اشاره
وجود رسانه‌های مختلف که به رصد اتفاق‌ها و انعکاس اخبار در موضوعات «زنان» و «خانواده» می‌پردازند، یکی از الزام‌های مسیری است که به دلیل حساسیت‌های زیاد، به حرکت در لبه‌ی تیغ می‌ماند. این عرصه، عرصه‌ای مشکل و سخت از جنبه‌ی قواعد تحلیل و ابعاد جامعه‌شناختی است. موضوع‌های این حوزه‌ها، هر یک نیازمند تأملی زیاد و گاه دانشی گسترده است و طرح مسئله‌های این حوزه، گاه نیاز به مقدمه‌چینی و ایجاد زمینه و فرهنگ گفتوگو دارد. رسانه‌ها با تکیه بر دانش، تخصص و تجربه‌ی اصحاب‌شان، می‌توانند به دور از چارچوب‌های فمینیستی و نگاه‌های متحجرانه، این بستر و زمینه را فراهم کنند و جایگاه زن و خانواده‌ی ایرانی و اسلامی را به جامعه بشناسانند.
رسانه‌ها با توجه به رسالت خطیری که در قبال دختران و زنان در کسب تجربیات دارند، با سعی و تلاش و با استفاده از سرمایه‌ها و توان‌مندی‌های خویش، می‌خواهند در این مسیر همراه دختران و زنان باشند و با آن‌ها به عرصه‌ی علم و دانش بروند و نخبگان و سرآمدان این عرصه را بشناسانند؛ سلامت آن‌ها را در کانون توجه قرار دهند و راه‌کارها و برنامه‌های حفظ سلامت را ارائه دهند؛ به ورزش دختران و زنان توجه کنند و به دنبال راه‌کارهای فرهنگی عبور از منع ورزش زنان باشند؛ به هنر بها بدهند و هنرمندان را در عرصه‌های مختلف به مردم معرفی کنند؛ به عرصه‌ی سیاست پا گذارند و بانوان فعال در این عرصه را به چالش بکشند؛ خانه و خانواده را ارج نهند و گام‌های استحکام آن را برشمارند؛ به عرصه‌ی فرهنگ قدم گذارند و ابعاد و چگونگی حجاب را بیان کنند؛ به جامعه و مناسبات اجتماعی بپردازند و سبک زندگی را محور بحث و نظر قرار دهند؛ در بعد اقتصاد و معیشت جامعه و خانواده، جایگاه دختران و زنان را تبیین کنند و زوایای استقلال مادی آنان را بررسی کنند؛ دین و دین‌داری را مطرح کرده و بدعت‌های گذارده شده را نقد کنند؛ به مقوله‌ی حقوق توجه داشته باشند و به موارد جنسیتی حقوق توجه کنند؛ تاریخ و جغرافیا را درنوردند و ابعاد تاریخی حضور زنان را در عرصه‌های مختلف بیان و تحلیل کنند؛ تفریح و سرگرمی را برای دختران و زنان واجب بشمارند و ابعاد گسترش آن را در جامعه بشناسانند و... که به زعم خود، مسیر رشد و پیش‌رفت دختران و زنان این مرز و بوم را هموار کرده و از این رهگذر، صلاح و رستگاری جامعه را تضمین کنند.
شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان و خانواده (iranwomen.org )
این شورا، یکی از شوراهای اقماری وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی است که برای ایجاد زمینههای مساعد رشد شخصیت زن و تسریع در بازیابی ارزش و کرامت انسانی و تأمین حقوق همه‌جانبه‌ی زنان بر پایه‌ی موازین اصیل اسلام و تدوین الگوهای مناسب و سیاست‌گذاری در مسائل فرهنگی و اجتماعی زنان و ایجاد هماهنگی‌های لازم تشکیل شده و از تیرماه سال 1367 کار خود را آغاز کرده است.
