نویسنده

با شروع گرمای تابستان، انسان نیاز به شرایط آب و هوایی مناسب دارد. در این زمان، تمام مکان­های مسکونی و تجاری به دستگاه­ها و سیستم­های تهویه و برودتی رومی­آورند. از پرمصرف­ترین وسیله­های برودتی و سرمازا برای مکان­های مسکونی و تجاری کولرها هستند. کولرها دو نوع کلی گازی و آبی­اند.

کولرهای گازی دارای محاسن بسیار زیادی هستند و عموم مردم می­توانند به سادگی از آن استفاده کنند ولی قیمت بالای آن باعث شده است که افراد زیادی به استفاده از کولرهای آبی رو بیاورند.

کولرهای آبی هم دارای محاسن و معایبی هستند که به برخی از آن­ها اشاره می­نماییم:


محاسن:   

1.                   قیمت تقریباً مناسب

2.                   مصرف پایین

3.                   بازده سرمایش بالا

معایب:      

1.                   گرفتگی پوشال­ها 

2.                   گرفتگی پمپ­

3.                   ایجاد زنگ زدگی و...  

4.                   مصرف تقریباً زیاد آب  

5.                   عدم انتخاب دما  

6.                   بوی بد کولر


اما قیمت مناسب و سرمایش خوب کولرهای آبی باعث شده است که تقریباً 82 درصد از مردم کشور از این کولرها به­عنوان وسیله­ی سرماساز استفاده کنند.

البته امسال با توجه به گرانی بی­سابقه­ی برق و اخطار وزارت نیرو مبنی بر گران شدن برق مصرفی کولرهای گازی جز در مناطق جنوبی ایران، بحث کولرهای سنتی یا همان کولر آبی، داغ­تر از سال­های قبل است.

در مقایسه با محاسن این نوع کولرها معایب آن گرچه از نظر تعداد بیشتر است اما از نظر کیفیت حایز اهمیت نیست و به­راحتی می­شود این معایب را برطرف کرد. به اختصار نحوه­ی برطرف کردن بعضی معایب را توضیح می­دهیم:

چگونه بوی بد کولرهای آبی را برطرف کنیم:

یکی از آزاردهنده­ترین چیزها در مورد کولر آبی بوی بد آن است؛ بویی شبیه آب مانده و لجن­زده. اما رفع این اشکال خیلی ساده است. برای این­که از دست این مشکل راحت شوید کافی است یک­بار این موارد را انجام دهید:

1.      اگر پوشال کولر پوسیده است آن را عوض کنید حتی اگر نو باشد.

2.   یک استکان بزرگ مایع سفیدکننده و یا شیشه­شوی داخل سینی آب کولر بریزید و پنجره­های آن را در جای خود قرار دهید. پس از آن بدون آن­که فن کولر را روشن کنید فقط پمپ آب را بزنید تا آب به جریان بیافتد و کاملا” آغشته­سازی صورت گیرد. 30 دقیقه تا یک ساعت صبر کنید.

3.      حال کاملاً آب سینی کولر را تخلیه نمایید و آن را بشویید و دوباره پر کنید.

4.      داخل سینی کولر در حد نصف استکان مایع سفیدکننده و یا مایع شیشه­شوی بریزید.

5.      هر 10 روز تا دو هفته یک­بار در صورت نیاز، آب سینی را تعویض و در حد نصف استکان شوینده به آن اضافه کنید.

بعد از انجام این موارد امیدواریم مشکلی با این بوی بد پیدا نکنید. البته نکات زیر را هم دقت فرمایید:

1.   از شوینده­های کف­کننده مانند پودر رخت­شویی و مایع ظرف­شویی استفاده نکنید زیرا کولرتان پر از کف می­شود. فقط از مایع سفیدکننده، شیشه­شوی و یا مایع­های تمیزکننده­ی سطوح استفاده کنید.

2.      در افزودن این مایعات به آب داخل کولر زیاده­روی نکنید.

3.      جوهرنمک و شوینده­های قوی به­هیچ­وجه داخل کولر نریزید چون فلز بدنه­ی کولر را نابود می­کنند.

با انجام این کار بدون آن­که کولر شما صدمه ببیند، هم از بوی نامطبوع راحت می­شوید و هم نیازی به استفاده­ی مکرر از جرم­گیر کولر نخواهید داشت.

