نوع مقاله : تقویم ماه

10.22081/mow.2018.66952

فاطمه علیزاده

دی، دهمین ماه سال خورشیدی و به معنی دادار یا آفریننده و آفریدگار است. دی از پس یلداییِ به بلندای طولانی­ترین شب سال سربلند می­کند و با آغازش نوید شب­های سرد زمستانی را با طعم نارنج و ترنج می­دهد. اولین ماه از آخرین فصل سال خورشیدی با اولین ماه از آغاز سال جدید میلادی همراه است. رویدادهای این ماه هر یک رنگی خاص به تقویم خورشیدی بخشیده که بخشی از آن سیاه و منفور است و بخشی دیگر سفید و امیدبخش. با هم رویدادهای این ماه را مرور می­کنیم:

3 دی: روز ثبت احوال در ایران

 این روز به مناسبت سالروز صدور اولین شناسنامه در سال 1297 ه.ش برای شخصی به نام «فاطمه ایرانی» نامگذاری شده است. تا قبل از سال 1295 ثبت وقایع حیاتی از جمله ولادت و وفات بر اساس اعتقادات مذهبی و سنت­های رایج در کشور، با نگارش نام و تاریخ ولادت مولود در پشت جلد کتب مقدس از جمله قرآن انجام می­شد و از افراد متوفی نیز جز نام و تاریخ وفات آنها که بر روی سنگ قبرشان نوشته شده بود، اثری قابل مشاهده نبود. با توسعه شهرها و روستاها و افزایش جمعیت کشور، نیاز به سازمانی برای ثبت اسامی و وقایع حیاتی اجتناب­ناپذیر شد. هم­اکنون اسامی «فاطمه» و «امیرعلی» فراوان‌ترین اسامی میان نوزادان ایرانی هستند که خانواده‌ها برای فرزندانشان انتخاب کرده‌اند. همچنین براساس آمارهای ثبت احوال در سال گذشته ۱۰ اسم اولی که خانواده‌ها برای نوزادان دختر خود برگزیدند به ترتیب فراوانی فاطمه، زهرا، ستایش، هستی، زینب، نازنین زهرا، ریحانه، مریم، مینا و نرگس بوده است. امیرعلی، ابوالفضل، امیرحسین، علی، محمد، امیر محمد، مهدی، حسین، محمد مهدی و محمد رضا نیز ۱۰ اسم اولی بود که در میان نوزادان پسر دارای فراوانی بیشتری بوده است.

4 دی: میلاد حضرت مسیح و آغاز سال نو میلادی

ایام دوازده روزه کریسمس، بزرگترین جشن مسیحیان جهان است و با سالروز میلاد مسیح در 25 دسامبر آغاز گشته و تا 6 ژانویه ادامه می­یابد. معمولا کشورهای مختلف مسیحی برای برگزاری جشن میلاد مسیح به کلیساها می­روند، در منزل درخت کاج تزیین و چراغانی و اعضای خانواده به یکدیگر هدیه می­دهند و در خیابان­ها و کوچه­ها دسته دسته شکرگزاری و سرود اجرا می­کنند.

7 دی: تشکیل نهضت سوادآموزی

نهضت سوادآموزی ایران یک سازمان دولتی است که در سال 1358 به فرمان امام خمینی (ره) و به منظور آموزش خواندن و نوشتن به بزرگسالان و کودکانی که در مناطق محروم به مدرسه دسترسی ندارند، تشکیل شده است. یک قاعده در تمام دنیا وجود دارد که دو سوم بی­سوادان را زنان تشکیل می­دهند که این آمار در کشور ما نیز تقریبا صادق است. هم­اکنون 1 میلیون و 800 هزار زن بی­سواد در کشور وجود دارد که آمار بالاتری از نرخ بی­سوادی نسبت به مردان را نشان می­دهد. نکته مهم و قابل تامل این است که بخش قابل توجهی از کودکانی که زیر 17 سال بوده و از نعمت آموزش محروم هستند، غالبا اولیاء به خصوص مادرشان کم­سواد یا بی­سوادند. یعنی رابطه­ی معناداری بین سطح سواد والدین و میزان بازماندگی از تحصیل وجود دارد.

