علی اسلامی‌پور
کارشناس ارشد مطالعات زنان
زنان نقش مهمی در توسعه و پیش‌رفت هر کشور دارند و این مهم، بدون حضور و همراهی آنان میسر نیست و زیربنای آن، بالابردن سطح فرهنگ جامعه، به‌ویژه زنان است. نشریه‌های عمومی و تخصصی که گروه هدف‌شان زنان جامعه هستند، می‌توانند موتور محرک این توسعه باشند. ماه‌نامه‌ی پیام زن، از جمله نشریه‌های معدودی است که در عرصه‌ی زنان فعالیت دارد و تلاش‌های خوبی در زمینه‌ی شکوفایی و خودباوری زنان انجام داده است که قابل‌تقدیر است.
مدتی بود در این فکر بودم که ماه‌نامه‌ی «پیام زن» چه اثری بر جامعه‌ی زنان داشته است؟ مخاطبان اصلی این ماه‌نامه چه نظری راجع به آن دارند؟ پاسخ این پرسش مهم بود که بدانم آیا زنان از محتوای این ماه‌نامه راضی هستند یا خیر؟ در همین اندیشه بودم که روزی این ایده به ذهنم خطور کرد تا نمونه‌ای از مشترکان و مطالعه‌کنندگان این ماه‌نامه را بررسی و درباره‌ی آن مطالعه کنم.
از آن‌جا که در کمیته‌ی امداد امام خمینیq سیرجان، شاغل هستم با گروه 47 نفره از زنان و پرسنل امداد که در طرح آموزش خانواده، مشترک ماه‌نامه «پیام زن» هستند، آشنایم. تصمیم گرفتم طی مصاحبه و نظرسنجی از این گروه 47 نفره (جامعه‌ی نمونه آماری) به نتایجی برسم تا بتوانم به پرسش‌های طرح شده پاسخ بدهم. امید است خوانندگان عزیز از آن بهره‌ی لازم را ببرند!
مهارت ارتباطی زوج‌های جوان را آموزش دهید
طاهره 37ساله، دارای مدرک کارشناسی علوم اجتماعی، از پرسنل مددکار در کمیته‌ی امداد سیرجان است. او می‌گوید: «من به‌خاطر رشته‌ی شغلی‌ام با خانم‌های مددجوی زیادی سروکار دارم؛ ولی به وضوح احساس کردم مددجویانی که در طرح آموزش خانواده، ماه‌نامه‌ی پیام زن را مطالعه کرده‌اند، از نظر روحی و توان‌مندی در سطح بالاتری هستند و امکان پیش‌رفت و هماهنگی بیش‌تری با برنامه‌های امداد دارند. من هم این ماه‌نامه را مطالعه می‌کنم. طرح روی‌جلد، رنگ و مطالب ماه‌نامه، بسیار جذاب است و معتقدم اثر زیادی در خودباوری زنان دارد. به عقیده‌ی من، مهم‌ترین عامل فقر در خانواده‌ها، به‌ویژه خانواده‌های زنسرپرستِ تحت حمایت امداد، نداشتن مدیریت دخل‌وخرج و مصرف خانوار است. پیشنهادم این است که ماه‌نامه در این‌باره آموزش‌های لازم را در قالب مطالب، بیاورد. از طرف دیگر، افزایش درصد طلاق بین زوج‌های جوان، یکی از مشکل‌هایی است که من از نزدیک آن را لمس کرده‌ام. فکر می‌کنم مطالبی در این‌باره - مانند مطلبی که در شماره‌های قبلی با عنوان «مهارت ارتباطی زوج‌های جوان» چاپ شده بود - بسیار آموزنده و مفید باشد و در آموزش زوج‌های جوان، اثر بگذارد. به بیان دیگر، بتوانیم قدمی در استحکام بنای خانواده برداریم. تهاجم فرهنگی در خانواده‌ها مشکل‌های زیادی به‌وجود آورده و یکی از عوامل فراوانیِ طلاق است. دست‌اندرکاران پیام زن باید الگوی اسلامی- ایرانی سبک زندگی را با استفاده از مطالب و داستان‌های جذاب به خانواده‌ها آموزش دهند تا شاهد نتایج مفید آن باشیم. در پایان، از همه‌ی زحمت‌کشان عرصه‌ی زنان تقدیر و تشکر می‌کنم.»