استفاده از فیلتر برای مطبوع کردن هوای خانه:

اخیراً سیستمی به نام سیستم «فیلتراسیون» هوا بر روی کولرهای آبی عرضه شده است. این سیستم بر روی قسمت خروجی هوا از کولر نصب می­شود تا هوا ابتدا فیلتر شده، بعد وارد ساختمان شود. این فیلتر تأثیر زیادی بر دمش هوا نخواهد داشت و حداقل برای یک فصل تابستان کار می­کند. سیستم فیلتراسیون هوای کولر آبی، دارای یک در مسدودکننده است که در فصل زمستان کانال کولر را مسدود می­کند. استفاده از سیستم فیلتراسیون کولر آبی در بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان نقش بسزایی دارد و البته باعث کاهش هزینه­های نظافت و نقاشی ساختمان شده، از این­رو به­صرفه و اقتصادی است. در ضمن این سیستم، مضرات هوای آلوده­ی واردشده به ساختمان را به مقدار بسیار زیادی کاهش می­دهد.

راه­های نگه­داری و تعمیر کولرهای آبی:

1.   اتصالات الکتریکی برق کولرهای آبی باید توسط افراد متخصص و آگاه به این رشته، کنترل و بازدید شوند. هرگز انجام این­ گونه کارها را به افراد عادی و کم­تجربه نسپارید که خطرات جبران­ناپذیری را در پی خواهد داشت!

2.   پوشال­های کولر در کارکرد آن­ها نقش بسیار مهمی دارند. هر سال پوشال مرغوب و با کیفیت را با توجه به اندازه­ی کولر، از طریق نمایندگی­های کارخانه­ی سازنده یا مراکز معتبر فروش قطعات کولر، تهیه و آن­ها را تعویض نمایید.

3.      قبل از نصب پوشال­ها، کرکره­های کولر را با برس سیمی تمیز کنید تا رسوبات و گرد و غبار روی آن گرفته شود.

4.   هر سال قبل از روشن کردن کولر، الکتروموتور آن را بازدید کنید. پیشنهاد می­شود هر دو سال یک بار الکتروموتور آن را برای بازدید قطعات مختلف نزد تعمیرکار الکتروموتور ببرید. این کار باعث می­شود، تا در اوج فصل گرما از سوختن الکتروموتور جلوگیری شود.

5.   در کولرهای آبی، آب توسط پمپ به پوشال­ها می­رسد پس  باید پمپ عاری از هرگونه ناخالصی همچون تکه­های پوشال و رسوبات باشد. پمپ کولر را از تشتک آن خارج کرده، رسوبات روی شفت و بدنه را کاملاً تمیز کنید وحرکت آزادانه­ی شفت را بر روی پمپ کنترل نمایید.

6.   چرخ بادبزن کولر را هر سال با آب ولرم شست­وشو دهید  تا گرد و غبار و رسوبات روی پره­های آن تمیز شود. توجه داشته باشید در صورتی که رسوبات روی پره­های چرخ بادبزن زیاد شود از کارایی کولر کاسته شده، در نهایت باعث سوختن الکتروموتور آن خواهد شد.

7.      حرکت آزادانه­ی شفت چرخ بادبزن در داخل یاتاقان­های کولر را کنترل و از محل تعبیه­شده روی یاتاقان­ها، روغن­کاری کنید.

8.   جهت انتقال نیروی الکتروموتور به چرخ بادبزن از تسمه استفاده شده است. برای بازدید یا تعویض تسمه­ی کولر ابتدا با آچار رینگی یا تخت مناسب، مهره­های پایه­ی الکتروموتور را شل کرده، با فشار دست، الکتروموتور یا پایه را کمی به سمت دهانه­ی خروجی کولر هدایت و به آرامی تسمه را از روی پولی و فلکه خارج کنید. برای جا انداختن، مجدداً تسمه­ی مناسب را بین شیارهای پولی و فلکه قرار داده،  با نیروی دست، الکتروموتور یا پایه را به سمت مخالف دهانه­ی خروجی کولر هدایت نمایید و مجدداً با آچار، مهره­های پایه­ی الکتروموتور را محکم کنید.

9.      رسوبات و گرد و غبار داخل تشتک کولر را با دقت تمیز کرده، آن را برای بهره­برداری آماده کنید.

10.  شیر فلکه­ی آب ورودی به کولر را باز کرده و اتصالات لوله­کشی آن را از محل شیر فلکه تا شناور کنترل کنید تا نشتی نداشته باشند. در صورت نیاز، اتصالات فرسوده را تعویض و نو کنید.

11. شناور یا فلوتر کولر را بازدید نموده، در صورت نیاز آن را تعویض کنید. توجه داشته باشید شیر شناور را به گونه­ای تنظیم نمایید که وقتی سطح آب تشتک به ارتفاع 5/1 سانتی­متری زیر سرریز رسید، جریان آب به تشتک را قطع کند.

