مترجم: پرنده افشاری
کارشناس ارشد مدیریت
ممکن است بسیاری از افراد توجه نداشته باشند؛ اما هوایی که هر روز تنفس می‌کنیم، با باکتری‌ها، ویروس‌ها، کپک‌ها و مواد سمّی بی‌شماری آلوده است و به‌طور کلی، همه‌روزه در محل کار، خانه و حتی بیرون از خانه در معرض آن‌ها هستیم. خوش‌بختانه در مواقعی، در محل‌هایی هستیم که خوب تهویه می‌شوند و هوا به‌راحتی جریان دارد و به خارج‌شدن ذره‌های مضر در هوا کمک می‌کند! اما وقتی تهویه‌ی هوا خوب انجام نمی‌شود یا به‌طور ناقص انجام می‌شود، چه اتفاقی روی می‌دهد؟
واقعیت آن است که تهویه‌ی ناقص هوا در ساختمان‌ها، اثر مخربِ حیرت‌آوری بر سلامتی ساکنان دارد. هوای کهنه و راکد، نه‌فقط مشکل‌های آنی را برای کسانی که در داخل این محل‌ها، کار یا زندگی می‌کنند ایجاد می‌کند، بلکه می‌تواند باعث زیان‌هایی درازمدت برای جامعه گردد؛ در ضمن عدم‌تهویه‌ی محیط، عامل ایجاد خسارت‌هایی برای خود ساختمان‌ها نیز می‌گردد.
چگونگی اثر محیط خانه بر سلامتی
خانه، پناه‌گاه امن و مقدس برای همه است؛ جایی که باید در آن احسان امنیت، سلامت و آرامش باشد. متأسفانه گاهی بیش‌تر افراد متوجه می‌شوند که خانه‌ی آن‌ها، پناه‌گاهی واقعی که انتظارش را دارند، نیست! بلکه مکانی است که باعث ایجاد مشکل‌هایی برای سلامتی آن‌ها می‌شود؛ البته مشکل‌های نامحسوس. وقتی مکانی تهویه‌ی مناسب نداشته باشد، معضل‌هایی می‌تواند در آن‌جا بروز کند که عبارت‌اند از:
بالارفتن رطوبت
وقتی هوا جریان نداشته و راکد بماند، رطوبت زیاد می‌شود و مشکل‌های جدی پدید می‌آورد. این رطوبت، در اثر بخار آب‌گرم یا حتی وقتی خانه به اندازه‌ی کافی گرم نشود، پدید می‌آید. وقتی میزان رطوبت بالا برود، می‌تواند به ساختمان صدمه بزند یا عامل آلودگی‌های زیست‌شناختی مانند باکتری‌ها، انگل‌ها، ویروس‌ها، کپک‌ها و از همه بدتر، محل زندگی و تکثیر حشره‌ها و جانواران موذی نظیر پشه، مگس و انواع سوسک‌ها شود.
انباشت گرد و غبار
همه‌روزه، پوست ما در معرض گرد و غبار هواست. متأسفانه وقتی هوا جریان نداشته و ساکن باشد، گرد و غبار معلق در هوا، وارد ریه‌ها و باعث گرفتاری‌های بیش‌تر می‌شود! وقتی در چنین محیطی تنفس می‌کنیم، این سموم و بخارها، باعث سرفه‌های مداوم، عفونت‌ها و تحریک چشم و بینی و حتی آلرژی می‌شوند.
هجوم مواد آلوده‌کننده‌ی زیست‌شناختی
مواد آلوده‌کننده‌ی زیستی با توجه به بالارفتن رطوبت، بیش‌تر آسیب می‌رسانند.
خستگی، ناراحتی و تحریک‌پذیری: این‌ها نشانه‌های بعدی هستند و ناشی از مشکل‌های خواب، یعنی سردرد، ناراحتی‌های تنفسی و بیماری هستند.
سردردها: سردردها چه ملایم و کوتاه‌مدت باشند یا وحشت‌ناک و طولانی‌مدت، اغلب بعد از بیدارشدن، احساس می‌شوند. سردردها، یا علائم دوم هستند که در اثر کم‌خوابیدن یا نداشتن خواب آرام ایجاد شده‌اند، یا علامت اولیه که در نتیجه‌ی تحریک‌پذیری و آشفته‌شدن، به‌خاطر آلودگی هوا حادث می‌شوند.
مشکل‌های تنفسی: اغلب مشکل‌های تنفسی، نظیر عفونت‌های دستگاه تنفس، ذات‌الریه، سرماخوردگی آنفلوآنزا و برونشیت، انواع بیماری‌هایی هستند که برای کسانی که در محیط‌های تهویه‌نشده و آلوده زندگی می‌کنند، ممکن است پیش آید.
