برای این که از وزن خود بکاهید، نیازی نیست یک رژیم سخت بگیرید بلکه میتوانید همه چیز از هر نوع بخورید ولی فقط نصف مقدار همیشه از هر غذا مصرف نمایید. به این ترتیب همیشه تمایل به غذا دارید ولی گرسنگی حاد پیدا نمیکنید و به سرعت وزن شما کاهش مییابد. بنابراین همیشه «نصف مقداری که برای سیر شدن لازم است مصرف کنید.»
یکی از ترفندهای مؤثر برای این منظور آن است که بشقابهای کوچکتر از معمول به کار ببرید، به این ترتیب خودبهخود، غذای مصرفی شما کمتر میشود.
یکی دیگر از نکات جالب توجه برای کاستن وزن آن است که پس از هر وعده غذا و نیز پس از مصرف مواد شیرین مانند کیک، بیسکویت، شکلات یا شیرینی، دندانهای خود را کاملاً مسواک بزنید. به این ترتیب دوباره تمایل به خوردن پیدا نمیکنید و از آن دوری مینمایید چرا که احساس آلودگی مجدد دندانها به مواد خوراکی، حس گرسنگی را مهار مینماید.
نکتهی سوم برای لاغر شدن آن است که یک یا چند دوست که همانند شما دچار اضافه وزن هستند انتخاب کنید و با تشکیل یک گروه هماهنگ، رژیم و ورزش را رعایت نمایید. کارهای گروهی همیشه نتیجهی بهتری دارند.
اگر تاکنون چند بار تصمیم به کاهش وزن خود گرفتهاید ولی نتیجهی چشمگیری عایدتان نشده حتماً کار گروهی را امتحان نمایید. وجود افراد همسال در گروه موجب ایجاد حس رقابت میشود، به این ترتیب اعضای دیگر نهتنها از انجام توصیههای پرهیز غذایی و ورزش طفره نمیروند بلکه برای کسب نتیجه از یکدیگر سبقت میگیرند و به این ترتیب تأثیر اقدامات و سرعت حصول نتیجهی کار دو چندان میشود.
از سوی دیگر وجود افراد دیگر موجب تبادل اطلاعات جدید، ایجاد انگیزه و رفع کسالت میشود.
تجربه نشان داده است که کسانی که حال و حوصلهی رعایت رژیم و انجام فعالیتهای ورزشی را ندارند، با قرار گرفتن در میان یک گروه که این اعمال را انجام میدهند به سرعت با دیگران هماهنگ میشوند و فعالیت را شروع میکنند.
نکتهی چهارم پرهیز از ناخنک زدن است. بسیاری از خانمها یا آقایان عادت دارند هنگام حضور در آشپزخانه، به غذای در حال طبخ یا پخته شده، ناخنک بزنند! همین کار نیز میتواند در جلوگیری از تأثیر رژیم اثر بگذارد. برای ترک این عادت، صبحها مقدار کمی هویج، ترب، کاهو، کلم یا کرفس را آماده کنید و در دسترس خود قرار دهید و هرگاه احساس کردید تمایل به خوردن مقداری از غذای در حال طبخ دارید، مقدار کمی از این گونه سبزیها مصرف کنید. از مصرف بیسکویت و شکلات بپرهیزید، چرا که حاوی مقداری مواد قندی هستند و موجب تشدید چاقی و نیز گرسنگی مجدد میشوند، درحالی که مصرف سبزیجاتی که نام برده شد نهتنها موجب چاقی نمیشود بلکه با تأمین ویتامینها و املاح ضروری بدن، از گرسنگی مجدد نیز جلوگیری مینماید.
نکتهی پنجم آن است که همیشه نیم ساعت پیش از ناهار یا شام، یک سیب بخورید. این کار باعث کاهش اشتها میشود و علاوه بر آن که کالری زیادی به بدن نمیرساند، از مصرف غذای زیاد جلوگیری مینماید و تأثیر بهسزایی در کاهش وزن اضافی دارد.
