باورهای درست و نادرست درباره­ی حساسیت­های غذایی کودکان

ترجمه: پرنده افشاری

تصورات باطل فراوانی درباره­ی حساسیت­های غذایی وجود دارد. از اعتقاد به این­که پدران و مادران به طور افراطی به حساسیت­های غذایی می­اندیشند- در حالی که چنین چیزی وجود ندارد- تا این­ باور که بچه­ها به همه چیز حساسیت دارند.

حساسیت­های غذایی، فراوان هستند ولی نه آن­قدر که بعضی از والدین به آن معتقد هستند.

اکنون بعضی از این تصورات غلط را بررسی می­نماییم:

1.      هر نشانه­ای که بعد از خوردن غذا در بدن دیده شود حساسیت غذایی است

حساسیت­های غذایی در شش تا هشت درصد کودکان بروز می­کند. اما بیش­تر پدران و مادران تصور می­کنند فرزندان­شان به غذاها واکنش نشان می­دهند در حالی که واقعا حساسیت نیستند. ممکن است این کودکان عدم تحمل نسبت به لاکتوز (قند شیر) داشته و یا غذایی را دوست نداشته باشند و یا علائم دیگری بروز دهند که هیچ ارتباطی با آلرژی نداشته باشد، مثل بیش فعال بودن.

برخلاف عدم تحمل غذایی، آلرژی­های غذایی واقعی وقتی اتفاق می­افتند که غذا بخشی از سیستم ایمنی بدن را که واکنش نشان می­دهد، هدف قرار دهد. این واکنش شامل پادتن TgE (ای می­یونوگلو­بولین­ای) است که باعث می­شود سلول­های سیستم ایمنی خاصی، هیستامین آزاد کنند و اغلب نشانه­های حساسیت غذایی را بروز دهند.

2.      فقط غذاهای خاصی باعث آلرژی می­شوند

درست است که فقط غذاهای خاصی احتمال دارد عامل بروز حساسیت غذایی شوند اما کودکان ممکن است به هر غذایی حساسیت داشته باشند، مانند بسیاری از میوه­ها و سبزی­ها که آن را «سندرم حساسیت خوراکی» می­نامند. مواد خوراکی که احتمال دارد بیش­تر حساسیت ایجاد کنند عبارتند از: تخم­مرغ، شیر، بادام زمینی، مغزها، سویا، غلات، ماهی و صدف­ها.

3.      بچه­ها از حساسیت­های غذایی خلاص نمی­شوند

این موضوع بستگی به این دارد که حساسیت نسبت به چه چیزی باشد. اگر بتوان برای دو یا سه سال از رژیم حذف استفاده نمود و این گونه مواد غذایی را در دست­رس آن­ها قرار نداد، حساسیت آن­ها برطرف می­شود. مثلاً بیش از 85 درصد بچه­ها حساسیت به شیر را از دست می­دهند ولی تعداد بسیار کم­تری از دست حساسیت به بادام زمینی، گردو یا غذاهای دریایی خلاص می­شوند.

با وجود این، در حدود 20 درصد کودکان ممکن است حساسیت نسبت به بادام زمینی را پشت سر بگذارند.

4.      بادام زمینی بیش­ترین حساسیت غذایی را در کودکان ایجاد می­کند

احتمال دارد بادام زمینی واکنشی حساسیتی برای تمام عمر در کودکان به وجود آورد، اما در بچه­های کوچک حساسیت به شیر متداول­تر است.

5.      سطح پادتن مثبت در آزمایش حساسیت، به معنای آلرژی داشتن نسبت به یک یا تعداد بیش­تری مواد غذایی است

6.      این باور الزاماً صحیح نیست. بعضی از آزمایش­های جدیدترِ حساسیت که متداول شده است نظیر RAST  جواب ساده­ی «بله یا نه» درباره­ی حساسیت کودک به مواد غذایی نمی­دهند، بلکه سطحی از پادتن را نشان می­دهند که دامنه­ی آن می­تواند از منفی یا کم، بسیار بالا باشد.

کودکانی که مقدار پادتن بدن آن­ها منفی، کم یا حتی متوسط باشد، ممکن است عملاً نسبت به آن غذاها حساسیت نداشته باشند. بنابراین این نوع نتایج آزمایش­ها باید براساس نشانه­هایی که کودک هنگام خوردن این مواد غذایی بروز می­دهد تفسیر شود.

