امـام و انقلاب ؛ دگـرگـونـى در وضع فـرهنگـى اجتمـاعى بـانـوان

 

امـام و انقلاب;
دگـرگـونـى در وضع فـرهنگـى اجتمـاعى بـانـوان
دفتر دوم:
مـرور بـر دستـاوردها و جـایگـاه زنان در جمهورى اسلامـى ایـران
احمد حیدرى

اشاره اى دوباره:
گستردگى موضـوع مقاله چنان که در بخـش نخست اشاره شد, ما را بر آن داشت که مقاله را در دو محـور سامان دهیـم; یکى ((مبارزه با بینشهاى منحـرف)) و دیگـرى ((مرور بـر دستاوردها و جایگاه زنان در جمهورى اسلامى ایران)) که به عنـوان دفتر دوم تقدیـم مى شـود.

حمایتهاى قانونى از زنان
خـوشبختانه نظام جمهورى اسلامـى به رهبـرى و هـدایت امام و مقام معظم رهبرى در طـول دو دهه گذشته تـوانسته گامهاى بزرگى در جهت دفاع از حقـوق و کرامت انسانـى زنان بردارد که به اهـم اقدامات قانـونى انجام شده در ایـن زمینه اشاره مى کنیـم. در اصل بیست و یکـم قانون اساسى آمده است: دولت موظف است حقـوق زن را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامى تضمیـن نماید و امـور زیر را انجام دهد:
1ـ ایجاد زمینه هاى مساعد براى رشد شخصیت زن و احیاى حقـوق مادى و معنوى او
2ـ حمایت مادران, بالخصـوص در دوران باردارى و حضانت فـرزنـد و حمایت از کودکان بى سرپرست
3ـ ایجـاد دادگـاه صـالح بـراى حفظ کیـان و بقـاى خـانــــواده
4ـ ایجـاد بیمه خـاص بیـوگـان و زنان سـالخـورده و بـى سـرپـرست
5ـ اعطاى قیمـومت فرزنـدان به مادران شایسته در جهت غبطه آنها در صورت نبودن ولى شرعى.
با تصـویب قانـون کار, زنان کارگر از شرایط مناسب کارى بهره مند شـدند. در مبحث چهارم قانـون کار مصـوب آبانماه 69 از طرف مجمع تشخیص مصلحت نظام تحت عنـوان ((شرایط کار زنان)) مـوادى به شرح زیر آمده است:
ماده 75ـ انجـام کارهاى خطـرناک, سخت و زیانآور و نیز حمل بـار بیشتـر از حـد مجاز با دست و بـدون استفاده از وسایل میکانیکـى براى کارگران زن ممنوع است. دستـورالعمل و تعییـن نـوع و میزان ایـن قبیل موارد با پیشنهاد شـوراى عالى کار به تصویب وزیر کار و امور اجتماعى خواهد رسید.
ماده 76ـ مرخصـى باردارى و زایمان کارگـران زن جمعا 90 روز است و حتـى الامکان 45 روز از ایـن مرخصـى بایـد پـس از زایمان مـورد استفاده قرار گیرد. براى زایمان تـوإمان 14 روز به مدت مرخصـى اضافه مى شود.
تبصره 1ـ پـس از پایان مرخصى زایمان, کارگر زن به کار سابق خود باز مـى گردد و این مـدت با تإییـد سازمان تإمیـن اجتماعى جزء سوابق خدمت وى محسوب مى شود.
تبصـره 2ـ حقـوق ایام مرخصـى زایمان طبق مقررات قانـون تإمیـن اجتماعى پرداخت خواهد شد.
ماده 77ـ در مـواردى که به تشخیص پزشک سازمان تإمیـن اجتماعى, نـوع کار بـراى کارگـر باردار خطـرناک یا سخت تشخیص داده شـود, کارفـرما تـا پـایان دوره بـاردارى وى, بـدون کسـر حق السعى کار منـاسبتـر و سبکتـرى به او ارجـاع مـى نمـاید.
ماده 78ـ در کارگاههایـى که داراى کارگر زن هستند کارفرما مکلف است به مادران شیـرده تا پایان دو سالگـى کـودک, پـس از هـر سه ساعت, نیـم ساعت فرصت شیردادن بـدهـد. ایـن فرصت جزء ساعات کار آنان محسـوب مى شود و همچنیـن کارفرما مکلف است متناسب با تعداد کـودکان و با در نظر گـرفتـن گـروه سنـى آنها مراکز مـربـوط به نگهدارى کـودکان (از قبیل شیـرخـوارگاه و مهد کـودک) را ایجـاد نماید.
تبصره ـ آییـن نامه اجرایى ضوابط تإسیـس و اداره شیرخـوارگاه و مهد کـودک تـوسط سازمان بهزیستى کل کشـور تهیه و پـس از تصـویب وزیر کار و امـور اجتماعى به مرحله اجرا گذاشته مـى شـود.(1) در مصـوبه 68/7/2 مجلـس نیز تصـریح شـده که انجـام کـار شب بــراى کارگران زن به استثناى امـور بهداشتـى, درمانى, فرهنگى و نظایر آن, ممنـوع است.(2) به منظور سیاستگذارى و برنامه ریزى در مسایل فرهنگى اجتماعى زنان و ایجاد هماهنگیهاى لازم در ایـن زمینه, یک دهه پـس از پیروزى انقلاب, شـوراى فرهنگـى اجتماعى زنان نیز نظر شوراى عالى انقلاب فرهنگى تشکیل گردید. اهداف ایـن شورا عبارتند از:
1ـ تـدویـن سیاستهاى لازم جهت ایجـاد زمینه هاى مساعد بـراى رشـد شخصیت زن در ابعاد مختلف فـرهنگـى, اجتماعى, سیاسـى, اقتصادى و خانوادگى
2ـ تدویـن سیاستهاى لازم به منظور شناخت و ریشه یابى و مقابله با مظاهـر منحط فـرهنگهاى بیگـانه و انحـرافـات اخلاقـى
3ـ زدودن بقایاى بینشهاى متحجـر که به نام مذهب در جامعه وجـود دارد
4ـ زدودن آثـار ستـم و تبعیض دوران ستمشـاهــى
5ـ تقویت بنیاد مقدس خانواده
6ـ تلاش در جهت ارتقـاى سطح آگـاهیهاى عمـومـى.(3)

وزارت فرهنگ و آموزش عالى در سال 1372 اعلام کرد از ایـن پس هیچ محـدودیتـى بـراى شـرکت خـواهران در آزمـون ورودى رشته هاى فنـى مهندسـى, علوم پایه, هنر, پزشکـى, علـوم انسانى و دوره هاى علمى کـاربـردى وجـود نـدارد. ایـن لغو محـدودیت در شـوراى عالــــى برنامه ریزى در جلسه 267 به ریاست وزیر فرهنگ و آمـوزش عالـى به تصویب رسید.(4)
جزئیات طرح پرداخت مهریه به نرخ روز به تصویب مجلـس رسید. بنا بر ایـن قانـون زنانـى که بخواهند مهریه خـود را که به وجه نقد است, دریافت کننـد به هنگام دریافت آن مبلغ با تـوجه به محاسبه و اضافه کردن نرخ تـورم در سالهاى گذشته محاسبه مـى شـود.(5) بر طبق مصـوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام اگر مردى بـدون دلیل بخـواهد همسرش را طلاق دهـد, باید امـوالـى را که بعد از ازدواج با ایـن خانـم تحصیل کرده است, با وى نصف کنـد.(6) طرح بازنشستگـى زنان کارگر با بیست سال سابقه کار, در مجلـس تصـویب شـد.(7) بر اساس طرح مصوب مجلـس, فرزندان ذکور زنان بیمه شده متوفى که سـن آنها کمتر از 18 سال باشد یا فرزند اناث ایـن متـوفى که شوهر نداشته و داراى شغل و حـرفه اى نباشد, مـى تـواننـد از مستمرى بیمه شـده استفاده کنند.(8) کلیات طرح تشکیل دادگاههاى خانواده از تصـویب مجلس گذشت. با تصویب ایـن طرح قوه قضاییه مکلف مى شود با همکارى دولت در تمام مراکز قضایـى کشـور, دادگاه ویژه خانـواده تعییـن کند که پـس از آن دادگاههاى عمـومـى دیگر, حق رسیدگـى به دعاوى مـربـوط به ایـن دادگـاهها را نخـواهنـد داشت.(9) مـوارد بــالا نمـونه هایى از حمایتهاى قانـونـى نظام جمهورى اسلامـى از زنان و حقـوق آنـان در خـانـواده و اجتمـاع است.