رعایت موارد ایمنی را فراموش نکنید:

1.   قبل از شروع کار سرویس تابستانی کولر آبی، در صورتی که کولر فیوز اختصاصی دارد آن را باز کرده، نزد خود نگه دارید و اگر کولر فیوز اختصاصی ندارد،  فیوز اصلی کنتور برق ساختمان را از مدار خارج کنید و اطمینان حاصل کنید هنگام کار با کولر جریان برق روی آن قطع است.

2.      اگر با سیستم برق کولر آشنایی ندارید از یک متخصص کمک بخواهید.

3.      پس از اتمام کار و روشن کردن کولر، با شنیدن هر گونه صدای غیرعادی، سریع کلید کولر را خاموش کنید.

4.      با دست خیس و مرطوب، کلید کولر را جهت روشن یاخاموش کردن لمس نکنید.

راه­نمای صرفه­جویی مصرف برق در کولرهای آبی:

مصرف برق مصارف سرمایشی، سهمی در حدود 26 درصد از کل مصرف برق بخش خانگی را به خود اختصاص می­دهند. این سهم در بعضی از شرایط آب و هوایی و با توجه به نوع وسیله­ی مورداستفاده می­تواند متغیر باشد. در کولرهای آبی سرمایش با استفاده از تبخیر قطرات بسیار ریز آبی که با هوا آمیخته­شده به اطاق وارد می­شود. این کولرها برای نقاطی با آب و هوای خشک بسیار مناسب است چون علاوه بر سرمایش برای تلطیف هوا نیز مفید است. این کولرها مصرف برق کمتری نسبت به کولرهای گازی داشته­، درنتیجه هزینه­ی کمتری نسبت به آن­ها دارند.

نحوه­ی استفاده­ی صحیح برای کاهش مصرف انرژی الکتریکی:

1.   کانال‌کشی کولرهای آبی باید از کوتاه­ترین مسیر انجام شود. اگر هم کانال‌های کولر خارج از ساختمان قرار دارند، حتماً باید به­وسیله­ی عایق‌کاری با پشم شیشه یا عایق‌های دیگر، از گرم شدن کانال‌ها و هدر رفتن سرما در اثر تابش مستقیم نور خورشید بر آن­ها جلوگیری شود. در این موارد حتی نصب یک سایبان ساده بر روی کولر و کانال‌ها هم مؤثر است. هرچه طول و پیچ و خم مسیر کانال‌کشی کولرهای آبی بیشتر باشد، فشار هوا در مسیر کانال‌ها کمتر، مصرف انرژی بیش­تری و سرمای حاصل شده نیز خفیف­تر می‌شود.

2.   هر سال نسبت به تعویض پوشال­های کولر آبی اقدام نمایید. تمیز کردن و رفع اشکالات کولر پیش از شروع به کار آن در فصل گرما، کارکرد کولر را بهبود بخشیده، مصرف انرژی آن را کاهش می­دهد و از هدررفتن سرما نیز جلوگیری می‌کند.

3.   استفاده­ی بی‌مورد و یا همزمان از وسایل خانگی گرمازا مانند: اجاق، سماور، لامپ‌های متعدد و... باعث افزایش گرمای محل کار و سکونت می‌شود و نیاز به استفاده از کولر را افزایش می‌دهد.

4.   چنان چه امکان‌پذیر باشد باید از سیستم سرمایش موضعی استفاده گردد. به این معنی که تنها به اتاق‌هایی که مورد استفاده قرار می­گیرد هوای سرد را منتقل کنید. به این منظور می­توان دریچه­های ورودی هوا به سایر اتاق‌ها را مسدود کرد.

5.   در حد امکان از روشن نگه‌ داشتن مداوم کولر در طول روز پرهیز کنید و تا حد امکان سعی کنید از دور کُند (آرام) کولر استفاده کنید تا فشار کمتری به دستگاه وارد شود.

6.   برای جلوگیری از خروج سرما، اطراف پنجره‌ و درها را با نوارهای درزگیر عایق‌بندی کنید. استفاده از تهویه­ی طبیعی در هنگام شب و درزبندی منازل در طول ایام گرم بسیار مؤثر خواهد بود.

7.   بهترین درجه­ی حرارت منزل در تابستان بین 18 تا 22 درجه­ی سانتی­گراد است. از سرد کردن بیش از حد محل سکونت خود خودداری کنید.

 

منابع:

1.     www.tebyan-zn.ir

2.     www.Qompardis.com

3.     www.tebyan.net

4.     www.persian-world.com

5.     www.gojgin.blogveb.com