نکتهی ششم بیشتر برای کسانی است که فقط اندکی اضافه وزن دارند و نیازی به رژیمهای سخت ندارند تنها کاری که این گونه افراد باید انجام دهند آن است که مصرف غذاهای پر انرژی مانند نان، کره، شکره، کیک، بیسکویت، شکلات، غذاهای چرب، ماکارونی، برنج زیاد، کلهپاچه، سیبزمینی و شیرینیجات را بسیار کاهش دهند و به جای آن از غذاهای بدون چربی، گوشت سفید، سبزیجات و میوهجات فراوان و روغن مایع استفاده نمایند. همچنین به جای سرخ کردن غذاها، بهتر است آنها را آبپز کنند، به این ترتیب در حین طبخ غذا، روغن اضافی به آن افزوده نمیشود.
نکتهی هفتم، توجه به نیازهای ضروری بدن است. بدن انسان به طور طبیعی نیاز به املاح (کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، آهن)، ویتامینها (،A،B،C،D،E،R،) قندها (گلوکز، فروکتوز، نشاسته)، چربیها و پروتئینها دارد.
طی یک رژیم غذایی سخت ممکن است مقدار ویتامینها و املاح ضروری بدن بیش از حد کاهش یابد و بدن را دچار عوارضی از قبیل ضعف، سستی، بی حالی، کمخونی، سردرد، سرگیجه، افت فشار خون، سرماخوردگیهای مکرر ناشی از ضعف سیستم ایمنی، عصبانیت و بیقراری غیر طبیعی، لرزش دست و ... نماید. به همین جهت بهتر است کسانی که رژیم سخت و پرهیز شدید دارند، روزی یک قرص مولتی ویتامین مصرف نمایند تا از بروز این گونه عوارض و کمبودهای غذایی جلوگیری شود.
نکتهی هشتم، عجله نکردن است. بسیاری از افراد، میخواهند با یک رژیم سخت ظرف مدت کوتاهی لاغر شوند و مقدار زیادی وزن کم کنند. این کار نهتنها موجب تخریب نسوج بدن، کاهش مواد ضروری و بروز عوارض و ضعفهایی در سیستمهای فیزیولوژیک میگردد بلکه تأثیر آن موقتی است و پس از قطع رژیم به سرعت، اضافه وزن به سراغ فرد میآید.
هیچ گاه نباید بیش از 250 گرم در هفته از وزن خود بکاهید.
این را بدانید که اصول صحیح رژیم غذایی و ورزشی را در واقع باید در تمام عمر رعایت نمود و برنامهها و فرمولهای کوتاه مدت، نتایج کوتاهمدت و کوچک به دنبال دارد و شما را به نتیجهی دلخواه نمیرساند.
پس
*برنامهی رژیم غذایی باید طوری تنظیم شود که بدن هر 6 گروه غذایی را در حد مورد نیاز دریافت نماید.
لیکن مواد غذایی باید از منابع کمچربی یا بدون چربی انتخاب شوند.
*کاهش وزن باید آرام و یکنواخت باشد.
*برنامه باید طوری تنظیم شود که تا حد ممکن فرد احساس گرسنگی و بیحالی نکند.
* در برنامه، غذاهایی گنجانیده شود که به راحتی در دسترس باشند. هیچ غذایی اثر جادویی برای کاهش وزن ندارد.
* در طول اجرای رژیم غذایی، ورزش فراموش نشود.
نکتهی مهم آن است که کودکان، نوجوانان و زنان حامله نباید رژیم بگیرند. افراد پیر و سالخورده یا کسانی که به هر گونه بیماری بویژه بیماری قلبی، کلیوی، کبدی یا گوارشی دچار هستند پیش از رژیم باید با پزشک مشورت نمایند و از نظر داخلی بررسی شوند. بیماران مبتلا به «مرض قند» اگر انسولین تزریق میکنند یا از قرصهای پایین آورندهی قند خون استفاده میکنند نباید رژیم غذایی شدید بگیرند. این افراد در معرض کاهش قند خون و اغما هستند و هر گونه پرهیز غذایی آنها باید تحت نظر پزشک باشد.
در پایان یادآور میشویم که
صبحانه بخور همچون شاهان
ناهار بخور همچون شاهزادگان
و شام بخور همچون گدایان
منابع:
1. امیدوار، نسرین «تغذیه و بهداشت مواد غذایی» شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران، 1384.
2. دکتر کریمی طاری، کوشیار «برنامهریزی برای جوان ماندن» نشر ژرف، 1380، ترجمه.