کرفس، گیاهی است که در تمام دنیا و در بسیاری از مناطق ایران از جمله سیستان، خوی و بندرعباس می‌روید . کرفس، سلطان سبزی‌هاست و برای آرامش اعصاب و بیماری‌های روحی مفید است. این گیاه دارای مقدار زیادی ویتامین‌های K و C است که آنتی‌اکسیدان بوده، موجب کاهش تورم یاخته‌های بدن، سم‌زدایی و مبارزه با روماتیسم و بیماری‌های سرطانی می‌گردد. کرفس، از معدود گیاهانی است که می‌توان آن را هم‌زمان با میوه‌ها و گیاهان دیگر مصرف کرد. برای نمونه آب کرفس با آب انگور و سیب (برای مبارزه با روماتیسم)، با زنجبیل (برای مبارزه با میگرن و سردرد) و با لیموترش (برای مبارزه با سرماخوردگی و قند بالای خون) مفید است. کرفس، مقدار کمی کالری، ولی مقدار زیادی الیاف غذایی دارد که باعث کاهش اشتها و وزن می‌شود.
کرفس و تخم کرفس ماهیچه‌ها را منبسط می‌کند و ادرارآور است و به همین دلیل، بهترین ماده‌ی غذایی برای مبارزه با مشکلات کلیه و مثانه، هم‌چون عفونت مجاری ادرار، نقرس، سنگ کلیه و هم‌چنین فشار خون بالا است. در کاهش چربی خون نیز بسیار سودمند است. پتاسیم موجود در کرفس، علاوه بر تحریک ادرار، باعث کاهش فشار خون می‌شود و به همراه گوگرد موجود در آن، برای بیماران مبتلا به نقرس و افرادی که از دردهای مفصلی و روماتیسم رنج می‌برند، توصیه می‌شود .
این گیاه، حاوی ویتامین C زیادی است و به همین دلیل مصرف آن به تقویت لثه‌ها کمک کرده و از بروز بیماری اسکوربوت پیش‌گیری می‌کند. مصرف آن هم‌چنین به افراد کم‌خون، توصیه می‌شود. کرفس، دارای خاصیت ضدمیکروبی است و در بهبود آسم و سرماخوردگی‌های ریوی مناسب است. آب کرفس به‌صورت غرغره برای رفع گلو دردهای خشک به‌دلیل خاصیت ضدعفونی‌کننده‌اش مفید است.
این گیاه، حاوی درصد بالایی فیبر است، بنابراین ملین بسیار مناسبی به‌شمار می‌آید و مصرف برگ و ساقه‌های آن در مورد کسانی که از ناراحتی‌های گوارشی نظیر یبوست رنج می‌برند، بسیار نافع است . کرفس، هم‌چنین ضدنفخ است و تب را پایین می‌آورد. مصرف آن به‌خصوص به افراد درگیر با بیماری‌های قلب و عروق و بالا بودن چربی‌های خون بسیار توصیه می‌شود. این گیاه از تصلب شرائین نیز جلوگیری می‌کند . ویتامین B6 و اسید پانتوتنیک موجود در آن به همراه منیزیوم و کلسیم، اثر مثبتی در تقویت ماهیچه‌ها داشته و دارای اثرات شگرف در آرامش روانی است .
نقش بسیار مؤثر دیگر این گیاه، تأثیر آن در کاهش وزن است؛ به حدی که افرادی که از یک لیوان عصاره‌ی آن، به همراه لیموترش، به شکل هر روزه یا یک روز در میان، در زمان استفاده از رژیم‌های کاهش وزن، بهره برده‌اند، یک تا دو کیلوگرم کاهش وزن داشته‌اند . این گیاه، به‌دلیل دارا بودن مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان، از سوی محققین آمریکایی، به‌عنوان یکی از ده ماده‌ی غذایی که می‌تواند با سرطان مقابله کند، نام برده شده است.
