((امیدان نبى)) علم, عشق, تلاش, موفقیت

گزارش: مریم حقیقت گو

براى همه مادران شاغل که کودکان زیر 6 سال دارند همیشه این سوال بوده که کودک خود را به کجا و چه کسى بسپارند تا با خیال راحت و آسوده در محل کار خود حاضر شوند, برخى منزل مادر بزرگ, خاله, عمه و یا همسایه را انتخاب مى کنند و عده بیشترى نیز مکانى به نام مهد کودک را برمى گزینند و آنجاست که مربى, خاله کودک مى شود, هرچه او بگوید کودک مى پذیرد و خلاصه به او به عنوان مادر دوم نگاه مى کند و حال این سوال پیش مىآید: آیا مهد کودکهاى موجود در حال حاضر شرایط استاندارد براى نگهدارى کودکان را دارند و از طرفى دیگر آیا نیاز به مهد کودک براى مادران خانه دار نیز احساس مى شود یا خیر؟
باید چاره اى اندیشید و از جمله, ادارات مجهز به مهد کودکهاى استانداردى شوند تا از فرزندان کارمند آن اداره در این مهد کودک نگهدارى شود. ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامى سالهاست که مهد کودک و مرکز پیش دبستانى امیدان نبى را راه اندازى کرده و از سال 1368 تا کنون در زمینه رفع مشکلات خانواده هاى پاسدار و پرورش استعداد کودکان, قدمهاى مثبت و سازنده اى را برداشته است.
این مرکز با پذیرش فرزندان پاسدار, خدمات ارزنده اى را به این نوباوه گان ارائه مى کند و بارها نیز شاهد درخشش و موفقیتهاى این خردسالان بوده است و همین امر باعث شد تا در گزارشى کوتاه از این مرکز, گفتگویى نیز با خواهر نبى زاده مدیر این مرکز داشته باشیم.
ساختمان مهد در فضایى به وسعت 2000 متر مربع بنا شده که نماى بیرونى آن پوشیده از فضاى سبز و پارک زیبایى براى کودکان است در محوطه باز, وسایل مختلف بازى, رودخانه, آلاچیق, آبنما و ابتکارهاى جالبى که در جاهاى دیگر کمتر به چشم مى خورد وجود دارد. وجود مازهوشى که با آجرنما ساخته شده, فرصتهاى جالبى براى کودکان فراهم نموده که هم آزمون هوشى و هم بازى جالبى براى کودکان است.
در داخل ساختمان نیز پنجره ها رو به فضایى باز به وسعت 200 متر مربع دیده مى شود. این فضا پوشیده از درختان بلند قدى است که در لابه لاى خود گنجشکها و پرندگانى را جاى داده که با نغمه زیباى آنها صفاى مهد کودک دوچندان شده است.
به محض ورود به ساختمان مهد صداى همخوانى زیباى قرآن توسط کودکان به گوش مى رسد. وارد مهد که مى شوى گویى به دوران کودکى ات بازگشته اى و اتاق مدیر مرکز, سرکار خانم نبى زاده نیز مملو از شور و عشق و شادى است با دیوارهایى که کاملا متناسب با سن کودکان آراسته شده.
در مرکز چندین کارگاه وجود دارد از جمله کارگاه مفاهیم ریاضى, طبیعت شناسى, اعتقادات اسلامى, کتاب, نقاشى, سفال و تربیت بدنى که در هر کدام به آموزشهاى مختلف پرداخته مى شود.
براى ورود به هر کارگاه, راهنماهاى تصویرى, کودکان را هدایت مى کند. به اولین اتاقى که مى رسیم کارگاه ((مفاهیم ریاضى)) است که در آن با استفاده از ترازوها و قطعات رنگى, انواع دگمه هاى رنگى و شکلهاى مختلف پوست فندق و گردو مفاهیمى مثل کمتر, بیشتر, سبک تر, سنگین تر, بالا و پایین, شباهتها و تفاوتها را مىآموزاند.
