این خانه نگهبان زمین است

ساراسادات جعفری نژاد

۱-

یکی از مواردی که تولید زباله‌ی غیرقابل بازیافت زیادی دارد، انواع دستمال کاغذی است. دستمالی که برای تولید آن هزاران درخت قطع و هزاران لیتر آب مصرف می‌شود در طی چند ثانیه تبدیل به پسماند می‌شود و به دلیل مسائل بهداشتی بازیافت آن در بسیاری از کشورها ممنوع است. بهتر است به‌جای استفاده ازین کالای پرهزینه- چه از لحاظ تولید و مواد مصرفی، چه از لحاظ تولید پسماند- با رعایت مسائل بهداشتی، از دستمال‌های نخی قابل شستشو، استفاده شود. دستمال‌هایی که به سادگی در خانه قابل تهیه است و به‌دلیل قابلیت شستشو، چندین بار قابلیت استفاده دارند. دراین صورت، هم می‌توانند جایگزین دستمال‌های کاغذی مصرفی روزانه، دستمال آشپزخانه و دستمال توالت باشند. هر بانویی با کمی سلیقه و حوصله، می‌تواند دستمال‌های پارچه‌ای زیبایی بدوزد و آن‌ها را برای مصرف افراد خانواده شخصی‌سازی کند. همان طور که در تصاویر مشاهده می‌شود، دستمال‌های پارچه‌ای چند بار مصرف، برای نمگیر آشپزخانه، دستمال جیبی برای داخل کیف و جیب، دستمال پارچه‌ای توالت، و حوله‌های پارچه‌ای جایگزین دستمال‌های یک‌بار مصرف شده‌اند و می‌توان به راحتی مقدار زیادی از پسماند را کاهش داد.

2-

این‌روزها، ماسک‌های یک‌بار مصرف هم به حلقهٔ پسماند اضافه‌ شده‌اند. با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، و با کمی سلیقه می‌توان برای محیط‌های خلوت‌تر و غیربیمارستانی، ماسک‌های پارچه‌ای قابل شستشو تهیه و استفاده کرد و پس از هر بار استفاده، شست و ضدعفونی کرد و جلوی تولید پسماند مازاد را گرفت.

3-

خرید یکی از کار‌های لذت بخش است که اگر دقت نکنیم می‌تواند بسیار پرپسماند هم باشد. اگر با تهیه و دوخت چند کیسه خرید مناسب برای انواع خرید‌ها، بی‌پسماند خرید کنیم، و به حال خوبِ زمین کمک کنیم، قطعا لذت خرید دوچندان خواهد بود. با همراه داشتن کیسهٔ پارچه‌ای مخصوص نان، سبزیجات، خریدهای روزمره، می‌توان به راحتی نه به پلاستیک گفت.

4-

یک روش دیگر برای کاهش پسماندهای خانگی، استفاده از ظروف دردار، یا کیسه‌های پارچه‌ای است. برای خرید مستقیم حبوبات، خشکبار، چای، انواع آرد و تنقلات و دیگر مواد خوراکی، که به صورت بسته‌بندی فروخته می‌شوند.

در این شکل خرید، هم قیمت بسته‌بندی‌ها از سبد خرید خانواده حذف می‌شوند هم پسماند به مقدار چشم گیری کاهش می‌یابد.

5-

یخچال و فریزر، می‌تواند محل استفاده پلاستیک ِ زیادی باشد. نایلون‌های فریزری یک‌بار مصرفی که معمولا پس از هر بار استفاده، دیگه قابل مصرف نیستند. نایلون‌های زیپی، شاید چندباری استفا‌ده شوند ولی باز هم عمر طولانی‌ای ندارند.

با استفاده از ظروف پایدار، بجای نایلون، می‌توانیم یک یخچال و فریزر مرتب و بدون پسماند داشته باشیم. جانانی پارچه‌ای هم گزینه خوبی برای نگه‌داری نان است. فقط باید در استفاده از ظروف شیشه‌ای در فریزر،  دقت شود که کمتر از دو سوم  آن پر شود که در اثر  یخ‌زدن، نترکند.

6-

برای کاهش پسماند خانگی، می‌توان از شیشه‌های پایدار که در خرید‌های قبلی در خانه داریم برای نگه‌داری خشکبار و حبوبات و دیگر مواد داخل کابینت استفاده کرد. با کمی حوصله و ابتکار، می‌توان شیشه‌ها را تزئین کرد و این‌گونه هم ظروف شیشه‌ای بلااستفاده نمی‌ماند هم خرید ظروف جدید برای داخل کابینت  از سبد خریدمان حذف و باعث صرفه‌جویی در هزینه می‌شود.

7-

سرویس بهداشتی و حمام به‌دلیل مصرف بالای صابون و محصولات بهداشتی می‌تواند پسماند زیادی تولید کند.  انواع شامپو‌ها، نرم‌کننده‌ها، صابون‌ها، لیف‌های الیاف مصنوعی، هر مدام بخش مهمی از پسماند را تشکیل می‌دهند.

با استفاده از شامپوهای فله‌ای بهداشتی، که در ظروف چند بار مصرف  که خودِ مشتری به‌همراه دارد فروخته می‌شود، می‌تواند پسماند ظرف‌های پلاستیکی شامپو را حجم پسماندمان حذف کند. از طرفی استفاده از صابون و شامپو‌ جامد و دست‌ساز و لیف‌های الیاف طبیعی، علاوه بر کاهش پسماند، به‌دلیل طبیعی بودن، گامی مؤثر در حفظ محیط زیست هم خواهد بود.