همیشه در صدر

نوع مقاله : گزارش

10.22081/mow.2019.67001

مروری بر مهم‌ترین روی‌دادهای هنری، علمی و فرهنگی کشور که به‌دست بانوان ایرانی رقم خورد

زنان در پیروزی انقلاب اسلامی، سهم انکارنشدنی دارند و در همه‌ی سال‌های جنگ تحمیلی، ایستادگی و مادرانگی‌شان، وصف‌ناشدنی بود. حالا در آستانه‌ی چهل‌سالگی انقلاب اسلامی، مهم‌ترین روی‌دادها و موفقیت‌های کشورمان را مرور می‌کنیم که زنان و مادران کشورمان بانیانش بودند؛ اتفاقاتی که نام ایران و بانوان ایرانی را در مجامع جهانی بر سر زبان‌ها انداختند.

 

زنان، سومین تولیدکننده‌ی صنایع دستی در دنیا

میهن ما، سومین کشور تولیدکننده‌ی صنایع دستی در جهان است. اقتصاددانان امروز، آینده‌ی اقتصاد جهان را وابسته به هنر و صنایع دستی می‌دانند و معتقدند که حجم عظیمی از مبادلات تجاری و بازرگانی بازارهای آینده‌ی جهان، در تسخیر صنایع دستی و هنرهای سنتی خواهد بود. از آن‌جا که صفر تا صد صنایع دستی در ایران تولید می‌شود، این صنعت در چنددهه‌ی اخیر، مصداق عینی اقتصاد مقاومتی‌ست و این، زنان ایرانی هستند که آرام و بی‌صدا، چرخ این صنعت را در کشور، با همت زنانه و پشتکار بی‌نظیرشان می‌چرخانند. آمار هفت‌ماهه‌ی صادرات صنایع دستی سال 96، نشان می‌دهد که صادرات این نوع محصولات، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۷۶درصد رشد داشته است. ایران از نظر تعداد نشان اعطاشده‌ی اصالت یونسکو به یک کشور، در مقام اول قرار دارد و زنان ایرانی، بارها دریافت‌کننده‌ی این نشان‌ها بوده‌اند. همین سه سال قبل بود که «افسانه مدیر امانی»، بانوی ایرانی، گواهی بین المللی مرغوبیت صنایع دستی را از شورای جهانی صنایع دستی دریافت کرد. جمهوری اسلامی ایران، تاکنون 273 نشان یونسکو دریافت کرده است که از آن میان، میتوان به سراجی سنتی، نساجی سنتی، مسگری، گلیم، گلابتون‌سازی، عبابافی، حوله‌بافی، کلاه‌نمدی، سفال‌گری، دولچه‌دوزی، قلم‌کاری و پارچه‌بافی اشاره کرد و سکان تولید صنایع دستی در همه‌ی این رشته‌ها، در دست بانوان ایرانی‌ست.

 

آوازه‌ی فرش دست‌باف ایرانی، مدیون تلاش شماست

اگر ایران سالانه سه‌میلیون‌ مترمربع فرش دستباف ایرانی تولید می‌کند و از این مقدار دو – سوم صادر می‌شود، اگر صادرات فرش دست‌باف کشور ما سالانه پانصدمیلیون دلار ارز را وارد کشورمان می‌کند، اگر آوازه‌ی فرش دست‌باف ایرانی در چنددهه‌ی گذشته در دنیا پیچیده است و از شهرت و رونق جهانی برخوردار است و بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی خریدار و طالب آن هستند، ایران این نام و آوازه‌ی جهانی را مدیون دستان زحمت‌کش زنان روستایی‌ست؛ زنانی که در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در هنر قالی‌بافی خوش درخشیدند. آنان، صبح‌شان را پای دار قالی به شب گره زدند و عاشقانه تار و پودش را بافتند. البته این روزها زنان قالی‌باف ایرانی، علاوه بر بافت فرش دست‌باف، به دنیای کارآفرینان هم وارد شده‌اند. «کبری سلطانی»، یکی از همین زنان موفق است که نامش، به‌عنوان قالی‌باف و کارآفرین برتر، در کشورهای حوزه‌ی خلیج فارس سروصدای زیادی راه‌انداخته است. 

 

خیز بزرگ هنری زنان مجسمه‌ساز در جهان 

انتخاب پنج زن مجسمه‌ساز برگزیده در دوسالانه‌ی مجسمه‌سازی کشور، برپایی نمایشگاه‌های دوره‌ای از آثار بانوان مجسمه‌ساز ایرانی در کشورهای مختلف، برگزاری نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و شرکت زنان هنرمند در حراجی‌های ملی و بین المللی در عرصه‌ی هنرهای تجسمی ایران، نمایش آثار چهار نقاش ایرانی در گالری «توتال آرت دبی» و خبر راه‌اندازی موزه‌ی دائمی برای «ایران درودی» بزرگ‌بانوی نقاشی ایران، حکایت از فعالیت قدرتمند زنان در عرصه‌ی هنرهای تجسمی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی دارد.

 

بانوان گرافیست ایرانی گل کاشتند 

 چند سال قبل، آثار گرافیکی دو بانوی ایرانی برای چندمین‌بار در نمایشگاه آثار برگزیده‌ی زنان گرافیست و کاریکاتوریست دنیا، در مرکز اسناد ملی شهر «پراسیکابای» برزیل به نمایش درآمد. انتخاب آثار گرافیکی سه بانوی طراح ایرانی، در میان منتخبین «دوسالانه‌ی پوستر» بولیوی هم، از مهم‌ترین روی‌دادهای هنری در دهه‌های اخیر بود. دوسالانه‌ی پوستر بولیوی، مهم‌ترین روی‌داد بین‌المللی در این کشور و منطقه‌ی آمریکای جنوبی، در زمینه‌ی طراحی و ارتباطات بصری‌ست. هدف این برنامه، آموزش و محک‌زدن جایگاه پوستر در طول تاریخ و در طراحی گرافیک امروز جهان است. در دوسالانه‌ی سال قبل، هیئت ژوری این روی‌داد، از میان 5814 اثر گرافیکی طراحان کشورهای مختلف، طرح‌های برگزیده‌ای را انتخاب کرد که معرفی آثار سه بانوی گرافیست کشورمان، بلندگویی جهانی برای نشان‌دادن ارتقای هنر زنان ایرانی، در سال‌های پس از انقلاب اسلامی بود.

