گفتوگو با «طیبه میرزا اسکندری» سردبیر سایت بهدخت
وقتی رایانه را روشن میکنیم و چرخی در فضای مجازی و دهکدهی جهانی اینترنت میزنیم، وبلاگها، سایتها و خبرگزاریهای شخصی و غیرشخصی زیادی نظرمان را جلب میکند که بسته بهنوع علاقههایمان مشتری میشویم و هربار برای دریافت اطلاعات، سرگرمی، تحقیق و خیلی چیزهای دیگر نگاهی به آن میاندازیم.
اینترنت و گشتوگذار در آن در حال حاضر، بیشترین وقت قشر جوان را پر میکند؛ چه در وقتهای فراغت، چه در فعالیتهای علمی و کاری.
مجلهها و روزنامههای زیادی هم در کشورمان بهطور گسترده در حال فعالیت هستند؛ اما قشر کمی از این گروه اختصاص به زنان یا دختران دارند و شاید از لحاظ دسترسی و ایجاد ارتباط دو سویه، بهعلت مشکلهای موجود، کمتر با استقبال در این سالها روبهرو شدهاند؛ هرچند که آنها هم علاقهمندان خود را دارند.
این نیاز، تنها به مجلهها و روزنامهها ختم نمیشود، بلکه با قدم نهادن در دنیای مجازی، وظیفهی اندیشمندان در اینزمینه چندین برابر میشود؛ چراکه شعور و متانت و عقلمندی باید در هرجا جهتدهی داشته باشد تا راه را از چاه نشان دهد و کورسویی در تاریکی برای جوانان علاقهمند به فرهنگ باشد.
«بهدخت» مجلهای اینترنتی که حدود دو سال است در فضای مجازی فعالیت دارد. یکی از آن سایتهایی است که سعی دارد در این فضا عرضاندام کند تا سمتوسوی دختران و زنان ایرانی را به دیگران بشناساند و بهنوعی، سرگرمی سالمی باشد برای دوستانی که در این فضای گسترده گردش میکنند. این سایت مانند یک مجله، بخشهای متفاوتی را در بر دارد و سعی کرده تا با مطالب متفاوت، خوانندگانش را سرگرم کند.
*خانم «میرزا اسکندری» در مورد بهدخت و چهگونگی جان گرفتنش برایمان بگویید!
مرکز امور زنان، اصلیترین تمرکز کارهای رسانهای حوزهی زنان بود. این ایده هم وجود داشت که رسانهی مجازی هم برای اینکار جا دارد. در سال 90 طرحی را مبنی بر ایجاد یک سایت اینترنتی که به مسائل زنان و دختران بپردازد، در سر داشتم که به همکاری دوستان در اواخر همان سال، سایت بهدخت بههمین منظور، راهاندازی شد و تاکنون به فعالیت خود در این حوزه، علیرغم مشکلها ادامه دادیم.
*ابتدا دربارهی پیشزمینهی کاری و تحصیلیتان در مورد مسائل زنان صحبت کنید!
تحصیلاتم کارشناسی ارشد جامعهشناسی است و از اوایل انقلاب در این حوزه فعالیت داشتم. از تدریس و تحقیق دانشگاهی گرفته تا فعالیت مطبوعاتی! ده سال در مجلهی زن روز مشغول بودم، دو سال هم در مجلهی دختران. این بود که فکر کردم بهخاطر خیلی از مسائل، بهتر است فعالیتم را در فضای مجازی ادامه دهم. بهخصوص که بیشترین مخاطبین از زن میانسال تا دختران جوان را دارا بود.
* رویکرد شما و همکارانتان در بهدخت چیست؟
رویکرد ما بیشتر پرداختن به مسائل اجتماعی- فرهنگی زنان و دختران در دنیای امروز است. آموزش سبک زندگی، نه بهصورت نظری، بلکه بهصورت عملی، هنر پرورش فکر و بهترین ایدهها برای زندگی نوین امروز، آنطور که در دسترس و قابل اجرا باشد. ایجاد شور و انگیزه در جوانان بهخصوص دختران و بانوان محبوب ایرانی برای داشتن بهترین لحظهها از بزرگترین اهداف بهدخت است. در بهدخت بخشهایی نظیر داستان، شعر، خبر، سلامت، پرسش و پاسخ و ... داریم تا صفحههای کاملی را تقدیم به مخاطب کنیم.