8 دی : کشتار بلد الشیخ

در آستانه سال نو میلادی در تاریخ 31 دسامبر 1947گروه­های مسلح صهیونیستی هاگانا به روستای بلدالشیخ حمله کردند.170 فرد مسلح روستا را محاصره کردند و ده­ها خانه را ویران کردند. این اقدام منجر به شهادت 60 نفر شد که اکثر آنها را زنها و کودکان تشکیل می­دادند. جنایت رژیم صهیونیستی و مزدوران آنها در کشتار فلسطینیان و لبنانی­ها خصوصا کودکان و زنان پاک و معصوم بارها تکرار شده و در طول تاریخ ننگین موجودیت آنها همواره دل هر پاک فطرتی را به درد آورده است.

11 دی:ابلاغ پیام امام خمینی(ره)به میخائیل گورباچفرهبر شوروی

 امام خمینی(ره) در 11 دی 1367 در نامه­ای خطاب به رهبر شوروی نسبت به فروپاشی کمونیسم هشدار داد. پیش بینی سقوط شوروی 3 سال پیش از رویداد این واقعه انجام شد که هیئتی 5 نفره برای ابلاغ این پیام عازم شوروی شدند. مرضیه حدیدچی دباغ از زندانیان سیاسی و فعالان مبارزه مسلحانه ضد رژیم پهلوی نیز یکی از اعضای هیات اعزامی بود تا با ابلاغ این پیام جهان کمونیسم را به پذیرش اسلام دعوت نمایند. مرضیه دباغ می­گوید: «همه دنیا می­خواستند بدانند که مضمون پیام امام چیست و حتی در داخل کشور هم جز چند نفر کسی نمی­دانست. وقتی داخل هواپیما نامه را خواندم، متوجه شدم که این نامه در رابطه با خدا، پیامبر، انسانیت و این مسائل است و ربطی به مسائل مملکتی و دفاع مقدس ندار. احساس کردم افتخار بزرگی نصیب بنده شده و همه دل­نگرانی­هایم رفع شد و احساس عزتی وصف ناشدنی به من دست داد.»

17 دی:اجرای فرمان کشف حجاببه دستور رضا شاه

17 دی­ماه 1314 به دنبال تصویب یک لایحه در مجلس شورای ملی با فرمان رضاشاه، زنان و دختران ایرانی از استفاده از چادر، روبنده و روسری منع شدند. رضاشاه در همین تاریخ به همراه ملکه پهلوی و دختران خود که برای نخستین بار چادر به سر نداشتند به دانش­سرای دختران رفت و در آن گردهمایی سخنرانی کرد. طبق این قانون، ماموران انتظامی مجاز بودند زنان محجبه را تعقیب کنند و به منزل آنها وارد شوند، حتی صندوق­های لباس آنها را تفتیش کنند و اگر چادر یافتند به غنیمت ببرند یا آن را پاره کنند. همزمان به وزارت معارف هم دستور داده شده بود که در کلیه مدارس دخترانه معلمان و دانش­آموزان بدون حجاب باشند؛ در غیر اینصورت به مدارس راه داده نشوند. حتی زنان باحجاب حق مراجعه به ادارات را هم نداشتند.

۲۲دی:  ولادت حضرت زینب (س)، روز پرستار و به­ورز

 حضرت زینب(س) پرستاری امام زمانش حضرت زین­العابدین(ع) و دیگر بیماران و مصیبت­زدگان اهل بیت را بر عهده داشت که به همین دلیل سالروز تولد این بانوی بزرگوار در 5 جمادی الاولی را روز پرستار نامیدند. بدون شک زینب(س) نقش نگهداری از قیام خون­بار حسینی را بر عهده داشت که قطعا اگر او این بار را بر دوش نمی­گرفت، خون امام حسین(ع) پایمال می­شد و دشوار بود که پیام این نهضت به مردم اعلام و ابلاغ شود. از این رو مقام والای زینب(س) سبب شده که او را پرستار نهضت و انقلاب حسینی بنامند.

25 دی: روز خانواده

اگر گام نخست در تشکیل خانواده سنجیده برداشته شود؛ یعنی افراد در انتخاب همسر، معیارهای ارزشی، اخلاقی و ایمانی در نظر بگیرند، سیر حرکتی خانواده به سوی تشکیل خانواده­ای مطلوب خواهد بود. خانواده­ای مطلوب است که برای هر چه نزدیک­شدن به دنیای فرزندان، پدر و مادر گاهی برای فرزندان تنها گوش باشند و هنر شنیدن را در خود تقویت کنند.

