سماق
نام علمی سماق Rhus coriaria است. "سماق" در قدیم "سماک" نیز تلفظ میشده است. در حقیقت فارسی آن سماک و عربی آن سماق است.
سُماق درختچهای است کوهستانی که میوههای خوشهای دارد. رنگ میوهی آن قرمز و قهوهای است و طعم آن گس است، ولی پس از رسیدن ترش میشود.
این گیاه اغلب در مناطق مدیترانه، جنوب ایتالیا و آسیای شرقی به ویژه در ایران دیده میشود. انواع متنوعی دارد که برخی از آنها جنبهی تزیینی داشته، اگر حواسمان نباشد، میتواند موجب مسمومیت و خارش گردد.
سماق یکى از منابع قوى ویتامین «ث» است و سموم را از بدن میراند. سماق، علاوه بر مصارف غذایى، به عنوان چاشنى و ادویه، مصرف دارویى نیز دارد.
در یونان باستان از چوب سماق برای رنگآمیزی پارچههای پشمی استفاده میشده است و در کشور ایتالیا از این گیاه برای رنگ دادن به چرم استفاده میکردند.
سماق در آشپزخانه
سماق ادویهای است که در تهیهی بسیاری از غذاهای خاور میانه مصرف گستردهای دارد. سماق میوهی بوتهای وحشی و خودرو است که به دلیل مزهی ترش و ملایمی که دارد، ادویهای محبوب به شمار میرود.
سماق در فرهنگ آشپزی ایران، ترکیه و گرجستان بر روی کباب، در لبنان و سوریه بر روی ماهی و در عراق و سوریه بر روی سبزیجات پاشیده و مصرف میشود. در میان غذاهای عربی نیز سماق روی غذاهایی مانند فتوش و زعتر پاشیده میشود.
سماق از نظر طب قدیم، سرد و خشک است. در برخی از کشورها از سماق نوشیدنی تهیه میکنند که برای تسکین درد معده و اختلالات گوارشی مؤثر است.
سماق و دیابت
خوردن مرتب سماق برای مبتلایان به دیابت مفید است. زیرا یکی از عوامل به وجود آمدن عوارض و یبماریهای مختلف در افراد دیابتی، ترکیب شدن گلوکز با مولکولهای پروتئینهای حیاتی بدن است که به تغییر ساختار شیمیایی و عملکرد این پروتئینها میانجامد. مطالعات انجام شده روی گیاه سماق نشان میدهد که سماق حدود 81 درصد از بروز این فرایند جلوگیری میکند. |
خواص دارویی سماق
- خاصیت ضد میکروبی دارد.
- خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. آنتی اکسیدانها موادی هستند که از عمل رادیکالهای آزاد در بدن جلوگیری میکنند. رادیکالهای آزاد با تخریب سلولهای بدن نقش مهمی در بروز انواع سرطان دارند. بنابراین آنتی اکسیدانها از بروز سرطانها جلوگیری میکنند.
- برای دندان درد مفید است.
- اشتها را تحریک میکند.
- به دلیل داشتن تانن فراوان، قابض و پاک کنندهی معده است.
- خاصیت ادرارآور یا دیورتیک دارد.
- تب را پایین میآورد.
- در درمان بیماریهای روماتیسمی و نقرس مؤثر است.
- خون را تصفیه میکند و مواد زائد خون (مانند اوره) را دفع میکند.
- لثهها را تقویت کرده، آنها را محکم میسازد.
- برای برطرف شدن تهوع و بی اشتهایی مفید است.
- تقویت کنندهی دستگاه گوارش است.
- از خونریزی معده جلوگیری میکند.
- طعم ترش سماق، بزاق دهان را افزایش مىدهد و به هضم غذا کمک مىکند. سماق خاصیت جمع کنندگى دارد.
- سماق در درمان بواسیر، ورمها، زخمهاى رطوبتى چشم، فساد لثهها، زخمهاى آبدار، لک و پیس، سفیدک، کک مک و ورم چشم مفید است.
سماق مکمل کباب
- علت افزودن سماق به کباب این است که خوردن گوشت کباب شده، باعت تولید آنزیمهایی در بدن میشود که مضر هستند. سماق میتواند اثر این آنزیمها را خنثی کند.
هشدارها
خوردن سماق تازه باعث مسمومیت میشود بنابراین فقط باید خشک آن را مصرف نمود.
به دلیل اینکه طبیعت سماق سرد است، برای افراد سردمزاج مناسب نیست و باید با گیاهان گرم مصرف شود. همچنین سماق را باید دور از نور خورشید و هوا نگهداری کرد.
Noorportal net pishgo.irمنبع :