نویسنده

سوگند برای ازدواج

یک سال پیش قسم خوردم که با خانمی ازدواج کنم و اکنون منصرف شده­ام. شکستن این سوگند از نظر اخلاقی و شرعی چه حکمی دارد؟

از نظر اخلاقی، منصرف شدن بدون دلیل موجه (برخورد با مورد بهتر از نظر ظاهری، مالی، تحصیلی یا بهتر شدن شرایط شما و ...) درست نیست.

توجه داشته باشید که ممکن است با پاسخ منفی شما پس از یک سال (آن هم پس از قولی که به او داده و سوگندی که یاد کرده­اید)، با شکست روحی و افسردگی شدید مواجه شود و شما در مقابل این مشکلات مسئول خواهید بود.

اگر پس از یک سال با مسائلی روبه­رو شده­اید که مطمئن هستید همتای هم نیستید و ازدواج­تان به صلاح هیچ­یک نیست، در صورتی که هنگام سوگند یاد کردن، شرایط پنج­گانه­ی قسم محقق شده باشد،[1]حکم شرعی آن این است که باید کفاره بدهید.

کفاره­ی قسم، آزادی یک بنده یا غذا دادن به ده مسکین یا پوشاندن آن­ها و در صورتی که توان این کار را نداشته باشید، سه روز روزه گرفتن است.[2]

کم­رویی در ازدواج

از رفتن به خواست­گاری حیا می­کنم و این باعث تأخیر در ازدواجم شده است. چه کنم؟

براساس روایتی از رسول گرامی اسلام(ص)، حیا دو گونه است: حیای عاقلانه و حیای احمقانه (الحیاه حیاء ان حیاه عقل و حیاء حمقِ).[3]  حیای عقل بسیار ارزش­مند و سرچشمه گرفته از ایمان انسان است اما حیای احمقانه، همان کم­رویی است که ناتوانی و معلولیت اجتماعی به شمار می­رود.

حیای شما در نرفتن به خواست­گاری، از نوع دوم یعنی کم­رویی است که اگر آن را درمان نکنید،[4]جلوی شکوفایی استعدادها و قابلیت­­های­تان را می­گیرد و مانع جدی برای رشد شما در زمینه­های گوناگون از جمله ازدواج می­شود.

از دیدگاه روان­شناختی، کم­رویی نوعی اختلال است که به آن، اختلال ارتباطی می­گویند.

متأسفانه یکی از مشکلات جدی برخی از جوانان به ویژه دختران در سن ازدواج، ضعف ارتباط با مادران خود در زمینه ازدواج به دلیل کم­رویی است که مشکلاتی را پدید می­آورد و مانع از انتقال تجربه­های خوب آنان به فرزندان می­شود.

به مادران مهربان و دل­سوز توصیه می­کنیم که زمینه­ی گفت­وگو درباره­ی ازدواج را برای فرزندان­شان فراهم آورند و آنان را از تجربه­های ارزش­مندشان محروم نسازند.

قول ازدواج

به خانمی قول ازدواج داده­ام که تا سه سال دیگر با هم ازدواج کنیم. آیا چنین قول­هایی درست است؟

خیر. چنین قول­هایی درست نیست؛ زیرا:

  1. هیچ گونه تضمینی بر ادامه­ی زندگی انسان و عمل به این گونه قول­ها وجود ندارد؛
  2. به طور معمول با گذر زمان، شرایط و ملاک­های افراد تغییر می­کند و گاهی عواملی غیر ارادی از جمله عدم رضایت خانواده یا پاسخ مثبت آزمایش، مانع از عمل به قول و قرارها می­شود که نتیجه­اش سرخوردگی، احساس شکست، افسردگی، ازدواج گریزی، نفرت از مردان (در دختر)، احساس گناه در صورت وجود رابطه، انتقام­جویی و از دست رفتن فرصت ازدواج (به ویژه برای دختر) خواهد بود؛
  3. با این فرض که پس از سه سال بتوانید به قول خود عمل کنید، احتمال هیجانات روحی و جلوگیری از رشد در این مدت به خصوص برای دختر، بسیار است و هر قدر سن او کم­تر باشد، لطمه­ بیش­تر است؛ بنابراین، قول ازدواج ندهید. اگر او را فرد مناسبی برای ازدواج می­دانید، اما در حال حاضر آمادگی ازدواج را ندارید، در صورتی که سنش پایین است و آمادگی ازدواج ندارد، مطرح کردن آن شایسته نیست؛[5] اما اگر در سن مناسب ازدواج قرار دارد، به او  بگویید که اگر خواست­گاران مناسبی داشت، بپذیرد و برای شما صبر نکند؛ اما اگر اراده­ی خداوند بر ازدواج او تعلق نگرفت و تا سه سال بعد مجرد بود و شرایط شما نیز عوض نشده بود، به خواست­گاری­اش خواهید رفت.

بسته شدن بخت

مدتی است خواست­گاری برایم نیامده و می­گویند بختم را بسته­اند. بسته شدن بخت تا چه حد صحت دارد؟

نداشتن خواست­گار (البته اگر از سن متعارف ازدواج گذشته باشد)، همیشه به معنای بسته شدن بخت نیست و علل دیگری دارد. این باور نادرست، یکی از آسیب­های ازدواج است؛ پس آن را از بین ببرید؛ زیرا بر عمل­کرد شما تأثیر خواهد گذاشت و در نتیجه باعث ازدواج نکردن­تان خواهد شد. یادتان باشد انسان همان­گونه عمل می­کند که می­اندیشد.