رابطه‌ی من و مادرم دوستانه شده است
سیمین 33ساله، دیپلم رشته‌ی ادبیات، مددجوی تحت‌حمایت کمیته‌ی امداد امامq و از مداحان اهل‌بیت است. وی می‌گوید: «از زمانی که این ماه‌نامه را می‌خوانم، احساس می‌کنم دیدگاه و ذهنم بازتر شده است و معتقدم که زنان هم می‌توانند همانند مردان پیش‌رفت کنند. به اشعاری که در زمینه‌ی اهل‌بیت چاپ می‌شود علاقه‌مندم و از آن‌ها در مداحی‌ها و مراسم مذهبی استفاده می‌کنم. نکته‌ی جالب درباره‌ی اثر این ماه‌نامه، این است که با مادرم ارتباط زیادی نداشتم و بسیاری از حرف‌هایم را با او در میان نمی‌گذاشتم؛ ولی بعد از مطالعه‌ی یک مطلب - در شماره‌ی شهریور امسال، با عنوان «رابطه‌ی من و مادرم دوستانه نیست» - تحول بزرگی در خودم احساس کردم. اکنون ارتباط صمیمانه‌تری با مادرم دارم که مرهون این ماه‌نامه است. امید است هر روز شاهد پیش‌رفت این ماه‌نامه‌ی خوب باشیم. از نقاط مثبت دیگر این ماه‌نامه، تأکید بر شعائر دینی و اسلامی- ایرانی است؛ به شکلی که سبک اسلامی و ایرانی را تقویت می‌کند.»
درباره‌ی حقوق زنان اطلاع‌رسانی کنید
خدیجه 27ساله، کارشناس حقوقی دادگستری و از فرزندان مددجوی تحت‌حمایت امداد است و در مشاوره‌های حقوقی مددجویان با امداد همکاری دارد. او می‌گوید: «مطالب جذاب و خوبی برای زنان در این ماه‌نامه وجود دارد که به‌یقین در زندگی و طرز فکر آنان، اثری مثبت می‌گذارد؛ ولی چون من از نزدیک با مشکل‌های حقوقی خانم‌ها برخورد دارم، پیشنهاد می‌کنم درباره‌ی قوانین و حقوق خانم‌ها اطلاع‌رسانیِ بهتری شود؛ چون هنوز زنان زیادی - به‌ویژه اقشار کم‌درآمد جامعه - هستند که به بسیاری از حقوق‌شان واقف نیستند و گاهی به آن‌ها ظلم و تعدی می‌شود. بهتر است در بحث حقوق و وظایف اعضای خانواده در قبال هم‌دیگر، اطلاع‌رسانی شود. درباره‌ی طراحی ماه‌نامه، رنگ، طرح‌جلد و عکس‌ها باید بگویم اگر عکس‌های طبیعی‌تر و بهتری از زندگی روزمره‌ی زنان در مناطق مختلف کشور استفاده شود، جذاب‌تر است!»
خودم را بهتر شناختم
طیبه 32ساله، دیپلم و از مددجویان تحت‌حمایت امداد، می‌گوید: «دو سال است ماه‌نامه‌ی پیام زن را به‌طور مرتب و ماهیانه، بااشتیاق می‌خوانم؛ چون باعث‌شده بیش‌تر خودم را بشناسم و شأن و منزلت یک زن را درک کنم. با برادرم اختلاف داشتم و قهر بودم؛ ولی الآن با توجه به تغییر نگرشی که این ماه‌نامه برایم پیش‌آورد، هیچ کدورتی با برادرم ندارم و با هم ارتباط صمیمی‌تری داریم. مطالب روان‌شناسی این ماه‌نامه بسیار خوب است؛ ولی پیشنهاد می‌کنم مطالب، خودمانی‌تر و ساده‌تر، با مثال مطرح شوند تا برای همگان قابل‌استفاده باشد. موضوع دیگر این‌که در بحث سلامت و بهداشت زنان هم، مطالب آموزنده و خوبی چاپ شده که به‌طور قطع همه‌ی زنان از آن استفاده‌ی می‌کنند.»
در طراحی جلد از رنگ‌های گرم و شاد استفاده کنید
سحر 27ساله، کارشناس ارشد رشته‌ی مطالعات زنان از پرسنل امداد و مشاور مددجویان است. او می‌گوید: «خوش‌حالم ماه‌نامه‌ای با عنوان «پیام زن» به موضوع زنان اختصاص یافته و مسائل مربوط به این عزیزان را پی‌گیری می‌کند؛ این نشان‌دهنده‌ی ارزش‌دادن به مقام زن در اجتماع است. من به‌طور مرتب این ماه‌نامه را مطالعه می‌کنم. مطالب مربوط به زنان موفق در عرصه‌های مختلف علمی، ورزشی، هنری و... برایم جذابیت خاصی دارد و معتقدم همه‌ی زنان با خواندن این مطالب، روحیه‌ای مضاعف می‌گیرند. درباره‌ی طراحی ماه‌نامه، چندان موافق نیستم؛ چون همیشه از رنگ‌های سرد استفاده می‌شود. در مجموع، طراحی نشریه، شادابی و جذابیت لازم را برای زنان ندارد. پیشنهاد می‌کنم در طراحی جلد از رنگ‌های گرم و شاد استفاده و عکس‌های زنان موفق روی جلد چاپ شود. موضوع آخر، این‌که دوست دارم زندگی زنانی چاپ شود که انحراف‌هایی در زندگی داشته‌اند و سپس با تغییر در زندگی و طرز فکر خویش، موفق شدند زنانی الگو شوند. این می‌تواند اثرگذاری بیش‌تری داشته باشد.»
