سونامی سالمندی

سال‌هاست که دربارۀ نرخ پایین باروری در کشور صحبت می‌شود؛ اما این روزها برای چندمین‌بار، زنگ خطر جدی این بحران به صدا درآمده است. خیلی‌ها اولین علت تغییر الگوی فرزندآوری را شرایط اقتصادی می‌دانند؛ اما براساس پژوهش‌ها، چنین علتی نمی‌تواند انگیزۀ اصلی باشد؛ چراکه براساس این پیش‌فرض، خانواده‌های متمول‌تر باید فرزندان بیشتری داشته باشند؛ اما هر کجا خانواده‌های متمول‌تر ساکن هستند، جمعیت کمتر و نرخ فرزندآوری پایین‌تر است. هرچند عوامل اقتصادی در این زمینه مؤثرند، این نمی‌تواند نخستین علت باشد. سبک زندگی، رفاه‌طلبی افراطی، ازدواج‌های دیرهنگام، بالارفتن نرخ تجرد و طلاق، افزایش سقط و دادن اطلاعات غلط دربارۀ شرایط کشور به مردم که بسیار هم حائز اهمیت است می‌توانند عوامل اصلی این معضل باشند. این روزها همچنان در مطب‌ها، به خانواده‌ها می‌گویند که سنین باروری 20 تا 35 سال است؛ در حالی که از لحاظ علمی کاملاً غلط است. «صالح قاسمی»، پژوهشگر و نویسندۀ کتاب «جنگ جهانی جمعیت» می‌گوید: «براساس گزارش منتشرشده در مجلۀ «بریتیش مدیکال» که یک مجلۀ معتبر علمی‌ست، داده‌های پزشکی سن باروری زنان را از 17 تا 40 سال، در اوج آمادگی اعلام می‌کند؛ اما در کشورها ما پس از سه سال از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت، همچنان اطلاعات غلط به مردم داده می‌شود. اگر فکری برای رفع مشکلات این‌چنینی نشود، باید به‌زودی منتظر پدیده‌ای به نام «سونامی سالمندی» باشیم.

دختر پرافتخار ایرانی‌ها

«کیمیا علیزاده»، دختر پرافتخار کشورمان، در حالی نوزده‌سالگی را به پایان برد که در بیمارستان بستری بود. انتشار خبر بیماری و برخی شایعات، باعث شده تا مردم ایران نگران شرایط دختر قهرمان خود باشند. پزشک معالج کیمیا می‌گوید: «خوشبختانه آزمایش‌ها و MRI کیمیا مشکلی نداشت و پیشرفت خوبی در علائم بالینی شاهد بودیم! ما به نوعی بیماری عصبی ـ عضلانی مشکوک بودیم که معمولاً در زمینۀ بیماری‌های ویروسی اتفاق می‌افتد؛ اما نگرانی خاصی نیست و با ادامۀ کارهای درمانی، علیزاده حداکثر تا اوایل هفتۀ آینده، از بیمارستان مرخص خواهد شد. او باید تحت درمان باشد؛ اما نیازی به بستری‌شدن نیست.» این روزها بهتر است به‌جای اعتماد به شبکه‌های مجازی و دامن‌زدن به شایعات، به خواستۀ کیمیا عمل کنیم. او می‌گوید: «شرایط من رو به بهبود است و می‌خواهم که خیلی زود خوب شوم و به دعای مردم، زودتر خوب می‌شوم.»

مثل یک بمب ساعتی

سال‌ها پیش، «چاقی» فضیلت شمرده می‌شد و نشانۀ ثروتمندی و رفاه بود؛ اما این فضیلت، این روزها بلای جان ایرانی‌ها شده است.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که یک ـ چهارم زنان، یعنی 24.1 درصد چاق هستند؛ همچنین یک ـ سوم، یعنی 60 درصد آنان اضافه‌وزن دارند. 13.8 درصد مردان نیز چاق و بیش از یک ـ سوم آنان اضافه‌وزن دارند. میزان چاقی در کشور، بیش از پنج برابر شده و در حال حاضر، یازده‌میلیون فرد چاق در کشور داریم. طبق بررسی جهانیِ چاقی در 195 کشور دنیا، کشور ما در سنین بزرگ‌سالان وضعیت خوبی دارد و کشوری چون مصر، چاق‌ترین کشور جهان است؛ ولی در سنین زیر 20 سال، وضعیت خوبی نداریم؛ ‌طوری که 19 درصد دختران و پسران ما چاق هستند. متخصصان تغذیه با بررسی سیزده نوع نان، اعلام کردند که بهترین نان سنگک است؛ البته نه به‌دلیل سبوس آن، بلکه به‌علت خوب پخته‌شدن. بدترین نان‌ها نیز، نان‌های باگت با خمیر بسیار زیاد است. چاقی، علت 17 درصد از مرگ‌ومیر کشور است‌. با این آمار (چاقی افراد زیر بیست سال)، طی ده سال آینده بمب ساعتی چاقی در کشور ما منفجر شود.

صدکلمه‌ای‌ها

بیمۀ شاغلان بی‌مزد

زنان خانه‌دار، شاغلان بی‌مزدی هستند که با ایفای نقش همسری و مادری، در پیشرفت جامعه مؤثرند. به‌تازگی برای حفظ بنیان خانواده، مجلس مصوبه‌ای را در برنامۀ ششم توسعه قرار داده که براساس آن، زنان خانه‌دار از مزایای بیمه برخوردار شوند. این مصوبه در راستای حمایت از زنان خانه‌داری که دارای سه فرزند و بیشتر هستند است. این طرح امسال اجرا نشده؛ اما در سال آتی منتظر اجرایی‌شدنش هستیم.