کارگاه بعدى کارگاه ((اعتقادات اسلامى)) است. این کارگاه فضاى کاملا معنوى را ایجاد مى کند. در این کارگاه به ماکت خانه خدا, چاه زمزم, نقاشى آموزشى از مراحل وضو و نماز و همچنین رحلهاى قرآن و سجاده هاى کوچک به تعداد کودکان برمى خوریم که با استفاده از آنها علاوه بر آموزش قرآن و نماز, قصص انبیإ و ائمه, گوشه هایى از تاریخ اسلام به طور مصور و بر حسب مناسبتهاى اسلامى وجود دارد.
کارگاه دیگر کارگاه ((کتاب و کتابخوانى)) است. در این کارگاه کتابهاى خاص گروه سنى پیش از دبستان به طرزى چیده شده که تصاویر روى جلد کتابها کاملا مشخص است و براى بچه ها ایجاد انگیزه در مطالعه مى نماید. همچنین مربیهاى هر کلاس که کاملا مسلط به کار در کارگاهها هستند, به کار تعلیم کودکان مى پردازند. ضمنا امکاناتى مثل نوار قصه و عروسک نمایشى براى به نمایش درآوردن بعضى از قصه ها توسط کودکان نیز به چشم مى خورد.
ـ در سالنها و راهروها نیز به فواصل مختلف گلدانهاى طبیعى چیده شده و اکواریوم زیبایى نیز در گوشه اى دیگر تعبیه شده است که در انتهاى راهرو به نمایشگاه مى رسیم. نمایشگاهى دایمى از آثار نقاشى, سفال و مهارتهاى دستى کودکان.
از نمایشگاه دایمى به کارگاه نقاشى مى رسیم که در آن تخته شاسى نقاشى, و طرحهاى ساده گرافیکى و ابزارهاى مختلف نقاشى به چشم مى خورد. این کارگاه با نورپردازیهاى مناسب تزیین گردیده است که انسان با دیدن آن به وجد آمده, به طورى که ذوق هنرى هر انسانى در آنجا تحریک مى شود.
کارگاه دیگر کارگاه ((طبیعت شناسى)) است که بزرگترین کارگاه این مرکز مى باشد و بسیار مجهز است و اگر بگوییم که این تجهیزات در کمتر مدرسه و حتى دانشکده دیده مى شود مبالغه نکرده ایم. بسیارى از اینها نیز در خود مرکز ساخته شده است.
از ابتداى ورود, ماکت انواع حیوانات اهلى و وحشى, حشرات و پرندگان و انواع گیاهان و سنگها وجود دارد و همچنین نمایشى از مراحل تولید محصولات مثل عسل و یا تولید پارچه و نخ ریسى به صورت ماکت نمایش داده مى شود. تجهیزاتى مثل ویدئو, تلویزیون, اورهد و آپارات نیز از جمله وسایل آموزشى هستند که همه روزه براى طبیعت در دسترس کودکان قرار مى گیرد.
در قسمت دیگرى از مرکز, اکوسیستمهاى ((مرداب, جنگل و کویر)) در اندازه طبیعى ایجاد شده که با وارد شدن به آن کاملا فضاى واقعى را در ذهن تداعى مى نماید. ((کارگاه ورزش)) از جمله دیگر کارگاههایى است که در آن امکاناتى از قبیل استخر, توپ, طناب, تور بسکتبال, حلقه بازى و تشک پرش و ژیمناستیک وجود دارد. کودکان با آموزشى که توسط مربى باتجربه خود مى بینند به انواع ورزشها مى پردازند.
آخرین کارگاه, کارگاه سفالگرى است که از همان بدو ورود آثار دستى بچه ها را که در کنار هم چیده شده اند مى بینیم. این کارگاه همانند هر کارگاه سفالگرى, مجهز به چرخهاى سفالگرى, گل مخصوص و حوضچه ساخت گل و شیر آب است و در جالباسى که به دیوار آویزان است پیش بندهاى یکرنگى به چشم مى خورد که رنگ صورتى ویژه دخترها و رنگ آبى براى پسرهاست. در این کارگاه کودکان به ساختن ظروف سنتى, وسایل مختلف نظیر گلابدان, آدمک و پیکره حیوانات و پرندگان مى پردازند.

