با تازه شدن سال بسیاری افراد به فکر خانهتکانی می‌افتند تا بهار، این فصل سبز و زیبا را، با نشاط و شادمانی تازه‌ای شروع کنند. کمتر خانواده‌ای است که در اسفندماه خانهتکانی نکند اما نکتهی مهم که اغلب خانواده‌ها مخصوصا خانم‌های خانه را نگران می‌کند این است که از کجا و چگونه شروع کنیم؟
در شروع خانهتکانی اگر برخی نکات رعایت شوند نه تنها استرس و خستگی پیش نمی‌آید، بلکه در کمال آرامش همه جا پاک و تمیز می‌شود. قبل از این که شروع کنید، فهرستی از وسایلی را که لازم دارید، تهیه کنید. وسایلی از قبیل مواد شوینده، جارو، دستمال تمیز، فرچه و ... . روی برگه‌ای دیگر، کارهایی که باید به ترتیب انجام دهید را یادداشت کنید. سپس دست به کار شوید.
دیوارها و سقف‌ها
برای تمیز کردن دیوار و سقف‌ها ابتدا همهی وسایل را در گوشه‌ای جمع کنید. تابلوها را از دیوار پایین بیاورید و پنجره‌ها را باز کنید. ماسک زدن را فراموش نکنید! سپس با یک برس دسته‌دار، دیوارها و سقف را گردگیری کنید. اگر رنگ دیوارها قابل شستوشو است با محلول آب ولرم و مادهی شوینده و به وسیلهی اسفنج، دیوارها را شسته و سپس با دستمالی تمیز آنها را پاک کنید. هر بار قسمت کوچکی را پاک کنید و سپس آن را خشک کرده و مجددا بخش دیگر را تمیز کنید.
پرده‌ها
پرده‌ها را قبل از شستن به مدت یک ساعت در محلول شستوشو و آب ولرم خیس کنید تا گرد و غبار و کثیفی از روی آن جدا شود. سپس پرده را به آرامی بلند کرده، آب کثیف و سیاه آن را خالی کنید و مجددا در آب ولرم و محلول شستوشوی غلیظ، خیس کرده، بشویید. اگر پرده‌ها را کمی نم‌دار (قبل از این که کاملا خشک شوند) بردارید، دیگر نیازی به اتو کشیدن هم نیست. میتوانید بعد از پاک کردن دیوار و سقف، آن را آویزان کنید. توجه کنید که میل پرده‌ها را هم با دستمال تمیز کنید تا گرد و غبار روی آن، پرده‌ها را کثیف نکند.
فرش و موکت
اگر فرش‌های خانه‌تان تمیز است و نیاز به شستوشو ندارد، میتوانید تنها برای عاری شدن از گرد و غبار آنها را تمیز کنید.
· پیش از تمیز کردن حتما خوب آنها را جارو بزنید تا غبار آن گرفته شود.
· پنجره‌ها را قبل از جارو زدن باز کنید تا گرد و غبار، روی دیوارها ننشیند و از ماسک نیز استفاده کنید.
· گرد و خاک لبه‌های قالی و فرش را با یک برس دستی پاک کنید و سپس جارو برقی بکشید.
· میتوانید محلولی از پودر لباس‌شویی و آب ولرم تهیه کنید و با فرچه روی فرش بکشید و سپس با دستمال خشک آن را پاک کنید.
· صابون لباس‌شویی و شامپوی فرش که درجهی قلیایی کمی دارند، شوینده‌های مناسبی برای فرش هستند، بنابراین برای تمیز کردن فرش بهتر است از شامپوی مخصوص فرش استفاده کنید. برای تمیز کردن فرش و موکت از محلول آغشته به مایع سفید کننده استفاده نکنید.