 

فعالیت هشت‌هزار نویسنده‌ی زن در ادبیات ایران

براساس آمار منتشرشده، تعداد نویسندگان زن در سال‌های قبل از انقلاب، کمتر از پنجاه نفر بود؛ اما حالا این تعداد، به حدود هشت‌هزار نفر رسیده است. حضور چهارهزار زن داستان‌نویس و افزایش تعداد بانوان ناشر ایرانی به 712 نفر هم، از روند روبه‌رشد حضور زنان در عرصه‌ی ادبیات ایران خبر می‌دهد. افزایش تعداد نشریات ویژه‌ی بانوان به 45 عنوان در سال 96 نیز، از مهم‌ترین روی‌دادهای فرهنگی در حوزه‌ی زنان است. استقبال جهانی از رمان‌های «زویا پیرزاد» هم، یکی دیگر از مهم‌ترین اتفاقات ادبی کشورمان بود. آثار این نویسنده، با انعکاس جهانی همراه بود و به زبان‌های مختلف ترجمه شد.

 

وقتی بانوی ایرانی، بانی روی‌داد علمی در جهان می‌شود

زمانی که به تاریخچه‌ی نام بانوان دانشمند، محقق و نام‌آور جهان توجه می‌کنیم، نام «مادام کوری» در رأس آن‌ها قرار دارد و در شرایطی که حتی امکانات تحصیلات عالی در اروپا هم برای زنان وجود نداشت، این زن توانست با کشف اشعه‌ی ایکس، تحولات بسیاری در دانش بشری، به‌ویژه علم پزشکی پدید آورد. حالا بانویی ایرانی، ادامه‌دهنده‌ی راه مادام کوری شده است و مهم‌ترین روی‌دادهای پزشکی را، در دنیا رقم زده است. سازنده‌ی نخستین دستگاه تشخیص دیابت با تست قند بزاق، جوان‌ترین زن دانشمند ایرانی‌ست که نامش در فهرست دانشمندان برتر دنیا به ثبت رسیده است. «فرنوش فریدبد»، نام زنان ایرانی را در دنیا بر سر زبان‌ها انداخت و بانی یکی از مهم‌ترین روی‌دادهای علمی جهان شد.

 

برترین زن مخترع جهان کیست؟

حتماً شگفت‌زده خواهید شد، اگر بدانید عنوان برترین مخترع زن جهان در سال 2013 میلادی در همایش مخترعان دنیا، به بانویی ایرانی اختصاص پیدا کرد. دکتر «زهرا علیزاده‌ثانی» متخصص قلب و عروق، نرم‌افزاری برای تعیین میزان تنگی عروق قلب، با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی و فیزیکی پیشرفته اختراع کرده است که با دقت تشخیصی صددرصد و حساسیت 95درصد طراحی شده و قابلیت استفاده در اورژانس‌ها، کلینیک‌های سرپایی و حتی آمبولانس‌ها در زمان ویزیت اولیه‌ی بیمار را دارد. استفاده از این نرم‌افزار که روشی ایمن، سریع، کم‌هزینه و غیرتهاجمی‌ست، علاوه بر کمک به تشخیص سریع میزان شدت بیماری قلبی و عروقی، از استفاده‌ی روش‌های پیشرفته، از جمله آنژیوگرافی و جراحی زمان‌های غیرضروری، جلوگیری و علاوه بر کاهش فشارهای روحی و جسمی به بیمار، از هزینه‌های درمانی بیشتر نیز جلوگیری می‌کند. اختراع این بانوی ایرانی، یک‌بار دیگر نام ایران و ایرانی را در جهان بر سر زبان‌ها انداخت.

 

گره کور معضل کشاورزی جهان، با دستان بانوان ایرانی باز شد

می‌دانید مهم‌ترین معضل کشاورزی در جهان، با تفکر و دستان توانمند بانویی ایرانی برطرف شده است؟ وقتی کم‌آبی، کشاورزی در بسیاری از کشورهای دنیا را با چالش جدی مواجه کرده بود و راه‌حل‌های صاحب‌نظران کشورهای مختلف هم راه به جایی نمی‌برد، بانویی ایرانی، پرچم زنان در جمهوری اسلامی را بالا برد و با اختراع اولین سیستم جامع کنترل هوشمند کشاورزی، برای مناطق کم‌آب جهان، مهم‌ترین معضل کشاورزی در دنیا را برطرف کرد. نخبه‌ی اتاق فکر وزارت جهاد کشاورزی ایران، با اختراع «سیستم جامع کنترل هوشمند باغ، زمین‌های کشاورزی و مزرعه‌ی نمونه‌ی میترا» برای اولین‌بار در جهان، در سی‌وهفتمین مسابقات و نمایشگاه بین المللی اختراعات و ابتکارات ژنو 2009، برنده‌ی مدال طلا و دیپلم افتخار کشور سوئیس شد. او با این طرح، دیپلم افتخار را از انجمن مخترعان کشور لهستان گرفت و در فستیوال بین المللی اختراعات زنان کره‌ی جنوبی هم برگزیده شد.