زمانی برای بیداری

زهرا نجات

یکی از دغدغه‌های همیشگی مادران هنگام خواب شب، بیدارشدن برای نماز صبح است. مادرانی که روزی پرمشغله را پشت سر گذاشته و با خستگی به بستر خواب آمده‌اند، می‌دانند که احتمالاً تا صبح نیز، بارها باید برای رسیدگی به فرزندان از خواب برخیزند و در دمادم صبح، حالتی شبیه ازهوش‌رفتگی را تجربه خواهند کرد.

در ادامه‌، راهکارهای عملی و امتحان‌شده‌ی چندین مادر باتجربه را برای رفع این دغدغه، با هم مرور خواهیم کرد:

۱. کوک‌کردن ساعت رومیزی یا ساعت موبایل برای فواصل مختلف زمانی، با نواهای زنگ متنوع؛

۲. گذاشتن ساعت، موبایل یا کنترل تلویزیون کوک‌شده در جایی دور از دسترس، تا برای خاموش‌کردنش، مجبور به بلندشدن از جای خود بشوید؛

۳. میل‌کردن شام سبک؛

۴. استفاده از روانداز سبک و پرهیز از گرمای زیاد اتاق برای سهولت در بیدارشدن؛

۵. به همسرتان بسپارید شما را صدا بزند (البته در صورتی که خسته‌تر از شما و خواب ایشان سنگین‌تر نباشد) یا از فرد دیگری بخواهید که با تلفن یا پیامک بیدارتان کند؛

۶. به توصیه‌ی برخی علما، برگزاری دو وعده نماز غیر از نماز صبح در اول وقت، اقامه‌ی نماز صبح در اول وقت را تضمین می‌کند؛

٧. اهمیت بیشتر به امور عبادی و گذراندن روز با حال و هوای معنوی بیشتر، می‌تواند موجب افزایش میل و اشتیاق درونی برای برپایی نماز صبح شود؛

٨. در صورت امکان، خواب زودهنگام شب و موکول‌کردن برنامه‌های آخر شب به اول صبح؛

٩. اگر زمان خواب شب‌تان خیلی دیر شده و تا اذان صبح مدت کمی باقی مانده است، می‌توانید تا اذان صبر کنید و خود را بیدار نگه‌دارید و پس از اقامه‌ی نماز بخوابید؛

١٠. هنگام خواب، خالصانه و عاجزانه با خداوند گفت‌وگو کنید و از خود او بخواهید که به شما توفیق نماز صبح بدهد و در وقت مقبول، بیدارتان کند.

در آیات قرآن و روایات اهل بیت(ع) هم، توصیه‌های متعددی برای بیدارشدن در وقت‌های خاص آمده است، که در اثربخشی آن‌ها شکی نیست.

در بیدارشدن سفارشی

پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمودند: «کسی که می‌خواهد در ساعت خاصی از خواب برای نماز صبح بیدار شود، وقتی به رختخواب رفت، این دعا را بخواند: "اللّهُمَّ لا تُوْمِنّی مَکرَکَ وَلا تَنْسنی ذِکرَکَ ولا تَجْعَلْنی مِنَ الْغافِلینَ اَقُومُ ساعَةَ کذا وکذا" و به‌جای کذا و کذا، ساعتی را ذکر کند که می‌خواهد بلند شود. خداوند، فرشته‌ای را قرار می‌دهد تا در همان وقت بیدارش کند» (مکارم‌الاخلاق، ص 563).

همچنین در توضیح آثار آیات قرآن آمده است: هر کس هنگام خوابیدن، آیه‌ی آخر سوره‌ی کهف را بخواند، هر ساعتى که بخواهد از خواب بیدار مى‌شود: «قُلْ إنَّما أنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحى إلَیَّ أنَّما إلهُکُمْ إلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَلا یُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أحَداً» (کهف، آیه‌ی 110).

 (تفسیر نور الثقلین)