زن و مسئولیت اجتماعی سیاسی(2)


 

در هر میدانی که بانوان مسئولانه وارد شوند بیش-رفت چند برابر خواهد شد

اگر کشور بتواند جامعه‌ی زنان را با تکیه بر تعلیمات اسلامی، با همان معارفی که اسلام خواسته است آشنا کند، من تردیدی ندارم که پیش‌رفت و ترقی و تعالی کشور مضاعف و چند برابر خواهد شد. در هر میدانی که بانوان مسئولانه وارد شوند، پیش‌رفت در آن میدان چند برابر خواهد شد. خصوصیت حضور خانم-ها در میدان‌های مختلف این است که وقتی زن خانواده وارد میدان می‌شود، یعنی همسر و فرزندان او هم واردند. حضور مرد به این معنا نیست اما حضور زن به این معناست. در هر میدانی که زن وارد شود – زنی که خانم و کدبانوی یک خانه است – در حقیقت همه‌ی آن خانه را در آن میدان وارد می‌کند. حضور زنان در بخش‌های مختلف بسیار مهم است. امیدواریم که خداوند متعال به مسئولان کشور، به قانون‌گذاران، به برنامه‌ریزان مسائل زنان و به کسانی که در زمینه‌ی مسائل زنان فعالیت می‌کنند، کمک کند و توفیق دهد، تا بتوانند راه درست اسلامی و صحیح را بدون تمایل و انعطاف به روش‌های غلط بیگانه و تحمیلی بیابند و ان‌شاءالله در آن راه حرکت کنند و بانوان کشور ما بتوانند به آن وضع و سطحی که اسلام برای آن‌ها خواسته است – که شامل خوش‌بختی مادی و معنوی و خوش‌بختی دنیا و آخرت است – برسند.1

خود خانم‌ها برای پیش‌رفت پیش‌قدم باشند

قصد ما این بود که از روز زن به این صورت تجلیل شود. الحمدلله به بهترین وجهی تجلیل شد؛ زیرا که بهترین تجلیل، تجلیل عملی است. با حضور شما خانم‌های آگاه، عالم و فرزانه در بخش‌های مختلف، روشن شد که بحمدالله زن ایرانی در یک سطح راقی قرار دارد. این مهم است. ما ممکن است شعارهای زیادی بدهیم که چنین می‌خواهیم بکنیم، یا چنین کردیم، یا چنین باید بکنیم؛ اما هیچ کدام از این شعارها که گفتار است، قدر این را ندارد که ما نشان بدهیم امروز زن ایرانی، در این سطحی است که ما در این جلسه ملاحظه می‌کنیم.

البته اگر از همه‌ی خواهران بیاناتی صادر می‌شد که حتماً در بین آن‌ها مطالب برجسته و باارزشی وجود داشت، این مقصود، بیشتر تحقق پیدا می‌کرد؛ ولی مجال کم بود. ما تقریباً نزدیک به دو ساعت است که این جا نشسته‌ایم. فرصت بیش از این نبود؛ لیکن بیانات دختران جوان ما، خانم‌ها دانشگاهی ما، خانم‌های طلبه‌ی ما و خانم‌هایی که مسئولیت‌های گوناگونی را بر عهده گرفتند و در بخش‌های مختلف فرهنگی کشور حضور دارند، نشان داد که ما امروز از لحاظ رقاء سطح فکری زن در کشور، بحمدالله برخوردار از یک پیش‌رفت محسوس – نسبت به همیشه و نسبت به گذشته – هستیم. این خیلی باارزش است.

البته من نظراتی در مورد تلاش برای مسئله‌ی زن دارم و این نظرات را بارها هم گفته‌ام؛ یعنی چیزی که پوشیده و پنهان باشد، نیست و در صحبت‌های گوناگون تکرار شده است. آن چیزی که الان می‌خواهم به شما خانم‌ها عرض کنم، این است که در زمینه‌ی پیش‌رفت زن به معنای بروز استعدادهای فراوانی که خدا در وجود او قرار داده – چه استعدادهای مشترک زن با مرد که این‌ها بیشترین است؛ چه استعدادهای ویژه‌ای که در زن هست، در مقابل استعدادهای ویژه-ای که خدا در مرد قرار داده است – میدان بسیار وسیعی وجود دارد.