هرچند تقریبا تمام کارگاهها و فضاهاى مهد کودک مورد بازدید قرار گرفت, لیکن کارگاهها آنقدر جالب و جذاب بود که دلمان مى خواست دوباره براى بازدید آنها برگردیم!
و یادمان نرفته بود که همه این جذابیتها حاکى از مدیریتى قوى است. آن هم مدیریت قوى یک خواهر; خواهرى که پرتلاش و عاشقانه با تخصص و تدبر این مرکز را راه اندازى کرده و از هیچ کوششى دریغ نکرده است. امیدان نبى, یعنى امید به تربیت کودکان مورد علاقه رسول(ص) و ادامه دهنده راه رسول(ص) و امت واقعى او, امید به تربیت آینده سازان براى فرداى بهتر ایران اسلامى.
و باز هم صداى کودکان که با هم شعر مى خوانند به گوش مى رسید و من در این فکر که به قول خانم نبى زاده, بر اساس یک تحقیق به عملآمده مشخص شده که مربیانى که با گروههاى سنى پایین تر کار مى کنند داراى طول عمر بیشترى هستند و ما نیز عملا در این مکان شاهد این مطلب بودیم.

خانم نبى زاده در مورد تاریخچه این مرکز مى گوید:
مرکز پیش دبستانى امیدان نبى اکرم(ص) در سال 1368 به همت سپاه پاسداران انقلاب اسلامى با فضاى آموزشى 100 متر مربع و تعداد 100 کودک افتتاح شد و طى سالهاى بعدى با توجه به اهمیت موضوع و عنایت مسوولان, رشد چشمگیرى داشت تا حدى که امسال مساحت فضاى آموزشى امیدان نبى به 2000 متر مربع و با تعداد 300 نوآموز افزایش یافته است. قابل ذکر است که از زمان تإسیس تا به حال 2000 کودک مقطع آمادگى خود را به پایان رسانده که غالبا در مدارس, جزء شاگردان ممتاز و نمونه پذیرفته شده و تحصیل مى نمایند.
خانم نبى زاده در مورد چگونگى تشکیل این کارگاهها این گونه توضیح داد:
هدف از راه اندازى این کارگاهها این است که استعدادهاى کودکان در زمینه هاى مختلف کشف و به پرورش و شکوفایى کودکان بپردازیم. از جمله کارگاه مفاهیم ریاضى, کارگاه طبیعت شناسى, کارگاه اعتقادات اسلامى, کارگاه کتاب, کارگاه نقاشى, کارگاه سفال و کارگاه تربیت بدنى را مى توان نام برد.
کارگاه ریاضى
از آنجا که کودکان در سنین بین 2 تا 7 سالگى در مرحله اى از رشد قرار دارند که بسیارى از مفاهیم اولیه در انسان مانند مفاهیم بزرگ و کوچک, بالا و پایین, پهن و باریک, درک خصوصیات یک شىء, مقایسه, طبقه بندى, همبستگى و ارتباط, ترتیب, فضا, مجموعه سازى و تنازع یک به یک در این مقطع سنى حاصل مى شود و تحقیقات نشان داده است که هر چقدر که بتوانیم کودک را بیشتر به تمرین و ممارست با این مفاهیم وادار نماییم او را در دستیابى به این مفاهیم بیشتر یارى نموده ایم. بدیهى است کودکانى که مرتب با این مفاهیم تمرین داشته اند و مإنوس بوده اند نسبت به کودکانى که هیچ آشنایى با این تمرینات نداشته اند از لحاظ هوشى در سطح بالاترى قرار مى گیرند.
کارگاه طبیعت شناسى
آزمایشات و تحقیقات نشان داده است که کودک هر چقدر در دوران کودکى با پدیده هاى مختلف طبیعى و پدیده هاى اطراف محیط زندگى خود مإنوس بوده و یا آنها را تجربه نماید و بیشتر با آنها سر و کار داشته باشد و خلاصه به نوعى با آنها درگیر و در تماس باشد در بزرگسالى در انجام فعالیتها و یافتن راه حلهاى مختلف براى مشکلات زندگى موفق تر است.

خانم نبى زاده اضافه مى کند:
ما بر این اساس با ایجاد کارگاه طبیعت شناسى سعى نموده ایم کودکان را از همان دوران کودکى با تمامى پدیده هایى که در طول دوران زندگى بشر به نوعى با آنها سر و کار دارد را آشنا نموده تا بتوانند آنها را تجربه بنمایند تا در بزرگسالى براى آنها پدیده هاى نو, تازه و عجیب و غریبى به نظر نیایند.