وضعیت درخشـان زنـان در جمهورى اسلامـى
با تـوجه به هدایتهاى بى دریغ امام و نظام جمهورى اسلامى از حقوق زن و ایجاد زمینه هاى رشـد و مـوفقیت, بـانـوان در ایـن نظام به مراحل بالایـى از رشد سیاسـى اجتماعى رسیده و تا حـدود زیادى در رسیـدن به جـایگـاه واقعى خـود سعى کـرده و گـامهاى بلنـــــدى بـرداشته انـد, به طـورى که در بسیارى از زمینه ها افتخـارآمیز و اعجاب انگیز است. در اینجا فقط و فقط به ذکر نمـونه هایـى بسنـده مـى کنیـم که عمدتا در خبرهاى محدود و ماهانه مجله پیام زن آمده است; مجله اى که آغاز انتشـار آن سـال 71 مـى بـاشـد:
خانـم دکتر شیرین حجازیان اولیـن دانشجوى دکتراى ریاضى دانشگاه فردوسـى مشهد که پایان نامه وى با درجه عالى تـوسط هیإت داوران مورد تإیید قرار گرفت.(10) خانم سوزان صدیقى براى نخستیـن بار موفق شد شاخص و مجمـوعه آزمایشگاهى تشخیص هپاتیت ((بـى)) را به پایان برساند.
نامبرده فـوق تخصص ایمونولوژى و مسـوول بخـش کشت سلـولى سازمان تإمیـن انتقال خـون و استاد دانشگاه علـوم پزشکـى شهید بهشتـى است.(11) شیوا آشینه دانـشآموز سال چهارم ریاضى فیزیک دبیرستان نمونه رشـد در بنـدرعباس در سال 1373 مـوفق به کسب مـدال طلا در المپیاد ریاضـى کشـور شـد.(12) خانـم شهره مهرى در سال 1373 به عنـوان اولیـن زن از دوره دکتـراى هسته اى فـارغ التحصیل شـد. وى داراى اختراعات و نـوآوریهایـى در حد استانداردهاى بیـن المللـى است.(13) خانـم خـدیجه سفیرى در بهمـن سال 73 به عنـوان اولیـن دانشجـوى دوره دکتراى جامعه شناسـى کشـور از دانشگاه تربیت مدرس فارغ التحصیل شـد.(14) سیمرغ بلـورین بهترین فلیمنامه سیزدهمیـن جشنواره فیلـم فجر در سال 73 به خانـم رخشان بنى اعتماد به خاطر فیلـم روسرى آبـى تعلق گرفت.(15) خانـم نجفـى زاده در سال 74 به سمت معاونت دادگستـرى استان تهران منصـوب شـد. این اولیـن بارى است که یک زن به چنیـن پستى در قـوه قضاییه منصـوب مى شـود.(16) خانـم حمیرا حسینى با تحصیلات لیسانس سیاسى و فوق لیسانـس روابط بیـن الملل به عنـوان دبیر سـرویـس سیاسـى روزنامه کیهان منصـوب شد.(17) خانم فرزانه شرف بافى به عنوان اولیـن استاد و مهندس زن در رشته هوافضا در بخـش آمـوزش مهندسى هـواپیمایى جمهورى اسلامى مشغول به کار شـد.(18) پست مشـاورت ریاست جمهورى در امـور زنان از سال 1370 ایجاد شد و بالاتریـن پایگاه رسمى دولتـى براى زنان است. در عیـن حال چند مشاور وزیر و حدود 342 مدیر ارشد از زنان نیز در نهادهاى دولتى مشغولند.(19) خانـم معصومه ابتکار از طرف ریاست محترم جمهورى به عنوان معاون ریاست جمهور و رییـس سازمان حفاظت محیط زیست منصـوب شـد. در حال حاضـر ایشان و خانـم زهـرا شجـاعى مشـاور ریاست جمهور در امـور زنـان, دو عضـو هیإت دولت هستند.(20) در حال حاضر در کشـور چند مجمـوعه علمى تخصصـى زنان وجـود دارد, از جمله دانشگاه پزشکى فاطمیه در قـم که تمام کادر علمـى ایـن دانشگاه از متخصصان زن هستنـد و دانشگاه الزهرإ در تهران که در حال حاضر خانـم دکتـر زهرا رهنـورد ریاست آن را به عهده دارد و از دانشگـاههاى مهم و بزرگ کشـور است. از اولیـــن دوره مجلس شـوراى اسلامى, زنان به عنـوان نماینده در ایـن مجلـس حضـور داشته اند همچنان که در مجلـس خبرگان قانـون اساسى نیز یک زن به عنـوان نماینـده حضـور داشت. تعداد نماینـدگان زن در دور اول, دوم و سـوم, چهار نفـر و در دور چهارم 9 نفـر بــوده و در دوره فعلـى (دوره پنجـم) چهارده نفر مى باشد. تعداد زنان داوطلب در ایـن دوره در کل کشـور 305 نفر از مجمـوع 5359 نفر کانـدیدا بـود.(21) مجلـس فعلى داراى یک کمیسیون زنان, خانواده و جوانان است.
براى اینکه وضعیت فرهنگـى زنان در امروز کشـور اسلامـى ملمـوس تر باشـد, در این قسمت بیـن وضعیت فـرهنگـى آنان در اواخـر حکـومت طاغوت ـ که داعیه طرفدارى از حقـوق و آزادى زنان داشت ـ (1355) و سـال 1375 مقـایسه اى را ارائه مـى دهیـم.

در آبان سال 1355 تعداد زنان باسـواد در کل کشور 4679000000 بـود که نسبت به کل باسـوادان یعنـى 12877000000 تقـریبا 13 بـوده است. و ایـن تعداد مسـاوى 35 درصـد زنان واجب التعلیـم ـ بالاتر از 6 سال بود.

در آبان سال 1375 تعداد زنان باسـواد 19118000000 نفـر بـود که نسبت به کل باسـوادان یعنى 41582000000 نسبت نزدیک به 12 را نشان مـى دهد و ایـن تعداد مساوى 21/74 درصد زنان بالاى 6 سال است.
در سال 1355 اکثریت دختران در مقطع تحصیلـى ابتـدایـى مشغول به تحصیل بـودنـد و فقط 6/1 درصـد از زنـان در سطـوح عالــى تحصیل مـى کردند. ایـن نسبتها در سال 75 با کاهـش در بخـش ابتدایـى به 19/47 درصد و افزایـش در سایر سطوح مشاهده مى شود به طورى که در دوره راهنمایـى 85/25 درصد, دبیـرستان 30/19 درصـد و سطح عالـى 4/34 درصـد مشغول به تحصیل هستنـد.
فراهـم شـدن امکانات بیشتر, تإکید رهبران دینـى و اجتماعى, از بیـن رفتـن عوامل بازدارنده, افزایـش تعداد معلمان زن و ارتقإ سطح فـرهنگ عمـومـى مـوجب رشـد تعداد محصلان دختـر شـده است.

در سـال تحصیلـى 74 و 75 تعداد دانشجـویـان زن در دانشگــاههاى دولتـى 32/6 درصـد کل دانشجـویان و در دانشگاه آزاد 8/40 درصـد بـود که به شـرح زیـر در رشته هـاى مختلف تقسیـم مـى شـدند:
در دانشگاههاى دولتـى 6/27 درصد در رشته پزشکـى, 1/44 درصـد در رشته علـوم انسانـى, 17 درصد در علـوم پایه, 5/8 درصـد در فنـى مهندسـى, 9/1 درصد کشاورزى و دامپزشکـى و 9/1 درصد در رشته هنر بودند.
در دانشگاه آزاد 7/11 درصد در پزشکـى, 3/69 درصد علـوم انسانى, 3/9 درصد علـوم پایه, 9/5 درصد فنى مهندسى, 7/2 درصد کشاورزى و دامپزشکـى و 8/2 درصـد در رشته هنـر مشغول به تحصیل بـودنـــد.

تعداد دانشجـویان زن در سطوح مختلف آموزش عالى 171816000 نفر بـوده که 20449 در دوره کاردانـى, 131661/ در دوره کـارشناسـى, 4103 نفر در کارشناسـى ارشـد, 12739 دکتـراى حرفه اى و 2864 نفر در دکتراى تخصصى مشغول به تحصیل بـودند.(22) گروههاى عمده شغلى زنـان در سـال 1375 به شـرح زیر است:
قانـونگذاران, مقامات عالـى رتبه و مـدیران 41420 نفر, متخصصان 493812 نفر, تکنسیـن ها و دستیاران 693/72 نفر, کارمنـدان ادارى و دفتـرى 104076, کـارکنان خـدماتـى و فـروشنـدگان 77705 نفـر, کارکنان کشاورزى, ماهیگیـرى و جنگلـدارى 254890 نفـر, متصـدیان ماشیـنآلات و مونتاژکاران 14809 نفر, و کارگران ساده 83751 جمعا 1765402 نفـر مشغول به کار بـوده انـد.(23) روزنامه گاردیـن چاپ لندن در این زمینه نوشت:
پـس از پیروزى انقلاب اسلامـى شمار زنان شاغل در ایران و همچنیـن بانوان فعال در مراکز و موسسات آموزش عالى کشـور افزایـش یافته است. 40 درصد از دانشجـویان ایرانى را بانـوان تشکیل مى دهند در حالى که قبل از انقلاب تنها 12 درصد دانشجـویان ایـن کشـور دختر بـودند. ایران ظرف چنـد سال گذشته گامهاى مـوثرى در جهت ارتقإ زنـان و اصلاح وضعیت اجتمـاعى آنـان در کشـور بـرداشته است.(24)