پیش‌رفت زن در این میدان، آن نکته‌ی اول مورد نظر است؛ چه برای این، چه برای تنظیم روابط زن و شوهر در درون خانواده که این به نظر من امروز معیوب‌ترین بخش مسئله‌ی زن در کشور ماست؛ یعنی اگر کسی بخواهد در زمینه‌ی مسائل زنان، زبان به انتقاد باز کند، بیشترین نقطه‌نظر در این بخش خواهد بود. یعنی به نظر من روابط زن و شوهر در درون خانواده، آن روابطی که مورد نظر اسلام و قرآن است، نیست! این البته معلول عوامل فراوانی است و مخصوص ایران هم نیست. تقریباً در همه جای دنیا چنین چیزهایی وجود دارد؛ منتها با تفاوت-هایی.

چه برای پیش‌رفت در این زمینه – یعنی کار کردن و اصلاح در این زمینه – و چه از لحاظ روشن کردن دیدگاه اسلام در مورد زن و ارزش‌گذاری بر روی زن – که چه چیزهایی زن را به کمال مطلوب می‌رساند و ارزش می‌دهد – که این شد سه ناحیه: ناحیه‌ی پیش‌رفت فرهنگی و بروز استعدادها، ناحیه‌ی اصلاح روابط خانوادگی، ناحیه‌ی اعلام و تبیین نظر اسلام در زمینه‌‌ی مسائل زنان از جهات حقوقی، از جهات اجتماعی و غیره. اگر بخواهد در این سه زمینه کاری انجام گیرد، باید به وسیله‌ی شما انجام گیرد. من حرفم این است. شما خانم‌ها هستید که باید در این سه زمینه کار کنید. ما فصلی در کشورمان خواهیم داشت که این فصل شروع شده است؛ فصل میانِ دورانی که در هر زمینه از مسائل زنان، ما مشکلاتی داشتیم و آن دورانی که ان‌شاءالله این مشکلات، هیچ وجود نداشته باشد. فصلی است که در این فصل، یک تلاش لازم است. البته این تلاش را همه باید بکنند؛ لیکن شما خانم‌ها باید بیش از دیگران در این زمینه تلاش کنید؛ تلاش فکری، تلاش کاری و از قبیل همین کارهایی که حالا این خانم‌ها گفتند، یا کارهای گوناگون دیگری که بحمدالله هست و در این جلسه هم محسوس شد.

خانم‌ها باید در این زمینه پیش‌قدم باشند و کار کنند. از گفتن و تحقیق کردن و تماس گرفتن و حضور و بقیه کارهایی که باید در مسائل گوناگون اجتماعی و معضلات انجام گیرد، تا مجاهدتی بشود که آن مجاهدت، آن نتایج را به‌‌دنبال بیاورد. از این کارها هیچ نباید شما دریغ کنید. ان‌شاءالله امیدواریم خای متعال هم کمک‌تان کند و این زحمات-تان مورد رضای پروردگار و مرضی خاطر حضرت ولی عصر باشد و برکاتش آینده‌ی کشور را تأمین کند، چون اگر در کشوری زنان آن کشور بتوانند به آن صفا و معنویت و رقاء و تعالی فکری برسند، هیچ مشکلی در آن مملکت باقی نمی‌ماند. یعنی زن به طور محسوسی در مرد تأثیر دارد. هم بر روی شوهرش و هم بر روی فرزندانش تأثیرات تعیین‌کننده‌ای می‌تواند بگذارد. لذا در واقع، اصلاح جامعه با اصلاح زنان است که آن هم با همین مسائلی که گفته شد، حاصل خواهد شد. ان‌شاءالله موفق باشید.2

هویت والای زن اسلامی را زنده کنید

زن ایرانی در ایران اسلامی، باید کوششش این باشد که هویت والای زن اسلامی را آن چنان زنده کند که چشم دنیا را به خود جلب کند. این امروز وظیفه‌ای است بر دوش زنان مسلمان؛ به‌خصوص زنان جوان و دختران دانش‌آموز و دانشجو.

