همتایی ظاهری

 تا چه حدی لازم است دختر و پسر به­لحاظ ظاهری از جمله زیبایی، قد و قامت و چاقی و لاغری با هم تناسب داشته باشند.

دختر و پسر لازم است به تناسب ظاهری خود به­ویژه زیبایی توجه کنند؛ البته زیبایی همسر برای آقایان بیشتر از خانم­ها اهمیت دارد. در خانم­ها این معیار کم­رنگ­تر از آقایان است و بیشتر، اقتدار، استقلال فکری، نقش حمایت­گری و قدرت مدیریت مرد مهم است.

گاهی بی­توجهی به زیبایی که به سبب عشق­های کر و کور­کننده، احساس ترحم، رودربایستی، شدت معنویت طرف و ... مورد غفلت قرار می­گیرد، در آینده­ی زندگی زناشویی، مشکلاتی را پدید خواهد آورد.

مقایسه­ی همسر با دیگران و تکه­پرانی­ها و نگاه­های معنادار دوستان و نزدیکان ممکن است باعث شود که شخص احساس ضرر کند و عقده ایجاد شود و بهانه­جویی­ها، شیرینی زندگی را به تلخی تبدیل سازد. ممکن است خدای نخواسته همین مسئله باعث توجه و گرایش به دیگران و در نتیجه ستم به حق همسر خود شود.

توجه به زیبایی بدین معنا نیست که اصل قرار گیرد؛ بلکه مقصود این است که فاصله­ی دختر و پسر از این نظر زیاد نباشد و همتایی نسبی رعایت شود. فاصله­ی کم در زیبایی مشکل ایجاد نمی­کند؛ به­ویژه اگر کسی که زیبایی کمتری دارد، در ارزش­های اخلاقی، دیانت و اصالت، نمود افزون­تری داشته باشد.

برخی زیبایی را در انتخاب همسر اصل قرار می­دهند که شایسته نیست. معیارهای اصلی در ازدواج، اعتقادات، ارزش­های اخلاقی و اصالت خانوادگی است.

رسول بزرگوار اسلام(ص) فرمود:

«اِنَّ مِن سَعادَهِ المَرء المُسلمِ .... اَلمَرأء الجملا ذاتَ دین.1

از سعادت مسلمان این است ... که همسری زیبا و بادیانت داشته باشد.»

انتخاب همسر صرفاً به­جهت زیبایی او و بی­توجهی به ملاک­های پیش­گفته، درست مانند انتخاب کتاب برای زیبایی طرح روی جلد آن است که عملی عقلانی نخواهد بود؛ چون شما کتاب را برای استفاده از محتوای آن می­خرید.

کسی که همسرش را صرفاً به­دلیل زیبایی او برمی­گزیند، اگر این ویژگی در آینده با اتفاقاتی نظیر سکته، تب شدید، سوختگی، تصادف و ... از بین برود، احساس خلاء شدید خواهد کرد.

پیامبر رحمت(ص) فرمود:

«مَن تَزَوّجَ اِمرأهً لا یَتَزوّجها اِلا لِجَمالِها لَم یَر َفیها ما یُحِبُ2

کسی که با خانمی صرفاً برای زیبایی­اش ازدواج کند، آن چه را دوست دارد، در او نخواهد یافت.»

توجه داشته باشید که زیبایی پس از مدتی برای­تان عادی می­شود و آن چه در زندگی مشترک، مهم جلوه خواهد کرد، همان ارزش­های اعتقادی و اخلاقی است.

یادتان باشد که همسر شما می­خواهد نقش مادر یا پدر فرزندتان را ایفا کند و برای ایفای این نقش، زیبایی کارایی ندارد؛ بلکه همان ارزش­ها است که به ­کار خواهد آمد.

جالب است بدانید که براساس آموزه­های دینی ما، اگر شخص برای زیبایی و دارایی زن ازدواج کند خداوند او را به همان وا می­گذارد و اگر به سبب دیانت او ازدواج کند خداوند، هم زیبایی و هم دارایی را نصیبش خواهد کرد.

این سخن گهربار نیز از امام صادق(ص) است:

« اِذا تَزَوّجَ الرّجُلُ اَلمَرأهَ لِجَمالِها اَو مالِها و کُلَ اِلی ذلک وَ اذا تَزَوّجَها لِدینهِا رَزقَهُ الله المالَ وَ الجَمالَ3

توجه صرف به زیبایی برای هیچ کس مطلوب نیست؛ اما برای خانم­هایی که دارای حساسیت­های ویژه هستند یا آقایانی که غیرت بیش از حد دارند، اصلاً مطلوب نیست؛ زیرا باعث رنج همیشگی در زندگی می­شود؛ افزون بر این که ممکن است همسر شما را به خودنمایی و غرور بی­جا دچار سازد و عاملی برای فخرفروشی به شما شود.