کارگاه اعتقادات اسلامى
یکى دیگر از مجموعه فعالیتهاى مبتکرانه که توسط مرکز, برنامه ریزى و طراحى شده است کارگاه اعتقادات اسلامى مى باشد. هدف از ساخت این کارگاه تلطیف تمایلات روحانى در یک محیط مذهبى و همچنین آشنایى کودکان با مفاهیم فرهنگ اسلامى به شیوه اى عملى است.

کارگاه کتاب
این کارگاه به منظور ایجاد انگیزه مطالعه در کودکان و آشنایى آنان با موضوعات کتاب و کتابخوانى راه اندازى شد. در این کارگاه از روشهاى متعددى استفاده مى شود تا کودکان بتوانند با کتاب ارتباط خوبى برقرار کنند; از جمله پخش نوار قصه همراه با ارائه کتاب مصور و اجراى موضوعات کتاب به شکل حرکات نمایشى.

کارگاه سفال
کارگاه سفال نیز با استفاده از متخصصین سفالگرى و مجسمه سازى فعالیت چشمگیرى در زمینه سفالگرى دارد . کودکان ابتدا با خاک و ویژگیهاى آن آشنا شده و ضمن بازى با گل مى توانند انعطاف پذیرى این ماده را لمس کنند و به تدریج با روشهاى مختلف آشنایى پیدا مى کنند و با تمرینات مکرر جهت کسب مهارتهاى دستى مربوط به عضلات کوچک ورزیده باشند و بعد از آشنایى با سطوح و حجم و آمادگى دست, کودک به طور خلاق مى تواند هرچه را که در ذهن خود دارد در قالب کار سفال به طور عینى براى دیگران تجسم نماید.

کارگاه نقاشى
در این کارگاه کودکان با آشنا شدن با رنگ و ترکیب آن و با استفاده از ذهنیت و افکار خود از مجموعه آموزشهایى که از طریق دیده ها و شنیده ها و تجاربش به دست آورده اند قادر خواهند بود مفاهیم ذهنى خود را نظم و ترتیب داده و به صورت منظمى در قالب نقاشى کودکان به تصویر درآورند.
در کل, فلسفه وجودى این کارگاهها آن است که ما با فراهم کردن زمینه هاى مختلف و به نوعى ضمن مواجهه کودک با پدیده ها, خلاقیت را در آنها شکوفا نماییم. کما اینکه در طول یک دهه گذشته که تعداد زیادى فراگیر, از این مرکز فارغ التحصیل شده اند به لطف و فضل الهى, اکثر آنان از بهره هوشى بالا بهره مند بوده, به طورى که در بهترین مدارس تهران پذیرفته شده و جزء بهترین دانشآموزان مدارس خود مى باشند.

خانم نبى زاده در مورد علت موفقیت خود مى گوید:
از آنجا که به کار علاقه خاصى داشتم و نهایت سعى و تلاش خودم را انجام مى دادم که کار را به نحو احسن انجام دهم, در این راه احساس کردم که باید تحصیلات خودم را در این رشته تکمیل کنم و لذا عشق و علاقه ام را با معلومات عجین کرده و درآمیختم و از هر نوآورى در این زمینه استقبال نمودم. من سخن خود را در سه لفظ خلاصه مى کنم: علم, عشق, تلاش. اگر این سه در یک جا جمع شوند فرد خود را قرین با موفقیت مى یابد. از خداوند تبارک و تعالى مى خواهم که همچنان که تا به حال به اینجانب و مرکز ((امیدان نبى)) عنایت داشته است در آینده نیز این مرکز را بیش از پیش موفق بدارد.

خانم نبى زاده در پایان تإکید مى کند:
به مربیان و مادران توصیه مى کنم که به اهمیت این مقطع سنى بیشتر توجه نمایند چرا که این دوران نقش تعیین کننده در زندگى آنان دارد. اگر در این دوران بتوانیم از ظرفیتهاى موجود استفاده مناسب بکنیم, چه بسا بسیارى از فرزندانمان در آینده از نوابغ و متفکرین بزرگ جامعه خواهند شد.
و اگر دست اندرکاران به این مسإله ایمان داشته باشند قطعا سرمایه گذارى در امور آموزشى مصروف این دوران از سن کودکان خواهد شد. به امید فرا رسیدن آن روز.