هویت اسلامی این است که زن در عین این که هویت و خصوصیت زنانه خود را حفظ می‌کند - که طبیعت و فطرت است و برای هر جنسی خصوصیات آن جنس ارزش است - یعنی آن احساسات رقیق را، عواطف جوشان را، آن مهر و محبت را، آن رقّت را، آن صفا و درخشندگی زنانه را برای خود حفظ می‌کند، در عین حال، هم باید در میدان‌ ارزش‌های معنوی – مثل علم، مثل عبادت، مثل تقرّب به خدا، مثل معرفت الهی و سیر وادی‌های عرفان – پیش‌روی کند، هم در عرصه‌ی مسائل اجتماعی و سیاسی و ایستادگی و صبر و مقاومت و حضور سیاسی و خواست سیاسی و درک و هوش سیاسی، شناخت کشور خود، شناخت آینده‌ی خود، شناخت هدف‌های ملی و بزرگ و اهداف اسلامی مربوط به کشورهای اسلامی و ملت‌های اسلامی، شناخت توطئه‌های دشمن، شناخت دشمن، شناخت روش‌های دشمن باید روزبه‌روز پیش‌رفت کند و هم در زمینه‌ی ایجاد عدل و انصاف و محیط آرامش و سکونت در داخل خانواده باید پیش‌رفت داشته باشد. اگر قوانینی لازم است، اگر تصحیح و اصلاحی در مسائلی که به این جا منتهی می‌شود، لازم است، زنان، زنان باسواد، زنان آگاه، زنان بامعرفت، در همه‌ی این میدان‌ها بایستی پیش‌روی کنند؛ الگوی زن را نشان بدهند؛ بگویند زن مسلمان زنی است که هم دین خود را، حجاب خود را، زنانگی خود را، ظرافت‌ها و رقّت‌ها و لطافت‌های خود را حفظ می‌کند. هم از حق خود دفاع می‌کند؛ هم در میدان معنویت و علم و تحقیق و تقرّب به خدا پیش‌روی می-کند و شخصیت‌های برجسته‌ای را نشان می‌دهد و هم در میدان سیاسی حضور دارد. این می‌شود الگویی برای زنان.

شما بدانید زنان مسلمان در بسیاری از نقاط دنیا امروز به شما نگاه می‌کنند و از شما یاد می‌گیرند. این که می‌بینید در بعضی از کشورهای غربی، در بعضی از کشورهای مسلمان اما با حکومت‌های غیراسلامی، این طور حجاب اسلامی مورد تهاجم دشمنان دین قرار می‌گیرد، این نشان‌دهنده‌ی گرایش زنان به حجاب است. در کشورهای همسایه‌ی ما، آن جاهایی که به حجاب اهتمام نمی‌شد؛ در کشورهای اسلامی که بنده خودم از نزدیک بعضی جاها را دیدم که هرگز اسمی از حجاب در آن جا آورده نمی‌شد؛ در مدت بیست ساله بعد از انقلاب، زنان، به‌خصوص زنان روشن‌فکر و به-خصوص دختران دانشجو به حجاب گرایش پیدا کردند. علاقه پیدا کردند. رو آوردند و حجاب را حفظ کردند که نمونه‌هایش علاوه بر این‌ها در کشورهای غربی هم مشاهده شده است. شما الگویید، شما نمونه‌اید.

بدانید امروز در هیچ جای دنیا زنانی که مثل این مادران شهدای ما، مادر دو شهید، مادر سه شهید، مادر چهار شهید باشند، نیستند. در جامعه‌ی ما، مادرانی با این خصوصیات که از پدرها بهتر و قوی-تر و آگاهانه‌تر ایستادند، در این میدان بسیارند. این همان تربیت اسلامی است؛ این همان دامان پاک و مطهّر و نورانی فاطمه‌ی زهرا سلام‌الله علیهاست. شما دخترانِ فاطمه هستید؛ فرزندان فاطمه‌ی زهرا هستید؛ دنباله‌روان فاطمه‌ی زهرا هستید.3

پی‌نوشت‌:

1. بیانات در همایش بزرگ خواهران در ورزش-گاه آزادی به مناسبت جشن میلاد کوثر، 30/7/76.

2. دیدار بانوان به مناسبت میلاد حضرت فاطمه-ی زهرا(س)، 18/7/77.

3. دیدار گروه کثیری از بانوان، 30/6/79.