در گاه‌شماری رسمی ایران، نام این ماه، یعنی «خرداد» از نام ماه سوم گاه‌شمار اوستایی نو برگرفته شده ‌است. برج فلکی خردادماه، برج «جوزا»ست که سومین برج فلکی، از «دایرةالبروج» است. نماد برج خرداد، «دوپیکره» نامیده می‌شود. خرداد امسال، شامل ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر است. برای مرور تقویم این ماه و دیدن پیشنهادهای خردادماهی، با ما همراه باشید.

یک خرداد: تولد عباس یمینی شریف

«عباس یمینی شریف»، سال ۱۲۹۸ در تهران به دنیا آمد. سال ۱۳۲۱ برای نخستین‌بار، یکی از سروده‌هایش در روزنامه‌ی نونهالان چاپ شد. یک سال بعد با برنده‌شدن در نخستین مسابقه‌ی شعر برای کودکان، به‌عنوان شاعر کودک شناخته شد و از سال ۱۳۲۴، سروده‌هایش به کتاب‌های درسی دبستان راه یافت. وی از نخستین شاعران و نویسندگان کودک ایران است. او بیش از ۳۰ کتاب برای کودکان دارد که از آن میان «شعر با الفبا»، «باغ دوستی»،‌ «پلنگ یکه‌تاز» و «کتاب توکا» را می‌توان نام برد. عباس یمینی شریف پس از نیم سده فعالیت برای کودکان، در ۲۸ آذر ۱۳۶۸ به سبب بیماری درگذشت.

پیشنهاد: به بچه‌های‌تان شعر معروف «من یار مهربانم» را یاد بدهید.

یازدهم خرداد: روز جهانی کودک

در یکی از روزهای سال 1986، دو تن از دانش‌آموزان دبستانی اهل نیویورک، طی نامه‌ای از کودکان سراسر جهان خواستند که همگی، روزی را به صلح اختصاص دهند. به همین مناسبت از آن تاریخ به بعد، «اولین روزِ ماه ژوئن» به‌نام «روز جهانی کودک» خوانده شد و همه‌ساله، مراسم ویژه‌ای بدین مناسبت در سراسر جهان برگزار می‌شود. کودکان در روز جهانی کودک، می‌خواهند این را یادآور شوند که در جهان امروز، هر هفته بیش از 250هزار کودک به کام مرگ می‌روند و همین تعداد هم به‌صورت فلج، ناقص یا با عقب‌ماندگی‌های فیزیکی و ذهنی به حیات ادامه می‌دهند. در حالی که سالانه توسط ابرقدرت‌های دنیا، هزینه‌های غیرقابل‌تصوری، صرف تولید انواع سلاح‌ها می‌شود، کودکان بسیاری از گرسنگی، عدم امکانات بهداشتی، سوء تغذیه و جنگ و درگیری می‌میرند.

سیزدهم خرداد: وفات بانو بدریه دختر ملاصدرا از زنان فاضل و ادیب

«بانو بدریه»، مادر «میرزاحسن لاهیجی» و دختر «ملاصدرای شیرازی» ملقب به «ام‌کلثوم»، از زنان فاضل، فیلسوف، ادیب و پرهیزکار سده‌ی یازدهم هجری بود. وی سال ۱۰۱۹ قمری چشم به جهان گشود، علوم و فلسفه را نزد پدرش ملاصدرا فراگرفت و حدود سال ۱۰۳۴، به ازدواج «ملاعبدالرزاق لاهیجى»، مشهور به «فیاض» درآمد. بانو بدریه، سپس نزد همسرش به ادامه‌ی تحصیل مشغول شد تا آن‌که در اغلب علوم زمانه‌ی خود، به مرتبه‌ی استادی رسید. او خواهر صدریه و زبیده و مادر میرزاحسن، معروف به «کاشفى» (۱۱۲۱ قمری، صاحب کتاب‌هاى «شمع‌الیقین» و «زواهرالحکم») است. بانو بدریه، سرانجام در هجدهمین روز رمضان‌المبارک سال ۱۰۹۰ به دیار باقی شتافت.

چهاردهم خرداد: ارتحال جانسوز حضرت امام خمینی(ره)

 «امام خمینی(ره)» اول مهر 1281 در خمین به دنیا آمدند و پس از تحصیل مقدمات در آن‌جا، راهی اراک شدند؛ بعد از آن نیز به قم رفتند و به تکمیل تحصیلات خود پرداختند. پس از ارتحال «آیت‌الله بروجردی»، زندگی سیاسی امام وارد مرحله‌ی جدیدی شد و حوادث آینده، ایشان را به دشمن شماره‌ی یک رژیم پهلوی بدل کرد. سخنرانی‌های پرشور و افشاگری‌های کوبنده‌ی ایشان، رژیم را رسوا می‌نمود تا این‌که در اعتراض به تصویب لایحه‌ی کاپیتولاسیون، سخنرانی شدید‌اللحنی علیه رژیم ایراد فرمود و چند روز بعد از آن (آبان 1343)، به‌مدت 14 سال به ترکیه و سپس عراق تبعید شدند. امام که از آن‌جا نیز حوادث ایران را تعقیب و انقلاب را هدایت می‌کردند، با پایداری مردم، در 12 بهمن سال 1357 وارد ایران شدند و پس از چند روز، به رهبری ایشان، نظام شاهنشاهی ساقط شد. امام پس از سال‌ها مبارزه در راه حق و متجلی‌ساختن اسلام حقیقی، در شامگاه روز سیزدهم خرداد سال 1368، به ملکوت اعلی پیوستند. پس از ارتحال ایشان، خبرگان ملت طی اجلاس ویژه‌ای، تصمیم تاریخی و تعیین‌کننده‌ی خود را درباره‌ی جانشینی حضرت امام و انتخاب رهبر جدید اخذ کردند و حضرت «آیت‌الله خامنه‏ای» را به این سمت خطیر برگزیدند.

