پرنده افشاری
کارشناس ارشد مدیریت
امروز خوشبختانه یا متأسفانه، داشتن چهرهای شاداب و بشاش، برای اثرگذاری بر دیگران در برخورد اول، امری ضروری است و بهطور کلی، اعتمادبهنفس را زیاد میکند! به هر حال، داشتن پوستی خوب و سالم، ـ بهویژه وقتی دائماً با استرس در خانه، محیط کار یا حتی مدرسه و دانشگاه درگیر هستیم و علاوه بر همهی اینها، هوای آلوده و سرشار از مواد سمی گوناگون و عادتهای غذایی داریم ـ کاری سخت، دشوار و پُرزحمت است.
از آنجا که بهتنهایی نمیتوان با استرسهای گوناگون، آلودگیهای محیطی و دیگر عواملی که مقابله با آنها خارج از توان ماست، برخورد کرد، تنها کاری که میتوان انجام داد، تغییردادن و بهبود شرایط تغذیهای است. بهبود شرایط تغذیه، بهمعنای استفاده از مواد غذایی گرانقیمت یا مکملهای غذایی گوناگون نیست؛ حتی مراجعه به پزشک یا متخصص تغذیه نیز در بسیاری از موارد ضروری نیست. تنها کافی است با ویتامینها و مواد معدنی لازم آشنا شوید تا ببینید چهقدر راحت میتوان آنها را در دور و بر خود و در میان سبزیها و میوهها و دیگر مواد غذایی پیدا کرد. درمییابید که چگونه مدام با آنها سر و کار دارید، بدون آنکه با ماهیت و خواص آنها آشنا باشید. با مصرف این ویتامینها و مواد معدنی در غذای روزانه، میتوانید سلامتی و شادابی پوست خود را بهدست آورید.
ویتامین A
این ویتامین هم برای ترمیم بافت پوست و هم درمان مشکلهای پوستی، نظیر خشکی و تیرگی رنگ پوست، چروک، آکنه (غرور جوانی)، لکههای قهوهای و چروکهای ریز ضروری است. ویتامین A را بهراحتی در غذاهایی، نظیر شیر، تخممرغ، جگر، هویج و سبزیهای برگدار میتوان یافت. با اینکه بیشتر مردم میتوانند ویتامین A را بهاندازهی کافی از غذاهای روزانه دریافت کنند، مکمل آن نیز میتواند برای آنهایی که از کمبود ویتامین A رنج میبرند، انتخاب خوبی باشد؛ برای مثال، مقدار مجاز توصیهشده (RDA) برای افراد مختلف، متغیر است که باید هنگام مصرف در نظر داشت. مقدار مجاز برای کودکان نه تا سیزدهسال، 600میلیگرم در روز و برای بزرگسالان، زنان 700میلیگرم و مردان 900میلیگرم، توصیه شده است. توجه داشته باشید که مقداری از این ویتامین در غذای مصرفی روزانه هست؛ بنابراین، باید مقدار مکمل لازم، کمتر از مقدار توصیهشده باشد. مصرف بیش از حد این ویتامین، میتواند مشکلهایی برای کبد ایجاد کرده یا باعث درد مفاصل، استفراغ، سرگیجه و سردرد شود.
کسانی که آکنه (غرور جوانی) یا مشکلهای پوستی دیگری دارند، میتوانند از رتینول (یکی از فرآوردههای ویتامین A که جزء داروهای مجاز بیماریهای پوستی است) استفاده کنند.
ویتامین B
ویتامین Bکمپلکس، شامل ویتامینهای محلول در آب، شامل B1، B2، B3، B5، B6، B12 است. ویتامین Bکمپلکس، بهویژه برای آنهایی که میخواهند پوستی درخشان و سالم داشته باشند، ضروری است. هر یک از انواع ویتامین B نقش متفاوتی در سالمنگهداشتن پوست، ایفا میکنند؛ مثلاً ویتامین B1 گردش خون را بهبود میبخشد و پوستی درخشان به ارمغان میآورد. ویتامین B2 برای رشد متوازن و نرمال سلولهای عصبی مفید است. ویتامین B3 کمک میکند تا پوست، اکسیژن لازم را ـ که مانع از بروز آکنه است ـ بهدست آورد. از طرف دیگر، ویتامین B12 در حفظ سلولهای قرمز خون ـ که نیاز ضروری برای طراوت و خوشرنگشدن پوست هستند ـ اثرگذار است.
ویتامین Bکمپلکس را میتوان از منابع غذایی مختلف بهدست آورد. مواد غذایی سرشار از ویتامین B1 عبارت است از: زردهی تخممرغ، مغزها و کشمش. غذاهای انباشته از ویتامین B3 کلم بروکلی، هویج و گوجهفرنگی هستند. اگر در اثر کمبود ویتامین B دارای پوستی لکلکی و پر از جوش هستید، میتوانید از مکملهای ویتامین Bکمپلکس علاوه بر غذاهای ذکرشده کمک بگیرید تا مانع از بروز عوارض پوستی شده یا در درمان آن یاریتان کند. مکملهای ویتامین Bکمپلکس اگرچه بیخطر هستند، زیادهروی در مصرف آنها، ممکن است گاهی اثرهای جانبی داشته باشد، مثل قرمزی پوست یا بثورهای جلدی.
