اگر فرزند بالای پنج سال دارید احتمالاً با این سؤال او مواجه شده‌اید و یا می‌شوید که «چرا من موبایل ندارم؟» موبایل بهترین وسیله‌ی ارتباط با دیگران است و هیچ گونه محدودیت زمانی و مکانی ندارد؛ ولی برای استفاده از آن باید آگاهی افراد افزایش یابد، زیرا هر وسیله‌ای در کنار مزایا، معایبی هم دارد.  

اگر فرزند شما موبایل داشته باشد، می‌توانید از وضعیت او باخبر شوید یا پیغامی به او بدهید. وقتی که شما از مکان کودک اطلاع داشته باشید، خیال‌تان راحت‌تر است. در شرایط اورژانس تماس هر یک از شما با یک‌دیگر از اهمیت بالایی برخوردار است. به خاطر این دلایل، برخی والدین برای فرزندشان گوشی موبایل خریداری می‌کنند. گوشی موبایل تنها وسیله‌ای برای ارتباط نیست، بلکه در آن بازی، فیلم، موسیقی و... نیز ذخیره می‌شود. آیا دوست دارید فرزند شما به آن‌ها دسترسی داشته باشد؟ درست مثل این است که یک کامپیوتر شخصی به وی بدهید و او آزادانه به دور از چشم شما از آن استفاده کند. از یک طرف داشتن تعامل اجتماعی برای کودک مفید است و از طرفی، استفاده‌ی ناصحیح از موبایل بسیار ضربه زننده است.

زمان تهیه‌ی گوشی موبایل برای فرزندتان، بستگی به سن او دارد؛ البته مسئولیت‌پذیری و امانت‌داری او مهم‌تر از سنش است. ما می‌خواهیم فرزندمان در انجام کارها مستقل و غیر وابسته به ما باشد، خودش مسیر مدرسه تا خانه را بیاید، برای بازی به زمین بازی برود و... . داشتن گوشی موبایل در این زمینه کمک کننده است؛ ولی والدین باید با فرزندان‌شان در زمینه‌ی استفاده ‎‌ی صحیح از آن صحبت کنند و رفتار‌های کودک را زیر نظر داشته باشند. با بزرگ‌تر شدن فرزندان نیاز آن‌ها به موبایل نسبت به کوچک‌ترها بیشتر می‌شود؛ زیرا بیشتر در خارج از منزل هستند.

برای این که بدانید فرزندتان تا چه حد آمادگی دارد، به برخی مسایل باید توجه کنید، از جمله: آیا او وسایل خود را خوب نگه می‌دارد؟ آن‌ها را گم نمی‌کند؟ آیا در کل مسئولیت‌پذیر است؟ آیا می‌توانید به او اعتماد کنید؟ آیا نحوه‌ی صحیح استفاده از تلفن همراه را می‌داند؟ سن درک این مفاهیم بین کودکان با هم متفاوت است. نکته‌ی دیگر این است که بدانید آیا فرزند شما به گوشی موبایل نیاز دارد یا تنها این «یک خواسته»‌ی اوست. از سال 2004 به بعد تعداد کودکانی که تلفن همراه دارند، چند برابر شده است. با وجود مزایایی که گوشی‌های موبایل دارند استفاده ناصحیح از آن‌ها موجب بروز مشکلاتی می‌شود که از جمله معایب گوشی موبایل است:

اشعه: گوشی موبایل توسط امواج رادیویی کار می‌کند. این امواج با امواجی که در پزشکی و رادیولوژی استفاده می‌شود، فرق دارد. این اشعه بر روی سلامتی افراد به‌ویژه کودکان تأثیر سویی دارد؛ به‌ویژه مغز کودک که در حال تکامل است.

