مشاوره

حسین دهنوی

روابط پیش از ازدواج

دوستی قبل از ازدواج

آیا دوستی­های قبل از ازدواج، برای شناخت بیش­تر یک­دیگر اشکالی دارد؟

دوستی­های پیش از ازدواج افزون بر مشکلاتی که برای دختر و پسر ایجاد می­کند و سبب اختلال در نظام زندگی آنان می­شود،[1] اشکالات جدی دیگری را نیز دارد.

1.      خطرهایی را به ویژه برای دختر پدید می­آورد. با توجه به این­که دو جوان، سرشار از عواطفند و در اوج غرایز جنسی قرار دارند (به گونه­ای که وقتی کنار هم قرار می­گیرند فعل و انفعالات هورمونی در وجودشان شکل می­گیرد  و کشش فراوانی در آن­ها ایجاد می­شود)، احتمال بسیاری وجود دارد که به هم نزدیک شوند و گوهر عفت دختر در معرض خطر قرار گیرد.

دلیل مخالفت قرآن، روایات دینی و فقه اسلامی با این گونه دوستی­ها همین است. خداوند در قرآن کریم، دختران  و پسران را از ملاقات­های پنهانی نهی می­فرماید:

وَ لکِن لاَ تُواعِدُوهُنَ سِرّا[2]ً

وَ لاَ مُتّخِذِیِ أخدَانٍ[3]

وَ لاَ مُتّخِذَاتِ اَخدَانٍ[4]

در روایات دینی ما با خلوت زن و مرد نامحرم مخالفت شده است.

رسول خدا(ص) می­فرماید:

لا یَخلُونّ رجُل بِامَراه فَما مِن رجلٍ خَلا بامرأه اِلاّ کانَ الشّیطانُ ثالثهُما.[5]

هیچ مردی با زنی [نامحرم] خلوت نکند؛ زیرا هیچ مردی با زنی خلوت نمی­کند، مگر آن­که نفر سوم شیطان است.

براساس فتاوای فقیهان، اگر مرد و زن نامحرم در محل خلوتی باشند که کسی آن جا نباشد و دیگری هم نتواند وارد شود، چنان­چه بترسند که به حرام بیفتند، باید از آن­جا بیرون بروند و ماندن آن­ها در آن مکان حرام است.[6] و نیز گفت و گوی بیش از حد ضرورت با نامحرم کراهت دارد.[7]

این به جهت ایجاد زمینه آبروریزی ها، ارتباطات گناه­آلود و در نتیجه لطمه به کانون ارزش­مند خانواده است.

2.      موضع تهمت است؛ زیرا دیگران در صورت مشاهده دختر و پسر با هم نمی­دانند که ارتباط آن دو برای شناخت ازدواج است و گمان می­کنند رابطه­ای نامشروع دارند و این مطلب بر ازدواج آنان به ویژه دختر (در صورت منتهی نشدن این رابطه به ازدواج) اثر منفی خواهد داشت.

3. در این گونه ارتباطات، شناخت جدی امکان­پذیر نیست زیرا دو طرف مراقب خود هستند و طبیعی است که فهرستی از معایب خود را در اختیار دیگری قرار نمی­دهند.

4. اگر این دوستی­ها به ازدواج بینجامد، با توجه به ویژگی غیرت در مرد، ممکن است

سؤالاتی در ذهن او شکل گیرد که چرا همسرم پیش از محرمیت با من رابطه برقرار کرد و نکند مشابه این رابطه را با دیگران نیز داشته است و اعتمادش از وی سلب می­شود و هر قدر رابطه دوستی تنگاتنگ­تر  بوده باشد، میزان این سوالات و سلب اعتماد نیز افزون­تر خواهد شد.

5. در صورتی که این دوستی­ها به ازدواج منتهی نشود که در موارد بسیار­ی هم به دلیل تغییر شرایط طرفین یا مخالفت خانواده­ها چنین می­شود آثار منفی بسیاری خواهد داشت. احساس سرخوردگی و شکست روحی، افسردگی، نفرت از جنس مخالف و ازدواج­گریزی و در مورد دختران، از دست دادن خواست­گاران، برخی از این آثار است پس توصیه می­شود برای دوری از این مشکلات و پیامدهای منفی ، همسر آینده­ی خود را در فرآیند خواست­گاری بشناسید.

رابطه­ی عاشقانه قبل از ازدواج

رابطه­ی دوستی من با دختری برای ازدواج، به صورت عشقی پاک و مقدس است، نه رابطه­ای هوس آلود. آیا چنین رابطه­ای اشکال دارد؟

افزون بر خطرهایی که این گونه رابطه­ها دارد باید توجه داشته باشید که احساسات عاشقانه نیز برخاسته از همان غریزه­ی جنسی و از آثار روانی آن است؛ بنابراین، نباید این احساسات به ظاهر پاک و مقدس، شما را بفریبد.

براساس تجارب چند ساله­ی نگارنده در جای­گاه مشاور، موارد بسیاری از رابطه­هایی این گونه پاک و مقدس به آبروریزی و بی عفتی انجامیده است.