مرکز فرهنگی ـ پژوهشی زنان (Womencenter.ir )
این مرکز، در زمستان سال ۱۳۸۹ آغاز به کار کرده است. تمرکز محتوایی مرکز بر موضوعات زنان و خانواده بوده و فعالیت‌های مرکز بر گرد این حوزه‌ها سامان می‌پذیرد. این فعالیت‌ها در بستر اینترنت پی‌گیری شده و بناست در نهایت زنجیره‌ای از سایت‌های مختلف ایجاد شود. «ریحانه‌نیوز»، «مهربانو»، «لینک‌زن» و «زنان‌پرس» سامانه‌های دیگر این مرکز فرهنگی هستند.
سامانه‌ی ایران زنان (iranzanan.ir )
در این سامانه سعی شده است آخرین اخبار مربوط به زنان آورده شود. پی‌گیری مطالبات زنان براساس رفع تبعیض از زنان هدف اصلی «شبکه‌ی ایران زنان» است. ایجاد فرصت‌ها، توان‌مندسازی و در نتیجه، رشد و اعتلای زنان با نگرش «عدالت جنسیتی»، رصد سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری، و طرح‌های اجرایی مرتبط با آنان از دیگر اهداف است. مراکز و واحدهایی که به نام زنان فعال هستند و مراکز و پست‌هایی که جایگاه‌های حقوقی و اموال ملی‌اند در ارتباط با زنان چه می‌کنند؟ مراکز تصمیم‌گیر، تصمیم‌ساز و استراتژیک در ارتباط با زنان چه می‌کنند تا تبعیض‌هایی که زنان با آن‌ها روبه‌رو هستند رفع شود؟ شبکه‌ی ایران زنان به این موضوع‌ها توجه دارد و مهم‌تر از آن، طرح خلأ‌هایی است که باید رفع شوند.
زنان‌پِرس (zananpress.com )
پایگاه خبری ـ تحلیلی زنان‌پرس، یکی از پروژه‌های مرکز فرهنگی پژوهشی زنان است که بنا دارد به پوشش و انعکاس اتفاق‌ها و پی‌گیری موضوع‌ها در این حوزه همت بگمارد. «مدعی آن نیستیم که تمام فعالیت‌های شکل‌گرفته در این پایگاه، در ذیل گفتمان انقلاب اسلامی قرار دارد؛ اما می‌توانیم مدعی باشیم که زنان‌پرس، بنا دارد در این مسیر گام بردارد. در بسیاری از موارد، طرح مسئله را مهم‌تر از پاسخ به پرسش‌ها می‌دانیم. به نظر، بسیاری از موارد در این حوزه، برای رسیدن به پاسخ‌هایی درست، نیاز به طرح‌شدن دارند.»
مهرخانه (mehrkhane.com )
پایگاه تحلیلی ـ خبری «مهرخانه» متعلق به انجمن مردم‌نهاد ترنم اندیشه، پایگاهی است در راستای ترویج و تبلیغ گفتمان انقلاب اسلامی در حوزه‌ی زنان و خانواده.
این مجموعه تلاش می‌کند با فاصله‌گرفتن و نقد سنت‌های غلطی که بعضاً به نام اسلام بازتولید می‌شود و روی‌کردهای جدیدی که بر بستر مدرنیته روییده و ریشه در اندیشه‌های غیرالهی دارند، کلیه‌ی مباحث مرتبط با زنان و خانواده را تا حد توان پوشش دهد و امید دارد که بتواند ضمن واکاوی و بررسی مشکل‌ها از زوایای مختلف، فضایی برای گفتوگو و تضارب آرا، به دور از برچسب‌زنی و پیش‌داوری فراهم کند تا از این رهگذر، مسیرهای نو برون‌رفت از مشکل‌ها، برای اهل اندیشه پدیدار شود.
باحجاب (bahejab.com )
مجموعه‌ی فرهنگی فعال در این سامانه، قصد دارد تا با راه‌اندازی سامانه‌ی فرهنگی اطلاع‌رسانی با تولید محتواهایی نوین منطبق بر اسلام و بیانات معصومین و مقام معظم رهبری تا حد امکان فضای مجازی را در راستای عفاف و حیا پوشش داده و با تغییر نگرش افراد به حجاب، حیا و عفاف در جامعه اثرگذار باشد تا در نهایت با ارتقای سطح کیفی وکمی حجاب و حیا، باعث تشویق افرادِ باحیا و عفیف شده و افراد بدحجاب را نیز به این مهم سوق دهد.