جلوه جهانى زن مسلمان ایرانى
بعد از پیـروزى انقلاب اسلامـى یکـى از محـورهـاى عمــده تبلیغات استکبارى و سازمانهاى بیـن المللـى مـدعى حقـوق بشر علیه جمهورى اسلامـى, مسـإله نقض حقـوق زنـان بـوده است. عدم حضـور فعال زن ایـرانـى در کنفـرانسها و اجلاسهاى خـارجـى به علت وجــود مشکلات فـراوان در دهه اول انقلاب و انـدى بعد از آن, و ضعف تبلیغاتــى نظام از یک طرف و تبلیغات گستـرده استکبارى و دشمنان خارجـى از طرف دیگر چهره واقعى و هـویت اصلى زن مسلمان ایرانى را نه تنها ناشناخته باقى گذاشته بلکه به شدت مشـوه جلوه داده بـود. حضـور زنان عالـم, متخصص و متعهد ایرانى در مجامع خارجـى ـ چه مجامعى که مـربـوط به زنان است و چه مجامع تخصصـى در زمینه هاى دیگـر ـ بهتریـن اقدام عملـى در خنثـى کردن تبلیغات استکبارى علیه نظام جمهورى اسلامى بود.
همچنان که حضـور فعال و ارزشمنـد آنان در صحنه هاى مختلف علمـى, سیاسـى, اجتماعى و اقتصادى در داخل کشـور ارزشمند و افتخارآمیز است و نمونه هاى آن ذکر گردید.
خـوشبختانه در سالهاى اخیر زنان مسلمان ایـرانـى تـوانستنـد در جهان ابراز وجـود کرده و بسیارى از تبلیغات دشمنان را نقـش بـر آب کننـد که به نمـونه هـایـى اشـاره مـى کنیـم:
دیپلـم افتخار رشته فیزیک مسابقه ((نخستیـن گام به سـوى جـایزه نـوبل)) که در کشـور لهستان برگزار شد, به مقاله سه دانـشآمـوز دختر ایرانى از شهرستان بیرجند, اهدا شد. ایـن مقاله تحت عنوان ((تعییـن ضـریب رسـانـش گـرمایـى الکتـرولیتها)) تـوسط ایـن سه دانـشآمـوز نـوشته شـده و براى تـدویـن آن مدت هفت ماه تحقیق و آزمایـش گروهى انجام دادند.(25) فیروزه گل محمدى نقاش و تصویرگر کتاب کودکان برنده نشان نقره اى رقابتهاى تصـویرگرى یونسکو شد و مـوفق شد بزرگترین جایزه بیـن المللى را نصیب خـود کند.(26) رزا کلانترپـور دانـشآموز سال اول هنرستان مـوفق به اخذ جایزه نقاشى مبارزه با تخریب لایه ازن سازمان ملل شـد. در ایـن مسابقه که در مصر بـرگزار شـد, 1500 نقاشـى از سراسر جهان شرکت داشتنـد و به چهار اثـر بـرتـر جـایزه تعلق گرفت.(27)
خانـم دکتـر نسـریـن معظمـى, مـدیر گروه بیـوتکنـولـوژى سازمان پژوهشهاى علمـى و صنعتـى ایـران نشان گلهاى آکادمیک فـرانسه را دریافت کرد. این نشان که از معتبرترین و نادرترین نشانهاى ایـن کشـور و نمایانگر قدردانـى از خـدمات علمـى شخصیتهاست, به خاطر فعالیتهاى شـایان نامبـرده در زمینه بیـوتکنـولـوژى و به منظور قدردانى از خدمات علمى وى به ایشان اهدا شد. خانـم معظمى داراى دکتـراى میکـروبشناسـى پزشکـى از دانشگاه لاوالـى کاناداست.(28) مریـم میرزاخانـى و رویا بهشتـى زاده در سال 73 مـوفق به دریافت مـدال طلا و نقره المپیاد ریاضـى در هنک کنگ با شرکت هفتاد کشـور جهان شدنـد.(29) شادى رستمـى حصار سرخ, در سال 73 مـوفق شـد در المپیاد کامپیوتر در کشور سوئد, مدال برنز ایـن رقابتها را کسب کنـد.(30) خانـم یاسمـن فـروزان تنها دانـشآمـوز دختـر ایرانـى شرکت کننده در المپیاد جهانـى فیزیک مـوفق به کسب دیپلـم افتخار شد. این المپیاد در سال 73 با شرکت 47 کشور در چیـن برگزار شد. نامبرده همچنین تـوانست جایزه ویژه بهتریـن دختر شرکت کننـده در المپیاد را نصیب خـود کند.(31) حضـور فعال هیإت ایرانى بـویژه زنان محجبه ایـن هیإت در کنفرانـس جمعیت و توسعه در سال 73 در قاهره تـوجه رسانه هاى عمومى جهان را به خود جلب کرد. از 18 عضو ایـن هیـإت ده نفـر را بـانـوان تشکیل مـى دادنـد. خبـرنگـــار ((لیبـراسیـون)) که تحت تإثیر شخصیت و وقار زنان فعال ایرانـى در کنفرانـس قرار گرفته بـود در گزارش خـود نـوشت: یکى از ایـن بانـوان که 37 سال سـن دارد و بـا قـدرت بیان و اعتماد به نفـس چشمگیر; علاوه بر پست بالاى سیاسى, یک شرکت حمل و نقل بیـن المللى خصـوصـى را در تهران اداره مـى کند.(32) خانـم سهیلا جلـودارزاده دبیر اجرایى کانـون خـواهران (نماینده فعلـى مجلـس) گفت: امسال (سال 74) براى اولیـن بار خانـم فاطمه حضـورى به عنوان نماینده کل کارگران ایران در اجلاس کنفرانـس بیـن المللى کار در ژنو شرکت کرد. حضـور فعال بانـوان شرکت کننـده در ایـن هیإت برخـورد غیر منطقى ((اتحادیه بین المللى تجارت آزاد)) در ایـن اجلاس را ناکام کرد. ایـن تشکیلات در ویژه نامه اى که به مناسبت اجلاس منتشـر کرده بود مدعى شده بـود زنان ایرانى شهروند درجه دوم محسوب مى شوند و فاقـد امکانات دستـرسـى به مـوقعیتهاى اجتماعى, سیاسـى و غیـره هستند. هیإت ایرانى طـى اطلاعیه اى که در اختیار همگان قرار داد به ایـن اتهامات قاطعانه جواب گفت و بعد از جواب هیإت ایرانى, سایر کشـورهایى هـم که از طرف آن اتحادیه مـورد اتهاماتـى قرار گرفته بـودند, به پاسخگـویـى پرداختند.(33) و اما مـى تـوان گفت بهترین جلـوه حضور زنان ایرانى در صحنه بیـن المللى, حضـور آنان در چهارمیـن کنفرانـس جهانى زن بود که در تاریخ 18 ـ 24 شهریور سال 1374 تـوسط سازمان ملل به میزبانى چیـن برگزار گردید. حضور قـوى کارشناسان ایـرانـى از وزارتخـانه ها, نهادها و سـازمانهاى دولتى و غیر دولتـى باعث شد که على رغم تلاش برخى کشـورهاى غربـى بـویژه اتحادیه اروپا بـراى تحمیل مفاهیـم ضـد اخلاقـى, آنان با قـدرت و اعتماد به نفـس کامل مواضع خـود را اعلام داشته و مـوجب حذف مـواد ضـد ارزش در سنـد پکـن شـوند.
یکى از نویسندگان پیام زن در خاطرات خـود از ایـن اجلاسیه جهانى مى نویسد:
به محض ورود خبرنگاران زن ایرانـى به مرکز خبر کنفرانـس, تـوجه کلیه حاضریـن که خود از رسانه هاى گروهى کشورهاى مختلف بـودند و در صف طـویلـى در انتظار دریافت کارت قرار داشتند به سـوى آنان جلب شد. به نظر مى رسید که نمایندگان رسانه ها داغ تریـن سوژه خود را یافته انـد. دوربینهاى فیلمبـردارى و عکاسـى به کار افتـاد و ساعتى بعد اولیـن تصاویر حضـور خبرنگاران ایرانى از شبکهCNN ـ گرچه از مغرض تریـن رسانه ها نسبت به هیإت ایرانى بود ـ پخش شد. صبح روز بعد چـاپ عکـس چهار ستـونـى در نیـم صفحه اول روزنـامه چانیا دیلى, پرتیراژترین روزنامه انگلیسـى زبان چیـن که خبر از ورود خبرنگاران ایرانى مـى داد, نشانه دیگرى از مرکز تـوجه قرار گرفتـن ایـن گروه بـود. مـى تـوان ادعا کرد که حضـور نماینـدگان رسـانه هاى ایـران در مکانـى که تحت تـإثیـر قضاوتهاى نادرست و تبلیغات منفى قرار داشت, از مهمتریـن گامها در جهت جوشکنى علیه جمهورى اسلامى ایران محسوب مى شد.