*مشکلهایی هم در این زمینه داشتید؟
بههرحال، انجام هر کاری بدون مشکل نیست. وقتی وارد کار فرهنگی میشوید مخالف و موافق دارید، بهخصوص در فضای مجازی که مخاطب راحت میتواند اظهارنظر کند. در هرصورت، برای گرفتن مجوز و کارهای ابتدایی مشکلی نداشتیم، جز مسائل مالی که تقریباً برای همهی این قشر هست؛ اما کار در فضای سایبری مشکل است. باید شبانهروز کار کرد و خوب هم کار کرد تا هم مخاطب را جذب کنیم، هم مشکلهایی که گاهی گریبانگیر میشوند بهراحتی حل شود. معمولاً با فعالیتی که درون سایت بهدخت میشود، اولین چیزی که بهنظر برخی میرسد متهم کردن ما به جنبشهای فمینیستی و اینطور چیزهاست؛ اما هدف ما چیز دیگری است و تا به آن سطح قابل قبول برسیم، مدتها کار و تلاش بیوقفه میخواهد. سایت نوپاست و شرایطی میخواهد تا قوام پیدا کند.
*ادبیات مد نظر شما چهطور ادبیاتی است؟
مخاطبان ما چون معمولاً جوان هستند باید به حساسیتهایشان توجه کرد. مشخص است که ادبیات مورد نظر ما ادبیاتی در خور شخصیت و اعتبار ایرانی است. جدای از اینکه باید ادب و نزاکت را در هرصورت رعایت کرد، رکگویی و دوری از هرگونه پوشیدهگویی سیاست ماست. بهنظرم شفافگویی و راحتی در بیان مطالب، ما را به مخاطبین نزدیکتر میکند. محافظهکاری از نوشتهها حذف میشود و نوعی چارچوب مدنظر ماست تا تجاوز و تخطی از اصول نظام صورت نگیرد.
* نویسندههای بهدخت بیشتر زن هستند؟ از نوشتههایشان چقدر راضی هستید؟
نویسندههای ما غالباً زن هستند؛ اما بعضی از آقایان هم با ما همکاری میکنند و مطالب خوبی هم میفرستند. بااینحال، سعی داریم بیشتر از فعالان زن سود ببریم؛ اگرچه همکاران پرتلاشی هم داریم؛ اما در مجموع، از داستانها و شعرهایی که بهدستمان میرسد راضی نیستم. نه اینکه نویسنده، داستاننویس یا شاعر زن قوی نداشته باشیم، بلکه هنوز مطلب جاندار و قوی به دستمان نرسیده؛ اگرچه دوست داشتیم داستاننویسان تازهکار را تشویق و ترغیب کنیم؛ اما هنوز جا دارد تا به مرحلهی پرمایه و محکمی که مدنظر داریم برسیم.
*سایتهای مشابهی که مثل شما مشغول کار باشند، میشناسید؟
بله، خوشبختانه فعالیتها در فضای اینترنت زیاد است؛ اما در اینمیان، با سایت مهرخانه که البته بیشتر تخصصی است و با مخاطبان خاص ارتباط برقرار میکند، آشنایی داریم. در کل، سایت مهرخانه با قوانین مربوط به زنان، سیاستگذاریهای این حوزه و مسائل خاص سروکار دارد؛ ولی ما با مخاطبان معمولی کار داریم. برای همین، در فضای سایت، تفریح، سرگرمی و اطلاعات عمومی گذاشتهایم تا به اینوسیله، جذب مخاطب داشته باشیم. در یک کلام میشود گفت، چون تنوع مخاطب داریم، بهنسبت تنوع مطالب هم داریم.
* در این دو سال از بهدخت راضی بودید؟
با وجود نقصهایی که هست باز هم فکر میکنم همکاران خوبم با یاری هم توانستهاند بهدخت را به جای خوبی برسانند؛ هرچند تا افقهای دور فاصله داریم؛ اما بهدخت روند خوبی را پیش رو دارد که امیدواریم با موفقیت بیشتر به جلو گام بردارد. سعی هم داشتهایم تا هر روز بهروزرسانی سایت را انجام بدهیم؛ مگر در روزهایی که تعطیل یا مشکل اینترنتی وجود داشته باشد. امید که بهدخت برای دختران و بانوان ایرانی دوست خوبی باشد.
*ما هم امیدواریم سایت شما و دیگر سایتها و نشریههای مکتوب زنان بیش از پیش موفق باشند.