مثلاً اگر آزمایش RAST سطح پایینی از پادتن را در مورد سفیده­ی تخم­مرغ نشان دهد ولی کودک شما هر روزه تخم­مرغ می­خورد  و هرگز علامتی از حساسیت نشان نداده است، به احتمال زیاد نسبت به تخم­مرغ حساسیت ندارد.

تفسیر غلط این گونه آزمایش­های حساسیت، باعث تشخیص اشتباه می­شود و برخی گمان می­کنند که کودک نسبت به همه چیز حساسیت دارد.

90 درصد کودکانی که از حساسیت غذایی رنج می­برند، نسبت به یکی از مواد غذایی زیر آلرژی دارند:

-        شیر گاو

-        تخم مرغ

-        بادام زمینی

-        دانه سویا – شیر سویا

-        گندم

-        مغزها شامل: گردو، بادام، پسته و غیره

-        انواع ماهی  و صدف

میوه­ها، سبزی­جات و دانه­ها کم­تر باعث حساسیت غذایی می­شوند.

بعضی از مواد غذایی دیگر باعث واکنش­های حساسیت فصلی در کودکان می­شوند. مثلاً

بچه­هایی که نسبت  به گرده درخت «غان» حساسیت دارند ممکن است در صورت خوردن سیب، هویج، سیب­زمینی، کرفس، فندق یا کیوی هم واکنش نشان دهند.

بعضی دیگر  اگر نسبت به گیاه آمبروسیا (چای مکزیکی) حساسیت داشته باشند، نسبت به موز، خربزه یا طالبی هم آلرژی پیدا می­کنند. این واکنش­ها را «سندرم آلرژی خوراکی» می­نامند.

عناصر یا اجزای مخفی

اگر کودکی نسبت به شیر حساسیت داشته باشد، ننوشیدن آن آسان است، اما چگونه    می­توان از مواد غذایی که شیر ممکن است جزیی از آن­ها باشد احتراز کرد؟ مثلاً اگر پروتئین شیر را به عنوان جزء مخفی در خود داشته باشند شناختن و نخوردن آن­ها مشکل می­باشد.

قانون جدید برچسب­های غذایی تشخیص این گونه مواد غذایی را که ممکن است کودک شما نسبت به آن­ها حساسیت داشته باشد آسان می­کند. چون در این برچسب­ها به طور مشخص اجزای تشکیل دهنده نام برده می­شوند و یا بعد از لیست اجزای تشکیل­دهنده از کلمه «شامل بودن» استفاده می­شود مثلاً «شامل شیر»

روغن­ها در برابر پروتئین­ها

به طور کلی کودکان به پروتئین­های غذاها حساسیت پیدا می­کنند، نه به روغن­های آن­ها. به طور مثال روغن بادام زمینی یا روغن تصفیه­شده سویا معمولاً باعث واکنش­های حساسیتی در کودکانی که به بادام زمینی یا سویا حساسیت دارند نمی­شوند.

به هر حال بعضی از روغن­هایی نیز که تحت فشار یا از طریق ایجاد فشار سرد تهیه      می­شوند نیز می­توانند باعث حساسیت شوند و باید آن­ها را مصرف نکرد.

آن­چه که باید بدانید

·       بسیاری از کودکان پس از مدتی از حساسیت به شیر و تخم­مرغ خلاص می­شوند.

·       حساسیت­های دیگر به ندرت دست از سر انسان برمی­دارند. به خصوص حساسیت به بادام زمینی، مغزها یا غذاهای دریایی.

·       کودکانی که به یکی از مغزها مثلاً گردو حساسیت دارند بهتراست از تمام آن­ها پرهیز نمایند.

·       اگر کودک شما نشانه­هایی از حساسیت غذایی بروز می­دهد، علاوه بر پرهیز غذایی با متخصص اطفال نیز مشورت نمایید.

·       افزودنی­ها و نگه­دارنده­های غذایی نظیر سولفات­هاMSG  و آسپارتام معمولاً باعث آلرژی نمی­شوند.

منبع: اینترنت