تبلیغات سـوء جهانى پیرامـون وضعیت زنان ایران طـى سالهاى اخیر تصـورات غلطـى را بویژه در اذهان زنان جهان ایجاد کـرده بـود و اینک مخاطبان ما برخلاف تصورات خـود با چهره جدیدى از زن ایرانى که مجمـوعه تحرک, تلاش, تخصص, متانت و حجاب بود, روبه رو بـودنـد که باورهایشان را در هـم مى شکست.(34) نامبرده در قسمت دیگرى از خاطرات خود مى نویسد:
شرکت کنندگان در چهارمیـن کنفرانـس جهانى زن بـویژه در بخـش غیر دولتـى آن بـا دو چهره از زن ایـرانـى روبه رو بـودنـد. نشــریه دانمـارکـى ((آکتـوئلت)) در اشـاره به ایـن مطلب مـى نـویســـد:
((شعله ایـرانـى)) یک زن عصبانـى است. او به همـراه دیگـر زنان ایرانـى در تبعیـد در یکـى از پررفت و آمـدتریـن اماکـن در محل بـرگزارى کنفـرانـس زنـان غیـر دولتـى در خـارج از پکـن, مشغول تظاهـرات علیه دولت اسلامـى ایران و رفتار آن با زنان است. شعله ایرانـى (مـى گـوید:) ما آنها (نماینـدگان سازمانهاى غیر دولتـى زنان) را سـازمان غیـر دولتـى نمـى نامیـم. آنها وابسته به دولت هستند و براى خروج از کشـور باید از آن اجازه بگیرنـد. آنها از مواضع دولت دفاع مى کنند در حالى که ما معتقدیـم مـواضع مردم را ابـراز مـى کنیـم! این نشـریه بلافاصله در ذیل ایـن ادعاى ((شعله ایرانـى)), نام خانـم دکتر ثریا مکنـون از نمایندگان سازمانهاى غیر دولتـى ایران را به عنـوان پروفسـور دانشگاه تهران آورده و مى نویسد:

ثریا مکنون روانشناسى و روش تدریـس را آموزش مى دهد. او به گرمى از اسلام به عنوان روشى براى زندگى اجتماعى سخـن مى گوید و آن را یک دیـن جهانى که زنان را به عنـوان یک وجـود انسانى مى شناسد و به آنان اجازه تصمیـم گیرى مى دهد, مى داند. در ایران برابرى وجود دارد و زنـان داراى حق هستنـد. او مـى افزایـد:
یک مـرد مـوظف است خانـواده خـود را چه از نظر اقتصادى و چه از نظر روحـى تامیـن نمایـد اما زنان بـراى کار کـردن مختـارنـد و مـى تـوانند درآمـدشان را نزد خـود نگه دارند. زن پـس از ازدواج همچنـان هـویت و استقلال خـود را حفظ خـواهـد کرد.
نشریه مذکور تا انتها به نقل قـول از خانـم دکتر مکنون پرداخته و به مسایلى چـون عدم شیوع تجاوز به عنف و ایدز و پاییـن بـودن میزان طلاق در ایران اشاره مـى کند و با ایـن جمله از وى مطلب را به پایان مـى برد که: ((معنـویت و اخلاق همیشه پیروز است. ))(35)
((شوراى همبستگى ورزشـى بانوان کشـورهاى اسلامى)) نیز به عنـوان یک سازمان غیر دولتـى ایرانـى, فعالیت مـوثرى در ایـن کنفرانـس داشت و حضـور خانـم دکتر شکـوه نـوابى نژاد به نمایندگى از ایـن شـورا در اجلاس, در موثر بـودن فعالیت آن, نقـش بسیارى داشت. در ایـن جلسه از خانـم نوابى نژاد خواسته شد تا شوراى همبستگى ورزش بـانـوان کشـورهـاى اسلامـى را معرفـى کند.
تـوضیحات و پاسخهاى ارائه شده از سـوى خانـم نـوابى نژاد در ایـن جلسه چنان جـالب تـوجه بـود که بـاعث شـد شـرکت کننـدگـان از وى بخـواهنـد تا در سایر کارگاههاى مـربـوط به ورزش حضـور یافته و مـاهیت شـوراى همبستگـى را تبییـن کنـد.
در ایـن جلسات تربیت تعداد قابل تـوجه مربـى و داور زن و گسترش ورزش بانـوان به عنـوان یک تشکیلات مستقل که از سـوى زنان اداره مى شـود و از نتایج و دستاوردهاى انقلاب اسلامـى است, مـورد تـوجه ویژه قرار گرفت. در یک جلسه که تـوسط نماینده کمیته ملى المپیک زیمبابـوه اداره مى شد, وى در سخنرانى خـود از بى تـوجهى به ورزش دختران و زنان در کشـورش سخـن گفت و از خانـم نوابى نژاد خـواست تجارب خـود را در ایران براى حضار بازگو کند و نتیجه موفق ایـن پاسخها و پـرسشها ایـن بـود که نهایتا از وى خـواسته شـد تا در مجامع بیـن المللى شرکت کرده و تجارب شوراى همبستگى و چشـم انداز آینده آن را مطرح کند زیرا به عقیده آنها برنامه و اهداف شـورا بار ارزشـى داشته و تنها زن مسلمان ایرانى مى تـواند از آن دفاع کند. در ایـن جلسه نماینـده سـوئد ضمـن تإیید و تشـویق مـوارد عنوان شده در سخنان دکتر نـوابى نژاد, اظهار داشت در سـوئد مردان و زنـان مسـاوى هستنـد امـا هنـوز تعداد مـربیان زن فعال بسیار محدود است.(36)
بحث اقلیتهاى دینـى نیز پـس از انقلاب اسلامـى براى به زیر سـوال بردن جمهورى اسلامى مستمسک دشمنان واقع شد و در طـول سالهاى بعد از انقلاب بـراى مسمـوم کـردن اذهان جهانیان پیـرامـون آن تبلیغ بسیار شـده است. خـوشبختانه حضـور مـوثـر سازمانهاى غیر دولتـى اقلیتهاى دینى در ایـن اجلاس نیز بسیار کارساز و در دفع اتهامات موثر بـود. آنان با برپایى گردهمایى هایـى با مـوضـوع ((حقـوق و موقعیت زنان اقلیت در ایران)) به تشریح وضع موجـود در کشـورمان پـرداختنـد. خانـم فـریبا ابتهاج در سفـرنامه خـود مـى نـویسـد: با اطمینان مـى تـوان گفت جلسات نماینـدگان زنان اقلیت دینـى از پرجاذبه ترین و جالب تریـن جلسات ایرانیها بود و دفاع حق طلبانه و منصفـانه آنـان از نظام اسلامـى, انسـان را به یـاد آن مضمـــون گـرانبـار از مقـام معظم رهبـرى مـى انـداخت که ((زنـان اولیــن پاسخ دهندگان به همه قیامهاى بزرگ الهى بـوده اند.))(37) از دیگر کارهاى جالب در ایـن کنفرانـس, بـرگزارى مراسـم بزرگـداشت میلاد حضـرت مـریـم تـوسط شـرکت کننـدگـان ایـرانـى بود.
خانـم ((هراچیک میرزائیانى)) نماینده انجمـن زن ارمنى از ایران که در بـرپایـى جلسه نقـش داشت و خـود نیز در آن سخنرانـى کرد, برگزارى ایـن جلسه از سـوى زنان ایرانـى را کارى جالب, مـوثر و تعجب برانگیز براى سایریـن دانسته و گفت: براى زنان سایر کشورها بسیار مهم بـود که بزرگـداشت حضـرت مـریـم(س) از سـوى یک کشـور مسلمان انجام گـرفته باشـد و بـدون شک احیاى چهره هاى الهى چـون حضرت مریـم در جـو کنـونى جهانـى, احیاى ارزشهایـى است که بشـر بدانها نیاز دارد و خود نمى داند که با فراموش شدن ایـن ارزشها, انسانیت او رو به افـول است.(38) در قسمت دولتى اجلاس نیز هیإت ایرانى به ریاست خانـم شهلا حبیبى مشاور رییس جمهور در امور زنان شرکت داشت. ایـن هیإت در طول مدت برگزارى کنفرانـس با توجه به مطالعاتى که قبل از شروع اجلاس در تهران پیرامـون قضایاى مطروحه در سنـد داشت, بـا دست پـر در جلسات شـرکت کـرد و در بسیارى از اوقات حـرف اول را زد. خانـم دکتـر معصـومه ابتکار که در کمیته اصلـى حضـور داشت در نخستیـن اظهارنظر و سخنرانـى خـود خطاب به نمـاینـدگـان کشـورهـا بـا لحنـى آرام و رویـى گشاده گفت:
همه مـا در اینجـا جمع شـده ایـم که بـراى مسـایل زنان بهتـریـن راه حلها را برگزینیـم. بنابراین براى ایـن تشریک مساعى لازم است که همه خـود را هـم سطح دانسته و بـرخـى نپندارنـد که از دیگران پیشرفته تر و فهمیـده تـرند و هر که غیر از آنها, عقب مانـده است.