حَورا (howra.ir )
پایگاه اطلاع‌رسانی جهادگران مجازی جامعه‌ی زنان مازندران، با نام «حَورا»، در تیرماه 91 شروع به کار کرد و بعد از تأیید نام (حَورا: زن بهشتی)، اهداف سامانه را معین کرد.
حَورا، با وظیفه‌ی اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع اخبار، بازنشر اطلاعات و نیز تولید اخبار داخلی زنان در سطح استان مازندران، در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری و پشتوانه‌ی اطلاعات و آگاهی‌های خبری تشکیل شد و خانه‌ای است برای هر زن عفیف و بااصالت با تمام مشخصاتش. حَورا، به نام تمام کسانی است که در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، عاطفی، اقتصادی، علمی، ورزشی، ادبی، بین‌المللی، ملی و... مرتبط با مسائل زنان و دختران جمع شده‌اند و روزبه‌روز به تعدادشان اضافه می‌شود.
عفاف و حجاب (effat.ir )
اهداف این سامانه، طرح جمع‌آوری نظام‌مند فعالیت‌های انجام گرفته در حوزه‌ی حجاب و عفاف، اعم از پژوهش‌ها، طرح‌ها و تولیدات فرهنگی و پاسخ‌گویی به پرسش‌های جوانان در حوزه‌های حجاب و عفاف، ازدواج، ارتباط با نامحرم، فرهنگی، اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و... است. مخاطب این طرح، شامل مدیران و پژوهش‌گران مراکز خصوصی و دولتی خواستار فعالیت در تمامی سطوح بنیادی، راهبردی و کاربری در حوزه‌ی عفاف و حجاب و هم‌چنین سایر اقشار، علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان این عرصه هستند.
بِه‌دخت (behdokht.ir )
این سامانه، سامانه‌ی دختران و زنان جوان ایرانی است، بی‌هیچ مرزی میان آن‌ها؛ یعنی هر دختر و زنی که پا به فضای سایبری می‌گذارد، سوای قومیت، نژاد، سلیقه و گرایش، مخاطب به‌دخت است.
به‌دخت می‌خواهد آینه‌ای باشد برای این‌که دختران و زنان جامعه‌مان را به تمامی نشان دهد، همان‌گونه که هستند تا دختر و زن ایرانی موقعیت و منزلت خویش را به روشنی دریابد؛ آن‌چه قیمتی است و ارج‌مند، نگاه دارد و قوت بخشد و آن‌چه برازنده نیست و ناصواب، کنار نهد و دور اندازد. رمز ماندگاری یک ملت، دختران و زنان شایسته‌اند که صلاح و سلامت جامعه را رقم می‌زنند و شور و نشاط را به همه‌ی عرصه‌های حیات فردی و جمعی ارزانی می‌دارند.
چارقد (charghad.ir )
خانه‌ای است برای دختر مسلمان ایرانی با تمام مشخصاتش؛ دختری که علی‌رغم زیاد تکرارشدن نامش و سوژه‌شدن هر روزه‌اش، هم‌چنان غریب مانده است و هیچ‌کس نمی‌خواهد آنی که واقعاً هست را به رسمیت بشناسد. نه سریال‌های تلویزیون در نمایش این شخصیت با تمام مؤلفه‌هایش موفق بوده‌اند و نه در قاب سینما آنی که واقعاً هست به تصویر کشیده شده. نه فعالان دفاع از حقوق زنان او را به درستی می‌شناسند و نه طیف‌های سنتی و مذهبی‌مان جنبه‌های امروزین اینان را در نظر می‌گیرند.
ریحانه‌نیوز (reyhanenews.ir )
موتور جست‌و‌جو و درگاه اخبار و مطالب حوزه‌ی زنان است و بنا دارد واسطه‌ای میان مخاطبان با سامانه‌ها و وبلاگ‌های مهمی باشد که در حوزه‌ی زنان و خانواده فعالیت می‌کنند.
این پایگاه، بنا دارد به آرشیو همه‌ی مطالبی بپردازد که در سامانه‌ها و وبلاگ‌های حوزه‌ی زنان و خانواده منتشر می‌شود و این امکان را در اختیار مخاطبان قرار دهد که بتوانند در میان مطالب همه‌ی سامانه‌های حوزه‌ی زنان و خانواده جست‌و‌جو کنند.
