوریه بر روی ماهی و در عراق و سوریه بر روی سبزی­جات پاشیده و مصرف می­شود. در میان غذاهای عربی نیز سماق روی غذاهایی مانند فتوش و زعتر پاشیده می­شود.

سماق از نظر طب قدیم، سرد و خشک است. در برخی از کشورها از سماق نوشیدنی تهیه می‌کنند که برای تسکین درد معده و اختلالات گوارشی مؤثر است.

 

 

 

سماق و دیابت

 

  خوردن مرتب سماق برای مبتلایان به دیابت مفید است. زیرا یکی از عوامل به وجود آمدن عوارض و    

یبماری­های مختلف در افراد دیابتی، ترکیب شدن گلوکز با مولکول­های پروتئین­های حیاتی بدن است که به تغییر ساختار شیمیایی و عمل­کرد این پروتئین­ها می­انجامد. مطالعات انجام شده روی گیاه سماق نشان می­دهد که سماق حدود 81 درصد از بروز این فرایند جلوگیری می­کند.

خواص دارویی سماق

- خاصیت ضد میکروبی دارد.
- خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. آنتی اکسیدان­ها موادی هستند که از عمل رادیکال­های آزاد در بدن جلوگیری می­کنند. رادیکال­های آزاد با تخریب سلول­های بدن نقش مهمی در بروز انواع سرطان دارند. بنابراین آنتی اکسیدان­ها از بروز سرطان­ها جلوگیری می­کنند.
- برای دندان درد مفید است.
- اشتها را تحریک می‌کند.
- به دلیل داشتن تانن فراوان، قابض و پاک کننده­ی معده است.
- خاصیت ادرارآور یا دیورتیک دارد.
- تب را پایین می­آورد.

- در درمان بیماری‌های روماتیسمی و نقرس مؤثر است.
- خون را تصفیه می­کند و مواد زائد خون (مانند اوره) را دفع می‌کند.
- لثه‌ها را تقویت کرده، آن­ها را محکم می­سازد.
- برای برطرف شدن تهوع و بی اشتهایی مفید است.
- تقویت کننده­ی دستگاه گوارش است.

- از خونریزی معده جلوگیری می‏کند.    
- طعم ترش سماق، بزاق دهان را افزایش مى­دهد و به هضم غذا کمک مى­کند. سماق خاصیت جمع کنندگى دارد.

- سماق در درمان بواسیر، ورم­ها، زخم­هاى رطوبتى چشم، فساد لثه­ها، زخم­هاى آب­دار، لک و پیس، سفیدک، کک مک و ورم چشم مفید است.

 

 

سماق مکمل کباب

- علت افزودن سماق به کباب این است که خوردن گوشت کباب شده، باعت تولید آنزیم‌هایی در بدن می‌شود که مضر هستند. سماق می‌تواند اثر این آنزیم­ها را خنثی کند.

 

هشدارها

خوردن سماق تازه باعث مسمومیت می­شود بنابراین فقط باید خشک آن را مصرف نمود.
به دلیل این­که طبیعت سماق سرد است، برای افراد سردمزاج مناسب نیست و باید با گیاهان گرم مصرف شود. هم­چنین سماق را باید دور از نور خورشید و هوا نگهداری کرد.

 

Noorportal net pishgo.irمنبع :