نخستین هم اندیشى بین المللى حضور زن در سینماى معاصر, با هدف تبیین و تحلیل موقعیت حقیقى و مجازى زنان, در رسانه اى که از قدرت تإثیرپذیرى فراگیرى در جوامع بشرى برخوردار است; از ششم الى هشتم اسفندماه 75 در تهران برگزار شد.
در این گردهمایى که توسط انجمن همبستگى زنان برپا شده بود, دست اندرکاران امور سینمایى پانزده کشور جهان و هنرمندان و سینماگران ایرانى حضور داشتند, خانم ((فاطمه هاشمى)) دبیرکل این انجمن خاطرنشان کرد: ((على رغم تلاشى که عده معدودى از اندیشمندان و دردآشنایان مسایل زنان براى ارائه چهره حقیقى زن و انعکاس مشکلات واقعى او در سینما انجام مى دهند, در مجموع سینماى معاصر جهان نه تنها قادر به ارائه تصویرى واقعى از زن و مسایل و مشکلات او نبوده, بلکه در اکثر فیلمهاى تجارى, تصویر تحریف شده اى از او به نمایش گذاشته که سبب تضعیف روحى و تحقیر جنسى زن در جامعه شده است. در تصویرى که از زن ارائه مى شود, گویى عقب ماندگى و حاشیه نشینى حق زن و شایسته او است.))
وى با اشاره به اینکه سینما یک مقوله فرهنگى و آموزشى است تا امرى تجارى, اظهار امیدوارى کرد: ((این هم اندیشى با انگیزه ایجاد ارتباط فرهنگى, زمینه را براى پرداختن به زندگى زنان برجسته جهان در کشورهاى مختلف فراهم آورد, تا تصویر واقعى زن آن طور که در همه عرصه هاى زندگى وجود دارد, منعکس شود)).
((لوییز کاره)) کارگردان و فیلمنامه نویس کانادایى طى مقاله اى تحت عنوان ((هر کس, بادکنک سفید خودش)) عنوان کرد: ((تصویر دختر کوچک, فیلم ایرانى بادکنک سفید, هنوز در ذهن من است که مى خواست صاحب ماهى قرمزى بشود. این آرزوى ما نیز هست. ما زنان فیلمساز معاصر مى خواهیم فیلممان را بسازیم, اما چگونه مى توانیم به عقایدمان وفادار بمانیم و با استقبال تماشاگران روبه رو شویم؟ در حالى که امروز بقاى یک فیلمساز بسته به تجارى بودن و پرفروش بودن فیلمش است)). وى افزود: ((در غرب, زنان فیلمساز با مشکلات زیادى دست و پنجه نرم مى کنند و مردان فیلمساز نیز تصویرى از وسوسه هاى جنسى زن نشان مى دهند و یا او را بسیار ساکت و یا بسیار پرحرف به تصویر مى کشند)).
((ماگدا واسف)) ناظر ویژه یونسکو و رئیس بخش سینما و سمعى و بصرى موسسه جهان غرب در پاریس, در اولین روز این نشست با اشاره به شش موضوع اصلى مورد نظر این همایش که عبارتند از: ((خلق آثار سینمایى زنان و موانع موجود در این راه, تصویر زن در سینما, بررسى سینما و اخلاق از نگاه ویژه سینماگران, مسإله هویت فرهنگى از نگاه زنان, حقوق زنان و نحوه انعکاس آن در سینما و اعمال خشونت جسمى و اخلاقى در مورد زنان, در سینماى جهان گفت: ((بررسى این مسایل ویژگى خاصى به این همایش مى بخشد و اقدام جمهورى اسلامى ایران, در برپایى این نشست حرکتى مثبت و قابل تقدیر است)).
((فریال بهزاد)) یکى از کارگردانان زن در گفتگویى, با اشاره به اینکه سینماى ایران, بویژه در مورد زنان, بر مسایل ارزشى تإکید دارد, گفت: ((این در حالى است که در سبک غالب سینماى جهان, زن به عنوان تزئین صحنه به کار مى رود)). وى افزود: ((اگر چه هنوز زنان را آن گونه که شایسته است به تصویر نکشیده ایم, اما تا همین حد تغییر جهت و تلاش را, مدیون انقلابى هستیم که راه را براى حضور سالم زنان در سینما هموار کرده است)).
((ماهایا پطروسیان)) بازیگر زن ایرانى نیز طى مقاله با عنوان ((زنان و خشونت در سینما)) با ابراز تإسف از تإثیر سینماى تجارتى بر روابط زن و مرد در میان توده هاى مردم گفت: ((سینماى سرگرم کننده در همه جا مروج و ادامه دهنده رفتارهاى غلط اجتماعى است. اغلب این فیلمها زنان را موجوداتى بى دست و پاتر از مرد, وابسته, بى خرد, فریبکار, دست و پاگیر و عقب نگهدارنده مرد و پر از ضعفهاى اخلاقى نشان مى دهند. زنانى که به جهت ضعفهاى آزاردهنده خود, شایسته خشونتهاى کلامى, رفتارى و جسمى مردان هستند.)) ((پطروسیان)) با اشاره به اینکه سینماى تجارى غرب در واکنش به این گونه فیلمها, اخیرا فیلمهاى جدیدى را وارد بازار کرده که در آن زنان به شکل اغراقآمیزى پرتوان و غولآسا هستند, گفت: ((این تصویر غیر واقعى و ظاهرفریب از زن نیز جز اثرات منفى براى جامعه زنان, چیز دیگرى در بر نخواهد داشت. باید حقیقت وجود زن را به تصویر کشید)).
((زینت دریایى)) که فیلم ((زینت)) کار ((ابراهیم مختارى)) بر اساس زندگى وى ساخته شده است, از دیگر شرکت کنندگان در این هم اندیشى بود. این فیلم سرگذشت دخترى جنوبى است که به انجام خدمات بهداشتى علاقه زیادى دارد, اما به خاطر مخالفت خانواده خواستگارش, مجبور به ترک شغل خود مى شود تا اینکه بیمارى یک کودک و نیاز به وجود زینت, دوباره او را به سر کار خود بازمى گرداند.
((دریایى)) با اشاره به وجود مشکلات فرهنگى که براى زنان محروم جنوب کشورمان وجود دارد, گفت: ((ساخت فیلم زینت توانست برخى موانع را از سر راه دختران بااستعداد و باهوش منطقه جنوب بردارد و یا به عبارت دیگر موجب بروز زمینه هایى براى رفع این موانع شود)).
طى این همایش و نشست, هنرمندان زن ایرانى و خارجى, فیلمهاى ((درد مشترک)) ساخته ((یاسمین ملک نصر)), ((زینت)) ساخته ((ابراهیم مختارى)), ((روسرىآبى)) ساخته ((رخشان بنى اعتماد)) و ((بازمانده)) ساخته ((سیف الله داد)) به نمایش در آمد.
در قطعنامه پایانى این هم اندیشى که مورد تإیید هنرمندان شانزده کشور قرار گرفت, با اشاره به اینکه نمایش تصاویر منفى و توهینآمیز نسبت به زنان, در رسانه ها از جمله سینما, بر زنان و مشارکت آنها در حرکتهاى حیاتى جامعه تإثیر سوء مى گذارد, از دست اندرکاران امور سینمایى در همه کشورهاى جهان خواسته شد تا با ارائه تصاویر مثبت, سازنده و غیر کلیشه اى و نیز انعکاس رنج و آلام زنان در مناطق در حال جنگ و یا تحت اشغال نیروهاى بیگانه, همچنان به رسالت واقعى خود بپردازند.