کیفیت هوای محل زندگی‌مان را بهبود بخشیم
از آن‌جایی که احتراز از زهرآبه‌ها (توکسین‌ها) و دیگر مواد آلوده‌کننده، هنگامی که در خارج از خانه یا در محل کار هستیم امکان‌پذیر نیست؛ باید سعی کنیم کیفیت هوای درون خانه و در حقیقت مکان امن‌مان را ارتقا بخشیم. اگر دچار آسم یا هر بیماری تنفسی دیگری هستید، ضروری است که حتماً در پیِ تمیزکردن و تهویه‌ی هوای منزل باشید و اگر در حال حاضر مشکلی ندارید، باید توجه داشته باشید که در آینده گرفتار نشوید. سعی کنید همیشه از هوای تازه، مطبوع و جان‌بخش با تنفس‌کردن در محیط سرشار از هوای تمیز استفاده کنید. برای بهترکردن کیفیت هوای منزل، باید روی چندکار تمرکز کنید.
بازگذاشتن درها و پنجره‌ها: اگر در طی روز بتوانید چند ساعتی در و پنجره‌های روبه‌روی هم را باز بگذارید، جریان هوا به برطرف‌شدن رطوبت و خارج‌شدن قسمتی از آلودگی‌های هوا کمک می‌کند.
تصفیه‌کننده‌ی هوا: تصفیه‌کننده‌ی هوا، ابزاری جالب و ابتکاری است که می‌تواند به شکل یک پنکه‌ی کوچک یا به اندازه‌ی یک دستگاه تهویه‌ی مطبوع، استفاده شود. این تصفیه‌کننده‌ها می‌توانند تمام هاگ‌ها، کپک‌ها و گرده‌های داخل هوا را فیلتر کرده و از محیط خارج کنند. علاوه بر آن، تمام ذره‌های مضر در هوا، از قبیل مواد شیمیایی، دود سیگار و بوی رنگ با این وسیله از محل خارج می‌شود.
دفع‌کننده‌ی رطوبت: اگر در مناطق گرم‌تر یا در کنار دریا زندگی می‌کنید، استفاده از یک دستگاه دفع‌کننده‌ی رطوبت، به‌طور چشم‌گیری هوای خانه را بهتر می‌کند. رطوبت این مناطق می‌تواند حتی برای خود ساختمان، رنگ‌آمیزی، کاغذدیواری‌ها و اثاثیه نیز مشکل‌ساز باشد و در ضمن موجب تکثیر کپک‌ها شود.
چند روش مختلف هست که با آن‌ها می‌توان هوا را تصفیه کرد. یکی از آن‌ها ضدعفونی‌کردن از طریق ترمودینامیک و سوزاندن و از بین بردن توکسین‌ها و مواد آلوده‌کننده‌ی زیستی و روش دیگر، استفاده از تشعشع‌های فرابنفش با استفاده از لامپ‌های فرابنفش است.
پنکه‌ها: پنکه، نقش مؤثری در بهبود کیفیت هوا بازی می‌کند؛ چون از انباشته‌شدن آلوده‌کننده‌ها جلوگیری کرده و با به جریان‌انداختن هوا، محیط زندگی مطبوعی ایجاد می‌کند. دستگاه‌های تهویه‌ی سقفی، از آن نوع که در حمام یا آشپزخانه استفاده می‌شود، نیز با بیرون‌کشیدن هوا از درون ساختمان، مانع جمع‌شدن مواد آلوده‌کننده در محیط می‌شود.
اگر در خانه‌ی شما کودکانی زندگی می‌کنند یا مشکل‌هایی از نظر سلامتی دارید، هوای آلوده‌ی منزل می‌تواند مسائل جدی‌تری را رقم بزند. تهویه‌ی نامناسب، مشکلی است که اکثر ساکنان منازل با آن درگیر هستند؛ به هر حال، تعدادی از آن‌ها متوجه اهمیت این موضوع شده‌اند و می‌دانند که عدم کیفیت هوا، چه اثرهایی بر سلامتی افراد دارد. از سردردها و سرفه‌های مداوم گرفته تا مشکل‌های طولانی‌مدت، نظیر آسم و بیماری‌های ریوی.
برای سالم نگه‌داشتن خود و خانواده و بهبود کیفیت زندگی، درون خانه از ترکیب پنکه، هواکش، تصفیه‌کننده و دفع‌کننده‌های رطوبت استفاده کنید و از بازکردن درها و پنجره‌ها در طی روز غافل نشوید.
منبع:
Natural Health
نوامبر 2014
)