روزانه صدها مطلب در این حوزه توسط سامانه‌های مختلف منتشر می‌شود و گاه این تنوع سامانه‌ها، کار را برای مخاطبان و فعالان سخت می‌کند. ریحانه‌نیوز، بنا دارد واسطه‌ای باشد که برای مخاطبان کار را آسان‌تر کند. ریحانه نیوز، از طرح‌های مرکز فرهنگی ـ پژوهشی زنان است که چهارمین حلقه از زنجیره‌ی سامانه‌های این مرکز را تکمیل می‌کند. پیش از این، مرکز مذکور زنان، از سه سامانه‌ی خود رونمایی کرده بود: «پایگاه خبری ـ تحلیلی زنان‌پرس»، «وب‌گاه لینک‌زن» و «مطالعات زنان» سامانه‌های پیشین این مرکز هستند.
خانواده‌نیوز (khanevadenews.com )
این پایگاه در معرفی خود آورده است: «پایگاه خبری ـ تحلیلی خانواده‌نیوز با هدف اطلاع‌رسانی اخبار خانواده و حوزه‌های مرتبط و ترویج سبک زندگی دینی، به همت جمعی از طلاب و دانشجویان جوان پا به عرصه‌ی رسانه‌ای نهاد.»
خانواده‌نیوز، رسانه‌ای است که اخبار حوزه‌ی خانواده و سبک زندگی را مدنظر دارد و تلاش می‌کند حوزه‌های مرسوم خبری اعم از سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، ادبی و هنری و... را از زاویه‌ی نهاد خانواده در نظر بگیرد و به اخبار از دریچه‌ی خانواده بنگرد.
این مجموعه رسانه‌ای خصوصی، غیردولتی و فاقد هرگونه وابستگی جناحی، حزبی و گروهی است که هزینه‌های متعارف آن از محل درآمدهای شخصی شورای سردبیری تأمین می‌شود.
خانواده‌ی مطهر (motaharfamily.com )
با توجه به اهمیت و نقش خانواده که اولین نهاد اجتماعی و کارکردهای این نهاد اجتماعی است، به‌خصوص رسالت تداوم نسل و تربیت فرزندان، حضور فعال، منسجم و برنامه‌ریزی‌شده در رسیدگی به امور خانواده و تلاش برای احیای نقش و مسئولیت‌های واقعی خانواده ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. مؤسسه‌ی خانواده‌ی مطهر، یکی از نهادهای غیردولتی فعال برای تحکیم نهاد خانواده مبتنی بر اصول علم جامعه‌شناسی، ارزش‌های اسلامی، روان‌شناسی خانواده و فرهنگ ایرانی است.
حجاب‌نیوز ( hijabnews. Net )
حجاب‌نیوز متعلق به مرکز تحقیقات و طرح‌های کاربردی حجاب ریحانة‌النبی است که به همت جمعی از پژوهش‌گران حوزه، با هدف اطلاع‌رسانی اخبار حجاب و پژوهش‌های جهادی در داخل و خارج از کشور فعالیت‌های خود را در فضای مجازی آغاز کرده است. این سامانه در بخش‌های اخبار، پژوهش، دیدبان، اسوه‌ی بزرگان و مشاهیر، داستان، شبهات، ادبیات، پرسمان، گنجینه‌ی نور، فعالیت‌های مرکز، ره‌یافتگان، ادیان ملل، گالری عکس و معرفی کتاب مطالبی را ارائه می‌دهد.
کودک و مادر (Koodakomadar.com )
سایت کودک و مادر، وب‌سایتی با هدف ارتقای سطح دانش جامعه به کلیه‌ی تهدیدها، خطرها، مراقبت‌ها و سایر مواردی است که پدر و مادر امروزی برای داشتن یک کودک سالم و شاد باید در نظر بگیرند. در این سایت می‌توان مقالات، اخبار، آموزش‌ها و بسیاری دیگر از مطالب مفید در مورد دوران پیش، حین و پس از بارداری، مراقبت‌های نوزاد، تربیت کودک و هم‌چنین دپارتمان‌ها و بخش‌های تخصصی روان‌شناسی کودک، رشد کودک، آموزش اقتصاد به کودکان، کارآفرینی کودکان، تربیت خلاق کودکان، اسباب‌بازی خلاق، تشکیل خانواده، بارداری و زایمان و سایر نیازمندی‌های تخصصی کودک و مادر را یافت.
