نقطه‌ی شروع و آغاز بیماری سرماخوردگی از زمانی است که تعداد معدودی ویروس به داخل بدن انسان راه می‌یابند و همین که مستقر شدند، فعالیت خود را برای تکثیر آغاز می‌کنند. اگر در این مرحله سیستم دفاع طبیعی بدن با آن‌ها مقابله و از تکثیر آن‌ها جلوگیری نکند، تعداد آن‌ها با سرعت زیادی افزایش می‌یابد و به احتمال زیاد، پس از چند روز ممکن است کانون‌های عفونی ایجاد شود و به ناچار با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های قوی که عوارض زیادی دارند عفونت سرکوب شود.

علائم سرماخوردگی به‌طور معمول دو تا سه روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر می‌شود و در اغلب موارد در طی یک هفته بهبود می‌یابد. شایع‌ترین علائم شامل: گلودرد، گرفتگی بینی، آب‌ریزش بینی، سرفه و عطسه است. در صورتی که علائم بیش از یک هفته باقی بمانند و با سردرد شدید، ضعف، از دست‌دادن اشتها و تشنگی همراه شوند، احتمال این‌که بیماری به علت ویروس آنفلوانزا باشد بیش‌تر است. بروز تب نیز به طور معمول شایع است.

چه غذاهایی برای سرماخوردگی مفید است؟

برای این‌که سیستم ایمنی بدن به بهترین نحو وظیفه‌اش را که مبارزه علیه ویروس‌های سرماخوردگی و آنفلوانزاست انجام دهد، باید مواد مغذی حیاتی را دریافت کند. یکی از راه‌هایی که از هجوم و تکثیر لجام‌گسیخته‌ی ویروس‌ها جلوگیری می‌کند، خوردن میوه‌ها و سبزی‌هاست؛ زیرا میوه‌ها و سبزی‌ها انواعی از ترکیبات شیمیایی دارند که به کمک سیستم دفاع طبیعی بدن آمده، با تقویت سیستم ویروس‌ها را از بین برده و از توسعه حملات بیماری‌زا جلوگیری می‌کنند. ترکیب شیمیایی بسیار مفید دیگر که در اغلب میوه‌ها و سبزی‌های خام وجود دارد، ویتامین «C » است. خوردن این ویتامین به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک می‌کند.

منابع غذایی اصلی تأمین‌کننده‌ی ویتامین C شامل: مرکبات (پرتقال، گریپ‌فروت، انواع لیمو و نارنگی)، انواع توت، گوجه‌فرنگی، فلفل‌دلمه‌ای و... است. خوردن سیر برای حمایت بدن در مقابل سرماخوردگی و آنفلوانزا بسیار مفید است. سیر، ترکیب آلیسین دارد که مستقیماً عفونت‌ها را از بین می‌برد. مصرف یک لیوان آب‌جوش با عسل و لیموترش نیز، یکی از روش‌های مؤثر تسکین علائم سرماخوردگی است.

خوردن یک لیوان چای داغ به دنبال یک کاسه سوپ جوجه‌ی داغ نیز از مؤثرترین درمان‌های خانگی برای سرماخوردگی و آنفلوانزا است. اگر سوپ داغ با کمی فلفل قرمز تند یا دیگر ادویه‌ی تند خورده شود، گرفتگی بینی را از بین می‌برد و هم‌چنین به تقویت سیستم دفاع طبیعی بدن بسیار کمک می‌کند.

مراقبت‌های ساده‌ی دیگر

* شاید بزرگ‌ترین اشتباهی که غالب اشخاص در آغاز سرماخوردگی می‌کنند این است که به جای استراحت، اصرار دارند با خوردن یک مسکن قوی کمی آرام گرفته، از خانه خارج شده و به فعالیت روزانه‌ی خود ادامه دهند. با این روش نه تنها به توانایی سیستم دفاع طبیعی بدن برای مبارزه با بیماری لطمه می‌زنند، بلکه با رفتن بین مردم موجب پخش و گسترش ویروس بیماری شده و عده‌ی دیگری را نیز آلوده می‌کنند. در صورتی که اگر یکی دو روز استراحت کنند، بهبود بیماری سریع‌تر خواهد بود.

* خوردن روزانه شش تا هشت لیوان آب ساده یا مخلوط آب‌ لیموترش تازه به تسریع بهبود بیماری بسیار کمک می‌کند؛ زیرا در آغاز بیماری، برای دفع سموم که در جریان مبارزه‌ی ضدویروسی ایجاد شده‌اند، بدن انسان نیاز به آب دارد که آن‌ها را شسته و خارج سازد. به‌علاوه تنفس هوای مرطوب و خنک نیز در این دوره برای جلوگیری از خشک‌شدن بینی و مجاری تنفسی بسیار مؤثر است؛ زیرا خشک‌شدن مجاری تنفسی، زمینه را برای استقرار و تکثیر ویروس بیش‌تر آماده می‌سازد و مرطوب نگه‌داشتن هوای خانه در این زمینه مؤثر است.

* در موقع عطسه و سرفه‌کردن نیز باید مراقب بود که جلوی دهان بسته باشد. در هر عطسه ممکن است ذرات حامل ویروس از دهان و بینی تا چند متر پخش شود. بهترین راه آن است که با دستمال کاغذی مانعی در مقابل دهان و بینی ایجاد شود و پس از آن دستمال کاغذی آلوده به محل سربسته‌ی زباله انداخته شود. استفاده از دستمال پارچه‌ای برای این کار صحیح نیست؛ زیرا ذرات حاوی ویروس در داخل دستمال می‌مانند و موجب آلودگی‌های وسیعی می‌شوند.

به یاد داشته باشید که هنگام سرماخوردگی، استراحت زیاد، مصرف فراوان مایعات و قرقره‌کردن آب‌نمک به بهبود علائم کمک می‌کند.

منابع:

1. انصار، شراره (1388)؛ غذادرمانی، انتشارات زرین‌مهر.

2. میرحیدر (1380)؛ غذادرمانی1، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.