خوب است بدانیم که بچهدار شدن، تنها باردار شدن و به دنیا آوردن بچه نیست. کودکی که پا به این دنیا میگذارد، حقوقی دارد که باید رعایت بشود. وظیفهی پدر و مادر است که محیطی سرشار از مهر و محبت برایش فراهم کنند، از نظر اقتصادی در سطحی باشند تا امکانات اولیه را تهیه کنند و از همه مهمتر، خودشان از سلامت کافی برخوردار باشند تا بتوانند یک کودک را در کمال آرامش و سلامت پرورش بدهند. پس به این نکات توجه کنید:
غذای سالم لازمهی بارداری سالم
*رژیم غذایی را به وضع بهتری تغییر دهید: اگر عادت به بدخوردن یا خوردن غذاهای ناسالم دارید، هرچه زودتر این عادات را ترک کنید. ممکن است خیلی از غذاهای چرب و چاقکننده و ناسالم را دوست داشته باشید، اما این خودخواهی است اگر بعد از باردار شدن نیز همچنان به همان شیوه غذا بخورید. باید بدانید هر چیزی که میخورید، روی رشد جنینتان هم اثر میگذارد و ممکن است برایش ضرر داشته باشد. همچنان که ساختار بدن جنین در حال شکلگیری است، سلولهای مغزی او نیز رشد و تکثیر مییابند و استخوانها و ترکیب کلی ساختار بدن هم شکل میبندد. نیاز مادر هم در این شرایط به مواد مغذی و ویتامینها چند برابر میشود. بنابراین قبل از اقدام به باردار شدن، حتما روی رژیم غذاییتان دقت داشته باشید.
ویتامین C، اسیدفولیک، ویتامین E و روی، برای شکلگیری اسپرمهای سالم بسیار مهم است. دریافت نکردن مواد غذایی کافی میتواند روی زمان قاعدگی شما تاثیر بگذارد و حدسزدن زمان تخمکگذاری را برایتان مشکل کند. اگر وزنتان زیاد است و یا چاق هستید قبل از تصمیمگیری برای بچهدار شدن، وزنتان را به حد ایدهآل برسانید.
*از این چند مورد اجتناب کنید: اگر عادت به خوردن چیپس، پفک، غذاهای آماده و گوشتهای فرآیندشده مثل سوسیس، کالباس و سس و غذاهای چرب و شور دارید، این عادات را کنار بگذارید. به هیچ عنوان الکل مصرف نکنید. سرخود دارو نخورید. اگر سیگار میکشید، سیگارتان را ترک کنید. در صورتی که به چای علاقه دارید، سعی کنید چای کمرنگ مصرف کنید. زیاد قهوه ننوشید مقدار کم قهوه ممکن است ضرری نداشته باشد اما مصرف بیش از دو فنجان، روی قدرت باروری تاثیر میگذارد.
اگرچه ماهی همیشه به مادران باردار و زنانی که در دوران باروری هستند توصیه شده است اما در نظر داشته باشید که نوع خوب و مرغوب آن را انتخاب کنید چون بعضی از انواع ماهیها حاوی مقدار زیادی جیوه است و این میتواند برای جنین خطرناک باشد. جیوه میتواند در بدن جمع شود و حتی تا یک سال در بدن بماند. بهتر است هفتهای دو بار ماهی، آن هم از نوع بیضرر مثل «سالمون قزلآلا» و «تونا» استفاده کنید.
باید از مصرف گوشت ماهی فرآیندشده، دودیشده و نمکسودشده در تمام دوران بارداری و سه ماه قبل از آن خودداری کنید.
· از مولتیویتامین استفاده کنید: اگرچه ویتامینها در همهی انواع مواد غذایی یافت میشوند اما بسیاری از محققان توصیه میکنند زنانی که میخواهند باردار شوند، در کنار داشتن یک رژیم غذایی سالم، باید مولتیویتامین مصرف کنند.