پیشنهاد: کتاب «امام خمینی(ره) برای نسل سوم» و «شرح اسم» به‌ترتیب به زندگی‌نامه‌ی این دو رهبر بزرگ پرداخته‌اند. [F1] 

پانزدهم خرداد: روز جهانی محیط زیست

با توجه به مسائل مربوط به آلودگی محیط زیست در جهان و نیاز به برنامه‌ی سراسری جهانی به‌منظور حفظ محیط زیست برای نسل‌های آینده‌ی بشر و دیگر موجودات جان‌دار، سال 1972 میلادی کنفرانس بین‌المللی محیط زیست با شعار «تنها یک زمین وجود دارد» برگزار شد. حاصل این کنفرانس، ایجاد سازمان جدید بین‌المللی برای حفظ محیط زیست و جلوگیری از تخلیه‌ی مواد آلاینده در اقیانوس‌ها، دریاها و محدودکردن ساخت و استفاده از مواد شیمیایى بود. این روز بهانه‌ای‌ست برای جلوگیری از روند روزافزون آلودگی محیط زیست که می‌تواند در آینده، مشکلاتی جدی برای بشر ایجاد کند. به نقل از شبکه‌ی تلویزیونی «الجزیره‌ی انگلیسی»، کشورهای توسعه‌یافته بیشترین نقش را در نابودی کره‌ی زمین ایفا می‌کنند. در این میان آمریکا، نخستین رتبه را دارد. 21 درصد دی‌اکسیدکربن جهان که وارد هوا می‌شود، به‌دلیل فعالیت کارخانه‌ها و دیگر مراکز این کشور است.

بیست‌وهشتم خرداد: درگذشت فهیمه رحیمی، رمان‌نویس معاصر

نخستین فعالیت ادبی جدی «فهیمه رحیمی»، نوشتن قطعه‌ای ادبی با نام «دلم برای پروانه می‌سوزد» در نه‌سالگی بود. او اولین کتاب خود را با نام «بازگشت به خوشبختی»، سال 1369 منتشر کرد. فهیمه رحیمی در هفده‌سالگی ازدواج کرده که حاصل آن، یک پسر و یک دختر است. «اتوبوس»، «عشق و خرافات»، «کوچه‌باغ یادها»، «برجى در مه»، «خلوت شب‌هاى تنهایى»، «روزهاى سرد برفى»، «خیال تو»، «عالیه»، «رز کبود»، «شیدایى»، «بانوى جنگل»، «حرم دل»، «آریانا»، «پنجره»، «بازگشت به خوشبختى»، «تاوان عشق»، «پاییز را فراموش کن»، «ماندانا»، «زخم‌خوردگان تقدیر»، «هنگامه»، «ابلیس کوچک»، «اشک ستاره» و...، از آثار فهیمه رحیمى هستند. ایشان صبح روز 28 خرداد 1391 در بیمارستان مهر تهران در 61سالگی درگذشت.

......................................................................................................................................................................[F2] 

حوالی آسمان

بیشتر روز‌های ماه مبارک رمضان، در خرداد امسال قرار گرفته است. رمضان ماه خیر، برکت و انفاق است. در قرآن کریم از این ماه، به نام هدایت‌کننده‌ی مردم یاد شده است. ده روز اول ماه مبارک رمضان رحمت، ده روز وسط آن بخشش و آمرزش و ده روز آخر آن، آزادی از آتش جهنم است. همچنین ولادت «امام حسن مجتبی(ع)»، شب‌های قدر و شهادت «حضرت امیرالمؤمنین(ع)» در این ماه قرار گرفته است. برای اطلاع و بهره‌مندی از فضیلت و اعمال این روزهای عزیز، می‌توانید به کتاب شریف «مفاتیح‌الجنان» مراجعه کنید.

کدبانوی کی بودی؟

عمده‌ی فعالیت‌های این ماه، معطوف به این است که چه کنیم تا اعضای خانواده بتوانند بهتر روزه‌داری کنند. در وعده‌ی سحر و افطار، از پرنوشی یا مصرف سرخ‌کردنی‌ها خودداری کنید. با اندکی آب ولرم یا خرما افطار کنید و از پرخوری در وعده‌ی افطار بپرهیزید. مایعات و میوه را بین زمان افطار تا سحر توزیع کنید. برای ازبین‌بردن کسلی ناشی از ضعف، ساعتی از روز را بازی فکری جمعی در خانواده انجام بدهید. سحرها، به‌موقع از خواب بیدار شوید که از دعای سحر بهره‌مند شوید.

خانومی که شما باشی!

یکی از کارهایی که خانم‌ها در ماه مبارک رمضان انجام می‌دهند، مصرف قرص یا دارو برای تعویق قاعدگی‌ست. این کار را برای این انجام می‌دهند که بتوانند تمام ماه را روزه بگیرند. این اقدام با بهم‌زدن چرخه‌ی طبیعی بیولوژیک بدن، باعث اختلالات هرمونی می‌شود که عوارض خودش را دارد. از طرفی دیگر در دین، هیچ توصیه‌ای برای چنین عملی نداریم. پس بهتر است برای تقرب و حرکت در مسیر بندگی، رضایت بدهیم به آنچه خداوند برای ما قرار داده است و سلامت خود را به خطر نیندازیم.