ویتامین C
این ویتامین را بیشتر به خاطر آنتیاکسیدانی آن میشناسند که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و با رادیکالهای آزاد که باعث چین و چروک و افتادگی و شلشدن پوست میشوند، مبارزه میکند. در ضمن ویتامین C به جلوگیری از بروز آکنه و کمکردن اثرهای تابش خورشید بر پوست نیز کمک میکند. ویتامین C را میتوان از میوههای ترش نظیر لیموترش، پرتقال و میوههای دیگر مثل خیار، کیوی، توتفرنگی و سبزیهایی نظیر، کلم بروکلی و گوجهفرنگی نیز دریافت کرد.
علاوه بر منابع غذایی، از مکملهای ویتامین C برای استفادهی بیشتر از خواص آن نیز میتوان استفاده کرد. مقدار توصیهشده بین 500 تا 1000 میلیگرم در روز است. باید توجه داشت که مصرف مقدار بیش از آنچه توصیه شده است، میتواند موجب ناراحتی معده شود. ویتامین C را میتوان از طریق استفاده از کرمهای جلدی یا مرطوبکنندهها ـ که بدوننسخه نیز بهفروش میرسند ـ دریافت کرد.
ویتامین E
این ویتامین نیز، مانند ویتامین C آنتیاکسیدانی شناخته شده است که استفاده از آن، برای سلامت پوست ضروری است. ویتامین E با رادیکالهای آزادِ تولیدشده با عوامل مختلف، از جمله اشعههای فرابنفش و آلودگی هوا مبارزه میکند و به نوبهی خود، مانع پیری زودرس میگردد. منابع غذایی ویتامین E عبارت است از: زردآلو، بادامزمینی، تخممرغ، روغن زیتون، سبزیهای دارای برگ سبز و جوانهی گندم. برای داشتن پوستی صاف و نرم میتوان از کرمهای مرطوبکننده، لوسیون یا ضدآفتابهای غنیشده با ویتامین E استفاده کرد.
ویتامین K
ویتامینی محلول در چربی است که فواید بسیاری برای پوست دارد. این ویتامین برای کمکردن مشکلهای پوستی، از قبیل تیرگی دور چشم کارساز است. این ویتامین برای استفادهی موضعی به شکل کرم، ژل و سرم برای برطرفکردن سوختگیها، کبودی، اثر زخم، ترکهای روی پوستِ ناشی از بارداری و رگهای عنکبوتی (رگهای بسیار ظریف قرمز، آبی یا بنفش که اغلب روی ساق پا یا رانها مشاهده میشود) نیز استفاده میگردد. ویتامین K را میتوان از طریق مصرف کلم بروکلی، کلم دکمهای و سبزیهای با برگ سبز، تأمین کرد.
سلنیوم
مادهای معدنی است که در مقابل رادیکالهای آزاد مضر، از سلولهای پوست مراقبت میکند. سلنیوم را میتوان بهطور طبیعی از مواد غذایی، نظیر مغزها بهویژه مغز گردو، ماهیهای تازهی آبهای شور، مانند ماهی تن، حبوبات، گوشت قرمز، تخممرغ و جوانهی گندم دریافت کرد. در ضمن، سلنیوم بهخاطر خاصیت ضدپیری شهرت دارد؛ چون این مادهی معدنی خاص، در مقابل نور خورشید، خاصیت قابلارتجاعی پوست را حفظ میکند.
سلنیوم برای برطرفکردن آکنه نیز مفید است. این مادهی معدنی در کرمها، شیرپاککنها و پمادها بهکار برده میشود. توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازهی سلنیوم، باعث بروز بیماری دیابت، پایینافتادن فشار خون، ریزش مو و مشکلهای عصبی میشود. برای جلوگیری از این عوارض، نباید بیش از مقدار توصیهشده، یعنی 55 میلیگرم در روز برای افراد بالاتر از چهاردهسال، مصرف شود.
روی
مادهی معدنی مهمی است که به ترمیم بافتهای آسیبدیده کمک کرده، جراحتهای پوستی را درمان و آکنه را برطرف میکند. روی، مانند ویتامین C دستگاه ایمنی بدن را بهبود میبخشد. غذاهای غنی از روی، عبارتاند از: فرآوردههای لبنی، نظیر (پنیر، شیر، ماست و کشک) تخممرغ، کرهی بادامزمینی و گوشتهای قرمز. مکملهای روی به شکل قرص و کپسول، باعث برطرفشدن قرمزی پوست و صاف و نرمشدن آن میشوند.
منابع:
Natural Tealth نوامبر 2014
Web med.com
Preventhon.com