30 دی:  شهادت حضرت زهرا (س) به روایتی

 13جمادی الاولی سال 11هجری بنابر یکی از اقوال، شهادت جان­گداز صدیقه طاهره است. به سندی صحیح از امام صادق(ع) روایت شده که حضرت فاطمه(س)، 75 روز بعد از پیامبر(ص) زنده بودند. بنابر مشهور که وفات آن حضرت در 28 صفر باشد، شهادت حضرت صدیقه(س) در 13، 14 یا 15جمادی الاولی می­شود. روایت است که در شب چهاردهم، امیرالمومنین(ع) به همراهی جمعی قلیل از اصحاب بدن مطهر ایشان را در خفا به خاک سپردند.

 

پیشنهادهای زمستانی

حوالی آسمان

دی ماه در مسیر دو ماه قمری ربیع الثانی و جمادی الاولی قرار دارد که مصادف با میلاد پربرکت حضرت زینب(س) به عنوان روز پرستار است. در سالهای اخیر که جوانان غیرتمند ایرانی به جهت حفظ حرمت حرم زینب کبری، فداکارانه از جان خویش مایه گذاشتند و اگرچه اجرشان نزد پروردگار محفوظ است اما سهم نبرد شجاعانه­شان، غربت و تنهایی امروز خانواده­هایشان است. پس چه خوب است که همزمان با این روز فرخنده به دیدار خانواده­های شهدا و جانبازان جنگ تحمیلی و مدافعان حرم برویم تا کمی تسکین دردهای درونشان باشیم. همچنین انتهای این ماه، مصادف با شهادت مظلومانه حضرت فاطمه زهرا(س) است که فرصتی بسیار مناسب برای انس دادن فرزندان با آداب رفتاری و سلوک این شخصیت بزرگوار، خصوصا در بحث فلسفه­ی حجاب برای دختران­مان است. بانویی که به حق الگوی تمام بشریت­اند و امروز در این وانفسای پرهیوهای رسانه­ها و شبکه­های اجتماعی توجه کردن به شعائر دینی و بزرگداشت بانوی آب و آئینه درسی بزرگ برای فرزندان­مان خواهد بود.

کدبانوی کی بودی؟

دی ماه شروع سردترین فصل سال است؛ به همین دلیل باید بدن خود و خانواده­مان را برای مواجهه با سرما آماده کنیم. یکی از راهکارهای مناسب برای پیشگیری از سرماخوردگی و جلوگیری از شیوع آن، دودکردن اسفند در محیط منزل است که علاوه بر عطر و بوی بسیار خوبش ضدعفونی­کننده­ی قوی برای محیط است. همچنین بهتر است مادر خانواده هر هفته حداقل دو یا سه وعده انواع سوپ و آش و استفاده روزانه از انواع مرکبات را در برنامه غذایی قرار دهد تا بدن، ویتامین­های مورد نیازش را دریافت کرده و در برابر انواع میکروب­ها و ویروس­ها بیمه شود.

خانومی که شما باشی!

وقتی وارد فصل­­های سرد سال مثل زمستان می­شویم به دلیل طولانی بودن شب­ها، فرصتی بسیار مناسب برای اعضای خانواده فراهم می­شود تا در کنار هم مطالعه کنند. خواندن رمان، داستان­، شعر و تنوع موضوعی سایر کتابها مسلما در رشد و پیشرفت تک تک فرزندان و پدر و مادر موثر خواهد بود و میزان همدلی بین آنها و زمینه­ی انس و محبت بیشتر بین اعضای خانواده را فراهم می­کند.

همچنین پیشنهاد می­شود که در شب­های سرد زمستان حتما به صورت خانوادگی به سینما بروید و فیلم مورد علاقه­تان را به تماشا بنشیند. گاهی اوقات اگر خطر سرماخوردگی برای فرزندان وجود ندارد می­توان برای تفریح بیشتر سری به پارک­ها و فضاهای سبز زد و از هوای بسیار تمیز و فرح­بخش زمستانی نیز نهایت استفاده را برد.