«ساخت ایران» کیفیت یک محصول است

در همۀ کشورها، مشتری یک محصول حق دارد از شرکت و کشور سازندۀ محصول بداند و با آن آشنا شود؛ اما در کشور ما، خیلی‌ها وقتی «ساخت ایران» را روی محصولات می‌بینند، گمان می‌کنند که محصول ضعیف و کالا تقلبی‌ست. مجریان طرح نشان‌های فارسی‌زبان می‌گویند: «در طرح برچسب‌نویسی فارسی، هدف ما این است که یک‌سری اطلاعات مفید در اختیار مصرف‌کننده قرار دهیم. طبیعی‌ست که این برچسب، باید با زبان قابل فهم برای مصرف‌کننده باشد و اصلاً کار درستی نیست که مثلاً به یک فارسی‌زبان بگوییم، برود انگلیسی، فرانسه، آلمانی و زبان‌های دیگر یاد بگیرد تا بتواند برچسب محصول خارجی را بخواند.»

مرغ همسایه هنوز غاز است

قضیۀ «مرغ همسایه غاز است» انگار قرار است تا همیشه همراه ما باشد! در حالی که ما ایرانی‌ها، مسواک‌های برند و گران‌قیمت خارجی را می‌خریم و با آن پز می‌دهیم، استفاده از «چوب مسواک اراک» در بسیاری از کشورهای اروپایی رایج شده؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر، در قالب تبلیغات مختلف، داروخانه‌ها و مراکز عرضۀ محصولات آرایشی و بهداشتی در این کشورها، اقدام به فروش این نوع چوب مسواک‌‌ها می‌کنند. دلیل استقبال از این محصول، آن است که به‌تازگی کشف شده، فلوراید هرگز مانع پوسیدگی دندان نیست و این ماده، یکی از عوامل پر‌خطر برای بدن انسان است که تنها یکی از عوارض آن، پوسیدگی دندان و تخریب بافت‌های استخوانی‌ست.

یک مرگ خوش‌رنگ

در حالی که این روزها همه دنبال دلیل بیماری‌های شگفت‌انگیز هستند، کسی از مصرف وسایل آرایشی کم نمی‌کند. محققان غربی می‌گویند: «میزان دریافت سرب از طریق استفاده از رژلب، می‌تواند تا اندازه‌ای بالا باشد که به سقط جنین و تشنج بینجامد.» حتی گفته می‌شود که سرب و دیگر فلزات سنگین موجود در آن، می‌تواند موجب ابتلا به سرطان شود. در این تحقیق، چهارصد نوع رژلب بررسی شد و نتیجۀ آزمایش‌ها نشان داد که تمامی نمونه‌های آزمایش‌شده، سرب د‌ارند. رژلب‌های طبیعی که در عطاری‌ها فروخته می‌شود، رنگ کمتر دارند؛ اما مرگ‌بار نیستند.

فضای مجازی

کمپین حمایت از محصولات حصیری، با نام «#حصیر_ایرانی_بخریم» راه‌اندازی شده که با استقبال کاربران در فضای مجازی روبه‌رو شده است. این کمپین در راستای حمایت از حصیربافان پرتلاش و توانمند استان‌های جنوبی و شمالی کشور راه‌اندازی شده، تا مردم ایران  با این هنر اصیل پرکاربرد و دیرینۀ ایران اسلامی آشنایی پیدا کنند و به‌جای خرید محصولات بی‌کیفیت خارجی ـ به‌ویژه چینی ـ تولیدات حصیری ایرانی خریداری کنند.

مونوپاد و سلفی که جزء لاینفک سفرها هستند، با ممنوعیت روبه‌رو شدند. مهم‌ترین موزۀ ایران که معروف به موزۀ مادر کشور است، دوستی خود با عاشقان سلفی‌گرفتن را به قهری ترجیح داد. در این موزه استفاده از مونوپاد برای ثبت سلفی ممنوع است. این عمل برای حفظ وسایل موجود در موزه است.

با هدف ترویج فرهنگ میزبانی از زائران در مشهد و تدوین و سامان‌دهی خدمات داوطلبانۀ شهروندان به زائران، کمپین «همه خادمیم» راه‌اندازی شد. شهروندان برای مشارکت در این طرح، علاوه بر وسیلۀ شخصی خود، می‌توانند با پرداخت سی‌هزار تومان، هزینۀ یک اتوبوس برای رفت و برگشت زائران به حرم مطهر را تأمین کنند. برای استفاده یا شرکت در این طرح، با شمارۀ ۳۱۲۰۸ تماس بگیرید.

طرح کمپین «کیف مهربانی» با خرید انبوه از تولیدکنندگان داخلی، به اشتغال حدود ده نفر به ازای هر یک‌هزار بسته کمک می‌کند. قرار است در این کمپین، بسته‌هایی شامل کیف، وسایل آموزشی و بهداشتی ایرانی، هجدهم شهریور به‌مناسبت عید غدیر خم، به افراد نیازمند در روستاهای مناطق محروم اهدا شود. هزینۀ تهیۀ هر بسته برای خیّران، شصت‌هزار تومان است. از طریق سایت «www.ala.org.ir» از فعالیت‌های کمپین «کیف مهربانی» مطلع شوید.

پیازی که اکنون از موز نیز گران‌تر است، سوژۀ بسیاری از کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی شده است. به‌دلیل رشد صعودی پیاز، برخی کاربران می‌نویسند که از این به بعد، پیاز می‌تواند جایگزین مناسبی برای سکۀ بهار آزادی در سجلۀ ازدواج باشد. کاربران شبکه‌های مجازی، این روزها به زبان طنز، اعتراض و شکایت‌های خود را به گوش دولت می‌رسانند.

فاطمه دولتی