مطلوب این است که قد و قامت خانم، کمی از آقا کوتاه­تر باشد تا چشم­نوازی بیشتری داشته باشد؛ اما اگر این گونه نبود، یعنی دختر و پسر، هم­قد و یا خانم بلندتر بود، مانعی برای ازدواج شمرده نمی­شود؛ چرا که این مسئله از اصول زندگی زناشویی نیست و به سلیقه­ی افراد بستگی دارد.

توصیه این است که اختلاف قد و قامت دختر و پسر فاحش نباشد؛ زیرا ممکن است نگاه­های معنادار، پچ­پچ کردن­ها و تکه پرانی­های دیگران، زوج جوان را برنجاند.

در صورتی می­توانید چنین ازدواجی را بپذیرید که آستانه­ی تحمل بالایی داشته باشید؛ بدین معنا که حساسیت زیاد نداشته باشید و برخورد دیگران در شما رنجشی ایجاد نکند.

درباره­ی چاقی و لاغری نیز چینن است و نباید فاصله آن قدر زیاد باشد که توجه دیگران را به خود جلب کند مگر این که نظر دیگران برای شما اهمیتی نداشته باشد.

ازدواج­های ویژه

ازدواج فامیلی

آیا با توجه به شناختی که از فامیل داریم، ازدواج فامیلی، از ازدواج با غریبه بهتر نیست؟

ازدواج با فامیل به علت شناخت بیشتر، بهتر است؛ زیرا احتمال فریب­کاری و وارونه جلوه دادن مسائلی از قبیل تحصیلات عالی، خدمت نظام­وظیفه، دارایی و تمکن مالی، متارکه­ی والدین و ... به سبب ارتباط نزدیک خانوادگی بسیار کم می­شود؛ اما معنایش این نیست که ازدواج با غریبه اشکال دارد.

در ازدواج با غریبه ( به­ویژه اگر اهل و ساکن شهر دیگری باشد)، دقت و صرف وقت بیشتری لازم است. این نیز بدان معنا نیست که در ازدواج فامیلی، دقت و وقت لازم برای تحقیق صرف نشود. اگر صرف فامیل بودن می­توانست عامل کام­یابی در ازدواج شود، امروز نباید شاهد اختلافات و طلاق­های ازدواج­های فامیلی می­بودیم.

نکته­ی مهم در ازدواج­های فامیلی، احتمال افزون­تر شدن بیماری­های ژنتیک است که در شرایط فیزیولوژیک ویژه و درگروه­های خونی خاص پدید می­آید. احتمال مشکلات جسمی و ذهنی در فرزندان متولد شده از ازدواج­های فامیلی 40 درصد و در فرزندان زاده شده از غریبه­ها 10 تا 12 درصد است؛ پس اگر بنا دارید با فامیل ازدواج کنید، مشاوره­ی ژنیتک و در صورت لزوم، آزمایش ژنتیک را جدی بگیرید.

متأسفانه گاهی در پی اندیشه­ی نادرستی که مثلاً «عقد دختر عمو و پسر عمو را در آسمان بسته­اند»4 یا «ناف آن دو را برای هم بریده­اند!» یا این که قبل از آزمایش، صیغه­ی عقد موقت می­خوانند و دیگران را از ازدواج آینده­ی خود مطلع می­سازند ...، نمی­توانند از ازدواج با هم بگذرند و باوجود اعلام ریسک متوسط یا بالا از سوی مشاوران ژنتیک مبنی بر احتمال بیماری فرزندان، به آن بی­اعتنایی و ازدواج می­کنند که مشکلات غیرقابل جبرانی را پدید می­آورد.

رسول گرامی اسلام(ص) توصیه فرموده است که با غریبه ازدواج کنید؛ و شاید دلیلش احتمال همین مشکلات باشد:

«اغتربوا لاتضووا5 با غریبه ازدواج کنید تا فرزند لاغر نیاورید.»

«لاتَنکِحُوا القَرابَهَ فَاِنّ الوَلَدَ یُخلَقُ (یَخرُجُ) ضاویاً6 با نزدیکان ازدواج نکنید؛ زیرا ممکن است فرزند لاغر زاده شود.»

1.      علامه­ مجلسی، بحار الانوار، ج101، ص101.

2.      حر عاملی، وسائل الشیعه، ج20، ص50.

3.      کلینی، کافی، ج5، ص333.

4.      پس از جست­و­جوی نگارنده در متون روایی و استفاده از متخصصان حدیثی در دار الحدیث قم، روایتی به این مضمون پیدا نشد.

5.      سید مرتضی، المجازات النبویه، ص92.

6.      ملامحسن فیض کاشانی، المحجه البیضا، ج4، ص94.