(این سخـن خطاب به نمایندگان کشورهاى غربى, اروپایى و آمریکایى معناى خاصـى دارد) این تفکر را از ایـن در بیرون کنیـد زیرا ما به خـوبـى مى دانیـم که شما در بهشت مـوعود و مدینه فاضله زندگى نمى کنید و دلیل آن نیز آمارهاى رسمـى خـودتان مبنـى بر افزایـش طلاق و وجـود فحشـإ و خشـونت علیه زنـان و غیـره در جـوامعتـان مـى باشـد. بهتر است به عقاید و آراى ما نیز تـوجه کنید شاید ما در ایده هایمان نکته مثبتى براى شما داشته باشیـم ...(39) خانـم دکتـر ابتکار در باره حذف واژه ((گرایشهاى جنسـى)) که مشـروعیت بخـش هـم جنـس بـازى و مـورد پـافشارى کشـورهاى غربـى بـود, گفت:

ما مصـرانه قصـد مقاومت در مقـابل آن را داشتیـم. البته به نظر مـى رسیـد که مـدافعیـن نیز قصـد مقابله سـرسختانه دارنـد زیـرا اتحادیه اروپا اعلام کرده بود اگر در متـن, موضوع گرایشهاى جنسى نیاید, آن را نخـواهد پذیرفت و ... . یک روز پیـش از مباحثه بر روى مـوضـوع گرایشهاى جنسى, ملاقاتـى با خانـم ((گرترود مانگلا)) دبیرکل کنفرانـس داشتیـم. موقع را مغتنـم شمرده و به وى گفتـم:
ما تا اینجا نگذاشتیـم مباحث به درگیرى منجر شود و کمر کنفرانس بشکند. ولى لازم است بدانید که مـوضـوع گرایشهاى جنسى جزو خطـوط قـرمز ماست و ما در مقابل فشارهاى اروپـا به هیچ وجه عقب نشینـى نخـواهیـم کرد, بنابرایـن شما به عنوان یک فرد دلسوز بدانید که اگر این فشارها ادامه یابد, اعلام مى کنیم که آنان مى توانند ایـن سند را به عنـوان یک سند اروپایى, آمـریکایـى مطـرح کننـد و ما کنار مى نشینیم زیرا ما براى ماندن شرایطـى داریـم و مى دانید که سند بسیار ارزشمندتر از ایـن است که فداى واژه هایـى چـون حقـوق جنسى شود.
یک شب پـس از ایـن گفتگـو, هیإتى تحت عنـوان ((دوستان رییـس)) متشکل از 25 کشـور از جمله جمهورى اسلامى ایران انتخاب شد و چند دور راجع به ایـن سند مذاکره کردند ولى مـوضـوع حل و فصل نشد و کـار به یک جلسه علنـى بـا حضـور همه کشـورهـا کشیـد. خـانـــم ((لیکـوانان)) که ریاست کمیته اصلى را بر عهده گرفته بـود و با وى از زمـان حضـور در اجلاس منطقه اى جـاکـارتـا سـابقه آشنـایـى داشتیـم, ریـاست ایـن جلسه جنجـالـى را بر عهده داشت.
ساعت حدود 3 نیمه شب بـود و ایشان پـس از بحثهاى طولانى راجع به ((بهداشت)) به اعضـاى جلسه اعلام کـرد که ایــــن بحث را به بعد مـوکـول مـى کنیـم و از حالا یک ساعت فرصت داریـد تا راجع به بحث ((گـرایشهاى جنسـى)) نظر خـود را بیـان کنید.
از نکات و برخوردهاى جالب در ایـن جلسه, نظرخـواهى از ایران به عنـوان نماینده طیف وسیعى از کشـورها بـود. نماینـدگان کشـورها براى ابراز نظر و مـواضع خـود بایـد وقت مـى گرفتنـد اما پـس از اینکه کشـورهـاى مختلف به ابـراز نظر پـرداختنـد, خـانـــــــم ((لیکـوانـان)) ریـاست جلسه, در فـراز حسـاسـى از مبــاحثه, از نماینده ایران خواست تا نظر قاطع خـود را بیان کنـد. ایـن حرکت در مقابل اتحادیه اروپا که نماینـده اى بـراى ابـراز نظرات خـود داشت, به مثابه معرفى ایران به عنوان نماینده کشـورهاى مقابل و متدین جهان بود. ایـن درخواست شدیدا مرا تحت تإثیر قرار داد و آن را منتى از سـوى خداوند دانستـم که ایران را به عنوان مدافع و نماینـده اسلام و ارزشهاى الهى مطـرح سـاخته است ... بـالاخـره ریاست جلسه در حالـى که ساعت از 4 بامداد مى گذشت, ختـم مذاکرات در مـورد ((واژه گـرایـش جنسـى)) را اعلام کرد و گفت:
مـن زمینه پذیرش ایـن واژه را نمى بینـم و از قدرت خود به عنوان ریاست جلسه استفاده کـرد و هـر پنج مـورد (که ایـن واژه به کار رفته بود) را حذف مى کنم.(40) از دیگر فرازهاى جالب ایـن اجلاسیه جهانى, سخنرانى رییـس هیإت ایرانى در جلسه عمـومـى بـود. ایـن سخنرانى براى بسیارى جالب تـوجه بـود; چه به لحاظ تبلیغات سویى که سالها علیه زنان ایرانى صـورت گرفته بـود و چه به لحاظ قدرت هیإت ایرانـى در تإثیرگذارى بر سنـد که تا آن روز براى همگان مشخص گشته بود.
از ایـن رو اکثر افراد طالب شنیدن مواضع ایران توسط رییـس هیإت بودند.
در آن جلسه, سالـن یکـى از پرجمعیت تریـن جسات خـود را مى گذراند بـویژه طبقه فـوقانى که خبرنگاران و گروههاى غیر دولتى ناظر در آنجا حضـور داشتنـد. رإس ساعت مقـرر خانـم حبیبـى رییـس هیإت ایـرانـى پشت تـریبـون قـرار گـرفت و نطق خـود را ارایه کــرد. سخنرانى ایشان حدود ده دقیقه به طـول انجامید و در چند فراز که به خـانـواده, نقـش ادیان الهى در پیشبـرد وضعیت زنـان و وضعیت جارى در بـوسنى و فلسطین اشاره کرد, مورد تشـویق بعضى مستمعیـن قرار گرفت و در پایان نیز از طـرف همه شـرکت کننـدگان اقـدام به تشویق و تإیید شد.
پـس از پـایان سخنـرانـى نـامبـرده, بسیارى از هیإتها از جمله فرانسه و اسپانیا که از فعالان اتحادیه اروپا بـودنـد, کنار میز ایران آمده و خـواستار متـن سخنرانـى ایشان شـدند. در بیرون از سالـن نیز که لحظاتى بعد جمعیت آن به نصف کاهش یافت, نمایندگان دولتى تعدادى از کشـورها با دیدن ایرانیها جلـو آمده و در حالى که دست خـود را به علامت دوستـى دراز مـى کردند, صمیمانه به خاطر سخنرانـى ارائه شـده تبـریک مـى گفتنـد.(41) اجلاس پکـن در حقیقت میدان گسترده اى براى جلوه زن مسلمان ایرانى شد و تجربه نیکـویى براى آینده به دست داد.

از نگاه بیگانگان
پیشـرفت زنـان در نظام جمهورى اسلامـى بـا تـوجه به هــــدایت و رهنمـودهاى امـام و مقـام معظم رهبـرى, به حـدى بـوده که مـورد اعتراف دوست و دشمـن قرار گرفته و زن ایرانى را به عنـوان سمبل و اسـوه بـراى زنان جهان مطرح ساخته است. یک شبکه تلـویزیـونـى قزاقستان مى گوید:
زن ایرانى تحت تإثیر فرهنگ غربـى نیست. آنچه زن ایرانـى به آن فخـر و مباهات مى کنـد, فرهنگ رفیع اسلامـى و ایرانـى آن است. در ایران زنان و مردان از فـرصت کاملا مساوى بـراى فعالیتهاى مختلف بـرخـوردار هستنـد.(42) روزنامه ((گاردیـن)) چـاپ لنـدن نـوشت:
ایران ظرف چنـد سال گذشته گامهاى مـوثـرى در جهت ارتقاى زنان و اصلاح وضعیت اجتمـاعى آنها در کشـور بـرداشته است.(43) نشـــریه بیـن الملل ((کـرسنت)) کانادا در گزارشـى راجع به هیإت ایرانـى شـرکت کننـده در چهارمیـن کنفـرانـس جهانـى زن مـى نـویسـد:
فعال تـرین هیإتها در بیـن مسلمانان, هیإت ایـرانـى بـود و در حقیقت ایـن هیات الهام بخـش دیگـر مسلمـانان بـوده و آنان را به دفـاع از مـواضع و حقـوقشـان در مقـابل کشـورهـاى غربــى تشجیع مـى کرد.(44) گزارشگر و نـویسنده روزنامه آمریکایى ((وال استریت ژورنـال)) در کتـاب خـود نوشته است:
بـراى زنان مسلمان نقاط دیگـر خاورمیانه, زن ایـرانـى نمـونه و الگـو به شمار مى رود. آنان در حالـى که حجاب دارند تحصیل, کار, عبـادت و بچه دارى مـى کننـد, به میهمـانـى مـى رونـد و میهمـانـى مـى دهند.(45) ((اسما پاشا)) مدیرکل حقـوقـى وزارت برنامه کشـور یمن:
مـن زنان ایـرانـى را سمبل واقعى زن مسلمان مـى دانم.(46) خانـم ((ثریا کلیم صدیقى)) از لندن:
زنان ایرانـى واقعا توانا هستـد و تـواناتر از زنان اروپایـى و غربى.
زنان ایرانى در زمینه هاى مختلف تحقیقـى و فرهنگى تخصصهاى زیادى دارند ... آنچه حائز اهمیت است نقـش الگویى است که ایران اسلامى بـراى دیگـر مسلمانان آزاده در جهان دارد و زن مسلمان ایـرانـى نیز همیـن نقـش را به عهده دارد.(47) خانـم دکتر ((هنا احیان)) استـاد دانشگـاه علـوم اجتمـاعى لبنان:

