اشتغال مادران و تربیت کودکان

نویسنده




اشاره

در بسیاری از جوامع امروزی زنان‌، شاغل هستند و شغل خود را به‌دلیل درآمد یا ارتباط با رشته و تخصص یا صرفاً لذت بردن از کار و به‌روز بودن در محیط‌های اجتماعی، انتخاب کرده‌اند.

 بررسی‌ها نشان می‌دهد 50 درصد زنان پس از مادر شدن کار خود را کم می‌‌کنند یا کنار می‌‌گذارند. اما 50 درصد دیگر که ‌‌- به هر دلیلی - چند ماه پس از تولد نوزادشان به محل کار باز می‌‌گردند، تعداد قابل ملاحظه‌ای را تشکیل می‌‌دهند.

مادران شاغل مسئولیتی سنگین‌تر دارند؛ زیرا باید هم در خارج از منزل و هم داخل منزل مسئولیت‌های خود را به بهترین نحو انجام دهند. حال اگر نکات لازم برای تعادل میان این دو را رعایت نکنند، به مرور دچار فرسایش روحی و روانی شده، خود و فرزندان‌شان  با مشکلاتی روبه-رو می‌‌شوند. از این رو قصد داریم شما را با مواردی آشنا کنیم تا در صورت شاغل بودن، بتوانید تعادل میان محیط خانواده و کار را حفظ کنید:

زمان بازگشت به کار پس از تولد فرزند باید مشخص باشد

مادران باید توجه داشته باشند که به‌منظور ایجاد و تحکیم پیوندهای عاطفی با نوزاد و افزایش مهارت‌های مادرانه در ارتباط با کارها و امور کودک، نباید پس از چند هفته یا یکی، دو ماه به محل کار بازگردند. از نظر متخصصان چنان چه مادر حداقل 4 ماه پس از زایمان، با آرامش در کنار کودک خود بماند، کودک به‌خوبی احساس امنیت را در می‌‌یابد و جایگاه خود را به‌ نحو مطلوبی حس می‌‌کند. البته اگر برخی مادران ناگزیرند یکی، دو ماه پس از زایمان به سر کار خود باز گردند، نباید احساس گناه کنند؛ اما در چنین شرایطی بهتر است کیفیت در کنار کودک بودن را در ساعاتی که به منزل بر می‌‌گردند افزایش دهند و احساس علاقه و محبت و آرامش را به‌طریق حسی و کلامی، ‌‌به فرزندشان منتقل کنند.

نگه‌داری از کودک

کارشناسان معتقدند بهتر است کودکان در 2 سال اول زندگی به‌تنهایی و بدون حضور در جمع‌های شلوغ نگه‌داری شوند. برای این منظور در صورت امکان، نگه‌داری کودک از سوی مادربزرگ یا یکی از اعضای نزدیک خانواده برای کودک بهتر است. رفتن به مهد برای کودکان – به‌ویژه پسران  - زیر 3سال چندان توصیه نمی‌‌شود. بهتر است آن‌ها با یکی از اعضای خانواده یا یکی از والدین در خانه بمانند تا با طبیعت خود هماهنگ شوند و در آینده تعامل بهتری با محیط داشته باشند. در غیر این صورت، ممکن است در مواردی رفتار غیرآرام و خشن داشته باشند. در ضمن پسرها در سنین کمتر از 3 سال رابطه‌ی خوبی با غریبه‌ها برقرار نمی‌‌کنند و محیط آشنای خانگی را بیشتر دوست دارند.

 کودک و مهد

یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب مهد مناسب، غیر از موارد بهداشتی، این است که احساس کنید در مهد مورد نظر بیش از هر چیز به نیازها، احساسات و عواطف کودک توجه می‌‌شود. حضور مربی مهربان و دل‌سوز بیشتر از آموزش و انضباط به کودک کمک می‌‌کند. پس از انتخاب مهد باید یکی، دو روز اول را با کودک بگذرانید. با او به مهد بروید و سعی کنید در هر زمانی که دلش تنگ می‌‌شود بتواند شما را ببیند. در روز اول تمام مدت در دست‌رس او باشید.

 حتماً زمانی را مخصوص فرزندتان در نظر بگیرید

کارشناسان معتقدند کمیت و کیفیت زمانی که شما با فرزندتان می‌‌گذرانید، هر دو اهمیت بسیاری دارد. سعی کنید زمان را به گونه‌ای تنظیم کنید که صبحانه را بدون عجله و اضطراب و با آرامش، در کنار فرزندتان میل کنید و در مورد کارهایی که قرار است انجام گیرد، صحبت کنید. این که پس از کار، در منزل باشید، برای فرزندتان کافی نیست.

به عبارت دیگر، او فقط حضور فیزیکی شما را نمی‌‌خواهد؛ در حالی که مشغول پختن غذا یا نظافت منزل هستید. بلکه او نیازمند این است که زمانی هرچند کوتاه را در کنارش بنشینید و فارغ از هر چیز دیگر با او صحبت کنید. او را در آغوش بگیرید و به او محبت کنید یا با او بازی کنید. فراموش نکنید حداقل 30 دقیقه پیش از خواب تا زمان خوابیدن کودک، در کنارش باشید و با آرامش در خصوص کارهای روزمره‌ی خودتان و او و آن چه او دوست دارد صحبت کنید. توجه داشته باشید، در کارهای دیگر مانند خرید - که بزرگ‌ترها مسئول آن هستند - نیز کودک-تان را همراه کنید. او از این که با شما به خرید بیاید لذت می‌‌برد و چیزهایی یاد می‌‌گیرد. به این ترتیب، از بودن با شما  احساس خوبی پیدا می‌کند.