تحقیقاتی جهانی در سال 2001، در رابطه با تأثیر گوشی موبایل و اشعه‌ی آن انجام شد که نشانگر بی‌ضرر بودن آن بود؛ ولی باید به این مسأله توجه کرد که در آن سال‌ها تا این حد از موبایل استفاده نمی‌شد. با این حال دانشمندان در حال بررسی تأثیرات موبایل بر روی مغز و اندام‌ها هستند. به گفته‌ی آن‌ها: «ده‌ها سال طول می‌کشد تا تأثیرات منفی موبایل خود را نشان دهد.»

برای این‌که کمتر در معرض اشعه باشید زمان صحبت کردن با گوشی همراه را کاهش دهید؛ و هنگام صحبت از بلندگو یا هنذفری  استفاده کنید.

خواب: اگر فرزندتان عادت دارد که گوشی موبایلش را در رخت‌خواب ببرد، بنا به توصیه‌ی متخصصان کودک این کار موجب بر هم خوردن برنامه‌ی خواب او می‌شود. خواب برای رشد سلول‌های بدن از اهمیت بالای برخوردار است. به همین خاطر برای هنگام خواب او قوانینی را در نظر بگیرید تا در آن موقع به هیچ وجه از موبایل استفاده نشود. ارسال پیام کوتاه و یا دریافت آن تمرکز کودک را بر هم می‌زند.

چگونگی نظارت بر گوشی موبایل کودکان

چه کسی پشت خط تلفن است و درباره‌ی چه موضوعی صحبت می‌کنند. البته بچه‌ها این نظارت را دوست ندارند؛ ولی پدر و مادر باید به آن‌ها بگویند که این وسیله در عین مفید بودن می‌تواند مضر نیز باشد. بنابراین باید برخی اوقات این صحبت‌ها را چک کرد تا میزان مسولیت‌پذیری و امانت‌داری دارنده‌ی موبایل به اثبات برسد. از آن‌ها بپرسیم که آیا پیامک ناراحت کننده دریافت کرده‌اند یا نه؟

زمانی که می‌خواهید برای فرزندتان گوشی موبایل بخرید به نکات زیر بیشتر توجه کنید:

- ساده‌ترین گوشی را بخرید، بدون دوربین و دسترسی به اینترنت. اگر موبایل خود را به او می‌دهید تمام تجهیزات جانبی آن را غیر فعال کنید و به او این نکته را گوشزد کنید که گوشی موبایل یک ابزار است نه وسیله‌ی بازی و سرگرمی.

- شما می‌توانید تعداد مکالمات و پیام‌ها و هزینه‌ی آن‌ها را متوجه شوید. حد مشخصی را برای هزینه‌ی موبایل به طور ماهانه در نظر بگیرید و آن را به او بگویید، حال اگر میزان مکالمات بیشتر شد باید خود وی هزینه‌ی اضافی را از پول تو جیبی‌اش پرداخت کند.

- برای استفاده از گوشی موبایل محدودیت زمانی بگذارید. به عنوان مثال هنگام صرف غذا، بعد از ساعت 10 شب یا در مدرسه گوشی را خاموش کند.

- به کودکان آموزش دهید که هنگام خواب بهتر است موبایل‌شان را خاموش یا بیرون از اتاق خواب قرار دهند تا کسی نتواند مزاحم استراحت آن‌ها بشود.

البته تمام این قوانین را خود شما نیز باید رعایت کنید تا او از شما درس بگیرد. اجازه ندهید فرزندتان با گوشی به تخت‌خواب برود یا آن را زیر بالشت قرار دهد. او نباید موبایل را در جیبش بگذارد، زیرا اشعه‌ی آن برای بدن به ویژه دستگاه تولید مثل می‌تواند زیان‌بار باشد.

- به آن‌ها آموزش دهیم که هیچ‌گاه بدون اطلاع فرد از او عکس نگیرند. عکس دیگران را برای یک‌دیگر ارسال نکنند. در جمع با گوشی همراه صحبت نکنند. با افراد غریبه صحبت نکنند. جواب شماره‌های ناآشنا را ندهند.

منبع: مجله parents /2012/2/15