نقـش زن ایـرانـى در جهان بسیار مهم است و آنان از نظر علمـى و فرهنگـى در سطح بالایـى قرار دارند. به نظر مـن زنان ایرانـى به جایگاه خـویـش دست پیـدا کـرده انـد; به همیـن سبب دشمنان زیادى دارند. استکبار جهانى نمـى خـواهد زن مسلمان ایرانـى را در مقام الگوى جهانى ببیند.(48)

خانم ((ثریا نبور)) از تایلند:
زنان ایرانـى خیلـى قـوى و پرقـدرت هستند. در تایلنـد نیز زنان مسلمان ایرانى الگویى براى فعالیتهاى ما هستند.(49)

خانـم دکتر ((فاطمه حسین)) از لندن:
ما به واسطه انقلاب اسلامـى و زنان مسلمان ایرانى یاد گرفتیـم که با جرإت بگوییم ما مسلمان هستیـم و از مسلمان بـودن خود خجالت نکشیـم. مـن زنـان ایـرانـى را خیلـى فعال و حـاضـر در جــامعه مى بینم.(50)
خـانـم ((ثـریـا طـارق)) عضـو پـارلمـان مسلمـانـان انگلیس:
تصاویر زن مسلمان ایرانـى در نشـریات و تلـویزیـون ایـران ایـن جرإت را به دیگر زنان مسلمان داد که آنان نیز هر جا که باشنـد مـى تـوانند باحجاب باشند. همیـن مطلب باعث شـد که در اروپا نیز عده کثیـرى از زنان به حجـاب رو آورنـد ... به عقیـده مـن زنان ایـرانـى در حـال حـاضـر پـایه گذار کـارهـاى بزرگـى بـراى اسلام هستند.(51)

خـانـم ((ایمگاردپیـن)) محقق و استـاد دانشگـاه آفـن در آلمان: غرب به ایـن مسإله پـى برد که زنان ایرانـى داراى فکر هستند و مى تـوانند تصمیـم بگیرند و حضورى فعال در اجتماع داشته باشند و ایـن مسإله اى است که مى تـوانند على رغم آن آزادى و تساوى ظاهرى که زنان غربـى به دست آورده اند, صـدمه اى بر پیکر غرب وارد کند; به عبارت دیگـر وحشت از نقـش الگـویـى که زنان مسلمان ایـرانـى مى تـوانند داشته باشند باعث یک سرى از تهاجمات غرب به سوى آنان است زیرا ایـن تصـویر زن ایرانى مى تـواند باعث شـود تا زن غربى تحت تإثیر قرار گیرد.(52)

خـانـم ((رابعه کـالا)) از آفـریقـاى جنـوبـى:
زنان ایرانى براى ما همچـون یک رهبر مى باشند و نقـش یک الگو را بـراى زنان مسلمان دارنـد ... زنان ایـرانـى بایستـى با دقت به راهشـان ادامه دهنـد و به سبب نقـش عظیمـى که به واسطه الگـــو بـودنشان دارند, مراقبت از ایـن راه داشته باشنـد. زنان مسلمان ایـرانـى با حجاب و حضـور فعال مـوجب انگیزه در دیگـر مسلمانان شدند.(53)

خـانـم ((ژیـان فیلـى)) لیسـانـس روانشنـاسى از عراق:
حضـور فعال زنان محجبه در عرصه هاى مختلف و صحنه هاى بیـن المللـى که بیانگـر تإثیـرات اسلام و انقلاب بـر آنان بـود, باعث شـد که زنـان دیگـر نیز به جـایگـاه خـود پـى ببـرند.(54)

خـانـم ((مـاجـده فـرهـادىپـور)) متـرجـم از عراق:
نه تنها در عرصه هاى سیاسـى, اجتماعى و فرهنگـى بلکه همچنیـن از جنبه خانـوادگـى, زنان مسلمان ایرانـى الگـویى براى ما بـودند. ایثـار و مجـاهـدات ایـن بـانـوان در طـول دوران جنگ و انقلاب و آمادگى آنان و تقدیـم پسران و شوهران و برادرانشان در راه خدا, همه آنان را در جایگاه نمونه بودن و الگـو بـودن قرار داد.(55)

((آنـدره رهـایـو)) کـارمنـد صـداى بـرون مـرزى اندونزى:
حکومت اسلامى ایـن امکان را براى زنان به وجـود آورد که آنان در تمامـى صحنه هـاى سیاسـى, فـرهنگـى و اجتمـاعى حضـور فعال داشته باشنـد. ایـن حـرکت و فعالیت زنان مسلمان ایرانـى انگیزه اى جهت فعالیتهاى مختلف زنان دیگـر کشـورها شـد. زنـان مسلمـان ایـران مى توانند الگوى خوبى براى تمامى زنان در جهان باشند و مـن شخصا ایفـاى نقـش همسـرى و مادر و فعالیت در عرصه هاى اجتمـاعى را از ایشان یاد گرفتـم. به همیـن سبب معتقـدم نه تنها براى کشـورهاى اسلامى که براى تمام جهان ایـن زنان مـى تـواننـد الگـوى مناسبـى باشند.(56)

خانـم ((داینا کریم اوا)) معاون کمیسیون امور مذاهب دوماى روسیه با تقدیر از نقـش زن ایرانى در جامعه اسلامى ایران تصریح مى کند:
زن ایرانـى نمـونه کامل ایفاى نقـش سازنـده در اجتماع در عیـن حـراست از عفت, پـاکـدامنـى و درستکـارى است. او مـى افزایـــد:
حضـور مـوفق زن ایرانى در عرصه هاى مدیریتى و اشتغال 42 درصد از ظرفیت مـراکز آمـوزش عالى, دروغ بـودن گزارشهاى جعلـى رسانه هاى استکبـارى در مـورد نقض حقـوق زنـان در جمهورى اسلامـى را نشـان مـى دهـد.(57) چهره درخشان و متعالـى زن مسلمان ایرانـى در جهان چنـان جلـوه کـرده که بـا وجـود تبلیغات سـرسـامآور رسـانه هـاى استکبـارى علیه اسلام و پیـرامـون عدم رعایت حقـوق زن در اسلام و جمهورى اسلامـى, امـروز بسیـارى از جهانیـان به دروغ بـودن ایـن تبلیغات پـى برده و با مشاهده فروغهایى از جلـوه زن مسلمان, به اسلام رو آورده و به زنان مسلمان ایرانى به عنوان اسـوه, الگو و مدافع حقـوق انسانى زن دل بسته و چشـم دوخته اند. خان ابتهاج در خـاطـرات چهارمیـن کنفـرانـس جهانـى زن مـى نـویسد:

نماینـدگـان سـازمـانهاى غیـر دولتـى زنان کـانادا ـ کشـورى در مغرب زمیـن و همسایه شمالى ایالات متحده آمریکا ـ در طـول برپایى اجلاس, همه جا در سالنها و راهروها به دنبال زنان ایرانى بـودند تا آخریـن اخبار در مـورد برپایى جلسات مطبـوعاتـى یا سخنرانـى سکولاریستها و مخالفین مذاهب و همچنیـن نمایندگان کشورهاى اسلامى را به اطلاع ایرانیها برسانند و از آنها مصرانه مـى خـواستنـد تا در ایـن جلسات شرکت کرده و آن طـور که لازم است در باره مباحثات اظهارنظر نمایند.
تصویر چهره مشتاق و در عین حال مضطرب زنان کانادایى که در بیـن راه مـى ایستادنـد و به محض رسیدن یکـى از اعضاى هیإت ایرانـى, دستان او را مى گرفتند و بى تاب خـواهان حضـور وى در جلسات مذکور مـى شدند, از تـوان ایـن قلـم خارج است. گـویى دنیاى امروز چـون کـودکـى, نیازمنـد مادرى دلسـوز است که او را از گزنـد نامادرى نامهربان و مزور برهانـد. فقط باید مى بـودید و مـى دیدیـد تا به عمق نیاز جهان امـروز بـویژه غرب بـراى حضـور ایرانیها که حامل پیامى نجاتبخش با زبانى منطقى و همه فهم هستند, پى ببرید و ایـن نیـازى است که پنهان در ورإ پـرده ســـوء تبلیغات علیه جمهورى اسلامى, هر روز بیش از پیش ریشه مى گیرد و رشد مى کند.(58) گرایـش وسیع و پردامنه زنان غربـى به اسلام بخصـوص بعد از پیروزى انقلاب اسلامـى در ایران, از دیگر ثمرات جلـوه جهانـى اسلام و زن مسلمان ایرانى است.