اگرچه ممکن است مصرف این ویتامینها با وجود مشغلههای کاری و یا مراقبت از سایر کودکان در خانه به فراموشی سپرده شود اما دانستن این نکته که ویتامینهای قبل از بارداری مانند اسیدفولیک و سایر ویتامینها، شانس تولد نوزاد سالم را افزایش میدهند و از بروز بسیاری از بیماریها در جنین جلوگیری میکنند، میتواند دقتمان را در دریافت این مکملهای غذایی کمی افزایش بدهد. حتی مصرف این ویتامینها، شانس باروری را در زوجین بیشتر میکند.
بهخاطر داشته باشید که بهتر است این ویتامینها با مشورت پزشک مصرف شوند، پس حتما قبل از اقدام به باردار شدن نزد پزشک بروید و از توصیههای او بهرهمند شوید.
*حداقل 400 میکروگرم اسیدفولیک مصرف کنید: با مراجعه به پزشک و توضیح این که قصد بچهدار شدن دارید، حتما این دارو را برایتان تجویز میکند. این ویتامین خطر نقایص لولههای عصبی را که به بروز بیماری «اسپانیا بیفیدا» منجر میشود، در جنین کاهش میدهد.
حتی موجب میشود که احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی، سکته، سرطان و دیابت در کودک بسیار کمتر شود.
همهی زنان در دورهی بارداری باید این ویتامین را مصرف کنند. در صورتی که در خانوادهی شما کودکی با نقایص عصبی بهدنیا آمده باشد یا دچار صرع و سایر مشکلات عصبی باشد، پزشک حتما توصیه میکند که از این ویتامین بیشتر مصرف کنید.
بهتر است رژیم غذایی خود را طوری انتخاب کنید که در آن غذاهای حاوی «فولات» مانند سبزیهای برگسبز مثل اسفناج، مرکبات، خشکبار، گردو و حبوبات زیاد داشته باشد. غلات و نان را هم حتما در رژیم خود بگنجانید. سعی کنید سبزیها را بدون آب و یا با بخار بپزید تا ویتامینهای آن حفظ شود.
*تحرک داشته باشید و ورزش کنید: وزن خود را قبل از بارداری به حد تعادل برسانید. روزانه حداقل نیمساعت ورزش کنید. پیادهروی بهترین و کمهزینهترین ورزش برای دوران قبل از بارداری و حتی دوران بارداری است. با رعایت رژیم غذایی متعادل و انجام فعالیتهای ورزشی، بارداری سالمی خواهید داشت.
اضافهوزن و چاقی موجب میشود تا بارداری با عوارض زیاد و زایمانی سخت داشته باشید و این طبعا روی جنین و سلامت او نیز تاثیرگذار است. بهخاطر داشته باشید که احتمال تولد نوزادی با وزن کم هنگام تولد و حتی زایمان زودرس، در زنان چاق بیشتر از سایر زنان است.
به محض این که تصمیم گرفتید باردار شوید، یک برنامهی منظم برای تغذیه و فعالیت خود در نظر بگیرید. لازم نیست برای باردارشدن و داشتن بدنی سالم، زیاد غذا بخورید.
تنها خوردن غذاهای کمچرب که سرشار از «فیبر» است و نیز سبزی و میوه، تمامی مواد غذایی لازم را به بدن در حال شکلگیری جنین شما میرساند. اگر دچار اضافهوزن هستید کافی است تنها چیزی کمتر از یک کیلوگرم در هفته کم کنید.
کاهش وزن بهصورت سریع و رژیم گرفتن ناگهانی قبل از بارداری موجب تهیشدن بدن از مواد مغذی و ویتامینها میشود و شما را دچار خستگی میکند که مسلما روش خوبی برای شروع یک بارداری نیست.
· قبل از تصمیمگیری برای بچهدارشدن، باید از نظر روحی هم آماده شوید؛ یعنی شرایط روحی و روانی خود را طوری تغییر دهید که پذیرای یک نوزاد تازه باشید و به خوبی بتوانید از او مراقبت کنید.
قبل از تصمیمگیری، به همهی ابعاد بیندیشید. این که آیا میتوانید علاوه بر همسر، از فرد دیگر مانند مادر و بستگان برای کمک به خود یاری بجویید.
اگر شاغل هستید، مرخصیهای خود را طوری طرحریزی کنید که بعد از زایمان باشند و شما بتوانید بهتر از فرزند تازهمتولدشده و خودتان مراقبت کنید.