رادیاتور و شوفاژ
برای تمیز کردن رادیاتور و شوفاژ بهتر است زیر، رو و اطراف آن روزنامه پهن کنید و سپس با قرار دادن برس مخصوص در لولهی جاروبرقی، تمام پره‌های رادیاتور را تمیز کنید و بعد با دستمال نم‌دار و یک برس دستهبلند بین پره‌ها را تمیز و پاک کنید.
پردهی حمام
پردهی حمام ممکن است به دلیل ترشح کف، کثیف و حتی آلوده شده باشد، بنابراین آن را از میل‌پرده جدا کرده و روی سطح صاف پهن کنید و با محلول غلیظ کف مادهی شوینده و آب ولرم و یک فرچه، کاملا تمیز کرده، بعد درون وان یا لگن بزرگی کاملا بشویید و بگذارید زیر نور خورشید خشک شود.
پنجره‌ها و شیشهها
برای تمیز کردن پنجره‌ها، محلولی حاوی مایع شوینده و آب ولرم تهیه کنید و سپس با ابر یا دستمالی که پرز نمی‌دهد، آنها را از بیرون و داخل بشویید. مراقب باشید که کف آن روی دیوارها نریزد. سپس با یک دستمال مرطوب دیگر کاملا خشکشان کنید. شیشه را با دستمال دیگر مجددا پاک کنید تا لک‌های آن برطرف شود.
وسایل برقی آشپزخانه
برای تمیز کردن وسایل برقی حتما آنها را از برق جدا کنید. قسمت بیرونی و دیواره‌های وسایل برقی را بعد از پاک کردن با دستمال مرطوب که آغشته به الکل صنعتی است براق و تمیز کنید. بخش‌های قابل شستوشوی وسایل برقی ممکن است در اثر استفادهی زیاد، رنگی شده باشد. میتوانید آنها را جدا کرده و با کمی مادهی شوینده و سفید کننده تمیز کنید.
تلویزیون
ابتدا تلویزیون را خاموش کرده، سپس با یک دستمال خشک، غبار روی آن را بگیرید و بعد با پنبهی آغشته به محلول آب و الکل صفحهی تلویزیون را تمیز کنید. از دستمال حوله‌ای و پرزدار برای تمیز کردن تلویزیون استفاده نکنید.
سینک ظرف‌شویی
سینک ظرف‌شویی معمولا از جنس استیل است. بهتر است از مواد سفید کنندهی قوی برای تمیز کردن آن استفاده نکنید زیرا رنگ استیل کدر می‌شود. جوش شیرین برای تمیز کردن سینک‌های استیل خوب است. برای تمیز کردن سینک‌های آلومینیومی و سرامیکی از پودر ماشین لباس‌شویی استفاده کنید.
یخچال
قبل از تمیز کردن یخچال آن را از برق جدا کرده، همهی مواد غذایی درون آن را برای مدتی از یخچال بیرون بیاورید. سپس دیوارهای داخلی و طبقات آن را با محلول شوینده - که با آب رقیق شده - و یک اسفنج نرم بشویید و بعد با دستمال مرطوب تمیز کنید. در آخر هم دستمال خشکی روی آن بکشید تا کاملا تمیز شود. قفسه‌ها و کشوهای درون یخچال را درآورید و با آب گرم و مایع شوینده بشویید و خشک کنید و مجددا درون یخچال قرار دهید.
تمیز کردن وسایل چوبی
برای تمیز کردن وسایل چوبی مانند میز تلویزیون، کمد، ویترین و بوفه بایستی با دستمال خشک کاملا گرد و غبار آن را پاک کنید. میتوانید برای برق انداختن آنها، از روغن‌های مخصوص چوب که دستمال نرمی را به آن آغشته کرده‌اید، استفاده کنید.
توصیه‌های ایمنی
برای ایمن کردن محیط خانه و خانهتکانی بدون حادثه، به توصیه‌های ایمنی توجه کنید.