خبرگزارى ایتالیا در سال 72 در گزارشـى تحلیلـى از گرایـش زنان غربى به اسلام مى نویسد:
تنها طى دو سال اخیر بیش از بیست هزار نفر از باسوادتریـن زنان انگلیسـى به اسلام روى آورده اند. برابرى حقـوق زن و مرد (نادیده انگاشتـن تفاوتهاى طبیعى و فطرى در قانونگذارى و رفتار با زن و مـرد) دستاوردى جز فشار روحـى و جسمـى بیشتـر بـراى زنان غربـى نداشته و آنان به پـوچى و فریب ناشى از ایـن شعار پـى برده اند. زنان غربـى که با شعار ((برابرى زن و مرد)) هـویت اصلى خـود را از دست داده انـد, اکنـون بـراى بازیابـى ایـن هـویت در تلاشنـد.
در ایـن میان زنان انگلیسـى که همـواره از سایر همقطاران غربـى خود پیـش بـوده اند, اسلام را به عنوان راه حل انتخاب کرده اند. یک زن انگلیسـى که مسلمـان شـده اظهار مـى دارد:
مـن با رو آوردن به اسلام و واقعیت اسلام متـوجه شدم که خوشبخت تر هستم. مـن با این عمل, خود را واقعا زن احساس کرده و ملکه خانه خـود هستـم; علاوه بر ایـن از بسیارى امتیازات استفاده مـى کنـم. باورکردنـى نیست اما زن با رعایت پـوشـش اسلامـى خـود را متفاوت احساس کرده و از اطمینان بیشترى برخـوردار است.(59) تعداد زنان آمـریکـایـى گـرونـده به اسلام نیز رو به افزایش است.
به گزارش رادیـو نـداى اسلام, زنان آمـریکایى پـس از آشنایـى با حقـوق, کرامت و احترام به زن و خانواده در اسلام, گرایـش بیشترى از خود نشان مى دهند.(60) ((سادى محمد)) خانـم 37 ساله آمریکایى که در اداره پست نیـویـورک مشغول به کـار است مـى گـوید:
اسلام بـراى شـوهر وظایفـى تعییـن کرده که تهیه نفقه و حمایت از خانـواده از مهمترین آنهاست; بنابرایـن زن آمریکایـى با داشتـن شـوهـر مسلمـان, احسـاس اطمینـان زیـادى مـى کند. (61)
تشرف زنان تحصیل کرده روسى به دین مبیـن اســلام, مـوجـــب شگفتى محافل مذهبـى در مسکـو شـده است. زنان تحصیل کرده روسـى همچنیـن تـرجیح مـى دهند فرزنـدان خـود را در مـدارس مسلمان مقیـم مسکـو ثبت نام کننـد. خانـم دکتـر ((اکتیا)) فارغ التحصیل دکتـراى زبان انگلیسـى که اهل روسیه و مقیـم ازبکستـان است و در دانشگــــاه عشقآبـاد تـدریـس مـى کنـد, دیـن اسلام را به عنـــوان تنها مذهب رهایـى بخـش قبـول کـرد و نام ((هاجـر)) را براى خـود بـرگزیـد.
به گفته رادیـو بـاکـو پـس از اضمحلال امپـراتـورى روسیه و رشـد گرایشات مذهبـى, زنان و دختـران با مطالعه کتب و مجلات و نشریات مذهبى که در مسکـو منتشر مى شـود, به دیـن اسلام رو مىآورند.(62) 2استراتژى آینـده2 خـوشبختانه زنان در جمهورى اسلامـى تا به حال به بسیارى از حقوق خـود رسیده و مراحل رشد و ترقى را طى کرده و حمایتهاى قانونى خـوبى از آنان صورت گرفته است ولى هنوز تا وضع ایدهآل اسلام, فاصله داریـم که براى رسیدن به آن بایـد استراتژى آینده نظام در این جهت باشد و به نظر نویسنده ایـن سطـور اهداف زیـر را بـایـد بـراى آینـده تـرسیـم کنیم:
1ـ تبییـن کامل نظریه فطرى, متعالى و افتخارآمیز اسلام هنوز هـم در گـوشه و کنار, نظریه هاى افـراطـى و تفـریطـى نسبت به زنان و حقـوق آنـان به چشـم مـى خـورد. گـروهـى بـاز هـم سعى در تـوجیه خـانه نشینـى دارنـد و بـا مطـرح کـردن همـان حـرفهاى متحجـرانه مـى خـواهند زن را ناتـوان و غیر مجاز براى حضـور در جامعه و به عهده گرفتـن مسـوولیت, جلوه دهند. نسبت به پـوشـش زنان جمود به خرج مى دهند و یک شکل لباس پـوشیدن را مـى خـواهنـد بر همه تحمیل کنند و در مقابل آنان, گروهـى دیگر زنان را به کنار نهادن حجاب و پـوشـش شرعى و آزاد و رها شـدن از قید و بندهاى دینـى تشـویق مى کنند و بر احکام دینـى در مـورد زنان ایراد مـى گیرند و ... . بر مسلمانان متعهد و مسـوولیـن انقلابى و زنان مـومـن است که با تـوجیه و تبیین صحیح و متیـن و عقلانى احکام و معارف دینى, جلوى افراط و تفریطها را بگیرنـد. ایـن سخـن مقام معظم رهبرى نمـونه رفتـار متعادلانه است که مـا امـروز و آینـده به آن نیـاز مبـرم داریـم. ایشان در زمینه پوشش زنان مى فرمایند: چادر بهتریـن نوع حجـاب است و الزام به چـادر وجهى ندارد.(63)

2ـ تـداوم تـربیت زنـان عالـم, متخصص و کـاردان
زنان باید براى پذیرش مسوولیتهاى اجتماعى خـود را آماده کنند و تخصصهاى لازم را کسب کنند به طورى که علاوه بر پذیرفتـن مسـوولیت در زمینه هاى مختلف اجتماعى, حداقل در موارد درمانـى و آمـوزشـى بتـواننـد خـودکفـا بـاشنـد. حضـرت امـام در آغاز انقلاب اسلامـى فرمودند:
واجب کفایى است تا در زمینه امور پزشکى, زنان متـولى امر خویـش بـاشنـد.(64) مقـام معظم رهبـرى مـى فـرمـایند:
حضـور روزافزون زنان مسلمان و مـومـن در کسـوت متخصصى و استادى مایه مبـاهات و افتخـار نظام جمهورى اسلامـى است.(65) ایشـان در سال 67 در ملاقات با عده اى از زنان متخصص اظهار امیدوارى کردنـد که ان شإالله روزى برسـد که همه زنهاى جامعه ما تـوسط متخصصان زن معاینه و درمان شـوند و در پى همیـن دیدار بـود که گروهى به تإسیـس دانشکـده پزشکى فاطمیه بـراى تربیت کادر پزشکـى لازم از بانوان متعهد, اقدام کردند.

3ـ استمرار حمایتهاى قانونى
هنوز هـم در گوشه و کنار کشور اسلامى, زنان از برخى حقوق خـویـش محروم مى شوند و از طرف مردان بخصوص در خانواده مورد ظلم و ستـم قرار مى گیرند. نظام جمهورى اسلامـى وظیفه دارد آنان را از حقـوق قانونى و شرعى خود آگاه کند, جلوى ظلم و ستـم به آنان را بگیرد و حمـایتهاى قـانـونى لازم را به عمل آورد.
رهبر معظم در سال 73 در سفر به استان کهکیلـویه و بـویراحمد در اجتماع عظیم مردم یاسوج ضمن پرداختـن به مسایل مختلف آن استان, ظلـم به زنان و دختران در بعضى مناطق آن استان را مـورد مذمت و نکوهش قرار دادند و فرمودند:
اسلام از مردى که به زن یا دختـر خـود ظلـم کنـد, متنفر و بیزار است. پیامبر خدا چنیـن مردى را که با تکیه بر قدرت جسمانى خـود به زن ظلـم مى کنـد, زشت مـى شمرد. بایـد به ایـن عادت زشت و غیر اسلامـى که در بعضـى از نقاط استان ازدواج تحمیلـى, بـدون اجازه دختران و علـى رغم میل آنان صـورت مى گیرد, پایان داده شـود زیرا که نزول برکات خداوند منـوط به رعایت اخلاق اسلامـى و احکام الهى است.(66) ایشـان در سخنـرانـى خـود در ارومیه در ســـــال 1375 فرمودند:
البته بعد از انقلاب در قـوانیـن ازدواج و قـوانیـن حمـــایت از خـانـواده, اصلاحـات زیادى شـده است اما کافـى نیست. آن چیزى که تـوصیه ما به همه دست اندرکاران ـ چه آنهایـى که در مجلسنـد, چه آنهایى که در دستگاههاى دولتـى هستنـد, چه آنهایـى که بر منابر خطـابه و وعظ هستنـد, چه خـود زنها ـ ایـن است که بـایـد حمایت اخلاقـى و قانـونـى از زن انجام گیـرد تا مـرد در محیط خانـواده نتـواند زورگـویـى کنـد.(67) ایشان در بیان دیگرى مـى فـرمایـد:
حـرکت در جهت احقاق حقـوق زنان در جامعه اسلامـى و در جـامعه ما حتما باید انجام گیرد. منتها بر مبناى اسلامى و با هـدف اسلامـى. یک عده نگـوینـد ایـن چه نهضتى است؟
ایـن چه حرکتى است؟ مگر زن در جامعه ما چه کـم دارد؟ متإسفانه ممکـن است بعضـى این گـونه فکر کنند. ایـن ظاهربینى است. زن در همه جوامع ـ از جمله جامعه ما ـ دچار ستـم و دچار کمبودهایى که بـر او تحمیل مـى شـود, اما ایـن کمبـود, کمبـود آزادى به معناى بـى بند و بارى نیست. ایـن کمبود, کمبـود میدانها و فرصتها براى علـم و معرفت و تربیت و اخلاق و پیشرفت و شکـوفایى استعدادهاست. ایـن را بـایـد تـإمیـن و جستجـو کرد.
ایشان یکى از زمینه هایى که در خصـوص مسإله زن باید مورد تـوجه باشد, اصلاح قوانین مربـوطه دانستند و فرمودند: بعضى از قوانیـن در برخـورد با زن و با مرد احتیاج به اصلاح دارد. باید کسانى که اهل این کارها هستند, مطالعه کنند, بررسى کنند و آن قوانیـن را درست نمـاینـد. یک نکته دیگـر ایـن است که جـامعه هـم از لحـاظ قانـونى و هـم از لحاظ اخلاقـى, باید با کسانى که تعدى به زن را حق خودشان مى دانند, برخـورد سخت بکنند. قانون هـم باید در ایـن زمینه مجازاتهاى سختى را پیـش بینى کند. (68) از اقداماتى که در ایـن زمینه لازم است صورت گیرد, حضور فعال زنان در مجلـس شـوراى اسلامـى براى سامان دادن به حمایتهاى قانـونى از زنان است. مقام معظم رهبـرى در ایـن زمینه مـى فـرمـاید:
به نظر مـن خانمها در مجلـس یک رسالت بزرگ و تکلیف بزرگتـرى را بر عهده دارنـد و آن ایـن است که خلإهاى مـوجـود را که بـر اثر سنتهاى غلط در جـامعه ما در رابطه بـا زن وجـود دارد, اینها به حکـم زن بـودن بهتـر از مردها مـى فهمنـد و آن خلاها را بایـد در تدویـن قانون پر کنند ... اگر زنها بخـواهند در مجلـس به معناى حقیقـى کلمه نقـش نمایندگـى را ایفا کنند با چهار نفر نمى شـود, بـایستـى بیشتـر در مجلـس شـوراى اسلامـى بـاشند.(69)

