گیاهان گوشتى
مهندس مجتبى شریعت پناهى

 

 

گیاهان گوشتى گیاهانى هستند که داراى برگها و ساقه هاى ضخیم و آبدارند. از آنجایى که شباهتهاى زیادى به کاکتوسها دارند, گاهى با یکدیگر اشتبـاه مى شوند. گیاهان گوشتى مانند کاکتوسها بـسیار مقاومند, زیرا اغلبـشان بـه نواحى گرم و کم آب تعلق دارند. بـا توجه بـه اینکه این گیاهان مى تـوانند بـراى مواقع کمآبـى مقدار زیادى آب در برگهاى خود ذخیره کنند, شرایط نگهدارى آنها نیز تا حدودى بـا کاکتوسها مشابـه است. تفاوت گیاهان گوشتى و کاکتوسها در برگهایشان است. کاکتوسها برگ مشخصى ندارند, در حالى که بـرگ گیاهان گوشتى تـا حدودى مشخص است. فقط چند نوع کاکتـوس بـه طور استثنایى بـرگ دارند. در این شماره, شما را بـا چند گیاه زینتى که داراى برگهاى گوشتى هستند, آشنا مى کنیم.

 

گل ناز:
گیاه زینتى زیبایى است که گلهایش از نظر رنگ بسیار متنوع اند. ناز به خانواده کراسولاسهCRASSULACEAE))تعلق دارد. برگهاى اغلب گیاهان این خانواده گوشتى و آبـدارند. ناز گیاهى است یکساله که معمولا به وسیله کاشت بذر ازدیاد مى یابد, اما قلمه ساقه هایش نیز به آسانى ریشه دار مى شوند. بذر ناز را باید در اواخر زمستان بـه خاک بنشانیم, تا در اواخر تابستان یا پاییز شاهد گلهایش باشیم. گیاه مناسبـى بـراى بـاغچه یا گلدانهایى است که روى تـراس قرار دارند. نازها از جنس سدومSEDUM))هستند. بیش از صد و پنجاه گونه گیاه گوشتى از جـنس سدوم وجـود دارند که بـعضى از آنها دایمى و برخى یکساله اند.
از خصوصیات گل ناز آویختـگى ساقه هایش است که موجب زینت اطراف گلدان و یا کناره تراس مى گردد.

کراسولاCRASSULA :
در خانـواده کراسـولاســـهCRASSULACEAE))کراسـولا گیاه زینتـى مشهورى است که به آفریقاى جنوبى تعلق دارد. این گیاه نیز مانند سایر همقطارانش دوستدار گرما است و نسبت به آب کم مقاومت زیادى دارد. برگهایش آبدار و ضخیم و پولک مانندند.

کالانچوئهKALANCHOE :
این گیاه داراى بـرگهایى اسـت آبـدار بـا بـریدگیهاى فراوان. دویست گونه دارد و متعلق است به خانواده کراسولاسه. رویشـگاه ((کـالانچـوئه)) ماداگاسـکـار اسـت. این گیاه را نیز مى توان مانند سایر گیاهان خانواده کراسولاسه به وسیله کاشت بـذر و قلمه ساقه تکثیر کرد. در وضع مناسب رشد زیادى مى کند تـا جایى که به شکل درختچه درمىآید. گلهاى زرد, قرمز یا ارغوانى رنگش بـه آن زیبایى خاصى مى بخشد.

اشوریاECHVERIA :
براى این گیاه نام گیاهشناس و نقاش مکزیکى که کاشف آن بـوده, انتخاب شده است. برگهایش تخم مرغى و ضخیم و به رنگ سبز مایل بـه خاکسترىاند. گلهایش زرد, صورتى و یا نارنجى رنگند. بـه روش قلمه برگ یا استفاده از پاجوش ازدیاد مى یابـد. جزو خانواده کراسولاسه است.

آلوئهALOE :
جزو گیاهانى است که بـرگهایش گوشتـى و آبـدارند. بـه خانواده لیلیاسهLILIACEAE)) تـعلق دارد. آلوئه ساقه ندارد, اما بـرگهاى ضـخـیمش که همه از یک نقـطه خـارج مى شـوند, رشـد زیادى مى کنند. گـلـهایش قـرمز یا زردرنگ بـوده و بـه صـورت خـوشـه اى از اندام میله اىشکلى آویزان مى شوند. بـه روش تقسیم پـاچوش تکثیر مى گردد.

هاورتیاHAWORTHIA :
گیاه زینتـى دیگرى اسـت از خـانواده لیلیاسـه. سـاقـه ندارد. برگهایش ضخیم و نوک تـیز و مخطط هستـند. گلهاى زنگوله اىشکلش بـه صورت خـوشه اى, بـه طول دوازده سـانتـى متـر در تـابـسـتـان ظاهر مى گردند. با استفاده از پاچوشهایش تکثیر مى شود.

مراقبتهاى لازم از گیاهانى که برگهاى گوشتى دارند
شما را بـا چند نمونه از این گیاهان که متعلق بـه خانواده هاى کراسولاسه و لیلیاسه بـودند, آشنا ساختـیم. حـال بـبـینیم نحـوه نگهدارى و پـرورش آنها چـگونه اسـت. همان طور که ملاحـظه کردید, اینها گیاهانى گرمادوست و روشنایى پـسـندند. بـراى اینکه بـه گل بنشینند, بـاید از نور کامل آفتاب استفاده کنند. نسبـت بـه نوع خاک بـسیار کم تـوقعند. گیاهان خانواده کراسولاسه در هر نوع خاکى رشد مى کنند, اما بـه طور کلى در خاکهاى سبـک(دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک باغچه)مناسبترند.

آبیارى:
تـا زمانى که هنوز کاملا رشد نکرده اند, بـاید آنها را بـه طور مرتب آبیارى کرد, اما وقتى از رشد کافى برخوردار شدند, آبـیارى را کم کنید و فقط زمانى به آنها آب بـدهید که خاک کاملا خشک شده باشد. به این گیاهان در تـابـستـان آب بـیشتـرى بـدهید, اما در زمستان و زمانى که رطوبـت نسـبـى هوا زیاد اسـت, بـه حـداقل آب احتیاج دارند.