1. در صورت استفاده از نردبان و یا چهارپایه، از سطح اتکای آن با زمین کاملا مطمئن شوید؛ ترجیحا از نردبان دوطرفهی استاندارد و دارای ضامن استفاده کنید.
2. از شستوشوی سطوحی که آلوده به مواد روغنی هستند با مواد آتشگیر مانند بنزین جداً خودداری کنید.
3. مواد شوینده و سفید کننده را در دسترس کودکان قرار ندهید.
4. در زمان پاک کردن شیشهها و پنجره‌ها احتیاط کنید و از رفتن روی نرده‌ها و یا قرنیزهای آن کاملا خودداری کنید.
5. شستوشوی لوازم برقی مانند لوستر و چراغ روشنایی قبل از قطع کامل برق بسیار خطرناک است. برای پیشگیری از برق‌گرفتگی، اول برق وسیلهی برقی را قطع کرده، سپس نسبت به پاک‌سازی آن اقدام کنید.
6. در زمان جابه‌جایی اجاق گاز احتیاط کنید. اتصالات مربوط به گاز را با آب و صابون چک کنید تا از عدم نشتی گاز مطمئن شوید. ضمنا نسبت به تعویض به موقع «شلنگ‌های رابط گاز» فرسوده اقدام کنید.
برخی نکات هستند که در تمیز کردن خانه حتما باید رعایت شوند. این نکات به شرح زیر است:
1. هنگام نظافت خانه به همهی وسایل توجه داشته باشید؛ بهخصوص وسایلی که فکر نمی‌کنید نیاز به تمیز کردن داشته باشند! مثلا گلدان مصنوعی‌ای که به نظر شما تمیز است، می‌تواند آن قدر گرد و خاک در خودش ذخیره کرده باشد که برایتان ایجاد حساسیت کند.
2. تمیز کردن تلفن را از یاد نبرید، چرا که محققان دریافته‌اند گوشی تلفن می‌تواند باعث انتقال ویروس یا باکتری شود و همین عوامل بیماری‌زا با لب‌های شما برخورد می‌کنند و در نهایت به دهان‌تان راه می‌یابند.
3. نظافت سطح زباله بخصوص سطل‌های آشپزخانه و دست‌شویی نیز اهمیت بسیاری دارند. به این نکته توجه داشته باشید که خالی کردن زباله به معنای تمیز شدن سطل آن نیست، پس نیاز است تا خود سطل نیز هر از گاهی کاملا شسته و عاری از آلودگی شود.
4. پردهی حمام نیز احتیاج به نظافت دارد زیرا این پرده‌ها در فضای مرطوب قرار دارند و بیشتر اوقات نمناک هستند، از این رو می‌توانند به محل خوبی برای رشد میکروب بدل شوند.
5. اگر در خانه‌تان ماشین ظرف‌شویی دارید، نظافت آن را از یاد نبرید. این وسیله نیاز دارد که هر چند وقت یکبار کاملا شسته، جرم‌زدایی و ضدعفونی شود.
6. نظافت شومینه را فراموش نکنید. شومینه و دریچهی خروج هوای آن را خوب تمیز کنید. به این نکته توجه داشته باشید که اگر لولهی خروج هوای شومینه گرفته باشد، گازهای مضر نمی‌توانند خارج بشوند و در فضای خانه باقی می‌مانند که برای همهی افراد خانواده خطرآفرین است.
7. مبلمان خانه را حتما گردگیری کنید چون یک ضربهی آهسته به مبل می‌تواند ذرات گرد و غبار را به هوای خانه انتقال دهد و برای تنفس مشکل‌ساز شود.
8. از بالش و لحاف خانه هم غافل نشوید. هر چند وقت یکبار آنها را بشویید و در صورت امکان در معرض نور خورشید و هوای آزاد قرار دهید.
9. ظروف دکور را گردگیری کنید تا از انباشته شدن گرد و خاک که می‌تواند تولید حساسیت کند، پیشگیری نمایید.
)