4ـ حضـور مستمـر جهانـى زن مسلمـان ایـرانى
همان طـور که گذشت, حضـور قدرتمندان زن مسلمان باحجاب ایران در صحنه جهانى, بیشتریـن برد تبلیغاتـى نسبت به مقام زن در اسلام و بیشتریـن اثر خنثـى کنندگى نسبت به تبلیغات دشمنان دارد و نظام جمهورى اسلامى و بانوان مسلمان باید در ایـن زمینه فعال باشند و فرصتهاى گوناگـون را براى حضـور در مجامع جهانـى غنیمت بشمرند. تا به حال شرکت هیإتهاى نمایندگـى ایران و زنان عالـم, متعهد, مـومـن و انقلابى در مجامع مختلف و بخصـوص در چهارمیـن کنفرانـس جهانى زن در پکـن برکات و خیرات فراوانى براى نظام اسلامى در پى داشته و بـایـد در ایـن زمینه فعال تـر از گذشته عمل کنیم.

حجت الاسلام و المسلمیـن هاشمى رفسنجانى رییس جمهورى وقت به هنگام بازگشت هیإت نماینـدگـى ایـران از اجلاس پکـن در ملاقات با آنان فرمودند:
مجموعا باید از خدا شاکر باشید که مـوفق بـودید و خـوب از عهده کار برآمدید و بى اشکال کارتان را تمام کردید. ما با دقت مـواظب بـودیم و اخبار را گوش مى دادیـم. مـن به خصـوص قضاوتهایى که در خارج از ایـران در رسانه ها و در محافل بـود و منتشـر مـى شـد را مى دیدم. از روز اول خیلى منتظر بـودم که نقاط ضعفـى پیدا کنند, ولـى مجمـوعا چیزى نبـود که آنها مطرح کنند و علیه شما استفاده کنند. حرفهاى سطحى مى زدند که براى خـودشان بد بـود ... در داخل هـم محافلى بودند که منتظر بـودند نقاط ضعفـى پیدا کنند و بزرگ کنند, چون همه ایـن حرکات را نمى پسندیدند. اینجا هم چیز بدى به دست نیامد. نقاط مثبت و دستاوردها هـم جدى بـود ... ما اگر حرف منطقـى ارائه کنیـم, منطق جاى خـودش را باز مى کند. در دنیا هـم آدمهاى منصف خیلـى هستنـد. ما قبلا در کنفـرانـس قـاهـره, همیـن توفیقها را از بعد دیگرى داشتیـم. قضاوتهاى دنیا هـم آنجا خیلى اصلاح شد.(70)

5 ـ معرفـى الگـوهـاى منـاسب به نسل جـوان
ما مفتخریـم که در کشـور اسلامى و در انقلاب اسلامى زنان بزرگى به قله هاى رفیع ایمان, ایثـار, اخلاص, استقامت, علـم, شهامت, شجاعت و دیگر مکارم اخلاق دست یافته اند. علاقه مند بـودیـم نمونه هایى را در زمینه هاى مختلف از خیل عظیـم بانـوانـى که دست پرورده امام و انقلاب و فـرهنگ اسلام ناب محمـدى(ص) مـى باشنـد بـا ذکـر ویژگیها برشماریـم اما حجـم گسترده بانـوان مـوفقـى که همه مایه مباهات انقلاب و نظام جمهورى اسلامى اند ذکر نمونه را نیز دشـوار مى سازد.
تنها اگر به زندگـى و شخصیت دهها نفر از بانـوان ارجمندى که در نشریه پیام زن به شرح زنـدگـى و شخصیت آنان پرداخته شـده است و اسـوه هـاى افتخـارآمیزى که در میـدانهاى مبـارزه, جهاد, دانـش, تربیت, هنر و فداکارى و ایثارگرى معرفـى شـده اند, نگریسته شـود پى خـواهیـم برد که اسلام ناب محمدى(ص) که در اندیشه و عمل حضرت امام خمینـى متجلـى شد, چه سرمایه هاى معنـوى ارزشمندى را تـوشه راه نسل جوان ما بویژه دختران جوان نموده است. بر ماست که ایـن اسـوه هاى ارزشمند را از راههاى مختلف تبلیغ کنیـم و به جامعه و بخصوص نسل جوان بشناسانیـم تا زنان و دختران جوان کشور اسلامى و مشتاقان انقلاب اسلامـى در خارج بـدانان اقتدا کنند و ادامه دهنده راه پرافتخار آنان باشند.
خداوند به همه ما تـوفیق اقتـدا به امام عزیز و ادامه دادن راه یـاران بـاوفـاى ایشـان را عنـایت فـرمـایـد.

پى نوشت :
1ـ قـانـون کـار, انتشارات اردیبهشت, ص26.
2ـ پیام زن, شماره 2, ص40.
3ـ همان, شماره 4, ص53 ـ 54.
4ـ همان, شماره 22, ص19.
5ـ همان, شماره 62, ص43.
6ـ همان, شماره 64, ص39.
7ـ همان, شماره 65, ص36.
8ـ همان.
9ـ همـان, شمـاره 61, ص25, سال 76.
10ـ همـان, شمـاره 46, ص26, سـال 74.
11ـ همان.
12ـ همان, شماره 25, ص18.
13ـ همان, شماره 37, ص43.
14ـ همان.
15ـ همان.
16ـ همان, شماره 46, ص25.
17ـ همـان, شمـاره 47, ص26, سال 74.
18ـ همـان, شمـاره 80, ص15, سـال 77.
19ـ همـان, شمـاره 54, ص10, سـال 75.
20ـ همـان, شمـاره 67, ص12, سال 76.
21ـ همان, شماره 49, ص14.
22ـ همان, شماره 83, ص15.
23ـ همان, شماره 84, ص21.
24ـ همـان, شمـاره 37, ص52, سـال 74.
25ـ همـان, شمـاره 80, ص15, سـال 77.
26ـ همـان, شمـاره 84, ص44, سـال 77.
27ـ همان.
28ـ همان, شماره 50, ص34.
29ـ همان, شماره 30, ص13.
30ـ همان.
31ـ همان.
32ـ همان, شماره 37, ص40.
33ـ همان, شماره 43, ص49.
34ـ نسیـم شرق ((شـرح سفرى به قلب آرزوهاى زنهاى جهان)), فریبا
ابتهاج شیرازى, ص24.
35ـ همان, ص47.
36ـ همان, ص57 ـ 58.
37ـ همان, ص62.
38ـ همان, ص67 ـ 68.
39ـ همان, ص101.
40ـ همان, ص104 ـ 106.
41ـ همان, ص114 - 116.
42ـ پیام زن, شماره 76, ص20.
43ـ همان, شماره 37, ص52.
44ـ همان, شماره 45, ص66.
45ـ همان, شماره 39, ص61.
46ـ همان, شماره 39, ص64.
47ـ همان, شماره 75, ص12.
48ـ همان, شماره 99, ص13.
49ـ همان, شماره 75, ص13.
50ـ همان.
51ـ همان.
52ـ همان.
53ـ همان, ص14.
54ـ همان.
55ـ همان.
56ـ همان, ص92.
57ـ همان, شماره 67, ص6.
58ـ نسیم شرق, ص137.
59ـ مجله پیـام زن, شمـاره 22, ص20.
60ـ همان, شماره 35, ص34.
61ـ همان, شماره 29, ص14.
62ـ همان, شماره 20, ص79.
63ـ همان, شماره 38, ص40.
64ـ همان, شماره 83, ص6.
65ـ همان, شماره 29, ص42.
66ـ همان, شماره 29, ص12.
67ـ همان, شماره 56, ص9.
68ـ همـان, شمـاره 69, ص5, سال 1376.
69ـ همـان, شمـاره 62, ص5, سـال 1376.
70ـ نسیم شرق, ص140.