تحولی در دنیای زنان خانه‌دار ایجاد کنید
بتول 25ساله، مربی آموزش خانواده است و با امداد همکاری می‌کند. او می‌گوید: «مرتب، مطالب پیام زن را مطالعه و پی‌گیری می‌کنم و معتقدم این ماه‌نامه برای زنان خانه‌دار بسیار مفید است؛ چون باعث می‌شود، آنان از تحول‌های دنیای زنان و اجتماع آنان باخبر شوند و برای‌شان ایجاد انگیزه شود که در خانه به کارهای هنری یا صنایع دستی بپردازند یا در سالن‌های ورزشی ویژه‌ی خانم‌ها رشته‌ی ورزشی مورد علاقهی خود را انجام دهند؛ تا از خمودگی و محدودشدن فاصله بگیرند. برخی زنان خانه‌دار، به علت بی‌تحرکی و عدم‌حضور در اجتماع افسرده‌اند؛ لذا لازم است پیام زن برای زنان خانه‌دار هم برنامه داشته باشد. پیشنهادی هم داشتم که مجله از حالت علمی و اجتماعی کمی هم به سمت سرگرمی متمایل شود؛ برای مثال، هر ماه یک جدول، زندگی یک هنرپیشه، دانستنی‌های علمی و... اضافه کنید.»
آگاهی بهداشتی زنان را بالا ببرید
صدیقه 32ساله، دیپلم از مددجویان تحت حمایت امداد، می‌گوید: «من علاقهی زیادی به مطالب این ماه‌نامه دار؛ به‌ویژه مطالب مربوط به بهداشت و سلامت زنان و معتقدم اطلاع‌رسانی درباره‌ی عوامل زمینه‌سازِ سلامت زنان در جامعه، می‌تواند بسیار مفید باشد. زنان، مسئولیت و مدیریت خوراک و تغذیه‌ی اعضای خانواده را دارند و می‌توانند با تغذیه‌ی سالم، سلامت آن‌ها را فراهم کنند. هر زمان ماه‌نامه‌ی پیام زن را به خانه می‌آورم، مادرم از من می‌خواهد قسمت‌های بهداشتی و تغذیه را برایش بخوانم. هم‌چنین مطالبی که درباره‌ی امامان معصومf و زندگی آنان چاپ می‌کنید بسیار عالی و آموزنده است.»
سخن پایانی
اگر در بحث عناوین نشریه‌های کشور و تحلیل محتوای آن‌ها کنکاش کنیم، می‌بینیم که متأسفانه سهم زنان در این قضیه بسیار کم‌تر از مردان است و نشریه‌های بسیار معدودی به‌طور تخصصی در حوزه‌ی زنان فعالیت و قلم‌فرسایی می‌کنند؛ ولی در میان آن‌ها پیام زن نقش مهم و ارزنده‌ای دارد که دیدگاه خوانندگان این نشریه دلیل این مدعاست.
با توجه به مصاحبه‌ها و نظرسنجی که از بین این گروه 47نفره از خوانندگان ماه‌نامه‌ی «پیام زن» ـ یک جامعه‌ی آماری ـ داشتم به این نتیجه رسیدم که بیش‌ترین درصد رضایت و علاقه - قریب به 95 درصد خوانندگان - به مطالب داستانی، 70 درصد مطالب روان‌شناسی و سلامت، 65 درصد مصاحبه با زنان موفق و نمونه و 45 درصد مطالب تربیت فرزند است. درباره‌ی طرح روی‌جلد و عکس‌ها هم، 85 درصد جذابیت طراحی را تأیید کردند. در مجموع، ماه‌نامه‌ی «پیام زن» بازخورد خوبی در میان زنان داشته است و نقش مهمی در توان‌مندسازی و خودباوری زنان ایفا می‌کند.
امید است با استفاده از این بازخوردها و پیشنهادها شاهد رشد این ماه‌نامه‌ی تخصصیِ زنان باشیم!
)