در صورتی که خود یا خانواده در نداشتن خواست­گار دخالت نداشته­اید و بسته شدن بخت را احتمال می­دهید، توصیه ما برای گشایش بخت، مراجعه به درگاه خداوند و امامان معصوم(ع) است.

کسانی که سراغ رمالان و باطل کنندگان سحر می­روند، افزون بر خطرهایی که ممکن است آنان را تهدید کند و مورد سوءاستفاده قرار گیرند، پول­های گزافی را نیز باید بپردازند.

به طور قطع، خدایی که بندگان را آفریده، قدرتش از آنان بیش­تر است و اگر اراده کند و به صلاح شخص باشد، مشکلش را حل خواهد کرد.

برای این منظور، مراجعه کنید به دستوری که اهل بیت(ع) عصمت و طهارت برای گشایش بخت داده­اند[6].

افزون بر این، توصیه­های دیگری نیز از سوی امامان معصوم(س) برای این مقصود ذکر شده است که به مهم­ترین آن­ها اشاره می­شود:

  1. خواندن سوره­های فلق، ناس و آیه الکرسی؛
  2. خواندن آیات 54 تا 56 سوره­ی مبارکه­ی اعراف؛
  3. خواندن و نوشتن آیات 75 تا 82 سوره­ی مبارکه­ی یونس؛
  4. ذکر یونسیه (لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین) که قرآن، آن را مایه­ی نجات حضرت یونس معرفی کرده است؛
  5. دادن صدقه.

اگر به این دستورها عمل کردید و باز هم خواست­گاری برای شما نیامد، و زمینه­ی ازدواج­تان فراهم نشد، دلیل آن، علل ناشناخته­ای است که ما نمی­دانیم و باید بپذیرید که ازدواج به صلاح­تان نبوده است.[7] البته خدای مهربان به­طور قطع به سبب این محرومیت، به شما پاداش خواهد داد.

خرافات در  ازدواج

پیش­­بینی­هایی که با استفاده از علم «جفر» در ازدواج می­شود، تا چه حد درست است و تا چه اندازه می­توان به طالع­بینی­ها و فال­ها در این زمینه اعتماد کرد؟

علم «جفر»، یکی از علوم غریبه است که با آن می­توان به برخی از اسرار و اخبار جهان دست یافت. پایه­های این علم بر نوعی ریاضیات پیچیده استوار است، یعنی بر اساس محاسبات نجومی می­توانند برخی رخ­دادها را پیش­بینی کنند.

علم جفر در اختیار هر کسی نیست و دست یافتن به آن بسیار سخت است. این علم در اختیار امیرمؤمنان و دیگر امامان معصوم(ع) قرار داشته که با آن مسائل مربوط به آینده را پیش­بینی می­کردند.

این­که با استفاده از علم جفر می­توان درباره­ی ازدواج پیش­بینی­هایی کرد، یک درصد درست، و 99 درصد نادرست است. روی­کرد مردم به کسانی که ادعا دارند بر این علم مسلطند و قدرت پیش­گویی درباره­ی ازدواج را دارند، به دلیل اهمیت ازدواج و فراگیری آن است.

 

 



[1] . شرایط پنج گانه­ی قسم: 1. عاقل و بالغ باشد؛ 2. از روی قصد، قسم خورده باشد ( عمل به قسم را به واقع اراده کرده باشد)؛ 3. به یکی از اسم­های خداوند(خدا، الله) یا اسم­هایی مثل خالق، رازق و ... قسم خورده باشد؛ 4. قسم را به زبان آورده باشد؛ پس اگر بنویسد یا در قلبش قسم بخورد، کافی نیست؛ 5. امکان عمل به  قسم را هم داشته باشد.

 

[2] . رساله­ی عملیه، احکام قسم خوردن، مسئله­ی 2671.

[3] . کلینی، کافی، ج2، ص106.

[4] . ر. ک: غلام­علی افروز، روان­شناسی کم­رویی و روش­های درمان، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

[5] . دختران نوجوانی که هنوز در سن ازدواج نیستند اگر از طرف آقایانی با فاصله­ی سنی بیش از حد معمول، قول ازدواج می­شنوند، باید مراقب باشند؛ زیرا در موارد بسیاری، این گونه قول­ها برای فریب و سوءاستفاده بوده و پیامدهای غیر قابل جبرانی را به جای نهاده است. انتخاب این مقطع سنی(حدود 15 سال) از سوی هوس­بازان، به سبب شدت عواطف، عدم رشد عقلانی کافی، بی تجربگی و عدم شناخت آسیب­ها در دختران است.

[6] . رک: شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان  حاشیه­ی باقیات صالحات)، نشر لقمان، ص553، ذیل عنوان «به جهت باز کردن بسته شده».

[7] .عسی ان تکرهوا شیئاً و هو خیر لکم و عسی ان تحبوا شیئاً و هو شر لکم (بقره، 216)؛ چه بسا چیزی را  ناگوار می­شمارید؛ در حالی که برای­تان خوب است و چه بسا چیزی را دوست می­دارید؛ در حالی که برایتان بد است.