گزیده استفتاها از محضر امام خمینى ره9


 

گزیده استفتاها از محضر امام خمینى (9)

اختلاف و پنهان‏کارى در عقد

س: زنى بعد از ازدواج پس از چند روز به ادعاى عنن در شوهر، او را ترک نموده و تقاضاى طلاق کرده است، و حال اینکه این مطلب در شوهر ثابت نشده و شوهر سالم تشخیص داده شده و دادگاه نیز حکم تمکین داده است، ولى زن بعد از حکم دادگاه ادعا کرده که شوهرش را دوست ندارد و شوهر هم حاضر نیست به هیچ وجه زنش را طلاق دهد و به او علاقه‏مند است. آیا دادگاه مى‏تواند بدون رضایت شوهر او را طلاق حرجى بدهد (با توجه به اینکه شوهر کوچک‏ترین خلاف در مورد همسرش نداشته و حاضر است بعد از این هم به خوبى با او رفتار کند)؟

ج: بر زن واجب است از شوهر اطاعت کند و تمکین نماید و اختیار طلاق با شوهر است و اگر زن مدعى عنین‏بودن شوهر باشد مى‏تواند به دادگاه شرعى مراجعه کند، تا اگر پس از یک سال از مراجعه به حاکم شرع ناتوانى شوهر ثابت شد زن حق فسخ نکاح دارد.

س: اگر جنون زوجه پس از عقد، ثابت و قیّم هم براى او تعیین گردد، آیا زوج باید همسر خود را طلاق دهد و یا مى‏تواند نکاح را فسخ کند؟ توضیح اینکه دادگاه حکم نموده که جنون زوجه متصل به صغر بوده است؟

ج: اگر ثابت شود که جنون زوجه از پیش از عقد بوده و زوج از آن، هنگام عقد اطلاع نداشته، حق فسخ براى زوج ثابت است.

س: دخترى در باره سن خود دروغ گفته و آن را پنج سال کمتر بیان کرده است، اینک پسر راضى به تشکیل خانواده نمى‏باشد. با توجه به اینکه دختر هنوز در خانه پدرش مى‏باشد خواهشمند است نظر خود را راجع به مهریه و هزینه‏هایى که پسر متحمل شده بیان فرمایید.

ج: با این مقدار پسر حق فسخ پیدا نمى‏کند و اگر قبل از دخول او را طلاق دهد مهر نصف مى‏شود.

س: اگر چنانچه مجرى صیغه نکاح بگوید که صیغه نکاح را منقطع خوانده‏ام (مثلاً به مدت سى سال) ولى زن مى‏گوید دائم خوانده و دائمى بوده، آیا در صورتى که مجرى صیغه یک نفر روحانى و امام جماعت باشد مى‏توان قول وى را حجت دانست و حکم انقطاع بر آن جارى کرد؟ یا آنکه باید طبق اختلاف در باب دوام و انقطاع که مرقوم فرموده‏اید: «اصل با زوج است و باید زوجه قسم بخورد» عمل کرد؟

ج: قول مجرى صیغه، حجّت نیست مگر موجب اطمینان شود.

س: در صورتى که پدر و برادرانِ دخترى او را شوهر دهند و از وجود عیبى از قبیل پیسى، سوختگى و کچلى آن دختر مطلع باشند اما به شوهر نگویند، آیا مجرد کتمان عیب، تدلیس مى‏باشد یا خیر؟ و بر فرض تدلیس آیا مدلِّس خود دختر است یا بستگان او؟ و آیا مدلَّس ضامن مهر مى‏باشد یا خیر؟ و بر فرض ضمان مدلَّس، اگر طلاق قبل از دخول واقع شود نصف مهر به عهده مدلَّس مى‏باشد یا نه؟

ج: مجرد نگفتن عیب، تدلیس نیست.

س: من پسرى دارم که در ضمن تحصیل تحت تعقیب ساواک قرار گرفت. اولین بارى که به وسیله مأمورین مورد آزار و اهانت قرار گرفت خیلى غیر منتظره بود. به تشخیص دکتر همان ناراحتى‏ها باعث بیمارى او شده. مدتى به ضعف اعصاب دچار بود، پس از معالجه به تحصیل خود ادامه داد و اکنون سالم است. حال که تصمیم به ازدواج گرفته و از من خواسته که در این مورد اقدام کنم، آیا لازم است به خانواده دختر راجع به این بیمارى او بگویم؟ البته با گفتن این موضوع امکان دارد خانواده دختر به شک بیفتند و این ازدواج انجام نپذیرد. آیا اگر نگویم مسئول نیستم؟

ج: گفتن سابقه کسالت لازم نیست ولى تدلیس جایز نیست.

س: شخصى که صاحب زن و فرزند است خدعه کرده و با ارائه شناسنامه المثنّى که در آن ثبت ازدواج نشده دختر باکره هفده ساله را خواستگارى کرده است. دختر یادشده به داعى ازدواج با شرط ارتکازى تجرّد مرد پس از تحقیق لازم با مرد مذکور ازدواج مى‏کند. سپس ازاله بکارت به واسطه عمل زناشویى انجام مى‏گیرد. بعد معلوم مى‏شود که مرد زن و بچه دارد. با توجه به اینکه چنانچه دختر مى‏توانست که آن مرد معیل است با وى ازدواج نمى‏کرد و با در نظر گرفتن این جریان:
1- آیا عدم شرط ارتکازى موجب فسخ عقد مى‏شود؟
2- آیا زن مى‏تواند با همان لحاظ تقاضاى طلاق کند؟
3- بر فرض عدم جواز فسخ آیا زن مى‏تواند دفعةً واحدةً تقاضاى کل مهریه را بنماید؟
4- آیا این عمل از ناحیه مرد موجب تعزیر نیست؟

ج: زن حق فسخ ندارد و نمى‏تواند مرد را به طلاق اجبار کند، ولى مى‏تواند تمام مهریه خود را به قرارى که در عقد ذکر شده مطالبه نماید، و چیزى بر مرد نیست مگر آنکه تدلیس کرده باشد، که در این صورت حاکم شرع مى‏تواند او را مؤاخذه کند.