زنان و سلامت خانواده (Fha.org.ir )
انجمن سلامت خانواده‌ی ایران یک انجمن غیردولتی، غیرانتفاعی، غیرسیاسی و داوطلبانه است که در سال 1373 تأسیس شد. مأموریت این انجمن، ارتقای سطح سلامت و آگاهی و دست‌یابی به حقوق باروری برای اقشار جامعه، به‌ویژه جوانان و اقشار آسیب‌پذیر با در نظر گرفتن ارزش‌های معنوی، فرهنگی و اجتماعی مبتنی بر یافته‌های علمی روز است.
انجمن سلامت خانواده‌ی ایران، عضو رسمی فدراسیون جهانی خانواده است و در سطح ملی و بین‌المللی فعالیت می‌کند. فعالیت‌های انجمن تا سال 2014 با محوریت پیش‌گیری از بیماری ایدز، سلامت جوانان، دسترسی به خدمات بهداشتی، ترویج و اطلاع‌رسانی و سقط ایمن بوده است و برای سال‌های 2014 به بعد، تأکید بر ادغام برنامه‌های سلامتی، دسترسی به خدمات بهداشتی و بازنگری و نظارت بر فعالیت‌هاست.
مطالعات زنان (Womenstudies.ir )
وب‌گاه تخصصی مطالعات زنان، یکی از طرح‌های مرکز فرهنگی ـ پژوهشی زنان است که بنا دارد به جمع‌آوری فیش در موضوعات مرتبط با حوزه‌های مطالعاتی مرتبط با زنان و خانواده بپردازد. کتاب، مقاله‌های علمی ـ پژوهشی و علمی ـ ترویجی از منابع این پایگاه هستند. این وب‌گاه، سعی دارد راهی در تحقیق پیش پای محقق بگذارد و کمک کند زمانی را که بناست به فیش‌برداری از کتاب‌های مختلف بپردازد، به تحلیل و بررسی اختصاص داده و زمان خود را صرف اندیشه‌ورزی و دانش‌افزایی کند. هم‌چنین بنا دارد تا فیش‌هایی را که توسط مجموعه‌ی پژوهش‌گران و همراهان مرکز از منابع مختلف تهیه می‌شوند، جمع‌آوری و تدوین کرده و روی وب‌گاه قرار دهد تا این مشارکت، باعث شود حرکت شتاب گرفته و هر روز به سمت تکامل پیش رود.
پژوهش‌کده‌ی زنان الزهرا( (wrc.alzahra.ac.ir )
تبیین وضعیت مطلوب زنان با توجه به ارزش‌های اسلامی از طریق بهره‌گیری از نتایج تحقیقات و پژوهش‌های بنیادی و کاربردی، شناخت وضعیت موجود زنان در زمینههای گوناگون و ارائه‌ی راه‌کارهای اصولی و عملی برای رفع موانع، تنگناها و فراهم آوردن زمینه‌ی مناسب ارتقای جایگاه زن در جامعه از اهداف این پژوهش‌کده است.
انجام پروژه‌های بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای پیرامون مسائل زنان، براساس موازین نظری و فقهی اسلام و نقد و بررسی دیدگاه‌‌های غیراسلامی، بررسی وضعیت و مسائل زنان در زمینههای مختلف، تألیف کتب، ترجمه‌ی متون و آثار و نشریه‌های علمی و پژوهشی متناسب با اهداف پژوهش‌کده، تأسیس دوره‌ی تحصیلات تکمیلی و پژوهشی مطالعات زنان و تلاش در راستای ایجاد رشته‌های تحصیلی در این زمینه و... از دیگر اهداف پژوهش‌کده است.
مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران (cws.ut.ac.ir )
این مرکز در سه بخش پژوهشی، آموزشی و نشر تولیدات علمی، تدوین شده است که از جمله می‌توان به انجام طرح‌های تحقیقی در حوزه‌ی زنان و خانواده در سطوح ملی و بین‌المللی، برگزاری همایش‌ها و سمینارهای تخصصی، کارگاه‌های آموزشی و تربیت نیروی انسانی متخصص در سطح کارشناسی ارشد و انتشار فصل‌نامه‌ی علمی ـ پژوهشی اشاره کرد.
در بخشی از اهداف مرکز آمده است: «مسئله‌شناسی زنان در جامعه‌ی ایران، پژوهش در حوزه‌ی زنان و خانواده، کمک به گسترش و تعمیق علم با توجه به ملاحظات جنسیتی، ایجاد ارتباط مستمر بین مراکز سیاست‌گزاری در حوزه‌ی زنان با نظام آموزش عالی کشور، تبیین وضعیت زنان ایرانی و تحولات آینده، نهادینه‌سازی فرهنگ پژوهش در حوزه‌های مختلف مطالعات زنان، انجام مطالعات تطبیقی مربوط به زنان و خانواده و نقد و بررسی آرا و اندیشه‌های دینی و حقوقی است.»
فمینیسم (Feminism. Ir )
این پایگاه با شش بخش «مقالات»، «تاریخچه»، «معرفی منابع»، «مکاتب و گرایش‌‌ها»، «چهره‌ها و نظریه‌پردازان» و «مفاهیم، آموزه‌ها و تعاریف پایه» خود را معرفی کرده و می‌گوید: «پایگاه تخصصی فمینیسم، در راستای بررسی و کنکاش پیرامون نظریه‌ی فمینیستی است که در غرب شکل گرفته و مبتنی بر انگاره‌هایی است که می‌توان گفت در سراسر جهان منتشر شده و تبعات و پی‌آمدهایی برای مردم جهان دربرداشته است. لزوم پرداخت دور از حساسیت‌های غیرتخصصی به فمینیسم، مرکز فرهنگی ـ پژوهشی زنان را به سمت تأسیس و شکل‌دهی پایگاهی که به صورت خاص به این امر بپردازد سوق داد.»
تیار (Teare.ir )
این پایگاه حاوی بخش‌های اخبار شهرستان، پزشکی، کودکانه، مذهبی، ورزش بانوان، فرهنگی، خانه‌داری، مجله‌ی آشپزی و سرگرمی است. در بخش اخبار شهرستان بیش‌تر سعی دارد با معرفی زنان کارآفرین، اخبار مربوط به زنان را در شهرستان‌ها منعکس کند.
دُخت‌ایران (dokhtiran.com )
سامانه‌ی دختایران دارای بخش‌های کافه‌خبر، گزارش و مصاحبه، اخبار و تازه‌ها و یادداشت است.
زبان کودکی، سالی پر از اکتشافات و سرگرمی، چیستی و چرایی بازی با کودکان، از تخیل تا تقلید، بازی با بزرگ‌ترها ممنوع، «تفکر»، «سرگرمی» و «نشاط» پازلی برای کودکان شش تا نه سال، نقش والدین از مشارکت تا نظارت، اهمیت و ضرورت بازی با کودکان یازده تا سیزده‌ساله و کودکان و دنیای مجازی از جمله عناوین این سامانه است.
زن امروز (zanemruz.ir )
زن امروز، پایگاه خبری زنان استان خراسان جنوبی است که در بخش‌های چندرسانه، اخبار ویژه، مادرانه، یادداشت، گفتوگو، پزشک من، کدبانو و بانوان شاخص، مطالبی را آورده است.
زنان‌نیوز (zanannews.ir )
در زمینههای سیاسی، فرهنگی ـ اجتماعی، حماسه و مقاومت، ورزش، دین و اندیشه و دیگر رسانه‌ها و فصل‌نامه‌ها فعالیت دارد.
بانوان‌نیوز (banovannews.com ) و خانواده‌ی ایرانی (khanevadeirani.ir )
این دو سامانه حدود دو سال است که به‌روز نشده‌اند؛ اما در زمان فعال بودن، سعی در ارائه‌ی اخبار مرتبط با زنان و خانواده داشته‌اند.
)