یادتان باشد که جوانید و سرشار از عاطفه و در اوج غرایز جنسی و به طور قطع، توانمندتر از حضرت امیرمؤمنان ، علی(ع) نیستید که به زنان جوان سلام نمی­کرد و می­فرمود:

می­ترسم صدای­شان مرا خوش آید و زیادتر از پاداشی که می­جویم، [گناه] به من برسد.[8]

شما از حضرت موسی(ع) با ایمان­تر نیستید که وقتی پشت سر دختران شعیب راه می­رفت، به آن­ها گفت: بایستید و پشت سر من بیایید و راه را به من نشان دهید.

شما وارسته­تر از حضرت یوسف(ع) نیستید که خداوند فرمود: اگر مقام عصمت و نبوت یوسف و کمک ما نمی­بود، ممکن بود در برابر وسوسه­های زلیخا به خطا رود[9].

دختران ما به طور قطع از حضرت مریم(س) پاکدامن­تر نیستند که وقتی جبرئیل در شکل جوانی زیباروی ظاهر شد فرمود:

اِنی اَعُوذُ بِالرحمنِ مِنکَ.[10]

من از تو به خدای رحمان پناه می­برم.

اگر ادعا کنید که در دیدارهای­تان براساس همان عشق پاک، ضوابط دینی و اخلاقی را رعایت می­کنید و خود را به گناه آلوده نمی­سازید، همین که از رابطه­ی عاطفی با هم احساس لذت می­کنید و همین که با دیدن هم­دیگر و حتی یاد و خاطره­ی هم، تپش قلب­تان شدیدتر می­شود، معنایش این است که رابطه­ای عادی نیست و هشدار دهنده است.

گذشته از این، چون در این رابطه­ی عاشقانه، عواطف خرج می­کنید، وقتی با ازدواج به هم می­رسید (البته اگر برسید)، نخواهید توانست آن­گونه که لازمه­ی زندگی زناشویی است، عاطفه خرج هم کنید و عشق و صفا و صمیمیتی که لازمه­ی زندگی مشترک و ستون خیمه­ی زندگی زناشویی خواهد بود، کم­رنگ خواهد شد.

جای­گاه عشق در ازدواج

جای­گاه عشق در ازدواج کجا است؟ آیا اول باید عاشق شد و بعد ازدواج کرد یا اول ازدواج کرد و بعد عاشق شد؟

عشق به معنای محبت شدید و قوی است که به طور فطری و غریزی در انسان وجود دارد و آن را نمی­توان انکار کرد.

عشق­های قبل از ازدواج با این فرض که عشق پاک باشد و نه هوسرانی

سبب حاکمیت احساسات می­شود و براساس روایات دینی ما، شخص را کر و کور      می­کند(حُبُکَ الشّی یُعمی و یُصِم).[11]

چشم عقل به طور معمول با تیر عشق، کور و باعث می­شود که شخص در انتخاب دیگری برای زندگی مشترک، از اصول خود دست بردارد؛ به مسئله کفویت(همتایی) بی­توجهی کند؛ بدی­های طرف را نبیند، و در مواردی بدی­های او را نیز خوبی ببیند؛ بنابراین توصیه می­شود مراقب عشق­های پیش از ازدواج باشید.

به تعبیر افلاطون، وصال مدفن عشق، و به گفته چینی­ها، ازدواج گورستان عشق است؛ پس، این عشق­ها بعد از ازدواج فروکش می­کند و با ورود عقل و باز شدن چشم­ها و گوش­ها، شخص متوجه می­شود که انتخاب درستی نکرده است؛ پس بهترین عشق، عشق ایجاد شده پس از محرمیت بین دختر و پسر است؛ عشقی که بزرگان علم و دین به همسران­شان داشته­اند؛

عشقی ماندگار و بی­شائبه. عشق در پرتو تعقل و اندیشه و نه سوار بر عقل که قرآن کریم هم آن را تأیید و بر آن تأکید می­کند:

وَمِن آیَاتِهِ اَن خَلَقَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوَاجاً لَتَسکُنُو ا اِلَیهَا وَ جَعَلَ بَینَکُم مَوَدّه وَ رَحمَه اِنَ فیِ ذلِکَ لایَاتِ لِقَوم یَتَفَکّرُونَ.[12]

از نشانه­های او این است که از خودتان برایتان زوج­هایی را آفرید تا کنارشان آرام گیرید و بین شما دوستی و مهربانی قرار داد.

همانا در این، نشانه­هایی برای متفکران است؛

بنابراین، عاقلانه ازدواج کنید و عاشقانه زندگی کنید؛ یعنی تا زمانی که زمینه­ی ازدواج­تان فراهم نشده، بر در قلب خود قفلی بزنید و آن را تا زمان مناسب به روی کسی نگشایید؛ همان گونه که غرایز جنسی خود را کنترل می­کنید و از راه مشروع، یعنی ازدواج به آن پاسخ می­دهید.