 در روز دوم بین 10 تا 15 دقیقه با او باشید و سعی کنید اسباب‌بازی‌های آشنای او در خانه را به او بدهید و تا مشغول شدن او با دیگر کودکان صبر کنید. اگر در چند روز اول، کودک گریه کند، چندان عجیب نیست؛ به هر حال، او تاکنون فقط شما را می‌‌دیده و حالا با چهره‌ها و افراد دیگری مواجه می‌‌شود و آشنا شدن با آن‌ها نیاز به زمان دارد.

آن چه باید خارج از منزل رعایت کنید

باید دقت داشته باشید که مسئولیت مادران شاغل به مراتب بیشتر است؛ زیرا علاوه بر مدت زمانی که در محل کار مشغول هستند، در منزل نیز کارها از سوی کس دیگری انجام نمی‌‌شود و نهایتاً توسط خودشان انجام  می‌گردد. در چنین مواردی، قطعاً استرس خانه و محیط کار و اضطراب و نگرانی به‌منظور اتمام کامل تمام کارها به نحو احسن، افزایش می‌‌یابد.

پس بهتر است مادران شغل‌های نیمه‌وقت را انتخاب کنند یا در جاهایی کار کنند که بتوانند با تنظیم وقت و مسئولیت خود تغییراتی در ساعت ورود و خروج خود ایجاد کنند تا استرس کمتری داشته باشند. همچنین بتوانند در مواردی که نیاز است، از محل کار خارج شده یا اندکی دیرتر به آن‌جا بروند. در ضمن، چنان چه بتوانید بخشی از کار را به منزل بیاورید تا در هر فرصتی به تکمیل آن بپردازید بهتر خواهد بود.

 به اندازه‌ی کافی بخوابید

بسیاری از خانم‌ها به‌ویژه مادران شاغل تصور می‌‌کنند به-منظور انجام تمام کارهای بیرون و داخل منزل، می‌‌توانند وقت خواب و استراحت خود را کاهش دهند. عموماً شب‌ها تا دیر‌وقت کارهای منزل را انجام می‌‌دهند و صبح هم – برای به موقع رسیدن به محل کار - زود بیدار و از منزل خارج می‌شوند. گفتنی است این نوع زمان‌بندی فقط در کوتاه‌مدت و به‌صورت موقتی امکان‌پذیر است و پس از مدتی موجب می‌‌شود شما دچار خستگی مفرط و ضعف شوید. در این صورت، نه می‌‌توانید مادری شاد و سرحال برای فرزندتان باشید و نه فردی موثر در محل کار. پس بهتر است زمان بیداری را با مدیریت مناسب تنظیم کنید و به کارها بپردازید اما حتی الامکان شب‌ها زودتر بخوابید یا اگر نمی‌‌توانید، عصرها کمی‌‌استراحت کرده، در حضور دیگران کارهای‌تان را انجام دهید.

 تمام مدتی که در منزل هستید، مشغول کار خانه نباشید

با توجه به این که مادران شاغل زمان کمتری در منزل هستند، حجم کار افزایش می‌‌یابد؛ اما می‌‌توان با برنامه‌ی منظم، در هر روز به کارهایی با اولویت بیشتر پرداخت و در کنار آن، در هفته یکی، دو بار نیز با خانواده به گردش و پارک و دیدار با دوستان رفت تا  تفریحی برای شما  و فرزندان‌تان باشد. اگر تمام مدت در حال پخت و پز و شستن باشید، هم خودتان خسته می‌شوید و هم اعضای خانواده.

در صورت لزوم از اعضای خانواده کمک بخواهید

برخی مادران ترجیح می‌‌دهند همه‌ی کارها را خودشان انجام دهند و معتقدند به این شکل، خیال‌شان راحت‌تر است؛ در صورتی که می‌‌توانید کارها را تقسیم کنید و همه با هم به انجام کارها بپردازید. در ضمن فرزندان را نیز در انجام کارها شریک کنید تا احساس استقلال و مسئولیت در آن‌ها تقویت شود.

احساس گناه نکنید

اگر بخواهید همواره کمال‌گرا باشید و همه چیز را به نحو احسن بخواهید به خودتان و دیگران فشار می‌‌آورید. بدانید در مواقعی هم می‌‌توانید از دیگران کمک بخواهید، زیرا این حق شماست. حق دارید با آرامش بیشتری به کارها بپردازید و بدانید که تمام بارها و مسئولیت‌ها صرفاً بر شانه‌ی شما نیست.

سوتیتر:

-یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب مهد مناسب، غیر از موارد بهداشتی، این است که احساس کنید در مهد مورد نظر بیش از هر چیز به نیازها،  احساسات و عواطف کودک توجه می‌‌شود.