جوشانده‌ی کرفس، گرفتگی صدا را درمان می‌کند و برای سرمازدگی مفید است. هم‌چنین حاوی فسفر بوده و در تقویت حافظه و ازدیاد هوش کارآمد است. در نسخ قدیمی به نقش افزایش دهنده‌ی شیر مادر نیز اشاره شده است .
یک معجون مقوی
یک راه خیلی خوب برای استفاده‌ی بیش‌تر از مزایای کرفس این است که آب آن را با آب هویج مخلوط کنید. این آب‌میوه بسیار مقوی است و شما را حسابی سرحال می‌کند. بعد از پایان فعالیت بدنی یک لیوان آب کرفس بخورید، چون آب از دست‌رفته‌ی بدن شما را به‌سرعت احیا می‌کند و سرشار از مواد معدنی است.
خورشت کرفس
این خورشت را می‌توان به دو روش آب‌پز، برای کسانی که محدودیت خوردن چربی دارند؛ و به روش سرخ کردن تهیه کرد .نعناع و جعفری خرد شده را با روغن تفت دهید. کرفس را به قطعات دل‌خواه خرد کرده و تفت دهید و ضمن سرخ کردن به آن زردچوبه بزنید. گوشت را با زردچوبه و پیاز رنده شده و روغن، کمی تفت دهید و روی آن آب بریزید و صبر کنید تا نیم‌پز شود. در اواسط پخت، سبزی و کرفس را به آن اضافه کنید. وقتی مواد خورشت پخته شد نمک، فلفل، رب، آب‌غوره، پیاز سرخ شده و زعفران و غوره را اضافه کنید. کمی صبر کنید تا غوره‌ها بپزند، ولی له نشوند.
جو را از قبل خیس کنید. مرغ را همراه سیر خرد شده، پیاز نگینی، جو و چوب دارچین در قابلمه بریزید. بعد سیب‌زمینی و کرفس را هم که نگینی خرد شده، اضافه کنید. مرغ که پخت آن را ریش‌ریش کنید. نمک، فلفل، کمی برگ کرفس و جعفری هم به‌آن اضافه کنید. رشته‌ی خرد شده و زرشک شسته شده را هم روی آن بریزید. تا چند دقیقه‌ی دیگر سوپ آماده است.
کرفس را ریز خرد کنید. هویج را هم به‌صورت برش‌های گرد و نازک درآورید. سینه‌ی مرغ را به شکل رشته‌های باریک خرد کرده و در روغن تا حد طلایی شدن تفت دهید. فلفل و پودر کاری را روی آن بپاشید. آب مرغ، کرفس و هویج را به مرغ اضافه کنید. حرارت را کم کنید تا جا بیفتد.
ماکارونی با مرغ و کرفس
در این غذا ماکارونی با مایه‌ای متشکل از مرغ، کرفس و شوید دم می‌شود. پیاز خرد شده را تفت دهید تا نرم شود . سینه‌ی مرغ، شوید و سیر را اضافه کرده و تفت دهید تا تغییر رنگ دهد . کرفس و هویج را نیز اضافه کنید و تفت دهید . رب را اضافه کنید و در آخر حدود دو لیوان آب را افزوده، نمک و فلفل آن را بریزید. در تابه را گذاشته و اجازه دهید تا غلیظ شود. ماکارونی را به روش همیشگی آبکش کنید، سپس مایه‌ی آماده شده را لابه‌لای آن بریزید و دم کنید.
کوکوی کرفس و گشنیز
ابتدا تخم مرغ‌ها را در ظرف مناسبی بشکنید و با قاشق هم بزنید . بعد گشنیز خرد شده، برگ‌های خرد شده‌ی کرفس و تره‌ی خرد شده را در ظرف ریخته و آرد، نمک، فلفل و زردچوبه را اضافه و کاملاً مخلوط کنید . کوکو را سرخ کنید، در ظرف مناسبی قرار دهید و آن را با کرفس یا گشنیز تزیین کنید .
