«سبوس» یکی از غنیترین منابع الیاف گیاهی (فیبر) مورد استفاده در برنامههای غذایی شمرده میشود. سبوس، جدار خارجی غلات را تشکیل میدهد و آن قسمت از غلات است که دائما در معرض آفتاب و هوا بوده، از تشعشع خورشید استفاده میکند. این بخش دارای مقادیر زیادی از ویتامینهاست.
بسیاری از پزشکان تا اوایل دههی سی قرن بیستم سبوس را یک مادهی زاید و اضافی که موجب خراش رودهی بزرگ میشد به حساب میآورند! اما با پژوهشهای جدید فواید نان سبوسدار اثبات شد و سبوس بهعنوان یک داروی موثر طبی برای بیمارانی که همیشه از مسئلهی یبوست یا اختلالات رودهی بزرگ رنج میبرند شناخته شد.
سبوس غنیترین منبع غذایی فیبر و الیاف گیاهی محسوب میشود. این فیبر و الیاف بیشترین حجم مواد سلولزی است که امروزه اکثر مردم میشناسند و میدانند که مصرف آن موجب افزایش حجم مدفوع میشود؛ افزایش حجم مدفوع عامل اساسی مبارزه با یبوست و بیماری کولون و پیدایش سرطان کولون است.
فیبرهای گیاهی به دو نوع محلول و نامحلول تقسیم میشوند؛ سبوس گندم جزو فیبرهای غذایی نامحلول است که در جلوگیری از یبوست و سایر بیماریهای رودهی بزرگ تاثیر زیادی دارد. سبوس جو و برنج جزو فیبرهای محلول هستند که انرژی زیادی در کاهش کلسترول خون دارند.
انواع سبوس و سایر مواد غذایی سرشار از الیاف گیاهی نقش بهسزایی در کاهش وزن نیز دارند چرا که با مصرف این مواد، فرد احساس سیری میکند.
مواد غذاییای که حاوی مقادیر زیادی فیبر هستند حجم بیشتری از معده را به خود اختصاص میدهند، در نتیجه غذاهای چرب و چاقکننده کمتر خورده میشود.
مواد الیافی یا سلولزی موجود در پوستهی گندم دارای دوازده نوع «اسید آمینه»ی مورد نیاز بدن است. پس سعی کنیم در سال جدید به ازای هر عضو خانواده روزانه یک قاشق سبوس مصرف کنیم، فرهنگ تغذیهی صحیح را در جامعه رواج دهیم.
توجه کنیم:
· هنگام مصرف سبوس از نوشیدن مایعات بهویژه آب، آب میوهها و نیز مصرف روغن زیتون غافل نشویم چرا که این مواد به اثربخشی سبوس در حفظ سلامتی بدن کمک میکنند.
· همانگونه که کاهش یا عدم مصرف سبوس برای عملکرد سیستم گوارشی مناسب نیست، افراط و زیادهروی در مصرف سبوس نیز عارضه بهوجود میآورد. زیادهروی در مصرف سبوس ممکن است ایجاد اسهال نماید.
منابع مورد استفاده:
1. انصار، شراره، «غذا درمانی»، انتشارات زرین مهر، 1388.
)