«ناتوانی­های یادگیری»

ناتوانی­های یادگیری تا چه اندازه عادی و متداول هستند؟

معمولاً وقتی کودکان در مدرسه با مشکلاتی در امر یادگیری مواجه می­شوند پدران و مادران دچار ناامیدی و نگرانی می­گردند. برای ناموفق بودن در مدرسه، دلایل بسیاری وجود دارد که یکی از معمولی­ترین آن­ها «ناتوانی در یادگیری» است. کودکی که دچار ناتوانی یادگیری است در ابتدا باهوش و شاداب به نظر رسیده، سعی می­کند با دقت دستورات را اطاعت نماید، تمرکز داشته باشد و در مدرسه و خانه «خوب» باشد. ولی علی­رغم این کوشش­ها نمی­تواند تکالیف مدرسه را خوب انجام دهد و از همکلاس­های خود عقب می­افتد. بعضی از این بچه­ها در کلاس آرام و قرار ندارند و نمی­توانند به درس توجه داشته باشند.

چه چیز باعث ناتوانی در یادگیری می­شود؟

باور بر این است که عامل ناتوانی­های یادگیری وجود مشکلی در سیستم عصبی است که بر روی دریافت، پردازش و ارتباط برقرار کردن با اطلاعات اثر می­گذارد. بعضی از کودکانی که در یادگیری ناتوانند،  بیش فعال، حواس پرت و کم توجه نیز هستند.

اهمیت تشخیص و درمان اولیه

روان­پزشکان معتقدند که عدم توانایی در یادگیری قابل درمان است ولی اگر زود مشخص و درمان نشود می­تواند اثرات مخرّب داشته باشد. برای مثال کودکی که در دبستان نتواند جمع کردن را نتواند یاد بگیرد یقیناً در دبیرستان برای یادگیری درس «جبر» دچار مشکل می­شود. کودک هرچه بیش­تر سعی در یادگیری می­کند بیش­تر دچار یأس و ناامیدی می­شود و در صورت مواجه با شکست­های پی در پی دچار مشکلات عاطفی و احساسی نظیر عدم اعتماد به نفس می­گردد. بعضی از بچه­هایی که از نظر یادگیری ناتوان هستند در مدرسه بدرفتاری می­کنند؛ چون ترجیح می­دهند دانش آموزی «بد» شناخته شوند تا این که آن­ها را «کودن» بدانند.

علائم هشدار دهنده

پدارن و مادران باید از علایم متعدد ناتوانی­های یادگیری آگاه باشند.

آیا فرزند شما...

در درک و انجام دستورات مشکل دارد؟

در به خاطر آوردن آن­چه به او گفته شده است دچار مشکل می­شود؟

در خواندن، نوشتن یا مهارت­های ریاضی دچار مشکل است و به­طور کلی تکالیف مدرسه را انجام نمی­دهد؟

در تشخیص چپ و راست دچار زحمت می­شود، مثلاً 25 را  52 و «b » را  «d »  می­نویسد یا می­خواند؟

در راه رفتن، ورزش یا فعالیت­های کوچک نظیر در دست گرفتن مداد یا بستن بند کفش دچار مشکل است؟

به آسانی وسایل و کتاب­های درسی و سایر اشیاء را گم می­کند یا در محلی جا می­گذارد؟

مفهوم زمان را درک نمی­کند مثلاً دیروز، امروز و فردا را اشتباه می­کند؟

هم­کاری با متخصص بهداشت روان

چنین مسائلی نیاز به بررسی جامع و گسترده توسط متخصص دارد کسی که بتواند تمام مواردی را که روی کودک اثر می­گذارد، بررسی کند. یک روان­پزشک کودک و نوجوان با هم­کاری متخصصان آموزشی می­تواند کودک را امتحان و معاینه نموده، مشخص کند که آیا دچار ناتوانی یادگیری هست یا نه؟ بعد از صحبت کردن با کودک و خانواده و بررسی آزمایش­های انجام شده و مشورت با مسئولان مدرسه، روان­پزشک توصیه­های لازم را به والدین ارائه می­دهد. از جمله: تعیین مدرسه­ی مناسب، نیاز برای کمک­های خاص نظیر آموزش درمانی، یا گفتار درمانی و کمک به والدین در هم­راهی کردن با کودک و به حداکثر رساندن توانایی یادگیری او.

درمان ناتوانی­های یادگیری

بعضی وقت­ها روان­درمانی فردی یا خانوادگی توصیه می­شود. روان­درمانی ممکن است بتواند اعتماد به نفس کودک را قوی­تر سازد که این مسئله برای بهبود سلامت او حیاتی است. روان­درمانی به پدر و مادر و سایر افراد خانواده کمک می­کند تا بهتر واقعیت­های زندگی با چنین کودکی را درک کرده، با آن کنار بیایند. برای بیش فعالی و حواس پرتی کودک نیز ممکن است درمان دارویی تجویز شود.

Mental Health منبع: نشریه