فیله‌ی مرغ، سیب‌زمینی و هویج را بپزید و قطعه‌قطعه کنید. خیارشور، فلفل دلمه‌ای سبز و قرمز، کرفس، گردو و جعفری را خرد کرده به آن اضافه کنید. نخود فرنگی و ذرت پخته شده را هم به آن اضافه کنید. مواد را با سرکه، نمک، فلفل و سس مایونز مخلوط کرده به هم بزنید. به جای سس مایونز، می‌توانید از ماست استفاده کنید .
اردور کرفس با سس ماست
ساقه‌های نازک کرفس را خرد کنید. مغز کرفس را که نرم و ترد است جدا و از عرض، نصف کنید و با کرفس‌های خرد شده در ظرفی بریزید. آب مرغ را با کمی نمک و فلفل روی کرفس‌ها بریزید و بگذارید بپزد، ولی کرفس شکل خود را از دست ندهد. روغن زیتون و سرکه را کم‌کم با ماست مخلوط کنید و دو قاشق آب مرغ غلیظ شده و کرفس با کمی نمک، فلفل، پاپریکا و جعفری خرد شده را در ماست بریزید. دو سه قاشق از این سس را بر‌دارید و بقیه را با کرفس‌ها مخلوط کنید. مغزهای نصف شده‌ی کرفس را روی آن بچینید. کمی از سس باقی‌مانده را روی آن بریزید و زرده‌های تخم‌مرغ را روی ساق‌های کرفس رنده کنید.
دلمه‌ی مرغ با کرفس و قارچ
برای تهیه‌ی مخلفات داخل سینه‌ی مرغ، قارچ و کرفس را کاملاً خرد کنید و همراه با خرده‌ی نان تازه با هم مخلوط کنید و کنار بگذارید. هر ورقه‌ی ژامبون را با پشت چاقو پهن کنید. در پهلوی هر سینه‌ی مرغ، شکاف بزرگی به سمت پایین ایجاد کنید. به‌تدریج آن را باز کنید، به‌طوری که پاکت بزرگی به‌دست آید و مخلفات را داخل آن بریزید و دور هر یک از سینه‌های مرغ، یک لایه ژامبون بپیچید. سس گوجه‌فرنگی، سس سویا و روغن مایع را با هم مخلوط کرده از آن برای جلا دادن دلمه‌ها استفاده کنید. سینه‌های مرغ را بر روی منقل یا در کباب‌پز کباب کنید. سپس مقداری از مخلوط مخصوص را روی دلمه‌ی مرغ بمالید و بگذارید تا بپزد. سینه‌های مرغ را برگردانید و همین کار را با مالیدن بقیه‌ی مخلوط سس گوجه‌فرنگی تکرار کنید.
پیتزا تن ماهی با کرفس
ساقه‌های ترد کرفس را به قطعات نیم‌سانتی برش داده و تفت دهید. گوجه‌فرنگی‌ها را پوست گرفته، آسیاب کنید و از صافی عبور داده تا دانه‌های آن گرفته شود. بعد آن را کمی تفت دهید. نمک و فلفل را نیز به آن اضافه کنید. موسیر را به‌صورت حبه‌های کوچک برش دهید. تن ماهی را به گوجه‌فرنگی اضافه کرده و کمی تفت دهید. خمیرها را به‌طور یک‌نواخت پهن کرده و با چنگال سوراخ‌سوراخ کنید. ابتدا نیمی از پنیر را روی خمیر پیتزا ریخته، سپس وسط خمیر، تن ماهی، گوجه‌فرنگی و اطراف آن را کرفس و موسیر بریزید. بعد از مدتی پیتزا را از فر بیرون آورده، بقیه‌ی پنیر را روی آن ریخته و دوباره در فر بگذارید.
منابع :
)