حکیمباشى
هل، معطر و مفیدهل گیاهى است علفى بلند و گیاه مناطق حاره است. معمولاً براى اینکه عطر آن حفظ شود، به صورت میوه و یا کپسول آن نگهدارى مىشود و در مواقع مصرف، کپسول را شکسته و دانهها را خارج مىسازند؛ البته پوست کپسول آن نیز داراى اسانس است. هل علاوه بر مصرف به عنوان ادویه، در طب سنتى نیز کاربردهایى دارد. تخم هل معطر و ضد نفخ بوده و در موارد ناراحتىهاى کبد و رحم به کار مىرود. اگر میوه و کپسول آن با پوست جویده شود براى استحکام لثهها مفید است و همچنین اگر پودر آن را به لثهها بمالند، همان خاصیت را دارد. هل براى تقویت قلب، معده، برطرف کردن حالت تهوع و دلپیچه مفید است. در عربستان سعودى قهوه معروفى مرسوم است به نام قهوه هل. براى تهیه آن ابتدا دانههاى قهوه را سرخ کرده و بو مىدهند. سپس آن را مىکوبند تا نرم شود. بعد کپسولهاى سبزرنگ هل را با دست شکسته و با دانههاى هل در آب جوش مىریزند و کمى هم میخک و زعفران به آن مىافزایند. سپس مقدارى قند و در آخر قهوه کوبیده شده را به آن اضافه مىکنند. پس از اینکه 2 تا 3 دقیقه جوشید، قهوه هل آماده نوشیدن است. معمولاً براى هر فنجان متوسط قهوه هل در حدود 2 قاشق چایخورى کپسول و دانه هل مصرف مىشود.
منبع:
میرحیدر، حسین، معارف گیاهى، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ سوم، تهران، 1377، صص 443 - 437.