طراحى باغچه با ترکیبهایى از سنگ و گیاه
مهندس مجتبى ولىشریعتپناهى
در طراحى فضاى سبز با ترکیبهایى از سنگ و گیاه باغچههاى کوچک و زیبایى ساخته مىشود که بسیار زیباست. این طرحها در سالهاى اخیر طرفدارهاى بیشترى پیدا کرده است. در این شماره با نحوه آرایش سنگها و گیاهان و ساخت باغچههاى کوچک صخرهاى آشنا مىشوید.
تهیه و انتخاب سنگ
انتخاب و تهیه سنگ کار مشکلى نیست. در کنار جوىهاى آب قلوهسنگها و سنگریزههاى رنگارنگ فراوانند، اما سنگهاى بزرگتر را باید از اطراف شهر تهیه کنیم.
آماده کردن زمین
قبل از هر چیز زمین را کودپاشى کرده و با بیل زیر و رو مىکنیم تا کاملاً هوا بخورد، سپس کلوخهها را با چنگک خارج نموده و آن را صاف و یکنواخت مىکنیم، در صورت تمایل مىتوانیم سطح باغچه را با خاکریزى بیشتر به شکل برآمده یا تپه درآوریم.
چیدن سنگها
ابتدا سنگهاى بزرگ را در محلى مناسب قرار دهید. هر قدر سنگها بزرگتر باشند باید فاصله آنها از یکدیگر بیشتر شود. بعد از چند بار جابهجا نمودن سنگها شکل مناسب و دلخواه شما به دست مىآید.
در اطراف سنگهاى بزرگ (حد فاصل سنگها) قدرى خاک اضافه کنید تا بستر مناسب براى کاشت گیاهان آماده شود.
وقتى گیاهان را به زمین نشاندید، قلوه سنگها و در آخر سنگریزهها را در زمین پخش کنید.
نکاتى که در انتخاب گیاه به ما کمک مىکند عبارتند از:
وسعت زمین، نور، رطوبت نسبى محیط و مقدار آب موجود.وسعت زمین
در باغچههاى بزرگتر از سنگهاى بزرگ بیشترى استفاده مىشود. هر قدر باغچه کوچکتر باشد، حجم سنگها کمتر و امکان استفاده از گیاهان پوششىِ کوتاه بهتر فراهم مىشود. به طور مثال در کنار تخته سنگهاى بزرگ درختچههایى چون بربریس، زرشک، ماهونیا، پیراکانتا، زیتون، و کاجهایى چون تویا مىتواند مورد استفاده قرار گیرد.
اندازه و ارتفاعى که گیاهان در سالهاى بعد پیدا مىکنند نقش مهمى در انتخاب آنها دارد. براى کنارِ سنگهاى بزرگ گیاهانى چون رزمارى، لاوان و بومادران که سال به سال رشد مىکنند مناسبند؛ هر چند اینها هم باید کنترل شده و به موقع هرس شوند. انواع ژونى پروسیاسه و کوهى و سدرهاى رونده که سوزنىبرگهاى کوتاه و خزندهاند و شاخههایشان را به صخرهها و سنگها تکیه مىدهند، گیاهان مناسبى براى کنار سنگهاى بزرگ هستند. اما وقتى قرار باشد یک باغچه کوچک را طراحى کنیم طبعاً ناگزیریم سراغ گیاهان کوتاهتر برویم در این صورت ممکن است به جاى (تویا) که ارتفاعى معادل یک متر و نیم دارد، از (کاج اِلودى) استفاده کنیم که ارتفاع آن حداکثر هفتاد سانتىمتر است.نور
مقدار سایه یا آفتاب در طول روز نقش مهمى در انتخاب گیاهان دارد. در محلهاى آفتابگیر از انواع سدوم و نازهاى دایمى، آلیسوم زنبق، کوکب، لاله، نرگس، تاجالملوک و گازانیا استفاده کنید. اما اگر باغچه نور کافى ندارد، کاشتِ آجوکا، یولاف وحشى و هِدِراهلیکس، سیپروس و پاناسگراس موفقیتآمیز است.
سطح خاک به وسیله گیاهان پوششى مانند انواع سدوم آجوکا و گیاهانى از خانواده شبدر (مانند چمن دایکوندرا) به آسانى پوشیده مىشود. در صورت تمایل مىتوانید از سنگریزههاى رنگى استفاده کنید. این سنگریزهها که معمولاً در رنگهاى سفید، آبى، قرمز یا زرد هستند، زیبایى خاصى به باغچه مىبخشند.